Dissertatio inauguralis medica de faemina respectu physiologico ...

11쪽

regnat, tardius Dualismus in i ruit, seu Sexus dupleX in distinctis individuis, quin tamen unus, eX altero

OV0lVatur. Sexus f0 emineus praecedit Virilem, ut vita VegetatiVa animalem, quin tamen seXus virilis altior S0lum perseetio sit sit eminei, ut animalis vita non est alti0r perfectio vitae vegetatiVae, contraria enim nequeunt ex c0ntrariis oriri, sed e distinclis Scaturiuntlantibus.

A. in Discrimen inter foeminam, et marem humanum. Etsi omne ens in Natura p0rfectum Sit, iliΡ0te, qu0d sini suo resp0ndet, sunt tamen , inter ipsa Drganic0rum Genera et Species quaedam, quae cum sini

SU0 magis respondeant, perferet ora Sunt. - Mai 0remensi cuidam organico, prae ali 0 perfecti0nem CharaetereS omnis Simul sumpti, non Vero una, aIteraVepraer0gatiVa conciliat. Quantitas, Seu pars materialis h0c sine n0n sum it, sed quantitas Simul cum qualitate. - Si a praevalente unius 0rgani, aut functionis Praecellentia, animal qu0ddam alio nobilius dicere Iiceret, iunc Μollusca organis digeStionis, circulati0nis perfecti0ra, InSectis praeferenda OSSent. Iaior animalium persectio, a mai ire animalitatis, quae irritabilitate, et Sensibilitate absolvitur, ev0lutione repetenda est. - Animalitatis eVolutio, Simul

cum organisationis persectionse incedens, tutum e0n-Stituit characterem, Secundum quem animalia classi fi- Lare liceat, non secus ac plantae, Sicundum organorum genitalium, quorum functio in vita vegotati Va alti88ima est, respectum, in Cla88es dispescuntur. -

12쪽

quod quidem si verum est, quaesti0 etiam illa, an f00-mina, Spectata 0rganisati0ne, lanctionibusque suis, viro Superi0r, aut inferi0r Sit, non secus decidi potest, quam Si Reminam Spectata vitae vegetativae ev0lutione, Viro Superiorem, Spectata vitae animalis, et psychicae perfecti0 ne inseri0rem statuamus. Qui conceptus l0Dc0s eX abstractione, et uni0ne notarum uni versalium formare didicerunt, illis mox incidet non es- Se p0SSibile, Reminae conceptum intuitu relationis ad Virum aliter efformare, quam animalis rati0nalis, in. qu0 animalitas, et rati0nalitas, n0n quidem mend0Saesunt quis enim minorem evolutionis o radum vitium di- eat , cum Secus perfectiSSimus quisque, relate ad alium imperfectus esset Sed min0ris intensi0nis, et eX- tensionis Sunt. - Alia ore an0rum 2 enitalium natura, et functio essentiale discrimen dare n0quit, partim ob inconstantiam, et Suspen Si 0nem functi0nis e0rum, partim qu0d ad vitam vegetatiVam periinsentia, illam ipsam prae virali eminenti0rem reddant, set sub mai0ri vitae veiletativae ev0lutione Subintelligantur. - Ceterum quisquis aeu ius intueri n0vit, foeminam a viro Sub eadem licet toga, ex c0rp0riS eXterna c0nsormatione , evolutioni vitae vegetativae, et cinimalis resp0ndente facile distin et, quin de organis genitalibus Sollici

l. Discrimen intcr utrumque scinum, relate ad orgaui sationem, et iunctiones commune3.

Tria sunt in corpore humano cava, utpote cranii et Vertehrarum, in quo organa sensibilitatis: thoraciS.

in qu0 organa irritabilitatis, et abd0minis, in qu0 0r-

13쪽

11 rana vitae plasticae principalia c0ntinentur. quodvis

horum cavorum Suas liabet IsendiceS, Seu extremit tes: primum organa SenSuum, alterum eXtremitates superioreS, non Secus ac ipsa organa irritabilitatis, m0tus . alacritate insirenes, tertium eXtremitates inseri0- res, m0le Sua, Vitae Bla Sticae, ubique Volumen, et massam m0lienti, reSΡ0ndentes. Jam tria haec cava, Sicut et 0rgana illis reclusa, et apendices cav0rum, diversae sunt, in utr0que Sexu cons0rmationis, et evolutionis. - ΤruncuS 1h0race, et pelvi c0nstans, in viro formam pyramidis hasi Sua Sur- Sum , in f0emina de0rsum spectantis hahet. Inde est repetenda mai0r ev0lutio eXtremitatum superi0rum in viro, et infert 0rum in foemina, cum inter apendiceS , et truncum in serie animalium c0nStans observetur pr0Ρ0rtio. - Cavum abd0minis in foemina amplius, DS Sapelvis omnia magis ev0luta, Vertebrae lumbates altiores, DS Sacrum latius, magis incurVatum, ossa illi, et ischii . magis extr0rsum versa, ossa pubis in symphisi sub mai0ri angul0 concurrentia, os c0ccygis mobilius, ligamenta omnia magis evoluta OhServantur. Didinetii pelvis s0emineae, tam coniugatae, quam obliquae maioris sunt mensurae', et licet pulvis minor, humilior Sit, quam in Viro, minorem tamen altitudinem, maiori amplitudine c0mponsat, intr0itus, et cavum pel iSmin0ris, maiores ellypses , exituS autem maiorem circulum format. - Haec omnia functioni Reminae Sexuali n0n secus sunt accomoda, ac in viro maior th0racis amplitudo, maiori organ0rum irritabilitatis evoluti0ni est consentanea. - Μ0montosum etiam discrimen 0h8Brvatur, inter utrumque SeXum, quoad organa caV0 ah dominis inclusa. Cum in f0emina metam0rph0Sis pr0-

14쪽

grediens, regredienti praevaleat, ade0 quidem, ui hoc respectu illa insantili aetati prupe Sit, tuJnis ciliarius, tanquam 0rgan0n eminenter assimilans, minus quidem amplus, mult0 tamen longi0r est, ac in viro, et longitudinem corporis, plus quam Sopties Superat. Organa, aut utrique metam0rphosi, aut stili regredienti inservientia, ut hepar, lien , renes, minora Sunt.

- Secreta tamen e0rum magis concentrata Sunt.

Thorax, costiS anguStioribus, minus nexis, cartilaginibus l0ngioribus, claviculis recti0rihus, Sternu hrevbori constituitur, Secundum omnes diametrus angusti0r, musculis minus ev0lutis tegitur, nisibilitatis longe mi-n0ris est. Pulm0neS, et cor min0ris sunt voluminis, trachea longior, Sed angustior SeX annullis plures numerat. LarynX, minus muScul0Sa, cartilago thyre0idea anterius multum applanata est. - Rima rel0ttidis angusti ir, m0hilitas eartilaginum, et ligament0rum magna. - Atque ah line Structura pendet vocis memineae altitud0, iucunditas et Suavitas. - Glandula thyre0idea magis eVoluta est, et in peculiari nexu esse videtur cum mammiS, et ope harum cum Drganis genitalibus, namque Suh nisu SeXuali intumescit, in Ve- tulis marcescit. Atque hinc jam antiqui c0llum anterius in Virginibus intumescens. pro signo amissae virginitatis hahuere. Caput infantili pr0pe est. Physi0gnomia ob frontem sarum Excelsam, nasum parvum, oculi S Vicini0reS, 0SSa Zygomatica minus pri minentia, angulum sa-cialem Camperi maiorem, cranium rotate ad faciem majus, parum eV0luta est. Oh intimam tamen singularum Partium pr0 porti0nem, et consenSum, pulchritu-

15쪽

dine faciei memineae, cui tanta SVaVitas iuncta est, in tota Natura nihil est superius, licet Suhlimitas desideretur. Facies typo 10 emineo conisi miter rotundata est, in Viro masS quadrata, fron8 saucas impreSSiones , et eminentias eXhil, et, multum Serena est, multo magis ev0lutum est occiput. - Atque hinc etiam quidam Crani0scopi ut G a li ad minorem organctum mentis, et ad mai0rem organorum Assectuum, quorum Sedem in occipitalem regi0nem locant, ev0lutionem C0nclusere. - Cerebrum graViuS, et maius est Virili, medulla spinaliS per Se Spectata seiusdem est relate adf0eminam maSSae, ac in Viro, relate ad cerebrum minor , inde maior in f0emina Sensibilitas, et mai0r in viro irritabilitas explicatur. - Qualitati a tamen En- cephali exolutio minor est in Remina, etsi enim liaemisphaeria cerebri mai0ris Sunt molis, singula tamen Drgana eius imperfecti0ra sunt. Nervi, demptis olfacturiis, quod etiam in Retu 0htinet, Subtiliores sunt, et hinc derivanda est mai0r recipi0ndi , et minor reagendi potestaS. - Arteriae minoriS Sunt capacitatis , demptis illis, quae organa genitalia adeunt. - Venae, Ut vasa lymphatica, qua apparatus Vitae plasticae eV0lutissima Sunt.

. . ,

Jam cum inter organisation0m, et functiones, intima observetur relatio, patet, qu0d haS etiam multum distinctam esse foeminam a mare. - Cum in f0e-

in piscibus, et foetu, reliquiS caviS multum praevaleat, vita etiam vegetativa, illam viri multum Superet, expedit. - Digestis, alacris est, oti Sensibilitatem tamen tubi cibarii, magnae cih0rum m0li subigendae haud

16쪽

idonea. - Fames nequenti0r, Sitis Veru, partim Ohineiani irph0sim regredientem minuS Ve etam, ob mi-n0rem humorum e0nSumpti0nem, partim ob hum0res diu estivos concentrat0s, di gestiunem facilius absolventeS rarior. - Chylus copi0Sus in ossicina digesti0nis paratus, ob impersectam reSpirationem n0n convertitur in Sanguinem ade0 arteri0sum, ut in viro. - A minore San ruinis perfectione, min0r muscul0rum, et 0SSSium, impreSSi0nes, et pr0minentia S pauci0res exhibentium, evolutio pendet. - Imperfecta0 huius assimilationis secundae, Seu nutriti0nis, min0r respirati0nis eneroa in causa est. Inde repetenda venit, maior meminarum, praesertim in annis clymactericis in Ohesitatem disp0Sitio , cum adeps materia orsyanica imperfect0 elahorata sit, per Oec0n0miam Naturae in textum cellul0sum secreta, inde teius ore e reStatis resorbenda. Glandulae mesentericaΘ multum Sunt e 0lutae, hinc major f00minarum in Atr0phiam et Ser0phulas disp0sitio, et major p0tentia, ob reliquarum etiam Glandularum lymphaticarum perfecti0nem, c0nta sis resistendi profluit. - Ob alacrem Vitam vegetativam, citior est in foeminis convalescentia, ma a etiam sane minis iactura facile fertur, et suppurati0nes late dissusae minus damnosae Sunt. - Hinc sit, ut memina, m0rhis Vestitati0nis saepius assii tur, functi0nes enim vitales maXime evolutae frequesntius a n0civis p0tentiis inpii antur, quam mimis evolutae. Oh parVam rea nili potestatem m0rhi, non eam ut in viro v0hementiam adtinsrunt chronicum decursum, illi cumprimis amant, qui pr0sundam in ve tati0ne radicem semiat, acutorum cry-sses facil0s sunt. Ob alacrem vitam vestaetativam, tardius insiluit fastidita sonectus, et aptas lonquor est, Iussin viri, summam tamen aetatem hi s0lum conse-

17쪽

quuntur. Irritabilitas enim in viro praevalens, usuS, et abusus nisus Sextialis, Deminae nunquam adeo n0xiusi lah0rum enormitas, faciliuS Vitam perimunt. Oh maiorem vitae vegetativae evolutionem, insigniS partium turgor, et citum incrementum corp0ris, longe prius, ac in Viro terminandum explicatur, lihi Pnim organiSinus Demineus, ad certum gradum perficitur repr0ducti0 individualis, per nisum in repr0ducti0num Speciei, cuius Signum ingruens menstruatio est, limitatur, quae Si tardiuS, quam S ilitum c0mpareat, C0rporis foeminei etiam incrementum, in longius producitur, virilisque f0rma, et r0bur illi adiicitur. Irritabilitas multo inserior est, cum inter evolutionem pulmonum, et irritabilitatis enere iam directa sit ratio. Μ0tus alacris, facile exhauritur ob magnam sensibilitatein, influxumque Iruius in Cor, OrgaSinus ,

erethismus vasorum facile concitatur, et ad actionem leviorum etiam potentiarum nocentium febris Suburitur. - Functionem pulmonum limitatam adiuvat systhemaculaneum eXternum, Stratis tenuioribus, a pendicibus minus evolutis instructum, ob paniculum adipi Sum, magis evolutum, maturem turg0rem, m0llitiem osseri, partibus Subiectis minus adhaeret, vasa ob teneritatem cutis transparent, et c0rp0ri fulmineo r08eum cuncili-

ant colorem, optimum Sanitatis teStem. - lateria per- Spirabilis magis odora est, n0n Sine causa a plerisque, pr0 indice Sexum, praesertim animalia irratiunalia edocente, aeStimatur.

Systhema nervi sum, magna recipiendi, Sed par-Va realendi p0testate gaudet. Intimius cum omnibu'

18쪽

0rganis commercium si vel, quam in Vir0, lilne sit, urlevibus etiam m0rbis, facile larva nerv08a addatur. Organa senSuum inferiora. ut EuStuS, olfactus, tactus, quae Vitae vegetatiVae ministr0s agunt purR-cti0ra sunt: visus et auditus in Vir0 eminent. C0ene SiliesiS, ob magnam receptivitatem intensi0r est, indu evoluta sympathia, et Antipathia, suum ducit expli

catum.

Vita psychica, intellectu et v0luntate Se manis Stans, virili multum cedit. - Pulcherrima artium et

Scientiarum inventa, quae harbariem, ut fabul0sus illo Hercules Τyrius, perd0muerunt, Virilis mentis sunt progenies. - FacultaS imaginandi, et ministra, eius mem0ria, in foemina laeti0r est, quae Saepe in phantasiam abripitur, mille chimaeras, eaSque Semper ta-IeS, quae pr0xime, Vel remote cum niSu Sexuali 80ciantur paritura. - Facultas iudicandi de intuitivis recta est, si altiora petat, inVita etiam decipitur. - Facultas rati0cinandi inbellis eSt, Oh magnam enim facultatis imaginandi p0tentiam, facile Serena mentis regis Obscuratur, et veritatis , quae eruenda foret, l0c0, euntradictio nascitur. - Voluntas, St. numine eiuS,C0natus essatis rati0nis c0nDrmiter agendi intelligatur, haud firma est, turbis enim assectuum facile enervatur, et, licet meli 0ra videat, Sciatque, arbitrio tamen Sen- Sualitatis facito famulatur. - Ingens est aversati0 in Visurum, ut appetitio dilect0rum. Λnimus mollis, cerae instar flexilis in prop0sitis insidiis, Saepissime mutatur, momento furore eXardescit, et mi X in laclirymas Sulu-ius, qu0s perimere, parabat, facile ignoscit, parva Praeterii0rum memuria ducitur, PraeSentia amat, futu-

19쪽

rorum incurius. - Ν0n delectatur magnis, et sublimi-hus , iucunda SDium et bella quaerit. - Ν0tum id iam astutu Ulyssi suit, qui Achillem, muliebri licet veste

tectum, neque tamen ut S0ciae crepundia, Sed arma prehendentem, hoc indicio agnoverat. - Ob min0rem vitae psychicae ev0lutionem nulla labes manet s0 eminam, neque Sapientis Creatoris manus n0verca in eam fuit. - Impersedito enim ipsa sexus unius, relate ad alterum firmissimum est Societatis vinculum, meminam conscientia minoris, p0tentiae intellectualis, ah arduis quae virus ferre decet, deterret, et domesticis rebuS, curaeque Suholutu, Summo h0nestae foeminae ossicio, incumhere lutiet, Simulque adm0net, ut se Sapienti0ris viri regendam substernat consilio, virum vero hortatur, ne in s0rmanda imputatione, cuncta ad Dracunis leges exigat. Sedulo Iah0re, f0emina in omnibus, quae viri Sunt, culta evadere puteSt, qu0d tamen Si eVenimat, nescio an 0mnis Pericles, doctam amabit ASpa-oiam ' - 2. Discrimen quoad organa genitalia.

organa genitalia meminae, alia Sunt eXterna, alia interna, constituuntque apendices lx hi cibarii: quippe in infimis animalibus, ut Enthelmyntis, Actiniis, tutius citiarius, simul ovarium est, in tribus inseri0rihus classibus vertebraturum, oviductus, organa genitalia mascula, in Cl0acam simul cum Intestino recte aperiuntur. - Λtque ab hac uifranorum genitalium ad tubum cibarium relatione, repetenda est resinans inter ambo or0 ana insignis Sympathia. Non otistante diversa consurinatione, et sunctione genitalium sue minae, ob primitivum

20쪽

tamen typum, genitalibus masculis multum sunt similia. Scrotum labiis mali ribus pudend0rum, Si illa in ra

s0nsibilitati Clit0ridi, quae ut glans praeputi0 tegitur,

corpora caVern0Sa peniS, Nymphis, Ilii Sculi huth0-cavern0si, c0nStrictori cunni, VeSiculae SeminaleS, utero, ductus eiaculatorii, seu Spermatici Vaginae, capiat Gallina ginis, portioni vaginali, ductus deferentes tubis Fall0pii, ovariis testiculi reSp0ndent, tum quoad functi0nem , tum qu0ad organiSati0nem Suam. - Τanta Sane est similitudo inter utriusque sexus genitalia, ut cum ante men Sem quartum, in Embryone maScul0 Scro- 'tum necdum in raphe Sit unitum, clitoris nimis el0ngata,' penis formam ludat, testiculi necdum in Ser0tum descinderint, externum marem inter et meminam discrimen arduum Sit. Si sorte ulteriori graviditatis tempore, natura in genitalibus ultro evolvendis, et discernendis SuperSedeat, genitalia adeo impersecta sunt, ut parte una maSculiS, parte alia memineis resp0ndeant. Licet enim hermaphr0diti veri nuSquam 0hservati Sint, cum huic lusui naturae, pelVis ratio, an orum SeXuum genitalibus recipiendis impar adversetur, quamvis Actem manu asserat, se in un0 individuo οVaria, testicul0s, uterum detexisse, observatum tamen est, oh imperm-raiam glandem in viris hyp0SpadaBis, scr0tum in raphe non unitum, vel ob rimam vulvae Similem, in quam urethra hiat, inter non unitum Scrotum praeSentem, genitalia mascula, Di, testes Simul in ah d0mine recondi-t0s, memineis Simillima fuisse. -

Ostium vaginae praecluditur membrana Semilunari, quae hymen dicitur, interdum circularis, et ade0 sirma, atque laxa est, ut per iterat0S etiam cultus non