장음표시 사용
21쪽
braque movendi saeuitatem, et ParoXysmo ad finem perducto, valetudine multo quam olim meliore fruitur. Si remediis idoneis non obstetur PraediSP sitio, paroXysmus Per intervalla usque ad vilao finem redibit, et morbus vires aequiret eundo, donec tandem tam iniqua valetudine conflictatur miser ut diem ejus supremum lubenter obit. Primum, anno quovis tertio Vel quarto, illico quotannid amigunt paroXysmi, moX
postea bis vel saepius, et demum ViX unquam deest morbus, nisi per mensem unum Vel alteriun in tempore aestivo. Uti crebiores par-oXysmi, leviores fiunt, animadvertendum est'
ut ait SYDΕΝΠΑΜUs quod ubi quis ad mul- tos annos, podagra laboraverat, dolor singulis' paroXysmis gradatim imminuitur, tandem- que aegritudine potius conficitur quam do- lore.' Paroxysmi spatium temporis valde incertum est; sub sorma ejus communi intra dies paucos supra dictos finitur, in exemplis quibusdam, ab accessibus saepe repetitis per hebdomada plura producitur. Dolor enim pedi insidens, genu vel carpum de NOVO
22쪽
corripit, parsque prius assecta ad Statum pe- Ne sanum vel tantum solutum rodit. Paroxysmi in longum trahuntur, prout Signa leviora sunt: si gravia, eos breViores QSSe notandum est. In eXemplis pluribus, inflammatio pedes solos aggreditur, sed praedispositione vim majorem adepta, Corporeque igitur Soluto, vel tophis articulis insidentibus, progressui inflammationis libero obstantibus, oliae corporis partes internae invaduntur, vel inflammatio ad organa interiora cito transfertur. hine nascitur malum vocatum thritis Re- trocedens,'' sive Metastasis.' Signa quae
oriuntur, nune Vires Corporis delapsas demonstrant, nune genUS UOTVOSum et organa Circuitu sanguinis inservientia eXcitata esse indicant. De ratione symptomatum, sententiae Pa- thologorum multum discrepant. Quidam, eX materia morbosa, aliquo acido, Mealino, bile vel semine masculo pravato, morbum oriri 38 Seruere, alteri, actioni generis norvosi tu notae eam tribuerunt, alii vero acidum uri eum in urina et tophis deiceti, in hoc esse causam
23쪽
habuere. Hae omnis sententiae idem vitium agnoscunt, sellicet pro Causa effectum accipiunt. His sententiis praetermissis, ad quaedam de natura ipsa morbi speetabo. Arthritidem, me judicante, nisum esse naturae videtur quo corporis Pletliora sublevatur. Haec Ple- thora cibis lautioribus et nimis generosis sola, causa exeitante admota vis Circuitus intra vasa minima et cor impar sit, morbi signa Se prodeunt, et ParoXysmus rogularis ICCO-dit, quo peracto, firmiore valetudine fruitur aeger. Quum ParoXysmi signa in animo agitantur, Sententia conatum esse Salutarem docens, amplius stabilitur. Signis praecursoriis Sanguinis reversio a cute univorsa ad partes internas indicatur ; sie oriuntur rigoreS, PC- dum frigus, cutis ariditas, Circa praecordia tumor, capitis dolor, et Vertigo. Hune Statum temporis spatium saepe accipit, quo ab omni malo sero immunis eSt aeger; C COrdis actione vasorum minimorum NiSum Superante pendero videtur. Erevi tamen major sit quam ad sanitatem veram efficiendum DC- cessaria sit: sebris signa nune sese manis Stant. cum inflammatiotio cujusvis articuli, Plerum-
24쪽
que minoris, quia vis insita aut tonicitas nata turalis' ibi magis perditur. Ad accessus futuros inducendos, quamVis corporis Vires admodum frangantur et Plethora minuatur, tamen minor suppeditat. Hine liquet a tionem vasorum auctam ad paroXysmum gignendum, et ad Corpus in salutem reducendum CSSe Nee8Sariam. Haec quidem nihil nisi causa ultima appellari potest, tamen magis subtiliter disputare nolo, nee ultro progredi nobis licet.
CAUSAE PRAEDISPONENTES.-E quadam Corporis conditione pendet eausa praedisponens, qua sente, morbum ciere causa eXcitans nequit.
Ex sento duplici dimanare videtur, nempe, VeleX parente Arthritico, Vel ex vita luXuriosa et studiis impensa. Hereditaria illa, aequisita haec; prior secundum calculum Doctoris SCUD- AMORE sicut 43 ad 51, rationem tenet. Arthri-tidom heroditariam in stirpibus quibusdam permultos majores Saepe proSequi POSSUmUS, praecipue Vero in maribus. His cutis crassa et aspera, PectUS CapaX, Venae amplae, et solidorum solutio universa sunt. Cibi opipari con-
25쪽
diti, potus sermentati, Vina meraca, Vita Sedentaria, Venus immodica et praematurh eulta, animi anxietas, studia intensa, Vigiliaque nocturna, vel singulatim vel conjunctim, Arthritidem gignunt. Usus autem quorundorum Vinorum lovium huic essectui praestantissime operatur, ita ut homines divitiores qui sese his vinis indulgere malunt, sere semper hoc morbo laborant. Contra Vero, Pauperes qui Spiritum vel cerevisiam bibunt, non Arthritide sed Dyspepsia, Hepate indurato Vel Hydrope SaepiuS Corripiuntur. Coelum quoque variabile proclivitatem indu-curedendum est, nam in regionibus torridis ap-que ae in glaeialibus raro occurrit Arthritis, quia in his, victu simplicior incolae USUI Pant.
Cum his verbis Lapponem incultum alloquitur LINNAE Us : O felix, qui in ultimo angulo
mundi sic bene lates contentus et innoCONS. Tu ducis innocentissimos tuos annos ultra centenarium numerum cum facili senectute et summa sanitate. Tuus potus aqua CryS-
tallinae pelluciditatis, quae nec cerebrum in-
26쪽
sania adsecit, nec strumas in alpibus tuis pro- ducit. Cibus tuus est vel Verno tempore se piscis reesens, Vel aestivo serum laetis, Vel au- tumnali Tetrao, vel hyemali Caro recens ran- giserina absque sale et pane, singula Vie unu eo Constans ferculo, ejusdem securus e lecto Surgis, dumque Cum petis, nee nosti Venena nostra, quae latent sub dulci melle. Te nec obruit scorbutus, nee podagra, fibroso gau- des Corpore et ala eri, animoque libero. CAUSAE EXCITANTES. Hae Vel externe vel interne agunt. Inter priorOS POConSentUr quaevis injuria in articulos lata, Calceorum USUS strictorum, Oxercitatio nimis diuturna, et frigus pedibus admotum. Causae quae in intimum Spectant, Certius Contra Salutem Valent. A nimia indulgentia, sive vino, sive Cibo lautiore et concoctu dissicili, suspissimo inducitur ParoXySmus. Pathemata mentis intra causas eXcitantes locum tenent, quamvis ne quidem superiorem. Γ OXysmus aliquando acceditiis Arthritidi obnoxiis, quodam alio morbo decesso. Cutis morbis subito repulsis, vel alia-
27쪽
rum partium inflammatione repente Cessata, Paroxysmus sequi solet. Ad paroXysmum ciendum praedispositio sola aucta crebro satis est. Ver et autumnus in quibus tempestas
plurimum variat, Arthritico inimici et sic scripsit HIPPOCRΛΤΕs: Podagrici morbi vero
et autumno moVentur.' DIAGNOSI8.-Ιn morbis omnigenis res est
maximi momenti, in Arthritide acuta plerumque facilis. In quibusdam revera exemplis, Rheumatismus et Arthritis sub sorma eorum Chronica eXistentes, ita similes sunt, ut interoos discrimen facere non facile possumus. Rheumatismus acutus in uno quidem Arthritidi reseri, nam vix unquam uti in aliis phlegmasiis, pus sormatur. Dissert autom in quibusdam : Rheumatismus juniores et robustos aggreditur, et ab eXterna causa Plerumque ovidente originem ducit; frigore et humore corpori calefacto admotis, organis concoctioni inservientibus non turbatis. Arthritis contra, luxuriosis et ignavis proprius est morbus, in aetate provectiore affligat, e causis internis Pen-
28쪽
det, et demum ventriculus malo se habens prα
greditur. Facile distinguendum est inter sormas Arthritidis et Rheumatismi acutas : dolor enim hujus non tam fiXu8, sed in cursum musculorum tendit, febris illius autem leviorct interdiu aliquantum remittit. Haec conjunctim habita , simul atque historia modi quo Vita degitur, corporis habitus, an ad Arthritidem proclivis sit necne, aegri familia, ad diagnosin statuendam opitulantur. PROGNOSIs duplice tempore spectari debet. Imo, Dum Cursum HUS Sequitur ParoXysmus ;24', Cum modo desinivit, mox tamen rediturus. Jam adstante paroXysmo, si Signa omnia in meliora mutentur; si viseerum munera non admodum turbentur: si febris decrescat, si ventris neque laevitas neque tarditas, bonum. Si vero inflammatio ex loco ejus priori decedat, organis internis simul insigniter turbatis, malum. In eXemplis quibusdam in longum trahitur morbus, in aliis Varietatem retrocedentem accipit; haec instans perieulum denotat, majus Vel minUS, Secundum ViSeus et tem-
29쪽
pus etiam quo duxit originem, in summo enim paroXysmo oriri, PESSimum. ParoXysmis majore vel minore frequentia tentatur aeger, secundum vivendi modum oldiuturnitatem morbi. Quos florente aetate Arthritis corripuit, et per multos annos afflixit, si nec temperantia, nee ullo alio modo morbus obstetur, in senectutem vitam trahere raro Videmus: morbus Vero saepe rediens Corpus sensim infirmat, et organorum munera Sive sympathia, sive morbi metastasi obruuntur. In aliis motus articulorum impediuntur tophis in iis depositis. Quum paroXysmi irregulares fiunt Arthritis est Chronica, et aeger Dyspepsia Continuo Vexatur, doloribus vagantibus et spasmis : tandem summa aegritudine adeo Con. ficitur ut protia vivendi mortis rationibus
DE MODO TRACTANDI. Ubi Signa praecursoria tractandi occasio datur, nonnunquam corporis actionibus turbatis obstando, morbi
30쪽
Rem dia huic maxime convenientia sunt quae plethoram subleVant, CXCretaque Suna reducunt. In quibusdam itaque, ubi adest vasorum plenitudo e brachio sanguinis missio praesidio erit, in aliis Vero, quum Sanguine turgescit quoddam organum, hirudines vel cucurbitulas cruentas parti laboranti imponere oportet. Si ventriculus aeore Vel cibo oneratur, emetieum ex Ipecaeuantia utile erit; postea catharticum eXhibendum est, et cujusvis salis medii dosis quotidie administranda, ut leviter solutae sint alvi. His remediis usurpatis, cibo simul concoctu facili, Vini abstinentia, medicamentis tonicis, amaris et antastidis, exercitatione leni, adjuvantibus, Arthritidis accessio interdum evitari potest.
Modus Arthritidem tractandi solvi queat in
illum paroXysmo progredienti conVenientem, atquo in illum accessui redituro obstantem. Dum paroxySINUS HUs, cursum tendit, medicum in partem assectam et conditionem corporis universi curam Versare decet. Γartem inflammatam aliquo levi togmine vestiri necesse est, ut simul ab aere frigido servetur, et