장음표시 사용
11쪽
ExEUNTE decimo quinto Saeeulo, morbUS 14Ovus et contagio orsus Europam invasit et per Varias Hus terras mira cum celeritato se dissu sit. Signa, quibus distinguebatur, immania fuere et foedissima: ita erat oecursu dissicilis ut medicis eo tempore peritiSSimis omnino resisterat. Quos et quantas perturbationes haec adhuc ignota pestis secum attulit varii illius temporis scriptores plane demonstrant. QuΟ-rum unus ita loquitur: Anno Christi, Sal- vatoris nostri, 1496, efferbuit quidam mor-
12쪽
bus atrocissimus, irruens in homines saevo morsu ulcerum, glandularum, et durissimo- rum dolorum, adeo notabili cruciatu, quod singuli videntes obstupuere. Nam incogni- tus set invisus erat iste pestiser morbus, non tantum vulgo, Verum etiam doctis ot in Sa-- cra medicina eruditis. Ingruit et tam mira
tumultuatio in plebe, quod leprosi nolebant habitaro cum hoc morbo insectis : pauperes hoc malo laborantes eXpellebantur ab homi-
num Conversatione, tanquam purulentum
cadaver derelicti a medicis qui se nolebant intromittere in curam, tam speculando et consulendo, quam Visitando, habitabant in arvis et sylvis.' Hoe etiam nitide et luculentor apud FRACASTOMUM depingitur:
Ut saepe in stipulas cecidit quum sorte favilla De face neglectam pastor quam liquit in arvo ;Illa quidem tenuis primum similisque moranti In it: mox ut paulatim increvit eundo Tollitur, et victrix messem populatur et agros 3 Vicinumq. nemus, flammasque sub aethera jactat: Dat sonitum longe crepitans, Iovis avia Sylva, Et caelum late circum campiq. relucent.
13쪽
Nunc autem cum longa annorum OXPerientia tum laboribus in arte medica facile principum, qui ad hunc morbum perscrutandum se dederunt, ita lenis factus est, et in ejus SymPtomatibus subindo tam dissimilis ab eo, quam scriptores decimi sexti saeculi et nuperius Celeberrimus HUNΤER descripserunt, ut multi Velint syphilidem, omnibus mundi saeculis, sub aliquo nomine extitisse. Alii, Contra, eum in Europam a Columbi sociis ab America redeuntibus evectum fuisse, dicunt, et sub finem decimi quinti saeculi, ob aliquam Cailsum, soromam Saeviorem ut nunc mitiorem tantum induisse. Hanc posteriorem Sententiam ESSE Inugis verisimilem nos monstrare conabimur.
Sunt sortasse, qui me rem inutilem elegisse putabunt. quia ad OXercitationem medicinae parum consert. Sed mihi videtur nec breviorem nec faciliorem esse viam ad alicujus morbi Veram naturam Cognoscendam, quam ejus historiam ct mutationes ab origine perscrutari. Et haec praecipue attinent ad hunc morbum de quo nunc disserere aggredimur. Nam satis
14쪽
DE SYPHILIDIS ORIGINE.constat ox collatione descriptionum quae CX-tant inter rerum medicarum monumenta, Syphilidem, symptomata, diversu vehementia et circuitus Varietate, saepius mutaSSO. Primus BECKΕΤΤUs expertus est probare Luem Veneream in Europa ante finem decimi quinti sapeuli notam esse. Quoniam illi omnes, qui ad hane sententiam accessere, BECΚ-ETΤΙ argumentis et auctoritatibus plerumque utuntur satis erit si nos quasdam ejus opiniones et quae ad haec respondet Doetissimus AsΤRUC citemus. Primo BECNETTUS Contendit Gonorhoeam saeculis aliquot ante annum
1494, notam fuisse in Araclia nomine Ardoris, ct Anglico, vel ' Burning, ' de quibus sane mentio frequens fit ab Historicis Magnas Britanniae. Froindo, assirmat, Luem Veneream Leprae Arabensis speciem esse, qui morbUS, quasi pestis teterrima ab antiquioribus describitur. Existimat autem huic opinioni suffragari cessationem Leprae, quae eX Europa sub
15쪽
ingressum Luis Venereae visa est o vanescere;
unde putat posse colligere Lepram jam ignorari, quia cum Lue Venerea confunditur, sicut ante Lues Venerea ignorabatur, quia Confundebatur cum Lepra. Ad haec rospondit AsΤRUC inter Gono rhaeam etArdorem vel ' Durning,V multum interesse. Nonnulla enim Gonorrhaeae symptomata, et maXimi quidem momenti, ut ossiuxus purulentus, frequens, et multa alia, in Ardoris descriptione non inveniuntur. Ad altoram partem propositi, Luem Veneream et Lepram
eundem esse morbum, Contendit, a medicorum Veterum et recentiorum testimoniis, non natura modo, sed causa et curatione illus discrepasse. Illi enim antiquiores medici, qui morbi Venerei primordia viderunt, etsi probe nossent remedia omnia, quae ad Lepram depellendam conducebant, et quae in libris modicorum Graecorum, Arabumve obvia erant, ita tamen ignoravere, ut ipsi confitentur, curatoriam
16쪽
methodum, quae morbo de novo ingruenti competeret, Ut quo Se Verterent diu nos ii otancipites erant. Nonne igitur, rogat ASTRI C, tomere objicitur ab hodiernis medicis, quibus Lepram videre nunquam contigit, Luem Veneream Cum Lepra eundem esse, quandoquidem ex unanimi medi eorum consensu, qui Sub ingressum Luis Venereae ViXere, et quibus Lepra notissima tunc fuit, ex sententia igitur eorum qui utriusq. morbi signa diligenter contulerunt, satis Constat maximam diserepentium inter L pram et Luem Veneream fuisse. Demum Parum caute assumitur Lepram in Europa sub ipsum Luis Venereae ingressum repente evanuisse; Cum Contrarium liquet e certissimis modicorum monumentis, quae teStantur toto saeculo decimo sexto Lepram in Europa non raro inventam fuisse. Quum vero in hac argumenti parte satis morati SumuS, pergamus ad ea testimonia consideranda, quae, ut nobis Videtur, plane probant, hune morbum a
novo in Antiquum orbem a Columbi sociis
17쪽
Constat Historiae monumentis noVum orbem auspiciis ISABELLAE Reginae Castiliarum et Legionis, consilio et ductu CHRISTOPHERI COLUMBI, Genuensis detectum fuisse sub finem saeculi decimi quinti. Hic cum navibus tribus vela solvit e portu mense Augusti, 1492, et appulit mense Decembris ejusdem anni ad Hispaniolam ct inde rediit Martis 1493. Septembre sequente ejusdem anni vel a iterum secit eum navibus septemdecim ot plurimis nautis et aliis, et in Hispaniola reVersus est Novembris, unde ineunte anno Sequente, Iames
quatuordecem in Hispaniam remisit. Mense Aprili, 1491, BARTHOLOMAEUS COLUMBUS, CRIsTOPHERI fratri Hispaniolam adiit cum navibus tribus, et sub ejusdem anni finem iisdem navibus in Hispaniam rediere, Pater BoYL, Catulonus Monachus Benedietinus otΓΕΤRUs MARGARIT, nobilis Catalanus, qui jam Lue Venerea graviter aegrotabat. Anno eodem, mense AUguSto, quatuor aliae naves ab Hispania ad Insulam Hispaniolam appulere, duce ANTONIo de ToRREZ, quae Procul dubio cito quoque ad Hispaniam remissae Sunt ut de
18쪽
praecedentibus dictum est. Demum mense Octobri, anno 1495, JOANNES AQUADo, R -gum Catholicorum Legatus navibus quatuor in Hispaniolam devictus est, ut de objectis CHRISTOPHERo criminibus auctoritate Regia inquireret ; et inde Subsequente anno cum navibus duabus Gades repetiit, quo appulit mense Junii anni 1496 Cum CHRISTOPHERO, et ducentis militibus, qui postremi Lue Venerea assiciebantur. Luculentissima adsunt tum Medicorum tum Historicorum testimonia, qui primo morbi ingressui in Europam coaetanei ViXere, unde aperte demonstratur non modo Luem , eneream in insula Hispaniola ac Caeteris Vicinis endemiam fuisse; sed etiam in Hispaniam commercio inde traductam esse: ae demum ex eadem insula, aut ex Vieinis remedia morbo quaesita fuisse, cum nulla in Europa suppeterent satis
Inter medicos, qui possunt in testimonium harum rerum adduci, potissimi sunt ANTO-
19쪽
NIUS MUSA BRAssΛVOLUS, JOANNES BAPTISTA MONTANVS, et RODERICUS DIAZ.GONsALVO FERNANDER de oviodo, qui in Hispaniola ipsa quo a Rege FERDINANDO miS-sus erat anno 1513, ut metallorum fusioni prae-eSSet, diu commoratus est; scripsit ibidem circa annum 1535 naturalem et generalem Historiam Indiarum. Narrat, autem, ille, in his scriptis : Morbum hune, qui dicitur de las Euas, esse omnibus his regionibus Com- munem, ideo l. placuisse miserationi divinae quod auxilium item omnibus communiCetit atque pro seo tollendo impromptu sit. Licet' vero, psergit ille, Lites ista alibi etiam gras- setur et vigeat, principio tamen Christianis malum hoc cognitum, neenon eXPerimento arboris Guaiacum appellatao curari visum in hae insula Hispana dicta. Apud Indos haud est adeo saevum malum, nec tantum asseri discrimen, sicut in Hispania et frigi-
GosκΑLvo FERNANDEZ de Oviodo, apud Barcia, His toriodorus Primitivos de las Indias Occidentales, Tom I. B
20쪽
dioribus climatibus sed parvo negotio hujus arboris opo incolae curantur.' Demum interjectis paucis verbis fatetur: In illis regi nibus Indicis paucos esse, inquit, ex Chris- tianis admodum, qui Congressum Venereum cum mulieribus indigenis experti, saeVum hunc morbum effugiunt, quoniam prosecto' ost hujus soli proprius affectus, et Indicis hisco hominibus adeo frequens, sicut alibi A sunt aliae communes aegritudines.' Is etiam in Summario Naturalis et Generalis Historiae Indiarum occidentalium, sic CAROLUM V. Imperatorem et Hispaniarum regem, cujus jussu scribsebat, alloquitur: Potest inquit Caesa- rea Majestas pro certo tenere hunc morbum qui in orbe nostro novus est in Insulis An- tillis, recens detectis, antiquitiius familiarem
fuisse, atquc setiamnum ita Communem ESSE,
ut ab Hispanis ibidem contractus fuerit, ' quotquot sere cum Indicis muliebribus rem habere non perdicet. Indo orgo in Hispanis A primum traductum fuisse a CHRIsTOPHERI comitibus, qui primo vel altero itinere hinc rediere. Demum, anno 1495, cum GON-