De febri puerperali : dissertation inauguralis medica ...

11쪽

tenduntur, ao nonnunquani tam leves sunt, ut cum doloribus post partum Secundariis confundantur, ad quod typus eorum ab initio remittens muItum contribuit; nonnunquam tamen adeo intensi sunt, ac tam cito increScunt, ut motu corporis vel minimo ac levissima abdominis contractione immaniter augeantur. Decubitu hinc dorsaliquietem, quam tamen non inveniunt, infelices sibi parare student aegrae. Abdomen insuper intumescit, durum ac tenSum evadit. Percussio sonum ab initio clarum tympaniticum, serius exsudatione lacta Obtusum refert, fluctuatio eodem tempore percipitur. Physiognomia peculiarem animi dejectionem, imo desperationem eXprimit. Pulsus plerumque parvus et contractus tangitur, frequentia tutus centum et triginta adtingit, imo superat. Respiratio aequo acceleratur Ob inspirationes profundiores dolore abdominali cohibitas. Lingua sicca, muco obducta ac tam lata adparet, ut dentium impressiones ad ejus, marginem offendantur, rarius in Se quasi collapsa conspicitur. Alvus ab initio oppilata est, serius diarctoe --icaruit, Iochii quantitate imminuuntur, imo omnino fluere cessant, qualitate ita alienantur ut m OX serosa mox Saniosa prospiciant, ac Metorem intolerabilem prae solarant; interdum tamen nulla plane eorrim anomalia animadvertitur. Ex uberibus collapsis flaccidis nullum l,l0runtque lac Secernitur, imo Si secretio jam per aliquot dius rite processerat, Sub morbi ingreSSU derepento sup primitur; lotium plerumque parcum turbidum, ac sero lactis similo reperitur. CutiS Sicca pergamentacea, in extremitatibus maculis pallide rubris, quales erysipelaii con-Veniunt, non raro notatur. Somnus aut plane deficit aut si tentatur somniis terrisicis turbatur. Dolores iii

12쪽

abdomine admodum expanso ac tenso ad Summum uSque gradum eVecti momento quasi cruciare cessant, quo saeto Vomitus Vehemens materiam xiridem aeruginosam esserens illico plerumque intrat, praeter sudores frigidos ac viScidos in fronte deliria blanda accedunt. EXtremitates atque nasus frigus quasi marmoreum colorem coeruleSCeu tem excipiunt. Pulsus ob frequentiam et exilitatem numerari nequit.

Cuncta haec sunt indicia vitae in peripheria iam

Quodsi adsectio in abdomine inflammatoria ad exiguam nonnisi peritonaei plagam restringitur, tunc morbi

decursus multo mitior absolvitur. Febris minus valida typum magis continuo remittentem manifestat, tensio et intumescentia abdominis in gradu minori consistunt, dolores saepius remittunt, de die in diem mitiores evadunt, denique plane silent. Diarrhoea et vomitus, ni plane absint, nunquam vehementia urgent. Attamen ne in his quidem casibus exsudatio desiderabitur. Nonnunquam abdomen post omnium sere Sympto, matum imminutionem denuo increvisse, ac fluctuationem summe manifestam retulisse, ac in regione umbilici insigniter ac circumScripte protenSUm, colorem rLbrum Serius coerulescentem induisse Visum est; quo facto abscessus per umbilicum evacuatio brevi post plerumque contingebat. Suppuratio admodum profusa febrem nest non mortem frequenter invitat. Rarius, coalitione et cicatrisa tione abscesSus inducta, vita conservatur l).

13쪽

Si poritonitis per longius tempus induraverit, ac

favente therapia adaequat intensitatein amisit, tunc cuncta Symplomata Supra memorata pedetentim recedunt, excepto dolore Obtuso, qui sub pressione aut trunci motu in una alterave abdominis parte percipitur. Hunc exitum evacuationis criticae plerumque comitantur: dia

dio reconvalescentiae plerumque adlluc sentiuntur, eX ten Sione Originem trahunt, quam intestina, ope Iymphae plasticae conglutinata sub corporis motu hinc inde patiuntur. Nolinunquam tubae Fallopianae lympha in earum caVO eXSudata concreScunt atque sterilitatem hac

ratione inducunt 2J.

Febris puerperalis typum continuo remittentem plerumque manifestat. Attamon Osiander et Ste in labrompuerperalem intermittentem Sese observasse profitentur. Ast in casu ab os tander communicato ovarium sinistrum suppuratione omnino sere destructum offendebatur; motus igitur labriles intermittentes labri suppuratoriae magis quam puerperali tribuendi esse mihi videntur, tanto magis, quam ille ipse auctor apyrexiam nunquam perse iam fuisse refert. Medicus Alediolanus Cerri opidemiam memorat, in qua typus hujusce febris semper intermit

Rusmodi observationos etiam in lechodochio Pra-

I) Baude loeque I. c. P. 103. 2) Wa It et de morbis peritonaei P. 9. et sqq. δ) ozan an histoires des opidomica t. II.

14쪽

gensi colligebantur, ubi aliuis et 35 haec febri Aeudemico grassabatur cl).f. 2.

COMPLICATIONES.

Qua complicatio frequentissima phlogosis organorum cavi pectoris obvenit, uti pleuritis, pneumonitis, pericarditis 2). Diagnosis perdissicilis est, quum nieteoriSmUS,

mammarum Volumen adauctum, atque Summa aegrarum

sensilitas stellioscopii usum ni cohibeant, tamen' multum restringant. Qua Symploma characteristicum harum complicationum Baude locque δ) sensationem pressionis

ac doloris obtusi in inseriore sterni regione commemorati Uiuri inflammatio febrem puerperalem non tam frequenter comitatur ut Vulgo creditur. ADicendum mihi est, ait W a It e r, me inter tantum numerum Meminarum febri puerperarum mortuarum, quarum corpora Secui atque diligentissime perscrutatus Sum, nunquam inflammationem Uteri, ut causam hujuSce morbi, invenisse. Casus vero, ubi artis obstetriciae imperiti atque indociles uterum dilaniarunt, dilancinarunt et lacerarunt, oXcipio et hic omnino inflammatio uteri aderat; sed has infelices non febri puerperarum mortuae erant. Complicatio cum uteri putrescentia Saepius obvenisse autores reserunt; ast diagnosis aeque dissicilis est, quatonus velox

15쪽

morbi decumus, dolores atrocissi inii per omne abdomen eXtenSi, Symplomata, quae Piltrescenitae conveniunt. plus miniisve obstiscant. Complicatio cum inflammatione membranarum synovialium articulorum I ab Clarii o, Sta rhet Boer notata est. AQuando ait hic scriptor, febris initium Ox phlogistico oedemate in , quodam articulo duxit, aut tardius supervenit tumor, tunc eo post mortem inciso

serosus, ut vulgo ex simili noXa, humor manat. In casibus rarioribus Oncephalitis, c3 Atilis. phlebitis uterina, phlegmasia alba dolens cum febri puerperali se conjungiuat; aliquoties inflammatio et Suppuratio symphyseos ossium pubis et sacro iliacae complicata obvenit l).

g. 3. . . Respectu characteris dynamici triplex febris puerperalis forma assignari debet. Erothioa forma inter reliquas frequentissima; obvenit in individuis sensibilibus, rarius boeoticis contagii influxui subjectis. Magnam symptomatum variabilitatem atypicam remissionem et acerbationem affectionis topicae motuumque febrilium praeso fert. Fit inde, ut sub schemato alius sacpo morbi delitiscens medicum saltat, et nisi singularis aut potius specificae physiognomiae summe attonius sis cum ' labri lactea aut doloribus post parium secundariis commutes. Orditur lassitudine, inquietudine, agilitate, nonnunquam delirio taciturno, aut singulari solum aegrarum loquacitate, physiognomia vel tristi et anxia, v0l jocosa sti

16쪽

quasi ecstatica, cophalaea interdum vehementissima, visus auditusque hallucinationibus contemporaneis. Lingua ad paret muco crasso obducta humida, aut praerubra est. Cutis alias profuse viscide madet, alias calor ejus acer, digitos urens, Siccus tangitur. Abdomen aut modice elevatum aut penitus retractum est, alias indolens, aut profunda solum ad regionem inguinalem contractio dolorem punctorium, acu quasi in- instrusa provocatum, ciere Valet; alias nec minimus ventris expansi attactus possibilis, dolorumque scindentium superficiatim ferocia immanis, nec tamen continuis nec in una peritonaei plaga constanter fixa, ad regionem ova riorum plerumque aSSignatur exordium. Quodsi pulsu quidem duriusculo et febri et affectione topica inflammatorium citaracterem mentiente dubia diagnosi venaesectio instituitur, tunc vero morbi charactor statim patefit; ictus enim arteriarum aut vix numerabiles, tremuli evadunt, aut celerrimi, contracti, alias mollissimi; aut in crescente reactione labrili eorum durities ad ultimum usque Vitae momentum perseverat. Est vero detractus sanguis plerumque laete rubescens, cum crusta pleuritica tenui, in coagulum citius ruens, minustamon firmum mox diffluit et cum Sero largo in laticem flavido - viridescentem tranSit. Hoc stadium per tres quatuorve horas plerumque indurat, alias cum eXsudatione iam pari passu incedit, alias horripilationibus aut horrore saepius regredients mox vehementiSSime conquassante, nonnunquam iamduprorsus deficiente in alterum vergens insignitur. Secundum Stadium exsudatione notatum est. Exsudationeni aut major virium arteriosarum mo-

17쪽

mentanea reactio, alit systematis neri Osi lapsus, aut utrius, quo Simultaneus comitantur. Faciem hippocratipam induit aegra, increscit ad summum gradum anxietas, tristiatia, aut morbosa illa hilaritas; increscunt symptomata tο- pica, imprimis dolor intensus scindens lancinans, rarius

ardens; accedit vomituritio et vomitus materiae viride- Scentis aeruginosae, ani mere serosae, aquosae, insipidae,

largissimao, ex dolio quasi ruentis; accedunt animi deliquium, singultus et respirandi dissicultates; abdomon in

volumen immane expanditur, Sphaericum, tenSUm, SUperius meteoristice resonans, inserius nuctuans et dolorificum. Mox nec stragula ab inquietissimis modo aegris seruntur, mox subito ita conticet dolor, ut idem, quod nec minimum ante pauca momenta tulit adtactum, individuum contractionem abdominis serat rudissimam. Pulsus celeres, frequentes, inaequales sunt. Lotium nunc mittitur largius, turbidum mucoso aut puriforme Sedimentosum. Sub ulteriori decursu exsudatio, partim inter tubi intestinatis et uteri membranae mucosae Strata, partim in cavum abdominis contingit Exsudatione . exoria Sphaera systematis nervosi gangliaris tantopere opprimitur, ut plexuum gangliarium paralysis vix debellianda videatur. Hoc stadium ad diem pluresve protrahitur sub exacerbatione vespertina sive quotidiana, SiVe tertiana, nonnunquam de die duplicata, in multas saepe extenditur

septiman M.

Stadium tertium adynamicum circa diem morbi quartam Vel septimam plerumque intrat, Oxacerbatione sobrili praegrediente, Iovi nocturno delirio, lingua et cuto sicoracente. Puerperao nunc singulariter indifferenies ova-

18쪽

dunt, ant animo valde variabiles. Sic multas conscientiae et memoriae vigore illaeso, physiognomia truce, paVida, oculis languidis, sanguino suffusis, profundo livido halonatis, i lacte collapsa, lurida, per vicos rubente, incalente, mox iterum pallida, frigescente, in lecto inquietae incumbunt. Labentibus enim plerumque versus diem 5-7niam subito viribus accedit apathia, laquola dobilis, bal- biitiens, sensuum hallucinationes, deliria jamjm diurna,

temporanea, blanda, murmurantia; consciuntiae rariuR plenaria abolitio, dinos, capiplenium, baryocola, erocidis-

mUS, mUScarum captatio, Subsultus tendinum; accedit abdominis minus dolentis meteorismus major: lactis oX uboribus flaccidis et lochiorum ex utero laxo fluxus plana rie cessans; supervenit pulsuum demum summa frequoii tia, celeritas, debilitas, inaequalitas. In suris et antibra chiis lividis interdum puteolitae comparent, serius nigri cantes, dum cutem, Siccam et priuS quasi pergameneam macerat' sudor universim modo frigidus, viscidus, cadaue rosus. Λd genitalia saepe adparent ulcera i horosa, ni

gricantia, gangraenosa solii dissima; Iotium missum est turbidum, cum Sedimento inulto, puriformi, olidissimo, quasi putrido, cui non raro innatant flocci caseisorinos: alvus ruit, alias pultacea, flaVida, alias fluidior, nigricans, intolerabili foetore cubilia inquinans.

Nonnullae aegrae his rerum sub angustiis mortem corta hora insequuturam rite prasesagiunt.

Huc pertinent quoque subris puerperalis ex g0nio morborum regnante Varietatus: gastrioa et biliosa, quarum qua ivis majori in Statum parat sticum Vergendi propensione, praeter reliqua tam manifestu insignitur.

19쪽

PORMA INFLAMMATORIA. . .

Constitution0 atinosphaerica et genio morborum inflammatoria observata QSt. Haec morbi forma robusta plerumque individua invadit et luculentius stadiis certis absolvitur. Character ejus proprius confirmatur energica systematis irritabilis inprimis sanguiferi reactione cum simultanea systematis nervosi passione, insigiti quoque minus rapido decursu omniumque symptomatum constantia. lHaec morbi forma plerumque primaria ex inflammationibus ante aut sub partu in abdomine saevientibus sese evolvit.

Horror plerumque intensus, aut sub partu, aut post eundem intrat, quem calor excipit siccus, universalis cum pulsu accelerato, pleno, duro. Eodem saepe momento persentiunt puerperae in aliqua abdominis plaga is dolorem eXiguum, punctorium aut ardentem. . Paulo post puerperae valde anxiae, inquietast, tristis simae. fiunt, huc illucque in lecto se circumjactitantes, difficilius respirium trahentes. Calorem universim adauctum siccum excipit modo

sudor largus universalis, labrilem aestum quidquam levans, malum topicum vero nullatenus complacans. Id vero ex dolorum sede, eorum in-et extensitate mox aemulatur peritonaeitidem veram, mox ovaritidem, mox 'metritidem; alias serosam enteritidem, splenitidem, hepatitidem, alias demum epiploitidem aut mesenteritidem. Inde magna dolorum et symptomatum ominosorum varietas; qui sub interitidis imagine incedit morbus ex

20쪽

omnibus reliquis varietatibus gravaminibus suis sompermolestissimus. . I i: In . Iioc Stadio plerumque Iochiorum fluxus plano cessat. Cutis transpirationem plerumque siccitas intoIera bilis excipisi, i uriua mingitur parca, nammea HV que Op-

Pilata manet. I '

Pulsus inflammatorius, quippe sortis, plenuS, magnus, durus aut λ contractum par S. . Sanguis e vena mimus conspicitur profundius ruber, firmum oraSSamentum formans, crusta pleuritica largissime tectus, Sero parcisSimo. Neuropathiam, Vero hujus stadii evincunt: nunquam desid0rata physiognomia truX, oculus torvus, Singularis illa immanis auxietas et inquietudo, Nox et loquela quidquam alienata, nec non pSychica actio turbata, lacte multoties lurida, collabente, hippocratica. Raro contingit morbum in hoc stadio debellare, ,etsi per biduum triduumve in i hoc perduraVerit, . . DequentiSSime in alterum:

transit. .:

Stadium Secundum. Imminutae nonnunquam adparent ad libras aliquas assectionis i topicae molestiae, asi brevi horror intenSuS redit, quem calor. eXcipit internus, sudore modice et inaequaliter proruimo late raro levandus. Nunc sub dolorum Summo augmento, nec minimus ad tactus abdominis expansi possibilis ardens in imo ventris fiamma, tantoque Saepe atroX evadit, ut immani anxietate et inquietudine puerperae circumjactitatae, materies sub nimio conamine et gemitu perpetuo alias viridescentes, aeruginOSaS, Summe amaras, alias cosseaceas, laetidas voli sanguine dissoluto mixtas vomitu ejiciant. Puerperae iunctionibus cerebri illaesis dolorum atro-