De aquae frigidae usu Celsiano : dissertatio philologico-medica

41쪽

ad vitam, a desperatione ad Spem, ab exitio ad Salutem revocavit.. Idem remedium in omnibus valet Febrium generibus, quarum nova Torris incubuit cohors, HOR. Od. I. 3, 31. sive est Febris acuta, give lenta: Sive quotidiana appellatur, Sive tertians, Sive quartana: sive catarrhalis vocatur, sive neurica, Sive scarlatina : Sive flava nominatur, Sive pestis, sive I yphus

bellicus: quae omnia nihil plane discriminis faciunt in usu Aquae Frigidae. In Ρoste illa Atheniensi csaeculo ante Chr. quintob in qua vel Μedici omnes po- ssriere, sola Aqua Frigida, ad quam aegri aestuantes adrepere volebant nec valebant, adjuvare

42쪽

Kriegspest in Athen, POn Meis Per. Zitilii Iau 13l6. 8. In Pesie illa Cpolitana saeculo post Chr. sexto), longe vehementiori in qua mirum est, magistratus non e 8 se emortuo Si , sola A qua Frigida huic malo mederi potuisset, si quis in hanc incidisset cogitationem.

00 In Febre flava vel icterica, quae nuper circa Barcinonem in Hispania grassabatur, duntaxat Frigida balnea, Frigidae lotiones, Frigidue potiones juvare potuissent, si Medici e Francia arce g siti remedium Currianum adhibere voluissent. At hi maluerunt ipsi Calide mori, quam Frigide viveret l

si Si medicamentum in universa rerum natura datur invenitur), quod 'universale appellari meretur mereatur ; certe illud non aliud, nostro quidem judicio, est, quam Aqua communis. Hujus tam communis tamque nece SSBriu S est usuS, ut Sine eo nec vivum, nec integrum corpus nostrum manere PUS Sit: quin et omni S geueri S morbo S ctrcet, corpus sanum

tuetur, illudque ab omni corruptione, quae Vitae inimisissima est, defendit. Prapterea usus Aquae omnibus in curando indicationibus satisfacit, adeo ut sine hac nulla passio, sive Chronica, sive acuta, felici industria possit profligari. HOFFMANN Dis s. de Aqua, medicina universali, in opuSU. Phys. medio. Tom. II. Pag. 585. Quod Plinius de Radice quadam decocta praedicat: se Arthriticis, cynicis, convulsis, eversis, hydropicis, ischi adicis, phthisicis, P0dagri sis, Spasticis, suspirio Sis, stomachicis, tremulis, tympaniticis salutaris est - id verius etiam justiusque de A qua Frigida praedicari potest. PLiri. H. N. XX. 21. XXV. 24. etC. Quid millia Z Frigidam Aquam, vel offusionibus, vel epithematibus, vel lotionibus, vel potionibus, adversus totam Febrium cohortem remedium esse Praesentissimum, innumeris experimentis hucusque somProh Rι - 4ς 'x' ' HANC OCCIUS iti Febrisugo etc. CURRI E in Libro: Wirkungen etc. I AC SOΝ tiber die Fleber in Iiam uica, PonSpr erige 4 Leipavi 1796.8. EISELEN Diss de Balneorum, usu ad curandas Febres, Alt. 1792. θ.

43쪽

. His adde -

Gal. et Aetio.

gg IV. Hydrophobia, Aquae metus, Masset scheu.CELS. V. 27. Pog. 207 - 303. Ηydr ophobia δ') miserrimum genus morbi est, in quo Simul aeger aeger simul

et siti et Aquae metu cruciatur : quo oppre8Si S in Θngusto Spes est. Sed unicum tamen remedium est, nec OP in autem in piscinam, non ante ei provis unprojicere, et, si natandi scientiam non habet, modo mersum bibere pati, modo attollere ; si ha het, interdum deprimere, ut invitus quoque Aqua satietur. Sic enim simul et sitis et Aquae metus tollitur.

Quidam Medici, ut ARTORIUS commemorat, Hydr oph obo rum oli 08 in vasculum 95plenum Aqua Frigida immiserunt, alios in puteum imposuerunt, Saccis immissos vel inclusos, ut necessitate bibere cogerentur.

CAEL. AUREL. Ac. III. 16. PΘς 232. WEDEL Diss. de Hydrophobia, de D. I 605, 4. Pag. 30. Hydrophobus obnubilatis oculis in piscinam demittendus, Vel aut) Auuae Frigidae

injectu humectandus tamdiu est, donec Aquam Vix amPlius paveat: tum statim plurimum Aquae bibere cogatur, et ut 3 de die sic vexato vesperi concilietur Somnus: victus sit tenuissimus, humectans Semper. BOERH. Aph. H40. 54b quam Cael. Λ uret. Ac. III. 11. bene Latine reddit A qui fugai.

44쪽

In extremo hoc in nrbo extrema remedia esse tentanda, dictat Ratio, atque a subito illo horrore et concussione totius corporis, quae percipitur ub immersione in Aquam Frigidam, speratur merito magna mutati O in melius, non in pejus atque ideo haec praesertur. Puella viginti annorum, jam Hydrophoba quum esset, immergebatur Aquae satis Frigidae, in qua copiosus sal marinus solutus erat: repetebatur frequenter haec immersio, et ipsa tota quasi stupefacta relinquebatur. Denique Aquam sine horrore videre poterat, et levabatur

vomitu etc.

Alius erat Hydrophobus, cui ad arborem alligato ducentae urnae Aquae Frigidae projiciebantur in corpus, tali cum effectu, quod tam prospero cum Successu, ut Aquae metus

Requiritur autem immersio, vel larga perfusio Aquae; nam a modica Aquae perfusione irritatur morbus, non domatur.

nudum, funibus vinctum, habentem pondus pedibus affixum: iam enim erat Hydro phobus. Tum nautae senem illum in mare praecipitem dederunt et sub Aquis retinuerunt tanto tempore, quo tamdiu, donec Psalmus Miserere 4 - recitari posset: postea adhuc binis vici-hus iterum, iter inque ) submerserunt, Sed non tam diu minus diu . Dumque mortuum senem Suspicabatur HELMONTIUS, solutis vinculis coepit Aquam marinam, quam hauserat, evomere et revixit, postea rabie liber. Testabantur autem nautae, Omnes Hydrophobos sic sanari posse.

Haec, paucis ut dicam, est altera suffocatio et refocillatio. Non quidem dubito, audacem hanc methodum curandi rationem niti auctoritate Medicο- rum Graecorum, ex quorum divitibus loculis sumta digestaque complexus est Latinus Auctor Celsus optimo, quod unquam compositum est, Medicinae Systemate. Ulut sit Utcunque est , celebris -ber HELMONI IUS observans methodi hujus selices in Flandri a s accessus commendavit vehementis Sime. Vidit senem Hydrophobi cum curari submersione in Aquam salsam. Primum quatuor c/b momentis infra Aquam continebatur, deinde extractus aliis duabus vleibus immergebatur, singula per minutum aliis binis vicibus immerg. singulas per minutas). Extractum vere pro mortuo Hel montius habuit; calide autem habitus et super do-Ιium repositus haustam Aquam evomuit, neque solum vitam, sed et integritatem recuperaYit. 559 Est Psal in L. ex Vers. Vulg,), ita incipiens: Miserere mei, Deus l

45쪽

At Mediois suorum sua ipsorum causa permittere potius, quam imperare experimenta '' haec, consultum forte sertasse) est; etsi quotidianae sunt curationes multo, quam haec est, perieulosiore S. ut talo tentamen facturus est, aequa lance ponderare debet periculum po experimenti et morbi: quod si majus a morbo est, justum et misertum miserentem aegri Medicum cum

quadam temeritate medicamenta arripere Oportet.

Certe hum Anius hoc factum est, quam illud, quod audio in vicina aliqua quadam 'regione, interdum etiam in nostra, in uSu esse, quo Stragulis miseros Oppressos sus cant. ME AD. II. pog. 123 52. GNellen hut es struas gelio Uen, Ne n mari die Masse scheuen ins inasser geπο fen

,. Das me iste Uertraueu Sezi man, Pon tanger Zeit her, dura , dos man einen solchenge bissenen Meuschen in die See in eineu See Oder Telch inerse, und daselbst eine Zeit lang mitGerutili tinter dem inasser halle. Es mulio die is mit ei ner Gemali und Von Setieri des Pagient en mit Furchi geschehen, Nodurcis die Idee der Wasse urcht kuriri ruerden soli. Dios in i d einigemul in te de hohit und der Piazient alleaeit, nach die se in kalten Lad, in das Det tege brachi und die Transpiration besorderi. Menn aber der Paetierit schon inii filich mit der Dankheit bestillen morden, ist die Turnitereti et ei ellias. Meil muta docti do bei elinas inagen Iann, liaben Elnige einen solchen Pa zient en an einen nulli gebunden land mit einer grossen Menge Masser begossen, ruoraus die hebis ten Tonuulsionen entstariden. Aus dieSe mise si id die Paetient en in Ohnmacht gestillen, lite durchaber Iuriri inorden, duo Sid, ala Sie inieder au sich Selber stamen, das inasser pertragen konnten PLATNEN E in I. in die Chirurgie, II. 529 St. - Κnnii man durch die geruOhnlichen δ') Mittet se inen Zineci nichi erlangen, so ist nOchii brig, den Paetient en unu er m ut liet in einen Teich Oder Graberi ssergra ben) au sto sen, dum it er aus Furchi des Et aufens die rasen de Ideam pertiere. WOYT Gazophylacium oden Schtitet ammer etc. νοn He b en Stre it, 16 te Au l. m. K. Leipet. 1767. q. sub v. Hydrophobia S. 1065. Curatio autem in demorso pro phylactica requirit: a) ut locus affectus statim profunde scarificetur, aut ferro candenti inuratur: h ut homo assectus quotidie aliquoties per totum corpus A qua Frigida I vetur a capite ad calcem, vel etiam natet:

46쪽

c ut idem os saucesque colluat, locum assectum Aqua Frigida bene perfricet et ipse Aquam Frigidam froquenter bibat. Quae tria per aliquot menses continuanda ala) sussiciant. BOERH. Aph. 1145.

Ioa , , Ierito in cura pr op hy l a c tisa commendatur humectatio totius corporis, per balnea et nataliones. Si enim corpus hoc modo redderetur quasi se i dropicum, obtineret conditio fluidorum et solidorum, opposita illi, quae in Hydrophobia Observatur. Inter P r op h y lax e os remedia praecipue etiam immersionum usus communis est, Praecipue in locum maritimum ; immo maris accolae adeo confidunt huic remedio, ut illo solo ferme contenti vix expetant aliud.

usque quemquam, et icet viderim plurimos, cui tempestive in mare projecto quidquam sinistri postea evenerit Sed salutari hoc remedio, vel flocci facto, vel tarde ac ' timide adhibito, dedere multi incomparabiles po supinae suae incuriae poenas. Fautae apud Batavos in locis mari limis, assueti huic curationi, nullis minis vel precibus se fecti patiuntur, sed iraditum illis sibi) hominem submergunt et quidem saepius, usque ad suffocationis periculum

104 Sed in eo, quod HIN ZE V. C praemonet de Euripide, Aqua marina curato, nihil de Hydrophobia ejus et de Rabie canina in Aegypto commemoratum invenio apud Di ος.

47쪽

Nihili Orco est, quod PLINIUS atque OVIDIUS de insanabili Hydrophobia commemoranti ille H. N. XXV. 2. Insanabilis rabidi canis morsus pavorem Aquae potusque Omnis adferunt odium: hic Pont. I. 3. 25.

Tollere nodosam nescit medicina podagram, Nec formidatis auxiliatur a qui S.

Ouidni P Medicina quidem, qualis esse solet, rarissime auxiliatur; at Aquae Frigidae

usus et Podagrae et Aqui fugae, solus celerrime tutissimeque medetur. Tα εν αρθροι γ ριὰ ματα, και αλγηματα, και ποῆαγρικα, M. αι σπασμ ατα το ψυχρον πολ- λον καταχεομιενον ρηιθι τε και ισχναινει, και οθυνην λυει.

48쪽

103 ita ut neque Judaei Emplastro, fracto capiti accommodato, V. 40. H. pag. 263. neque Judaei Compositione adversus Putrem carnem, V. 22. 4. Pag. 275. Opus esse videatur il

cem varietatem, postquam inventae sunt mille ciborum Conditurae , quibus aviditas excitaretur. Innumerabiles esse morbos, non miraberis: coquos numerat Dii bonit quantum homi

num unu8 Venter exercet l

Inde pallor et nervorum vino madentium tremor: inde incerti Iubantium pedes: inde in totam cutem humor admissust inde Suffusio luridae bilis, et decolor vultus. Quid capitis vertigines dicam 3 Quid oculorum auriumque tormenta, et cerebri aestuantis verminationes P Quid innumerabilia commemorem febrium genera 3 Quid alios reseram innumerabiles morbos, sup-nlicia luxuriae Z

Adversus quae Omnia nihil opus foret tam magna Medicorum supellectile, nec tot serr mentis atque pyxidibus: si molliculi isti bibones et edones et ganeones et gulones et heluones et lurcones a se impetrare possent, ut defraudando genium Suum modice tantummodo luxuriarent quasi et immodice simul Aquam Frigidam biberent eademque dolorosa membra lavarent. Aqua, Aqua Frigida, inquam, et morbos e Pellit et Praecavet. Haec est Aqua vere Fortis, vere Regia. At ubi tot ac tanta rerum testimonia adsunt, quid opus est verbis 8

Soli Aquae Gloria l

49쪽

45Theses philologico - medicae.

1. Cur CELUUS non meminit celebratissimae curationis, ab ANTONIO MUSA per Aquam Frigidam Caesari Augusto adhibitae 2. Cur CELSUS lV. 8. pag. 214. de Heputicis ait: Abstinendum utique est ab omnibus Frigidis etc. quum ANTONIUS MUSA Hepatili dem Aqua Frigida curaverit ps. QUINTILIANUS X. 1. I 25 - 24. c0mmemorat Ciceronem, Brutum, deinceps CELSUM, Pt an cum, Catium, Senecam, ac simili ordine XII. 11. 21 - 24. Homerum, Hippiam, Gorgiam, Platonem, Aristotelem, Catonem, Varronem, Ciceronem CELSUM: quid inde pro desinienda Celsi aetate δ. SCHILLI G Ouaestiones de Cel si vita Lips. 1824. 8. Hall. L. L. 1824. Ur. 96.4. Ouinti Iianus ibidem CELSUM appellat mediocri virum ingenio, et tamen, quod de Re Militasti, Rustica et Medica scripserit, dignum, vel ipso pr0posito, judicat, ut squem

scisse omnia illa credamu S : nonne haec sunt inter se contraria Τ

5. An post tot commemoratas hactenus perfusiones capitis ac totius corporis dici pos sit, Aquam Frigidam excitare struma S 3 CELS. I. 0. Pag. 40. 6. Qui fit, ut CELSUS, qui I. 5. pag. 36 Lippitudine laborantibus Aquam Frigi dam commendat, non item VI. 6. Pag 547. Orta Lippitudine Aquam Frigidam diserte commeti det, sed alia remedia tradat, et ad Summum lavari saepe pag. 365. at quali fluido Τ) jubeat 3Idem de Tonsillis l. 5 Pag. 36. 00ll. V l. l0. Pag. 583. sqq. Unde host . Qui fit, ut CELSUS, qui Aquae Frigidae in parte operis sui medica Lib. I. VI. honorifice meminit, non ejusdem in parte chirurgica Lib. VII - VlII. amplius meminerit 3 s. Annon CELSUS VI 18. Pag 392 sqq. et VII 50. P 'g. 495- sqq. se Syphilidem vel Luem veneream cognitam habuisse, innuat 30. Ubi denique locorum CELSUS ipse testari videtur, se fuisse Medicum, quem vocant, practicum P ide Versionem CELSI Germ. pluribus in locis.10. Annon Aphorismorum Hippocratic0xum verba initialia ad Hydriatricen transferri

ita mereantur:

50쪽

Cons. Theophr. Par ac et s. apud HALLER II. 6.11. An HIPPOCRATES Pesti Atheniensi interfuelit 3 necne 3 HALLER I. pΘg. 30 12. .Annon HIPPOCRATES in Aphor. V. 17 - 25. sibimet ipge contradicat ΤΗΑLLER I. pRg. 40. 13. Annon HIPPOCRATIS Aphorismi et CELSI Libri de Medicina ex FIoystri, Hos manni, Halinii, Bergit, Tissoti, Dauteri, Ferronis, Marcardi, Currit, Reus sit, Froelichii, Richieri, Hornii, Hufelandii, Detondit, The denti

aliorum que Commentariis corrigi et augeri mereantur 3

HALLER l. pag. 40. 14. Quod nomen et ingenium erat Archia tro Caroli Mogni pHALLER I. 424. 15. Quatenus de nonnullis Medicis illud Catonis dici possit: Μirari se, quod non

rideret Haruspex, Haruspicem quum vidisset Τ CIG. de Divin. II. 24. PLIN. H. N. XXIX. T. Nulla lex - impunitas summa est. Vide supra Fr. 18. 16. Plurimi hominum sunt Hydrophobi et nati et educati. 17. Confunduntur vulgo Anodinus et Anodynus, Chylus et Chymus, Disto ei a et Dystocia, Hypopion et Hypo pyon, Hidrotica et Hydro Pios, Hysterin et Hi storia, Lipo thymia et Lypothymia, Lenimentum, Linimentum, Linamentum, Lineamentum: quomodo haec disserunt inter se P

HUPELΑΝD Journal 1822. NOV. CASTELLI pag. 126. 544. 705-FRACASTOR de Morbo Gall. Lib. III. V. 28 3 sqq. q. Vulgo perperam scribuntur : Absynthium, An i h e t mi n t ica, A th m O s p h ae ea, Carpologia, Catarrhacta, Catharrus, Chyrurgus, Dis Senteria, Electuarium,