Thomae Grossii Sypontini in Academia Ferrariensi ... lectiones de febribus, in quibus praeter hanc exactissimam febrium doctrinam, infinita problemata, plures etiam Hypocratis, Galeni, Auicennae, & aliorum auctorum controuersiae explicantur, concilia

21쪽

De Febribus Commentarium.

Arearum quis cedat adhuc fatalibus armis 'Stamina stacta iacent. Nunc reuocare gradum , supcra 1, euadere ad auras. Haud opus , haud labor est. Virga Athlantiadis manes, quae deuocat Orco , Fabula prisca fuit. Vicina hic ιn morte natantia lumina, rumum Resspicere actra ιubet Vinceret, hic esiam fatum , perabile fatum . . Si R ea arte: tamen

Edomat ingenis vim non tractabilis, addenspFrena furenti Herebo : Resciat hie si Rex Ditis, Saturnia proles Infatiata,suo Arriasivideat vacua, ct rarescere tantum

Regna Acherontiaca -

O g uos in gemitus, 1 quas erumpet in iras' Auas ruet in furias P i isti quid ima timebunt Tartara suspirantem 2

Eumenidumqu e cohors, 'Discurretpauida huc, illuc, trucis ora Tyranni , E/ rabiem fugiens. Sed pereat Iacivmjs menstrum illachrymali ,discae

Ponere duritiem Pectoris,'mentis non exorabile robur

Flectere supplicibus. Mitius ingenium di scat mortalibusYsse , . Mitius esse frit Nam medicas a hibere manus, hominesse siraso ' '

22쪽

Deuotum eriperent caput vn Piso ego Lucri Immemor o mmiumi Artibus his, mihis tenera bis reddit vitae

Munera non memorem.

Si tua, qua ense mihi te indicta lubrem

Dextera praetereat 'Hoc si mente cadit, dum mens est integra , vescor Lumine dum fuero, Dispeream ; nec enim par ιllum erZ viuere, vitae

tauι negat artificem.

IN IDEM ARGUMENTUM

Itis perge superbiam , . Et triste Imperium fangere Tartara,

Sugis perge potentiam, - . Morbortim sobolem perdere luridam: Firmo elaudere carcere I, perge, Eumenides,infurias graues: . ' stringe adamantino. . Parcartim arbitrio cardua subtrabe Vitae stamina amabilis. - Heu parca nimium pensa trabtivi manu, Annorum feriem breucm.

I, nutu cohibe Arela fugacia; ahin se res ferat, G, gradus Te monili ante queant illa retexere. Vitae idem arbiter, O necis, Aegris fulicitus nes Nuba is Si vitalia pocula Salubri dederis dulcia victare. Iuratum caput in 'Iara certus viduum ludere maxibus iuuamuis Cerberei parcnt Rictus, imperium ranaris Ducis. Debentur quotios tibi Haec optanda diu munera, queisIruor, '

Vita e ab saepius artibus Elu se tuis vim licuit malam , robluctantis, o impetum . . 'Fati. si laqueis implicitum suis . . ε c a Seu

23쪽

Sest me, siue meorum alicinem. Haud i ita videt fera necessitas ; Arti debuimus tua: Herbis namq; Mens, gaudet oreadum Quas legisse manus tibi, Hinc fatum lac mosum, O mi eram luem Auernade agis in Decus: Prinraui, nimium O lubricus emori, Haeres criminis innocens Formidata Herebi monstra timet minus; Quinte Praeside despicit. Dandum ergo tisi, quod vivisus integri . Ditemque, edi Stria Iugimus.

Sed Utalia me reddere munera Vita muneribus tuis , Edicit pietas, Aonidum, e r cborus rQuippe assinis oreadum

Musarum chorus ess, O sorias amat Dextris iungere dexteras, Germanasique iubet munere comparivati propitias suo

Dourri comites, ambitiosior, Herbarumque potentiam

lucr cithara, teque canoribus Fortunatior artibus et arefuli. at genus utraque

Tauris iactat Apollinis, rtatimque suas spondet opes cohors Nympharum tibi; scilicet Vt ventura tuam in secula disserant

Vitam, nomen O mclyum; Grata otim, ut referarit munera debita , Umquam deciduum decus.

Doctis aucta tui fetibus ingeni auantum debet oreadum 2DNbarum soboles Z altera longius

Vita munera vatibus

conseruata suis, robur ct integri 3 Acceptum referet tibi; Et debere tuis plurima laudibus Nil se nominibus putat. At viues melius tu meritis tuis e . Vivet deque Ino chorus Asarum metas,uiuet Orca :

24쪽

Λd Illustrisis. & Excellentius. DD.

TORQUATUM DE COMITIBUS

BARONEM ROMANUM

Guadagholi Ducem Sacrae C. M. Colonellum, & Satastitatis suae in Valle Tellina Capitaneum Generales n.

DE OPERE TH9M E GROsSII MEDICI

DE FEBRIBUS. O D E. DEDICATIO OPERIS decus 3 toga TOR FATE Ausonidum progenies ducum.

Sic te Phoebus amet pater, Et Phoebo scuitus dux Epidaurius, Et pulta lue Febrium Seruet te populis incolamen salus. Delapsum supera domo, sed maiore catum metite Tromethea Iam cerne, atque hilari excipe Fronte, atque auspicio propitius siue . bis exitium, at sacrum Latinus populis auxilium venit. sudax IAPETI GEN s

G quo sidereis surripuit plagis

Ignem, noxia FEBRI UNTEM IS attolutis c ov uortalesque latentibus Exust facibus famma nocent ιν amque urbes per, or oppida Commixti iuuenes eum fractuseadunt, Et cum virginibus nurus Laluntur: propero mors pede concita ἰUis praemissa satellitum Ad quo cumque vocet, earpit iter lares. THOMAS ecce Prometheos Prisci fraude mala gentibus addito Festes arte fugat nova: uacumqueri miseris eorporibui vorax Gras

25쪽

Grassetur Stygi Eluti l Ges AEmis a d latebris r at duas faces . vis igne pol nitor, i, Et Mngd Sicula rupe feracior aegris sinerat artusAs :vis eripiat concita anhelum, Et fato su ito obruat . ut quae icnta pigris sipdus haereat, Sensim tabifico malo Absumens peniths visceraque, O fibrascordis: quaeυe quctae die Certo circuitu et is r meet mali; Haec pandit tibi singula G RO S S V S , ncc reticet, quae cui id ea Febri sint/nedicaviana, Et praesens populis auxiliuU parat Nunc tu Magne COMES, tuo Nostrum praesidio attolle Promethea Laturum miseris opem; Ut quas a pisto Palladis baud bono F EBOS Iapeto fatus Terris intulit, has vindice, O vispice Te T HO M AS, UMedicae patre Artis Poronios quem docuit modos, cunctis urbibus exigat,

Detrusasque Erebo, siquid O vltimi dicta imos Erebi est sinus

Auras iam remeare ad superas vetet.

Petri Mori Veneti Q. Reg. SOm, s. h.

26쪽

A DOTHOMAM GROSSUM

MEDICUM DE EIUS LIBRO, Qui inscriblitur de Febribus.

EPYGRAMMA Hortatio, ut Librum in lucem edat.

cui lanificas uni superne sorores Contigit, o tetrica fila teneνe cohu, Nam crisis Parcarum melius mala flamininorie Doctiti, aut tacitos detegit arte dolos e Ede tuos orbi, T HO M A , tandem ede libellos , Et FEB R. ES, Clothus ignea tela, refer. Nulla licet duras exorent vota sorores , Inuitas coges parcere, GR OSSE, tamen ἀPetti Mori Veneti Q. Reg. Somasch.

27쪽

Go Fr. Adrianus Cardenarius Genuensis, Reuer.aL. modum Patris Inquisitqras Ferrariensis iussu, summa animaduersione recognoui et in de Febribus Excellentiss. D. Thomae Groslij; nihilq; in eo offendi, quod Christianae fidei, ac moribus aduersetur ; imo se talem mihi tOtus obtulit liber tum in eruditione, ac stili facultate, tum in

clara atque exacta subtilistimarum resolutionum breuitate, ut dignissimus censeatur, qui ad Medicae artis, communiumque hominum utilitatem omnino typis mandetur. In cuius fidem me subscripsi die a I. Augusti ann. 2σ a DRO D. Adrianus 6ardenarius Genuensis. L ector Orae Praedicat.

28쪽

AD LECTIONES.

On potuit mea quidem sententia Princeps excellentissimGmihi quidquam opportunius ad dicendum' quam praeclarissima haec auditorum frequentia, ad quam luce presentiae lunam accei sit, hodierna Iuce deferri. Cum enim artis medicae metas, eius optimE consultiis Hypocrates ultra vulgarem mortalium indiuiriam,& usitatam laboris arenam longissinio interdalio Italuerit,illustratus iste tanta luce con .ssus, tantum virium meo titubanti G-

cedit ingenio, ut illud quod commentatione atq; usu pauci Nypocrate testes consequuntur. Ego nunc persequi dictione non dubitem. Videre mihi videor in huiusce nobilissimi Lycti splendoribus radiantem Barberii Lucis Maiestatem, qua dum Excellei uissimi Principis d conspcctudi 'inditur, a mais sapientis facibus, vel ipsum timorem, torporemq; succe' at. Neq; enim h ic felicis limae sapien tiae,& praeses, & patronus Gorgonei rictus obiectu frangit audaciam procacioris obtutus, Κ arcana perscrutantem cogitationcm saxea metamorphosi obrutam extinguit : sed mollitam in beneficentia dulce- Usnem Lapit, in excelsi magnitudine animi spiculii bellicae sortitud nis vibrat, an reliquo velliti corpore politissimae sapientiae lucis affusae non vatietate minus,q iam specie spectantes tenet. Intuetur in hoc a ligustissimo vultu Medicina non agata iii minus,quam pacatam prudentiam numeris omnibus absolutam, virtutumq; singularii in talem intelligit eisse cocordiam, ut nescio quid ibi noui concentus velut occulta virtute afflari sentiat. Ita non modo nihil celiderat,a quo siletis postuletura nati letum, verum adniittatur orationi cu riculum intra carceres contineri non posse. Trahit nimirum anhelantem suanaeta, tua luce conspicua, sentit ex amatu tuo Medicinae fauore non tam Deminae felicitatis indices, pontificio collucere apes in sic nata a te, quana aeminae Praelicia virtutis hoc est belli, pacisq; laude, fulgurare in magnanimo Princia Pe nepote. Ex utrisq; reflatur aura fiduciae,timoros nebula discutiuntur, si paratior arismus ad Medicinae impenden dam pret L cmni, ct initio mcdosia ivitatis rationeS, quae Cum Pontificio lumine sunt ita conivrctae,ut alia in luce spectati non mallent. AEnimata vestris radiis antiqua illius omnis nobilitatis, omnis sapicntiae omnium bonorum ornamenta me pellexerunt, ut in tam celebri doctrinaruiri em-

Porio, quas multis vigiliis, ac diuturnis lucubrationibus adornasscn , Mediiara exponerem. Vos igitur nobilissimi Ferrariense quibus ni hil serta impetum insanientis fortunae, moribus au- is vestrarum aurium, fauoremque linguarum. Quibus secundis haec antegressa Medicinae explicationem Oratio, quo spectat nemini ingrata prouehatur.

29쪽

. Medicinam esse scientiam, quae inter caeteras, qiail, i. shumana ingenia coluntur praecipua censeri debeat vel hinc maximε liquet, quod arguendi modum habet scientificum,quod res exploratiac persecte e causis inquirit,ac perscrutatur, q iod demonstrationibus utitur euidentissimis,quod de aeternis demum est,ac mixtine omnium necessariis, quod adeo disciplinas quodammodo complecticii r uniuersas. Quid enim in hoc sublunari globo reperias quin Medicinae lubseruiat λ ut perquam illud scite a Ioanne Veterno traditum fitque nudin dum Apes ex disipersis circumquaq; flosculis ad mellificandi m delibant; sic ite in per Medicos e summis quibusq; Artibus,& omni rerii mom-

nium sublun iri una natura gemmas este deligendas. & conglobadas in cumulum, atq; i ivdeinceps v lute sancts ori Aerario pro tempore ad rem sua , atq; ad humanae societatis necessitate in depromptis opportune utendum;quq res Poetaru in Princi oe n Ho nerum impulit, ut lib. I t. Iliados multis alijs virorum exaequaret Medicum Recte autem, cuius artis sit mina, ἐκ frequens nece L stas est, &in i Itoo ianium maxima utilitas: Eius item indipiscendae trames, quamlatiis' nisterminis evagatur. Uideat iam Plutarcum aliquis quo pacto probet, nullam artium liberalium minus complecti elegantia, ornatus, ac iucunditatis, qua in Medicinam scilicet captiosae Ret horum efficaciae, Dyalcm- cortina subd.lae differtiones, Geometrarum dimensioncs, haud scio an certe satis, Astrologorum obscurissima lumina, musicorum numeri ad pruriendum

auribus compositi, ad summam dissbna i 'hylosophorum, atque alia alio fluctuantia dogmata elegantiam homini, ornatum, ac iucunditatem singula tribuant; non item eius disciplinae notio, quam decet uniuersis itisce praeditam esse,ac p. aemunitam, Aut quid elegras demum, quidve iucundum atque adornandum hominem accommodatum censendum est, nisi per quod ita instituitur,ac se se comparat, ut prodesse omnibus velit, possit etiam, ut sita opera nemini non mortalium expetenda sit, imo adeo necessaria, ut in potestatem, ac arbitrium suum plane dedatur, quo nihil est hominum generi optabilius impertim na, nihil praestabilius λ Sat hercle ornatus est mea sententia,atq; elegans,qui h limanis commodis usq; velificando in commune, atq; perpetuum bonum con sust,qui abarcet,atq; profligat hostes conflictantium morborun, in fostissimos, qui vitam praestat incolumen, quae tum nititur subleuare, cum subsidiis omni bus diuitiarum, opum, clientum, amicorum, Propinquorum destituimur, cumnulla amplius dignitatis, nulla magistratuum, ac imperiorum suppetunt ad ininicula,quam quisq; optinis tum a fortuna, tum a natura comparauit, tum cum maximε iucundari, ac omni laude accumulari necesse est; nihil autem teste inintiliano fortuna alicuius melius habet, quam ut possit, nihil naturae, quam ut velit seruare plurimos. Sunt sortasse autena, qui inficias eant, producendae vitae facultatem in Medicina esse positam: morbis. quidem per ea occurri posse,aduersam recreari,atq; in integrum restitui valetudinem fateantur ; fati autem imminentis necessitatem prot lati viro pacto pernegent,ne illi,quarum artium cognitionem Medicinae praeserun t,earum sese ipsi rudespenitus, atq; ignaros declarat, qui si vel primi oribus,quod aiunt,

labris.

30쪽

labris phylosophica degustatini, si intellexerint in calido, ac hiantido vitam

hominiscosistere; vivendi causam in his duobus temperata inuicem proportione esse collocatam, milita esse, quibus obtundi sobinde possit, atq; extingui calor, multa, quibus corroborari, ac coi seruari diu, quarum rerum in utramq; partem cognitio sit in Medicina conit i tuta; Si inqu am haec perdidicerint valde eos pigeat inconsultae vanilo uentiae. Ea tum vero,non corporis. saluti tantum . ac prorogandae vitae Medicinam consulere ; sed animo etiam mederi,ac ei parti,qua ad D: uinitatis imaginem proxime accedim ' remedi αidentidem laboranti aiserre peropportlina. Nam si multa animi vitia excor-iporis vitiatis humoribus oriuntur; Neque eorum saepe mens sana est,quorum corpus male anicitur in e a narte praesertim, quae est ratiota is sedes; Qi aetamdem alia ratio tollendi effectus ell, nisi causani adimas 2 Can bises t scribie Herodotus ex s.cro morboinsaniens fratrem , sororcna, ac prerosq; alios dos nicsticorum pi remit; Caligula & corpore, di mente valetudinarius in humani generis perniciem inon sat habens tortorum,ac camificum ni sterio sinunt ipse strinxit propalam, veneuoru etiam scrineis sit ole est dJaccatus; sua niviriq; mentem neq; volenti neq; sentieti Medica ope reddidisses perpurgato cerebro. Qiro quidcian intellceto Plato, S Aristotelcsne quamplurin os alios recenseam,optimam esse non posse Rempublicam perhibitere, in qua Medici desiderarentur. Hoc Artaxersem permovit, ut Hypocratem ad se se per Le- satos euocaret, a Ptolomeo Erasistratum aduocatum accepimus, Galenum a Malco Antonio accitum, a Policonte DemCidcvi, Egynctana ab Atheniem sum republica, ab aliis alios, ut eorum opera vitam,quam fieri posset diutis sm , de corpore, & animo bene valentem traducercnt ρ bi mihi quod sentio, qtiodq; resin pune eloqui licet, Alexandro Maccdoni omnium post natos homincs Regi clarissimo,in ipso impetu,cursitq; celeberrimarum rerum non tantum ors conserta strenuorum militum phalanx, non quam perpetuam

comitem, ac sub potestate habuit sori una, quanti in Philippus Medicus impertiuit. Taceo innumerabiles, quos ad summam claritudinem fidelis cura ad uigilantium Med corum subleuauit. Nullae sui sciat tantae machinae ad oppugnandam Vrbem Cryseorum nulla tanta ad expugnandam,ac diruendam manus ni crysus , ac Elaphus ex prosapia Hypocratis orti ndi a pessi sero a re incolumes copias praestitissent. Hac ratione adducti AEgyptij, qui ex omni hominum genere sapientiae titulo praecelluere ad palatium regium adrium pro libitu mi Mcdico, praeterea omino nimini concessc re. Hunc honorem habuit,hac liberalis alii mi significatione prosequiitacst,suae classcdcm salutis ampIissima dignitas; Qvcm ut ne ab latere suo quoquam ab sccdere pateretiar, quam profusa liberalitate prosequuta est, quibus honoribus collus let Dit Ptolomeus ct Antigonii in Pamna pravi morbo libcratum aureolii mquindecies mill thus donauit Erasistratum; Quinto Stirlinio, & Iacobo Castricio amplissi nostratam pertita pramia; pessim adeo Tyrannori: m,ac inexhauriendi sanguinis rabi in efferatos, Medicorum cs cio delinitos de sua Matura concessisse satis constat. l halaris,cuius an te caeteros Titannos in si gnis d a crud