Physiologia medicinalis

발행: 1816년

분량: 541페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

421쪽

vasorum ortus haud potest; ipsa tamen re- productio et metamorphosis partium, in Sano et morbos O Statu observanda , manife-Ste evincunt, appositionem et ablationem, adeoque et resorptionem omni temPore, ac omni in corporis Parte contingere.

Maximae autem dignitatis , tum in appositione, tum in ablatione substantiae organicae, ipse e t cellulosus textus , qui omnes animalis corporis penetrat Partes 118.); unde energia Te productiva Systematum ea se habet ratione, qua ipsa in iis praevalet cellulosa tela 1i7. . Serosus enim Vapor, qui in cellulis secernitur g. 114. , nutritium parte una praebet materiem, ait Era vero Particulas organicae substantiae, ad indifferentiae statum perductas, et minus idoneas resolvit 279. n. 1. , ipsisque tradit lymphaticis vasis, ut in massam sanguinis reductae, et in organa secernentia delatae , vel novitus

adsimiIentur , vel vero tanquam inutiles et no- Civae e corpore eliminentur g. 35o. o. Tribuit cel. TREVIR AN Us eidem celluloso textui et ah sorbentem Vim g. 378. , dicens, humore eum penetrari, qui per interstitia collularia ad organa migret secernentia , inque iis in sanguinem transmutetur b. Adducit autem pro hac

opinione Homeanam Observationem , qua innotuit, rheum Ventriculo ingestum in lienis col-Iulas transire 3o3.) , inque Iotio post 17 minuta iam apparere, Post horam disparere . et post horas 6-7, ubi per sanguinis massam invenes fertur, iterum apparere. a) Adcedunt his Experimenta , α WOLLAS TON et VARcET facta, quibus didicimus , cali prussicum , a hominibUs adsumtum , in urina reperiri, nullum vero ejUs in sero sanguinis Observari vestigium a J. Etsi ob servationes istae nondum satis videantur com-

422쪽

probatae , textus cellulosi pervia indoles, rem Otissimarum partium communio, et copia et USubique reperienda peculiarem certo habere de-Bent in animali oeconomia significatum D). Quo autem modo lymphatica in parenchymate diversarum Partium oriantur VaSa , an Oscilla eorum, ut in villosa intestini tunica est 285. , aperta sint, Vel vero animali quadam substantia , inter solidam et fluidam naturam intermedia , clausa c), nemo facile decidet. Sortient ea vasa sibi contiguas substantias per physicam et chemicam attractionem , et promoventeas viribus descriptis in sanguinis massam, quod, ut superius Pluribus ostendimUS argumentis ει. 309.), per communem non modo contingit ejus systematis truncum, Verum Per Sur Cu-Ios , vicinis semet insinuantibuS Venis, quoque

accidit.

e, SPRENGEL: Instit. Pitysiol. II. P. 36.g- 381. Absorptionis vicissitudo. Apparet ex iis , quae Paulo ante attigimus , absorptionem digestionis qua dante nus esse SPE-ciem , et quidem duplicem, quatenus vel e N- ternao asciPiuntur a systemate Iymphatico

423쪽

ET SANGUI FIcΑTIONE. 405 substantiae, et corpori organico ad certum adsimilantur gradum, Vel in q uilin a e materiae,

Partes organismi Constituentes , resol runtur , et in sanguinis maSsam , unde ortum habuerunt, reducuntur. Quemadmodum e Xternae substantiae pro ratione qualitatum suarum difficilius aut facilius insorbentur , ipsumque Vasorum Iymphaticorum systema Varia vitae periodo diversam Prodit energiam g. 17 I. , ita et resorptio cre adsimilitatio J materiae organicae in Partibus diversis ot variis sub circumstantiis varia procedit cum intensione. Eae Partes , quae plurima gaudent tela cellulosa , ob rationem prius g. 38o.) adductam, facilius resorbentur ,

Suntque cum iis , quae sola fere gelatina et al-hUmine componuntur, aque seroso humore facillime resolvuntur , permutationi magis obno-Σiae , quam texturae fibrosas. Besorbentur tamen et aliae partes, fibroso principio scatentes, sanguis effuSUs , Vasa , mUSculi etC. ne C Ossa , dura, calx Phosphorica, et ipsa metalla, longiore tempore partibus organicis impacta, ut frequens docet observatio, vasorum Iymphaticorum resistunt energiae. Ipsae tamen materiae diversae ut stimuli agunt in vasa Iymphatica, eorumque concitant energiam , hactenus , ut differentes admodum substantiae , adeoque nocivae, o Stire eorum va- Aorum contrahi faciant, nec facile absorbeantur. Sic enim accidit, ut de bile et Urina a quosae tantiam particulae recipiantur, relictis iis, quae eliminari potius debent; sic etiam sit, ut venena acriora a vasis absorbentibus excludantur, et viderunt ABERNETHY et NYSTEN , o Xygeni 1m aeris atmosphaerici avidissime absorptum, et Zotico a ire fer excluso. Pergunt quidem haec vasa a morte adhuc sorbere substantias liquidas

424쪽

4o6 LIB. I. CAP. V. DE ABSORPTIONEot aeriformes, irritabilitas eorum tamen adeo deprimitur, ut non amplius seligant materiem, Verum attrahant quidquid per vires physicas recipere possunt; ita fit, ut bilis aliquot poSt mortem horis absorbo atur, in corpore Vivente ab iisdem vasis haud recipienda.

Dum resorptio materiae organicae Omnitempore et omni in parte , nulla plane e X 'ePta , contingit, atque materia nova per re productivum sufficitUr Processum, organismus totos adsidue renovatur . Accidit autom ea maior iactrenovatio ad regulas certas et certa in quibusvis

systematibus Periodo, censent qUe Septem annorum spretio corpus totum Sic restaurari, ut ni

hil amplius supersit post id tempus de substantia priore. Μ orbi igitur, qui Per converSRm Te Productionem universi corporis Ponuntur, adfectio scrophulosa, syphilis universalis et inveterata, arthritis etc., tantum fere exigunt tem Mus , ut debita sub cura penitus Susserantur. Ipsa tamen aetas maximum hic habet influxum 8 I.), adeo , ut in juvenili corpore ce Ierior sit reproductio, celerius evolvantur ii morbi, ot cilius etiam tollantur, quam aetate Provecta. Vigot etiam inter nutritionem et absorptio isnom manifesta antithesis. Ubi igitur digos livus laeditur et nutritius processus , ut in morbis acutis, et Chronicis quibusdam est , pinguedo

non tantum absorbetur, totumqUe Corpus ema ciatur, verum ipsi etiam musculi consumuntur Et osAa extenuantur. Vasa enim lymphatica inis

fori orom tenent vitree individuae gradum quam sanguifera 17o. et organa ad reproductio. nom facientia, unde istorum ad foctionem haud facile participant, iisque prostratis suum diu retinent vigorem, Sic etiam sit, ut in Parte quam

425쪽

dam emortua, in Sphacelo et ossis carie, materies corrupta absorbeatus, vinculum tollatur inter vivontem et des organisatam substantiam , et

haec a toto sua Sponte sedaretur. Etiam mechani Cae causae , Vct Sorum SangUiferorum munus

impedientes, nUtritionem cohibent, absorptio nohaud impeditu. Sic tumores varii, Sic arteri-Brum aneVrismata partes vicinaS, OSSAE etiam,suhstantia dominui ot corrodi faciunt. Sic etiam contingit , ut materiae peregrinae , liquidae et solidae, viam sibi Pandant, Perque CuVorum Parietes et corporis tegumenta Prodeant. ) J. S. D OUΤREPOΝΤ: Uchor den Mochsol d. thio-rischen Materie R e i l 's Arcti. f. d, Phys. IV. p. 46ο. Sq.),

Lympha.

o spondent pulmones animalis corporis plantarum foliis , et vasa absorbentia cum radicibus congruunt vegetabilium. Etenim haec extornis patent materiis, suntque substantiae organidae implantatae, ut sugere continuo Pos Sint materias , quibus Sanguinis massa restauretur , totumque corpus nutriatur. Illum autem humorem , qui in vasis absorbentibus continetur, lympham dicunt, estque latex tenuis, limpidus , pellucidus , ex flavo VireScens, Sero sangui

in eo , quod minus habeat de album ine, de quo principio fibroso. Quia vero diversae sunt materiae, quas systema absorbens in diversis recipit corporis partibus g. 38o. , ipsa etiam

lympha differre plurimum debet. Eo tamen non obstante, homogoneus in ramis maioribus , in qDe thoracico ductu invenitur humor, et adsimilatus animali corpori sic est, ut sine omni

426쪽

4o8 LIB. I. CAP. V. DE ABSORPTIONE noxa in sanguinem infundi, inque eum transmutari possit. Concurrunt ad id opus adminicula varia. Ipsi enim parietes vasorum absorbentium motu suo , licet in conspicuo , Particulas contenti humoris subigunt; ad cedunt Plexus et anastomo ses frequentes 3. 168.3, quibus humores diversa-Tum partium miscentur, id, quod in glandulis

lymphaticis 3. 169. uberius adhuc perficitur.

His si addatur, quod materiae in quilinae, a vasis lymphaticis resorPtae, ex eodem fonte, Sanguine nimirum, Proveniant, nec adeo, Si elementa spectentur, differant, et facile transmutari in alias substantias possint , homogenea Ιymphae forma et innocua plurimum indoles intelligetur. Est autem id systematis lyn phalici munus , ut Omnis organica functio , biodynami- eao subjectum potestati , quod morbosae ejus adfectiones' 172- et remedia, quibus istae

saepe tolluntur , satis ostendunt. Ex eo igitur est, quod substantiae aliquae, dum Per vasa lymphatica transierunt, suaqUequalitate mutatae fuerunt, sine omni noxa in Sanguinem traducantur , necem vero inferant, ubi practermisso lymphatici systematis praesidio, sine omni adsimilatione Praevia, in Sanguinem directe perveniunt. Sic Venenum Vi PQ rinum in sanguinem immissum , illico Decattinimalia '), cum ore adsumtum, etiam major eqvrentitate, non nocet. Sic etiam tela, alia qua Rrma, Venenis imhuta, subito necant, Iicet materiae, quibus impraegnata leguntur ' ) , haud semper tam sint potentos. Pertinent huc et infusiones : etenim subum liqUeracitam, ole Um, lac, et ipse demum aer, venis impulsa, mortem ad

427쪽

ET SANGUI FIcATIONE. 409 tulerunt a) ; ipse praeterea sanguis infelici sae-Pe eventu transfusuS fuerat L . Non tamen tanta gaudent vasa Iymphaticae

energia, ut omnem substantiam absorptam adsim ita re et innocuam reddere valeant. Ita re-Sorbentur PUS , ichor , contagium syphi liticum , Variolosum , hydrophobicum et C. , graViSsim OS-que Suscitant morbos. Systema tamen lymΡhaticum et in has potentius re agit substantias, quTid vasorum et glandularum inflammatio, tumores et Suppurretio, quae frequenter advertun tur , Ostendunt. Fol. FONΤΑΝΛ'S Abhandi. d. d. Viperngist. p. 176 sq. et Pl. l. HALLER: Elem. physiol. I. p. 226. a) ibid. p. 228. g. Io. - b) ibid. P. ' 35. g. 19. ULymphae transmutatio in sanguinem. Chylus sanguini adfinis 3. 3ο8.), cum lympha reliqua mistus, Perque systematis lympha tici energiam animali corpori adsimilatus 3ο9. 382. , Via descripta in Venosum fertur Sanguinem , Ulteriorem sui subiturus mutationem. Eo autem tendit biochemica operatio , quam1ympha, vitali humori admista subit, ut, quantum id licuerit , in verum conVertatur Sanguinem , PariS Vero alia , Pro ea metamorphos 1 haud idonea , e corpore eliminetur. Est igitur hac malosis summus digestionis grad Us, qUo ma toria Θ ab extus adsumtae in talem vertuntur substantiam, quae nutriendis et vitalitate re

staurandis quibusvis organici corporis p artibus sit idonea g. Io 4. . Patet praeterea, vita Iem hanc metamorphos in ad vasorum lymphatico -

428쪽

ι εο LIB. I. CAP. V. DE ABSORPTIONErum et sanguiferorum systema minime esse restrictam, Verum hactenus esse uniVerSalem, ut omnia organa secretoria stricte talia, Omnesque

totius corporis partes g. 349 35ο. suam conferant symbolam. Concurrunt ad id opus Wonoratim triplices

quoque causae: mechanicae, gh micae et dynamicae. Ad illas pertinent motus cordis et arteriarum, omnesque efficientiae, quae sanguinis suscitant et adiuvant circuitum; omnia OrgctnΟ-Tum secernentium adminicula mechanica f. 352.); vasorum denique sanguiferorum , capillarium praeprimis, subtilitas, dispositio et anastomo sis frequens. His enim fit, ut humor novus cum sanguine intime misceatur, mutuaqUe Sub Stantiarum disserentium actio promo Veatur.

Plura autem sunt, quae chem ice agunt in1ympham. Praecipua est actio sanguinis , qui mistione sua chyli et Ιymphae differentiam tanto facilius tollere potest, cum humores ii, muIlum utique adsimilati g. 382. , per exiguas sortiones , lentoque progressu et guttatim saltem instillentur. His adcedit, quod ea lymphae Pars,

quine via brevior in Venosum deducitur systema , Cum Sanguine nigro, qUt lentius progreditur, in diuturno permaneat contactu , et insignis chyli portio cum Venae portarum Sanguine in hepar feratur 3. 3o9. , ejusque Visceris adsimilantem ExperiatUr vim. Ille Praeterea humor, qui per ductus thoracicos dextrum et sinistrum 167. in venosum fertur Sanguinem , Per venam cavam superiorem in dextrum Perducitur cor, ut via breviore in pulmones Pertinglit, ipsique adsimiletur sanguini g. 341. . organa deniqus secretoria stricte talia g. 33o. lymphas adsimilationem chemice adjuv'nt , quatenus

429쪽

ET SANGUI FIcATIONE.

s anguinem penitus mutrent g. 331. certis quaeum augent et minuunt Principiis , et concurrunt ad Ilaemato Sin Suo certe modo lien, glandula thyreo idea, thymus, renes succenturiati

Quia Vero Vasorum sanguiferorum et cordis actio, atque organorum secernentium functiones

Biodynamicae subjectae sunt potestati g. 3. 4.), ipsa quoque sanguificatio per vitalem gubernatur energiam. Quidquid igitur nervorum Systema , gangliorum praecipue adficit , sanguinis quoque depravat qualitates, quod mi asmatum imponderabilium et animi passionum ostendit

Eget autem natura organismi animalis corto quodam tempore, ut chylum et lympham trans-m tare in sanguinem verum possit. Inde igitur est, quod sanguis, qui 8-io horis post cibum Odsumtum mittitur, lymphae nondum Satis sub ,-

actae exhibeat indicia g. io7. , et potest fere statui , totum id opus per horas ta in homine Sano Persici, adeo, ut potus et cibi ingesti, quantum adsimilari possunt , intra id tempus

in sanguinem. Convertantur. Concitantur Vasta

sanguifera et quaevis organa , ad haematos in facientia, per lympham ad reactionem uberiorem ς augentur Secretiones et excretiones , et suscitatur febriculas, in debilioribus tantum otsonsilioribus individuis advertendae , Species. Lento tamen et ordinato progressu haec perficitur operatio, adeo, ut coena es theseos vix mutet statum, imeque sanguiS eam conservet indo-1em, qua materiam et Vires animalis corporis rostaurare debite possit. Aliter vero res sQ ha-hst, ubi chylus et lympha nimia quantitata aut qualitate admodum disserente peccaverint ν

430쪽

412 LIB. L CAP. V. DE ABSORPTIONE vel ubi systematum ot organorum singularium iusta defuerit energia et concentus debitus. Tum enim haematos eos processus cum intensiore incedit energia, comparet febris manifesta, Pro Varia causarum indole diversis stipata morbosis Phaenomenis. Conatur natura et hic disseren- , tem subigero et adsimilare , Vel eliminare materiem , quod nonnunquam per lentam mutationem c ly s in J consequitur ; alias materia noci-Vα Per Varias secretiones , quantitate auctas , Vel

qualitate mutatas, oliminatur cris es), aut de- Ponitur in parte aliqua corporis cinctastasis . g. 384.

Hae malos eos ratio et effectus. Apparet ex iis, quae paulo ante addUXimus, quantus requiratur virium Et organorum COD- Centus, ut Sanguis paretur, mistio ejus et vita-1itas Conserventur. Omnes enim functiones , quas hucusque descripsimus, eum habent scopum Praecipuum, ut Vitalem eum laticem, qui per nutritionem partium continuo mutatur, ita re-Staurent, quo tanquam vitale incitamentum

2 9.J adsidue agere, atque materiam et vires Organorum ct C SyStematum conservare posSit. Adparet porro summa haematos eos in oeconomia

animali dignitas, adeo, ut eVictum penitus sit, secundam valetudinem a debita hujus organicas functionis conditione penitus dependere , prout ex parte altera exploratum habemus, i-Psas sanguinis justas qualitates a normali functionum organicarum statu repetendas esse. Est itaque sanguis tanquam cauSa et offectus vita simul considerandus, Ut igitur evictUm sit: vitam individuam et sanitatem tum saltem existere, ubi ε anguis fuerit s a-

SEARCH

MENU NAVIGATION