Ioannis MeursI Rerum Belgicarum libri quatuor. In quibus Ferdinandi Albani sexennium, belli Belgici principium. Additur quintus, seorsim anteà excusus, in quo indiciarum historiae; & eiusdem belli finis

211쪽

admonerent; redirent ad obsequium regis. c inq; animi magistratus angeretur, res amplissimo senatu iii Non. Decembreis acta. & consilia varia erant, prout studia. Pari auxilia ab Muriaco aduocanda; pars petendam ab Albano veniam censebam,quando gratiae item haberent. neque enim Muriaco vires esse, quas potentiae Hillanicae opponeret. dc pervicit haec sententia; placuitque. it ad sol tanum ablegarentur qui d liberando quatuor quinque diei

peterent: interim rerum; arum statum Auriaco exponendum

curarent. Legati ergo Christophorus Scaptus, vir primariae nobilitatis ; Theodorus Frisius, consularis; αAdrianus Assendet sitis , urbis syndicus : qui clam profecti. id ubi Ripperdae praefecto gnarum, eo ipsbdie a meridie in hortum sagittariorum ciues c5uocat; quibus adfuere Lacelotus Brederodius, Adrianus Ian- senius, praetor urbis; Gerardus Stu uerius alijq; ciuium duetore ATum,manu imperato silentio,omnes copellare. et enlyb Ampelodamum Fridericum Toletanum obsidionem' agitare. ac literas admagistratu dedisse,quibus,sii ico sese dederent, meniae stem seper se nuntiaret. atque istum qώ-dem, etsi iuratum, nihil quicquamst, ac vis primi ductoribus, ipsisque omnibus inconsultiis tentaturum, Theodorum Frilium aliosque clam ablegasse, qui de urbe inden I agit rem, ac veniam supplices impetrarent. qua quidum qualis futura est, facile sanὸ considerarent , seacbunia bi pro .

ponerent, aut. Zutphaniam, melaricinum denique Nardea um,adbuc fumara , pers tristes viduarum ac pupidorum euιlatus coelo

212쪽

coelo Deum ultorem inuocans. Hortari igitur, nese decipitate- cI .rentur.nihil abud agere hostiuet ;quam,quorum virtutem armis vincere desperaret , eorum antiquam mplicitatem ut verbis compositis circumueniret. adhaec memores sacramenti essent,

quo Auriaco pridem dixerunt. id migrare emper inhonestiis e etiam perniciosum ad se quide quod attineret,no ipsis publicάq, libertate, uita sanguinu ultimam impedere paratum esse. hoc Dum studium,siq; ipsis, ne desererent. cum finij s et, pleriq;

alta voce acclamarre; trema Omma pati ma&,quamperfidi hostis incertae clementiae si permittereat a virtute oppidanorum excitata, Auri acu perii teras praesentem rerum sta,

tum indicat. dein a Muliero petita auxilia i qui pridie Non. e sua legione cohortes i v Iacobi Stetn-bach ij, Christophori Vaderi, Lamberti Nirtember gensis, & Martini Prusj in urbem mittit: cum vi relisequis Leidam prosectus. Hoc praesidio oppidani egro giὸ animati, quicquid urbi detendendae necessarium, apparare. quod ubi Amstelodamensibus cognitum, deleria luc occasione castra,& sanredamum quoque,

recuperant. tum apertum maius templum, & amotae diuorum imagines,religionemque reformatam ample.

isti coeperunt. sis Nonis Christophorus S agius, Adrianusque Asendelsius, e legatione rediere. The dorus Frisius, siue responsum a collegis exspectati rus, siue futurorum metu,apud Toletanum mansit. ac reduces quidem comprehensos Ripperdae iussu,Gulielmus Bardesius,alijq;, Leidam primum, inde Delphos

213쪽

roo IOANNis Mavsts I,. ad Auriacum abducunt. & Leidae Scagius, negligen- tiore custodia habitus, facile euadere potuisset: sed vir

animi innoxius, quique negotium a senatu demandatum non te detrectare debuisse existimabat, eoque securus, esse ere noluit. at vero aliter Auriaeo visum.

qui clanculum id, Ripperda primisque vii ductoribus ignaris, de praeter iusi urandum factum, vehementer indignari. moxque Assendelfius i x Kal. Ianuarias gladio percussus, spiculoque impactum caput per l, ras ii populo spectare datum. Scagius, uti ferebatur, per tormenta expressam animam in carcere reddidit. Auriacum, ordinesque, res Harlemensum sellicitos habere. quippe urbem, qua non alia tota Hollandia magis contra vim inualida, sustinendis Albani copijs, nisi cum ingenti pWsidio,imparem norant: dca magni praesidij onere alienos oppidanorum animos sore metuebant. ergo per literas exhortantur, fortiter hosti seponerent, ac iurisiurandi meminissent , quosis cum iocisex

bibis pridem ibi draci obstrinxis sint: ipsis Vicissim auxilia

omnia, quod liberandis necesse, curaturos. tum impense quicquidex in temporesecissent, aut facturi porro essent, id omne ex aerariopublico reddituros. Postridie Nonas Spar xvotidam hostis venit. Non longe ab urbe ad ostium, ubi Sparnus meripit, pagus iacet, inde Spar-- nodamum dieius; quod aggere obiecto, de emissariis, obruituram alias aquam depressoribus campis arceatiis locus adeo opportunus, ut, nisi eo expugnato, vix

214쪽

urbem obsidere possent. quamobrem arduo opere Inin e I b. Io.nierant,dc quia praesidium minus firmum, Martinum Prusium cum CCC propere imponunt. Deinde alios

quoque mittunt, qui, ut obsidio dissicilior hosti esset,

perfossis aggere aquam in campos circumiectos immitterent. ted eum non satis perforatum Hispani st tim repararunt. v i Eid. venit legatus ab Auriaco Philippus Marnixius Aldegondius , qui postridie magi

stratum mutare aggressus est,primo tenatus, se quicquam contra priuilegia niti; autque hoc tantum propositum es, Ut praesentire Aecessitatioccurreret. Idcirco datis incustodiam, qui implorandae veniae auctores ad Tolet num mittendum censuerant, magistratum urbis ordinat. Quae nox secuta est, ea tam rigidum gelu fuit, ut 'constri me aquae omnes grauissima etiam pondera ferrent. itaque Hispani occasionem optimam nacti, tentatum pluries Sparnodamum, anni hieme caelo adiuti,iterum animose oppugnant. Fecerat glacies,ut

inuadere undique possent; quae res prςsidium ubique occupatum tanto magis fatigabat. Videbant eminus oppidani, dc laborantibus grauiter secijs cohortes xi submittebant. sed antequam subuenire illae pos sent, iam munitionem hostis ceperat. In eo certamine Martinus Prusius ,vir belli egregius, sortiter occimbuit: dc cum eo milites plurimi. multos quoque fugientes aut insequens hostis, aut hians alibi glacies intercepit. caeteri Beuemicum,aut Assendelsum,aliove

215쪽

aor IOANNis MEvitis Iero. Io. euasere. auxilia submissa in urbem illaesa recessere. ex Hispanis, quando acriter praesidiarij repugnarent, caesii non pauci. Rodericus Sapata, cuius ductu captus locus, sinistrum brachium iitu tormenti amisit. iri Eid. urbem Hispani circumsedere; a Didaco Carti tali cum I o sciopetarijs valetudinarium Lagaro socrum occupatum est.Tum deditio postulata. sed oppidani,dubia Hispanorum fide, cosensu unanimi obstinati,potiui ρ nando pro aris focu ; gloriose cadere, quam in turpem lanienam pecudum instar sese dedere. Ergo propius copias mouet, ac castra disponit, tutiore per nebulam

opere. Erant in exercitu toto signa peditum L x x v. Hispanorum xxxv ii , Belgarum x x II. Germanorum' xvi, qtiae ductore Ebersteinio Ue stedam ac siluam

tenebat.Toletanus Cliuiam arcem occupauerat. equites Teutonici tantum cc , dc sclopeiars alij totidem. euocatς insuper alae Ioannis Paceci,& Antonij Toletant,quae Alcmariensem viam,ac proximum littus, insiderent. Ad capti Sparnodami nuntium Leida egressus Lumsus copias aliquot in urbem ducere,ac siluam occupare voluit, ignarus hostem praevertisse. qui aduentu eius cognito, peditum aliquot ilicia, equites lac obuiam mittere. ij que incautum derepente adorti in sit gam vertunt, & I I c amplius caedunt. Munitis castris tormenta adducta xi V, quae qua parte

disponi deberent, & ubi pulsanda urbis moenia, aliquamdiu consultatum. ac peritioribuue visum, tab

216쪽

RER. BELG. LIB. IV. 2o3 ea parte ei a silua ad iacet, decussatim istud'ret; psia se mu- e Ib. I

rus ibi infirmior, faethor multo ocensus. sed incommo 'dum, quodlormenta transferri ,-mutari bollitia deberent. nec enim tam ab era bieme sub dio , t tentoriis, militem haberi posse. Vtile consilium Toletanus non tam rei dissicubtate,'uam contenaptu hostium, omisit. quippe sic e istimabat, homines militiae rudes, per mollitiem impares sore obsidioni, & labori militari: Praesidium v

ro, aliorum exemplo, simul tormenta admouisset,

dilapsurum. sed vir Hispanus, qui gentem suam nimis

aestimaret, perque tot vietorias serox, quam male de Batauorum animo ac virtute iudicaret, euentus docuit; cum obsidio, quam dierum non multorum fore arbitrabatur, in v I ii mensem protracta est. Igitur nubia ducta fossa x i v tormentis ad S. Crucis portam, &munitionem obuersam verberare moenia incipit. totoque triduo continuati ictus cla la xv. Deinde edita

ruina, sedulo eam oppidani repletis lana saccis,lectis, lignis, saxisque aggestis reparare. Ante omnes Operae egregius consul Vlietius, qui cum famulo laborare ipse maxime. , & ciuibus suis animum addere. Post concussa triduo moenia impetum in illa facere placuit: &, quamuis dissuadente Romero, nec pilis

serreis, nec puluere tormentario instrueti,xia i Kal. I nuarias Hispani ac Belgae, ducente Francisco Varga, bis animose irruentes, egregia oppidanorum virtute repelluntur. Bartholemaeus Campocassius pontem

217쪽

ao IOANNIs MEvRs Iartificiosum struxerat, per quem in murum enisi plures cum Steinbachio depugnabant , interque eos Albsensus Galeacius.ex obsessoribus caesi plurimi fossam urbis, de pomeria proxima,implebant & dispersa passim arma, cassides, gladij, sclopeta, sarissae, magnam

partem in oppidanorum potestatem peruenere. inter- .fectus Lucas Soinagus cum signifero Andrea Brotio. Romerus, Varga, Lama, Touilla, Benauides, Galea-cius, vulnerati . ac Varga quidem in fossa relictus vix postridie educi potuit. ex obsessis vix HI cecidere.

plures saucij. dc Saeinbachius in manu accUto vulnere, nihilominus suos excitares evrgerem praebum, ac miri

essent:siquidem, nisicorriperfosso, nunquam ipsis deserturum. Hic successus, ut prospera initia plurimum v lant, obsessis animos incitauit, dc Hispani per tres proximas istimanas nullam amplius vim tentarunt, tum recolligentes sese, tum vallo ac cuniculis intenti. Sub finem mensis Hieronymus I serarisius sciopet rios auxiliares Io L introduxit, quos Cognatus, Michaesius, Vimiusque ducebant. Per hoc tempus legati in Angliam abiere, lanus Dousa Nordovicus, Gulielmus Niueldius Arenis bergius, alijque: qui reginae Elisabethar patriae aerumnas repraesentarent. ML Danumpraeter ius omne fasse Belgirum oppressum ire, ideoque arma umpsisse, se, ores, liberosque, contra mim ae libi em tutarentur. ac supplicatum aduetisse, iti sortem

tam iniquam commiserara milite assi Di, stipendis, adii

uaret.

218쪽

RER. BELG. LIB. IV. mret. Anno proximo turbae a Lumaeo, dc Barthole- cIb. I in o Entesio,datae. qui annonae ab eo prςsectus, Delphis conqueri . milvium non si ndia solui, neque amnonam procurari: dein ad querelam conuitium addere, dc pressitores Ordines appellare. cuius rei quia Entesius causa fuisse cognosceretur,ne quod grauius m Ium accidere lacuit Auriaco,ut Lumsum,Entesium. que,ad se vocarent, & modestiam utrique imperarent.. idque factum. sed Entesius maiore verborum licentia usus, nulla ordinum reuerentia,attineti in urbe iussus est. quod Lum s ad se reuocans, vi educere eum v luit. Benignὸ Auriacus rem compositam maluisset, pr sentis temporis, & futuri, prudens arbiter. At vero

Lum us nil rationi consentaneum velle; nec auctoritatem, uti par erat, ordines amittere. ergo Non. Ianu rijs mandato publico armati ciues manum utrique iniecere. moxque, varia ordinum accusatione, in ordinem redactus, dignitate ac munere suo Lumaeus a . mouetur;& mandata eius omnia edicto publico reu

cantur. Mense Maio, postquam e custodia emissus, per milites aliquid iterum machinari aduersus Ordines exploratum est ; igitur denuo comprehensus in ar- .cem Honingam,Roterodamo vicinam,compingitur. equa elapsus Roterodamum sese contulit, remq; O dines dissimularunt. ix Kal. Sext.de iniuria ille quiritari. eum se nimirum esse, qui sisu impexsii copis, nauer, gh

reliquum sedi apparatum,in Hotandiam intulisti. qui Britim

219쪽

. etiam occupasset ; O, post Deum , primi libertatu publicae auctor fuisset. cuius exemplo aliae quoque in Hosiandia st Zia lanaeia mi es Albano sese ubtraxisserat. quamobrem e gratia

ei immense deberentur,contra tamen euenire ; ac turpi ima ingratitudine contumeliam,carcerem, infamiam denique pro tam tis beneficiis redd : nec legitimo tame iuescio crimen utampi nuntiatum. Hanc querelam scripto co signatam propter curiam in frequentissima ciuium corona per tabellionem publicum recitari iubet ; inde magistratui offert, qui resp5dens,nihil ad se negotium pertinere,rei gestae

Auriacum certiorem facit. isq; seditionem vcritus a cedere ad illii iubet,utq; armis positis,& amoto famulitio, quibusdam ciuibus in custodiam se permitteret, imperare. quod tame ille recusauit. I De enim credere,iam alieno a se animo Auriacum ese,qui id madaretii vero quam do eleuare metigrum fidem no omnino posset, merit) indignari. satis hactenus contumeliarum fuisseraeterito Ianuario,incognita cause, munere, quod gerebat, exutum, P mutaro at quoties carcere, ceu nussus loci hominem, ac nefarij criminureum,in custois indigne habitum;-nunc etiam in Ῥrbe agere,quae imperio eius pareret: ubi,siquis criminis cuiusiunq; rei; erat,iure secum experiretur. quamuis quidem, a mpto iam legati munere,ceu R omani Imperii comes, non vltra viri obuo Hus esset. Sed ordinibus iure agere neutiquam visum. non quod necdum nocentem fatis arbitrarentur ;

quod tali rerum statu meritas de eo poenas sumere noti consultum existimarent. Culpae variae serebantur. i

220쪽

RER. BELG. LIB. IV. rorprimis contemptus ordinum, de verborum magna cIo. Diperbia. nam iactauerat, esse militum cla cla cla, os bumicra Lx XX, quibus cogerem voluntatem Dam ordinis posset. . tum eosdem, quia iniqua petentem reiecerant, proditores appellauerat. etiam crudelissime prouinciales diuexauerat;&sacerdotes,hominesq; alios innocetes, nulla causae cognitione,mortemuletauerat; inter

. quos Corneliu Musium,& iustum Tollitim, utrunque virtutis, fidei in patria, pr clarissimos. ad haec nefaria militia flagitia nulla poena coercuerat. Ob haec talia etsi grauia quaeq; meritum, ordines tamen discedere impunὸ permiserunt, intercessu maxime Auriaci, qui illustri viri familiae parcendum ratus, ac custodiam diuturnam pro supplicio imputandam. itaq; abijt,& iiD sectus in locu eius Gulielmus Bronchorstius Batebures

gicus. Dum Lumaeus rem p. tuibat, in tutus in occasionem Bossuuius ad Delphensem consulem scribit,

gratum nuntium de Lum eo capto accidi sie; quamobrem pet re etiam atque etiam, uti in fide erga regem perseveraret i, δε--ret' i operam quo pacto Auriacum comprehensim sub ceris cu- sodia in castra ast Harlemum Mitteret. praemium ipsi, adiuturisq;,magnu fore; , delictora; omnium gratiam. Literas has captiuo militi curadas tradit, qui eas Batenburgico dosert. issi, apertas,atq; leetas, recta illico Delphos ad Auriacum mittit.at ille confestim hominem vocatiliteris. que a Bossuuio lectis, atqtu, inquit, non ego te talem,cois, se pili iram,qisi hostem ante patriampo rer. respondenti,