De discendi ordine consilium

91쪽

In omni autem exercitatione scribendivi dicendi dent operam studiosi, ut composite ornat loquantur. Nihil est enim quod magis commendet studiosum cvirum doeium, quam oratio purise electis verbis componia, artifi cio. quodam expolita at te laborata. Cum autem nullum oratios nis genus sit purius at politius, quam Ciceronian umitu Caesarias num: in Graeci vero Demosthenicum,lsocraticum Maliorum Ritis eorum. Omnibus facultatibus enitendum est, ut inde omnis oratio imitatione quadam effingatur. Ac si quis compositionis artificium minus imitando queat assequi, lud saltem conetur efficere ut ver his,phrasibus,sentent 3sq; Ciceros nis aliorum Probatorum austhorum, quasi quibusdam si orib

orationem suam exornet Vershum vero locutionemve insolens tam ac turbarum tanquam vitium quo

92쪽

quo ad eius facere potest, vitet. Nulla est in hoc tempore que ager sarela prauior in scholis quam hac damnaei ipsa cie rei tam maximὶ necessariae ris vir. incuria. Videas pleros 3, dum sero μιη monis genus grande dc tumidum i asse fiant,orationem edere barbas ram,incultam,horridam. Quaeve

ab eruditiaec sapientibus cune is improbatur, sic a studiosis elo,

quentiae tanquam res tetra dode. testabilis omni contentione, velis

ut ita dicam, remis. fugienda est.

Quemadmodum autem ingen valit' exercitatio diligens capienda est: imum Sic etiam corporis rationem ha, heredecet, ut neu ocio illud corιμθε rumpatur, nec contentione ani/mi nimia frangatur, aut ingrauesicat. Asumto igitur ciho requiescendum est paululum a studijs,ec dandum aliquid valetudini, quae non min bonum est necessarium, quam ipsa eruditio Suaderem etiam ante cibum corporis alis

Ea quem

93쪽

DE DI cam Drquem motum, nisi tempus iliti Istudi)s esset aptum: Sed danda lasmen est opera, quo ad eius fieri Potest, ut inambulando, vel alio quocuns motu corpus hoc iPso

tempore excrceatur.

TERTIUM

MEMBRUM DE

E ORDINIS

utilitate de fine sic inprimis conscio natur Plato in lib. . de legib94

Quicquid certo quodam ordi sne continetur, illius id uel de au spicio geritur, id no potest non

94쪽

esse cum maximis bonis conjuriseium Contra ubi vel nitus est ordo, vel naale res sunt constitutae, non Potest non maxima rerum Perturbatio inde existere, quae quidem honum illum ordinem, o mnem utilitatem, quae inde prorsiciscitur,interturiat Xenophon vero Post longam commensatio nemordinis quam ab initio posui

Vtile, tam ii pulcrum hominibus ' quam ordo. Est igitur finis ordiunis in discendo Proximus, discen νdi Progressio prosperarac saluta: xis Vt quod animo intendis, asses qui tu perficere possis. Destili.

tu autem ali intenditur discen itis animus in eam curam Potissi'mum, ut comparet sibi . - λ τεμ δύναμ ty si1κνόblκκ intelligentiam

α interpretandi facultatem.

95쪽

lntelligentia complet' turre rum, quas nosse hominem do e utrio Portet, scientiam, cum judicandi copia conjuni iam Parum enim est intelligere, nisi judicare etiam reis e dc grauiter de rebus Possis. Interpretandi autem facultas commoditatem explicandi senta ani lmi continet: ut quod didicisti animo. comprehensum habes,idio Ille etiam, diserte at 3 perspicua

eloqui, Communicareo cum atqs

possis. Talis facultas non minus necessaria est, quam imis doctrina sue rerum scientia. Non enim est signum scientiae euidentius , quam doceres osse, hoc est, sensa mentis ec consilia verbis explicare. Ad utraml igitur faculiatem intellis

gendi siue sentiendi dc judicandi Dexprimendi dicendo strihens doli sensa omnis ordo in discendo directus esse dehet Et qui hunc finem assequitur,is bene feliciteri in iudas literarum versatus est.

96쪽

Vnde autem utras haec facinas.

intelligendi eloquendi Peten sit, de quibus medij ad eam iPerueniatur, supra demonstratum est. Saltem libet repetere utilissi mum Ciceronis Praeceptum,quod

affirmat, nihil prodesse studium Peruet iendi aliquo, nisi illud quod eo, quo tendas fert dedui cit.,cognoris. Modo satis sit or dinis honitatem at ivsum breui r a late perstrinxisse, quorum primu uis. λιι est de duetio re 'ais expedita ad Ordau.

veram eruditionem, quae in rearum cognitione d bene dicendi facultate sita est. Vt enim Theseus labyrinthum, filo duce, quod Asriadne dederat, euasit Sicordianis beneficio penetrare ad sapiens tiam eloquentiamΦ oportet, net eo temere vagari, re vel nihil vel parum proficere necesse est.

Secundo,ordo, ut Cicero ait, meν moriae maxime lumen affert, o Drmis.

97쪽

declaratum est. Quae enim mente complecti volum .ea in Ordinen 3. laedigere ne eelse habemus Terti rinis quoniam ordine nihil pulcrius ipsa etiam ei pulcritusto siue speties tanquam bland a conciliatriscula sese commendat, di ad disiceni di amorem assiduitatem p allicit. es V-.Quoniam itat ordo οἱ vocati Osnis Suin nos admonet, dc via Progressum ibo in nem in discendo commonstiat, commoda girae terea tot tantare versanti hus in lixterarum stud' praebet: Dignus sane omnium studiosorum amore cultu*habendus est. Utinam vesro cum Musis in gratiam redeant aliquando studiosi, de cum aut hos ribus latinis at Q Graecis commerytium habere cogitent. Quod si fescerint ordinis etiam rationem ma νjorem habebunt. Qui enim cum Iiteris sese dele stare student, orsdinis etiam rationem tuentur.

Qui vero a Musia a uersi sunt, '

98쪽

nee quo ordine, quave via proscedam, attendunt. Qui cuno aus rem viam qua ingrediendum sit, certam tenent: ' hs 3 ambagi bus, errore de molestia: eo quo

contendunt, Perueniunt , frus

Ruso industriae suae certos de os Pratos percipiunt. Qui vero tesmere, qu ducit impetus huc αilluc passim vagantur. Sicut sementem faciunt, ita etiam metent, nec verum studiosorum nem viis quam attingent. Ac ut diligena etiam industriusq; forte eruditio nem solidam quam expetit, non consequatur monscientia tamen resti voluntati sic studiorum suorum se solari per omne vitam Postest Cum contra ignauus, contemtor mandati diuini, ordinis, di do, strinae publicae. etia spe frustretur ea, quae sola hominem in miseriis

eoi olari potest. Quocirca cyropter diuinum mandatum, edipropter communem utilitatem,

99쪽

tum suum etiam commodum in f issimum bant studiosi in eam cura at p. inii Qgit/tionem , ut d sinem studio, rum certum sibi proponant, eoad eum ordine hono, me di sila Deo constitutis contendat quo laetari aliquando frustu lahori queant, Deo grata dicant εἰ faciant, tum suis etiam parentibus cognatis, de Reipublicae Christianae commos dis utilitati Φ serviant.

Consilium de instituendis locis

communi hin verborumJeu de collis neu

supra ostendi commodissimum mihi videri, an adeo rem esse mi. aim laboris at in negotii, verboruseu vocum singularum signiscata, vin Emphasim, d usum verum in Lexicis at hizoth ohseruationi/hus notare, ea praesertim, quae ab illis praetermissa sunt.Quod conss.lium si cu min placet, is codicem peculiarem componat, in quo Prς cipua vocabula secundum ordinε

100쪽

d seriem alphabet scribere, drex

quotidiana lactione Ochiολογοι Pos iit adiicere Phrasium vero locos communes si iii praeter Nietolia sitas obsς ruationes requirit, deleae uiseu adhibeat,ut eximias duos taxat excerpat,et ad eas exempla

quae frequens suppeditat te ictio,

apte referat. Horum locorum se a te haec esse poterit secundumgςnexa causarum in Rethorica . In genere Iudiciali Accusare, bdeprecari, jurare, sententiam fers xe, damnare, absoluere, dolere , irasci, suspicari , opinari, timere, conqueri, deplorare, lugere, infir/mitate corPoris teneri, conualςρscςre, mori, imprecaxi, inuid i , eae clamare , reconcilia xi, vel ingraosiam redire, aledicere . In genere Deliberativo, Hortas xi, suadere, petere, consolari, reo spondere, offerre studium tolli. ceri officium, referre gratiam, gr3stulari, prodesse, obes, , commens