De discendi ordine consilium

61쪽

nibus sic constituendae sunt,ut aldo publi. x lteri rite in serviant. lnane alearum O, itur ordo idem vir obici, ut maperaram tinis horis artiti Praecepta audiae priua tu et repetantur:Pomeridianis rarum roauthor es latin te graeci, adiu fhi R hetoricis exercitationibu Authores vero quos legere aud aut iures oporteat, Pauld ante e numicognitio raui. Nunc horror tantum studico qμ sos, ut thesaurum eruditionis, isqμμεος potio neruos carius sapientiae ς 9 eloquentiae credant es e, nosse uti Date par iis' linguae aut hores. Ratio est: tis doctrininis enim dod rinarat peruditionae eruit nis vis usus 6 in his dual, parti hea' v νὴ consistit in intelligendi scilicet iudicandis facultate, dc interpretat di siue eloquendi copia. Ex his di

dem etiam persci nullum es dubium iam ex authoribus utrum disci necessees vid iudicare dixei,' Possimus, Ode ijsdem quo disserere aut scribere. Non igitu

dubitare vli studiosorum debet

62쪽

ORDi NE qui authorum enarratio summo Ristis studi , ac Praecipua quadam cura' sit audiencla Quamuis autem arate quo u doctrinam rerum conti ineant Ethica quidem de vita di moribus, Phylica vero de natura rerum Tamen elementa haec tans tum sunt scientiae rerum. Vberior

vero is solidior cognitio ex Au, thoribus chistori)s petenda est.

Discendi autem artes informandae orationis artifici duntaxat mons strant, forma verdomnis ex vitiis

eit,ta uidem etiam fontibo, rerum Verborum. hauri eda copia inde fontes sapienti sed eloquentiae ius re omni autho res appellatur. Qui Cunis erg6 verae eruditionis cupi ditate tenentur, authores sibi sedulo iligenter j legendosa toe audisendoseis omnino sibi persuadebant. Est praeter hanc alia ratio quae seeu, a merito incendere omnes studio gnosca.

63쪽

vi uto, sos debet Quia non est decus cres di praesidium praeclarius Academia Pii iti ruinet Dotiorum in his Regioni hus,quae luce caelestis verbi, expulsis pontificiis tenebris, illustratae sunt, quam haec ipsa facultas iudi,

istione comparata. Quatuor enim sunt o κλiα quis ,rsi a lus Academiae harum legionum,

h ipsis pontificiis testibus, potissi

ur se a iam excellunt. i. Est lingu rum studium, quod suscitari aloe accensci in his gymnalijs, quae Euangelium Profitentur, maxime cePlt. a. Exercitatio eloquentiae tam ratoria quam Peetica 3. Historias rum scientia, quae iudicium in iramat,d omnem Pen Dorationem mire exornu atm munit. Postre:

mum est methodus, qua ista omnia dextre perspicue . traduntur. His praesidi)s diuinitus conces s a tu tributis, tantum est esse elum, ut facile perspexerint Ponstificia

64쪽

tisca se tueri amplius regnum suariora posse, nisi Scholas nostro mos x inii tutas haberent, dc eadem Praesidia .sibi compararent. Hinc Ioholes noua lesultarum exorta est, dc tot Gymnasia Per omnes Prouincias aperta sunt, opibus Jviribus munita, Ut haec xε se κλια

Paria nobiscum, vel si possint, susPeriora habeant. Nivitat con/temtores esse ais desertores verae sapientiae tu do fhrinae, aut vinci ab aduersarijs upiter velimus, ex/citanda est cura canimaduersio, ut authores diligenter legamus, audiamus, d hunc thesaurum exismium eruditioni sic eloquentiae inde Petamus. Tertia causa est , quia linguae v 3. Fatis trius ic authorum cognitio nescessaria est ad omne studiorum ge, nus reste instituendum at paras flandum. Est enim commune insurumentum omnium disciplina

rum quo dc ad discendum 3 a A

65쪽

docendi misti oportet Hoc inssiruisti Theologi evadunt eruditidi diserti. Hoc muniti Iurisconsulati hene iudicare dc disserere de re Lupoliticis sciunt. Eodem armati Philosophi do strinam fessionis sua re te intelligunt, d tradere Iijs vicissim perspicue queut Ho Cipso instrumento siue praesidio ors

Datici Faulis Principium 5 Rehus Dublicum viri magni, res Praeclas xas d falutares est iciunt Theolos

gi vero, Philosophi,d medici do

rctata suae scientiae non solum deus are explicant, sed tueri etiam eadere vindicare ab aduersariorum calumniis possunt. At contra hoc tam neces Ario praesidio destituuntur, nihil nauare dc efficere in dircimis silii Plinae ullius cultu fere queunt Acadipiscin ut maxime iudicio valeat, dc natu, dis apstia adiumenta habeat aliquis Nontra ι,lsa satis tamen politus est , s do strinae ιμ praefido careat. Id erg'penitus si, Dosit; persuadeant studiosi peccatum

66쪽

esse magnuna, negligere aut asper nari ea media, quae Deus ipse ad adipiscendam sapientiam Sc erus

ditionem proposuit. Qiuerela hoc tempore est iussa de vere dodio rum Penuria, dc erit in tempus PQ1 sterii multo maior Causa fere alia σμι non est, nisi contemtus praesidio pth faditum patefacere necesse est Uel'

xum, quibus ad disciplinas omnes enim cicium sed a tur iuuentus, vel voluptates δc earum instrumenta quaerit vel si maxime cepit gusta re literarum doctrinam, mox desio stit, B vel labores fugit, vel non necessariam sibi esse solidiorem cognitionem literarum ingentios Pinionis errore ducit. Nonnulli inpedietiam ita sui amore occaecati sunt; iram xvi sapere sibi videantur,antequam, o Primoribus labris authorum a di ii Pientiam attigerint. Hinc ergo fit, ut in magno caestu vix unus aut alter iuueniatur,

qui in

67쪽

tri in hanc exercitationem studio operam dare velit. Haec opinio

quia perniciosa est Ecclesiae LRei

Publicae, minuenda est , dc excu/tienda ignauia, nisi desertores esse salutis communis volumus. Non enim ferendum est, ut quisquam id in animum sibi inducat, posse se muneri suo in Ecclesia aut Schola satisfacere, quo cuncti tandem Iosco collocetur, nisi do Arina itera rigi d linguarum e Rus suum, quoad fert facultas perpoliat. Res

τὰ 'i. st enim de his adminiculis do. eba coelestis a Deo ipso ordina.

luia. LE II. Qui cun j igitur fontes Israelis siue caelestis God rinae res et cupit cognoscere , eum aspersnari adminicula illa non decet,qi ad intelligendam' interprestandam scripturam fanistam festuat deducunt s. Nec venia excussi liunia

68쪽

sationis ulli datur qui adtra 'a tionem verbi diuini sese praepa, rat, media vero , quae ed, quo in ptendit, deducunt, negligit. Sive enim doctis siue indoelis concio naturus es Vtrobis cognitionedo strinae eius opus est,quar pro itit isteris, d alios re ste docere vis eon tot Grauissimum est Fili Dei mandas riti si tum de cura scrutandi scripturas. v dolii Quod si scripturas scrutari iubes mur,etiam media a Deo ordinata et amplecti conuenit, Oc Samsonis i ςii vitula arare,ut inuenire quod quae rimus Possimus. In Iuris scientia nemo dubitat , is quin literarum d linguarum admi cithniculo opus sit, siue discere eam diuersu ad sus casus. humanos ad

ἱungere velis. Imo decus est BLad, invii iumentum Ximium linguae viri. uso cognitio, d dicendi facultas, . ex hominum sapientum orationi

husato scriptis comparata Hoc f. ergo ornamento a tu praesidio de stitutis

69쪽

stit ut, quas oculo altero dunt σxat uti intra Ratione maximarum

Neistis rerum videntur. Quid dicam de ista hil de licis at o Philolophis Quo σο ρphi professio penem armis hisce lis teris ais linguis continetur, quas rum sum tantopere neces artumelle contendimus Qui igitur ad erudiendum alios in Scholis sese Parant, inprimis sese hoc instru

mento muniant, OPortet.

Non enim docere alios quissquam re iste unquam poterit, nisi ipse do strinam res e probe 3 per ceperit. Proinde sciant studiosi Omnes, quibus literarum proseissio curae est, se ipsa necessitate asstringi ad audiendo dc cognoscendos utrius linguae Authores, Ut instrumentum hoc ad discen

dum cora flandum quascunibdisciplinas necessarium sibi pasrent. Quo instructi satis ornati Jad communes usus aut Ecclasiae, aut Reipublicae, aut Scholarum

70쪽

Repetendi autem auditam te ordoctioitem idem ordo est, qui estpri r petensiuataeae Rionis ut primum sum ις o imma animo colligatur : Deinde partes ordine distribuantur. .lns signia die arac exempla in singustis partibus tanquam flores doce antur. . Verba dc Phrases notentur. Postremo ad usum sicomitia accommodentur, ut ad lo cum situm communem quaeΦPars rite referatur.

DE LO CIS COM

munibus. θ' mi autem locorum commas in um tantus ustis est, ut nisi dili gens eorum habeatur ratio, omnis diserendi cura temeremascipiatur:

Ordo postulat ut modus insti

tuendi locos aliquis monstre stur. Sunt eruiue loci communes , ut a Gennitione erudiamur, prae sinito icipua capita in quolibet doctrinae bin is genere, quibuaitante e summaenti. artium