Des. Erasmi Roterod. De utraque verborum ac rerum copia lib. 2. Ad sermonem & stylum formandum utilissimi

131쪽

Variatio GIuri. Poenitebit olim te. Futurum est ut olim tepci niteat. Spero te gavisurum facto. Brevi, opinor, tardebit te hujus vitae: opinor fore ut brevi te hujus taedeat vitae. Spero suturum , ut facto gaudeas. Dixeris esregie. Ηorat. Alligaris filiam. Terent. Abibit hinc propediem. Abiturus est hinc Propediem. In ea vero periphrasia, futurum est ut repetat creditum. Latini videntur reddere Graecam figuram . M. λ ore, id ess dicturus es. Est autem familiaris Ciceroni: necesIaria quoque , quotieS in verbum inciderimus, quod futuro Careat. Ut, spero fore, ut artem brevi perdiscas. Nam perdisciturtim non poteras dicere. Est suturum quoddam quasi mixtum cum significationem aeteriti. Ut, priusquam tu domum redeas, ego epistolam perscripsero. Rntequam in portum pervenies,navis solverit Si talesnnimos in pugna praestabitis, vicerimus, sive vicimas di id quod finitimum esse videtur τί μετολίγγνικελλοντι, i. e. paulo postfuturo: Quanquam id alioqui Latini circumloquuntur per jam , jamjam . femox. Jam aderit. Similis jamjam morituro : Mox audies. Sunt in quibus necessitate abutimur futuro subjunctivi. ut meminero, odero, novero. Ad futuri significationem pertinent sc iIla: Confido commentarium hoc studiosis probatum iri : Et, perspicio te perditum ire filium. C AP. L X I X. De periphras generali verborum,

Comi ne sere est modis omnibus , ut per Fio

verbum. aut similla circumloquamur. ita charus eris omnibus : Ita fer, ut Charus sis omnibus. Hoc modo effugit invidiam. Hoc modo facium est,ut effugerit invidiam. Utinam ex aequo me

132쪽

L BER PRIMus. IO amares e utinam fieret, ut ex aequo me amares. In uxorem pessimam incidi. Mihi usu venit, ut in pessimam uxorem inciderim. C A P. LXX De Ofodo Potentιali. AD modum porentialem sere pertinent, quae per Potest, aut Debet, aut simile verbum, exponi possunt. Quid agas cum eo, qui nihil intelligit Z Est, quod rideas, non est quod invideas rVideas Jc flumina siccar cerneres alios trepidare, alios circumspectare fugam: Vidisses omnes obmu tescere: Equidem istud non assirmarim : dixerit hiet aliquis : maturius venis es. Et apud Te rent. prae diceres, pro pi dicere debuisses: Graeci addunt syllabam, Myις αν.

P Lurimi me facit. Parvi habet,pro nihilo ducit r

nihil pendit . pro minimo ducat: ne hujus Ouidem facio δεμ nκως, i. e. demonstrative, ostento pilo aut flocco. Maximo in pretio est apud omnes. Plurimi fit apud omnes. Magni habemrapud suos. Pili non facio. Nauci non facio. Flocci non facio. Boni consulere M. Tuli. Tranquillissimus autem animus meus, qui totum illud aequi bonique lacit. Terqnt. Istud aequi bonique facio. Sallust. Supra ea, veluti ficta pro falsis ducit. Idem, Fidem suam interposuit, quam non minoriS , quam publicam ducebat. Idem Quae prim Tmortales ducunt, id est quae plurimi faciunt homines. In gratiam habere, pro eo quod est beneficii loco ducere,clixit Sallust. Denique regi patefecit, quod pollicebatur, senatum & populum Romanum,quoniam armis plus valuissent, non in gratiam habituros. Nihil habere

Peas, pro non curare, dixit Sall. Neque id quibus E 6 modi s

133쪽

ia D a C o P I A V E P. R. modis assequeretui 3 dum sibi regnum pararet quicquam pensi habebat. Idem , Nihil pensi , nihil

moderati. Idem Vilia habere, pro Contemnere. Fidem, fortunas, pericula vilia habere. Unius aestimemus assis, dixit Catuli. contra Grammaticorum leges. Cassa nuce non emam et Filius eodem est a-Pud me pondere , quo fuit ille. Cic.

Emendi formula , O smilia. NImio emisti, non revendes tantidem. Nimio

liceris: Minoris addicturus erat. Quanticunque indicaris , tanti mercabor. Uide u ruam maximo aestimes: Non ρefert quanti res ipsar, sed quantopere tibi sit opus ea. Tu tuum agrum pluris conducis, quam ego meum emerim. I aulo Iocas aedes mas. Cupiam maximo, si queam. Emeri uam potes minimo. Revende, quam potes plurimo. Asse non emerim totam Ciceronis tamam. La hore Dii bona sua vendunt: Vili vendunt, minoris non possunt. Non emit, qui nihilo emit. Care emit qui rogati Extrude merces quanticunque potes, vel gratis alicui obtrudito, si secus non potes. Redimas re captum quanti potes, quanto potes, pro minimo. Si nequeas paulo , at quanti potes. Cui addictus est ager Ludovico. Quanti t Frumentum addiactum est. sed nondum ad mensum. Quanti proscripsit ardes ducatorum myriade. Quanti coenastis e percare. Magno hic vivitur. Amatur vilissime. Basius carius cacat, quam bibit. Magna mercede canite Metixtino tacuit Demosthenes. Quanto metiris precto Juvenalis. Quanti stipulatus es Thais decem millibus drachmarum noctem venditabat. Nimio Constat elegantia. Sueton. Quorum uni mellita quadragies sestertium constiterunt. Hic enim subauditur austerendi casus, quadragies centum millibus. ia

134쪽

Feri minis formula. N Ihil interest . facias an dicas. Nihil refert, perte facias, an per alium. Ρarvi mea refert quid nolis aut velis. Ar mea plurimum refert .Quid interest, utrum facias, an instiges Plurimum interest, maxime refert,quo tempore virum adeas.Equidem haud magno in discrimine pono , apud T. Liv.& apud Val. Max. respondit se vita malle excede. Te,quam metu violentae mortis amicos,inimicosque juxta ponere. Sallust. Adero, me vosque omnibus in rebus juxta geram. Virg. Tros Tyriusque mihi, nusia discrimine verur. Utrum probes, an improbes, manum non verterim. Ad ista sum indis rens : ita Suet. Qncedam perquam tenui limite dividuntur, apud Fab. Verane sint haec an ficta, nihil laboro . Utrum scripseris an dixeris necne manum non verterim, Susque deque fero. Susque deque habeo. Instigasti, perinde est ac si feceris. Ex aequo in noxa es: tandundem peccasti. Citra discrimen amat, ac laudat omnes. Citra dein lectu in omnes in familiaritatem receptat. Omnes promiscue mordet. Passim haec praedicar. Ain

sud quotlibet haec dicit. Amussis alba in albo

apide. CAP. LXTIT. Frmandi. ΡRomisit se venturum. Promisit,maxime, etiam pro quo Graeci, M. Tull. Si non quomodo tabulas conficis Si etiam , quamobrem, &Q. Idem . Quasi aut etiam, aut non , non modo Vemmesset, sed neeessarium. Hunc locum ideo adduxi, quod sunt qui putent etiam , non esse confimmantis. Scilicet, admodum. Quam Iubentissim .s,

henigne. Sic habet, sic erit. Ita est,

135쪽

Ii o DE COD A VERB. est. Plane. Mirum ni. Haud dubie. Dubio procul. Liquet. Constat. Confessum est. In Consello est.

Extra controversiam est. Certum est. Pro Certo. Compertum. Liquido. Indubie. Indubitato. Ce to certius. Uero verius est. Veriora his quae apiaris agram gesta sunt. C A P. L x x U. ccusandi formula.

ACcusatus est sacrilegii. Hic se furti alligat.

Postulatus est repetundarum. Delatus proditi nis. Caesar Comment . Principes Civitatis insimulati proditionis a Romanis. Reum egit, vel peregit. In jus voca. Lege agito. In jus ambula. Injus duxit hominem. In justrabis. Litem intendit. Dicam scripsit. Filius cum pare litem abitat. Cum opulentissimo viro illi lis est. Cum Mida judicio

decertat. Accersitus est capitis. De latus est facria Iegii. Peculatus reum peregit. Plaut. ad tres viros deferam tuum nomen M. Tulli. nomen hominis amieissimi detuli. Idem : Delationem nominis postulavit. Idem Roscii nomen deferendum curavit.

Diem illi dixit. I it. Livius: Cesoni capitis diem dicit. Idem, rei capitalis diem Posthumio dix

runt. Eum talionis agentem exceptione repulit. Agit cum eo malae tractationi . Damnatus est repetundarum , vel de repetundis. Absolutus injuriarum. An quisquis gratiam Cum possit non refert.ingrati teneatur. An teneatur Reipubl. Iaris,qui quoa

sibi licuit . fecit. Laesae religionis fit actio. Neca dacem timoris absolvimus , dixit Seneca. Ad hanc formam pertinent illa quae referuntur in titulo laudandi ac vituperandi. Cic. jam de majestate po-BuIavit Plaut. cras subscribam homini dicam.Idem. Cum istZ causam subscriberent. Unde subscriptores dicuntur ii qui cum accusatore caussam, & crimen subseribunt,& actori adsunt. M. Tulli Accusabat M.

Aquilium, rubscriptore o Rutilio Ruffo. Inde dc subscriptio. Incusat senis parsimoniana. Insi indut

136쪽

LIBER PRIMus. Drr lat herum avaritia . Causiatur tutorum perm

C A P. LXXV r. Formula utilitatis.

lut aeque conducit ad beate vivendum. Ni- hil ad parandas opes conducibilius. Nihil

ad eam rem Confert. Plurimum adfert adjumenti. Utilis au parandos amicos assentatio. Plus adfert voluptatis , quam utilitatis. Plurimas ad res

hic libellus usui futurus est. Ad id patruus inprimis

adjutare poterit. Quid 1ahiunt ad virtutem nummipLibet quidem, verum non expedit. M Tuli. Visum est mihi hoc ad multa quadrare. Utinam haec reStam frugifera tibi sit, quam futura est honesta. Utinam tam undem frugis adferat quantum adfert gloriae Ad id sola doctrina fuerit ad jumento. Ad hoc pecunia magno adminiculo futura est. Ad id haud mediocriter adminiculantur vires corporis. In id quoque prodest ornatus, Fabianum. Non parum ad 1d essiciendum momenti habet fama integra i Neque vero illud mediocriter prosueriti Ad uvat hoc quoque. Hac ratione nihil profecimus , reliquum est, ut diversam ingrediamur viam. Nihilo plus explicet, ac si insanire paret, id est: Nihilo plus proficier. Horat. Eruditio ad pietatem plus adfert dispendii, quam compendii,& non ram promovet, quam moratur. Calida sunt amica stomacho, dulcia conducunt hepati. Quod stomacho confert, idem

prodest cerebro: quod ad stomachum facit, idem capiti falutare est et quod stomacho honum est, idem

cerebro commodum est. Lactucae alvo dejiciendae essicaces,& ad somnum conciliandum idoneae. Adciendos menses valet malva: Alvo sistendae, sunt utiles fabae assae. Stomachum acuunt, excitant, ir ritant appetentiam edendi. Hac in re solus hic tibi poterit commodare. Plurimum commoditatis ac fe ' ret pecunia studioso. Utinam tam tibi commodo sitis

quam mihi fuit grave. Magno meo malo tentavi

137쪽

ira DE COD I A VE R B. Et sine pronomine. Livi. Loquendo quae in rem non essent die consumpto. Idem: Sie Repub. Censeret, veniret M. Τuli. Facis ex tua dignitate, dc e pub. Idem/ Scio quae studio dixerit, e Rep. dixisse. Fecisti tuo commodo, nostro incommodo. Si iudicabis in rem tuam esse. Si putabis ex usu tuo fio re. Si putabis e re tua fore. Pro te facit quod dico. Ad philosophiam Dialectica viam aperit, viam sternit. viam praestruit. Ad eam rem jam iacta sunt.

fundamenta. IEtites partus adjuvat. inflationem stomachi discutit, Pectoris dolores levat, Bilem existrahit. Pituitam detrahit, Mensium abundantiae auxiliatur, Adversus serpentes in vino daturia Deplo ratis auxilio est Chironia. Morbis omnibus medicatur Ρanace. Ellebor Phthiriasis emendatur. Datur ad serpentum ictus Chelidonia. Rhododaphnes Blia homini praesidiosum adversus serpentes. Aviis ditatem cibi facit acetum, valet ad ciborum apia petentiam irritandam. Absinthium fulcit stoma- lchum labentem dicuntur Graecis . quae stomacho conducunt: Nullum operae pretium fuerit. CAPR Lxxv II:

Prafagii formula: Sol puriis oriens neque servens, serenum diem

nunciat, concavus oriens pluvias praedicit. Si Circa occidentem rubescunt nubes, serenitatem futurae diei spondenr. Sin sparsentur. pluviam ventosque significabunt. Cum oriente radii non illustres eminebunt pluviam protendunt. Si in ex ortu rubescent nubes , maxima ostendetur tempestas. Si oriens cingetur orbe , ex qua parte is se aperit, exspectetur ventus. Si totus defluxerit, serenitatem dabit. Lunae cornu septentrionale acuminatum inde praesagit ventum. Sic enim frequenter usurpat hanc vocem Plinius, ut praesagire non

fit praesentire, sed portendere. Si quartam orbis rutilus cinget, ventos di imbres praemonebit. N

138쪽

LIER R. PRIMus. Il3scens ob atro cornu, pluvias decrescens dabit. Ru- hic undam venti protinus sequuntur. Autumni sermiaitas ventosam hyemem facit.Uolrtantes stellae ventos nunciant. Eaedem in plures disjecte partes, in in Constantes ventos effundent. Cum ab Aquilone nocte serena fulguraverit, ventum dc imbrem demonstrabit. Nubes vehementius atrae ab oriente, in noctem aquam minantur z Nube gravida candicante, grando imminebit. Nebulae coelo Cadentes, sereis citatem promittunt Pallidi ignes tempestatum nuncii sunt. Mare in tranquillo portu intra s e murmurans , Ventum praedicite Camporum fragor, dc coeli murmur non dubiam habet tempestatis significationem. Echini assigentes sese tempestatis signa sunt. His modis locutus est Plinius. Ipsa coeli facies futuram tempestatem loquitur. ExorienS Notus venis

ruram pluviam praemonet. Iris imbrium est nuncia. Halcyones nidulantes, suturae tranquillitatis fidem noli dubiam faciunt. Praecox pueritia vaticinium est vitae brevis Immodica felicitas . signum est futurae calamitatis: Crispantes undae nautis coortisturos ventos demonstrant. Qui bene conjiciet, hunC vatem puta optimum. Stridor dentium . in aegrotis . mortis indicium esti Dentium series brevis δc continua, longaevitatem arguit. ΟC- cursus puellae nuper nuptae . felix auspicium este Occursus virginis . parum laeti ominis est. Neadubias significationes saepe fecit, ne reliquis quidem se parsurum. Suet. Evidens specimen dedit, qualis sit futurus Princeps. Ex pueritia divina, qualis sit sututus senex: Hinc collige , hinc augurare,

hinc ratiocinare. CAP. LXXVIII.

Osciendiformula.

chum laedunt: Acida concoctioni officiunt: Salsa noxia sunt hepati, Lac virilem stoma

cham offendit. Adusta, inimica biliosis. N Obli

stami

139쪽

ii 4 DE COPI A VERB.

stam. Non fuero impedimento. Non obturbabo. Non reluctabor. Non obstrepam tuis conatibus.Non renitar. Non reclamo. Non remorabor institutum tuum. Fabius: Λ es minus seriunt, pro offendunt. dixit.

GEssit consulatum Ubi tum Proconsulem age

bais Praetoris ossicio fungebatur Dictator erat. Beἱlum administrabat. Siciliam obtinebat. Ita Cicero frequenter, pro administrabat. Alioqui obtinet, qui impetrate Provinciae pmsidebat: Annoin me prefectus erat. Regia negotia procurabat. Mu nia tribunitia obibat. obire bella, dixit Livius. obire legationes. Cic. Censui praeerat. Cum imperio esse, est habere magistratum. Gerere potestatem, dixit Cic. in Verr. q. Idem dixit piraticam facere. Hoc negotii tibi mandamus. Tibi provinciam hanc delegamus. Duram suscepisti provinciam. Duram sustines provinciam. Fac , ut imperatorem te praebeas. Vide ut te praestes amicum. Scurrae, non amici functus es ossicio. Ego te absente tuis fungar vicibus. Tuas agam partes, Tuarum Partium est, sive tuae partes sunt, retundere petulantiam hominis. Defunctus consulatu. Delanctus vita. Defunctus malo. Defuncte periculis. Virgil. Defendere vicem. Horatius: Defendente vicem modo Rheroris atasM Poetae.

Pontificis personam gerit. Paulatim exercuit principem. Suer. pro eo quod erat, functus est munere Principis. Tractare Remp. Gubernare Rem p. Du cere bellum. Gerere , exercere bellum. Navare operam. Satagit rerum suarum. Ductare exercitum. Patrare bellum. Quae duo verba Fabius notat a Salis

Iustio novata in usum honestum , cum ante fuissent obscoena. In familia bene instituta omnes in ossicio sunt. Non deero ossicio meo: nusquam cessabo in ossicio meo. Sallustius, Curare dixit absolute Nam is in ea parte curabat. C AP.

140쪽

Auibus modis tribuimur aliquid. SUmmo ingenio puer. Summi ingenii puer. Summus ingenio puer. Summus ingenium, Poeticum est. Vir admiranda sapientiae Vir admirandae sapientiae. vir admirandus sapientia: Vir admirandus sapientiam, in carmine r Uir incredibili pra ditus sapientia. Vir omni jugis corporis atque animi

dotibus exornatus. Vir omnibus instructus doli se Uir ex meris mendaciis conflatus, atque eompositus. Id omnibus natura insitum est: Id natura nobis in indidit : Ita natura comparatum t Id cunctis attribuit natura. Multa vitia nobi S recepta consuetudo Conciliat , nonnulla natura ingenerat. Omnibus innais tum est, ut vitam suam incolumem esse velint. id vitii non tibi natura adjunctum est, sed accersitumaC receptum prava consuetudine. Inest in homine

incredibilis quaedam astutia : inest homini.

C A P. L XXX l. Titulorum.

FIus rei meminit Plato in Dialogo, qui inscribi

tur Teste Cicer. in eo lib. quem inis scripsit Oratorem perfectum. PliniuS in opere, cui titulus. Historia mundi. Varro in Satyra , Cui titulum fecit: Nescis quid serus vesper vehat. Vir gil. in Alexide: Terent. in Adelph : Hesiodus in opere , Cujus titulum nuncupavit, Opera di ies e Erasmus in libello , cui titulum indidit, De verborum copia : In commentariis, quibus titulum praetulit, De nugis auli Corum In Odarum libro, quem Sylvas nuncupavit. In Phormione 4 erentiana. C A