Des. Erasmi Roterod. De utraque verborum ac rerum copia lib. 2. Ad sermonem & stylum formandum utilissimi

발행: 1662년

분량: 302페이지

출처: archive.org

분류: 연설

121쪽

DE COPIA UER A.

N ECESSIT AS.

Exorandus est pater. Vigilandum ei, qui velit ditescere. Vigilet Oportet qui cupit ditescere. Vigilare necessum est eum, qui rem cupit facere. Vigil et necesse est, vel necessu est, qui velit dives evadere, Qui literas assequi cupiat, uti suadet, necessitas est. Nam sic inintilianus subinde loquitur. Non potest non dolere, qui laesus est. Fieri non potest, quin e leat is,cui fit injuria. Abibis volens nolens. Nel velis nolis, hinc abibis. Non mihi possum temperare

quin lachrymem t Non me contineo, quin clamem: Cogor, Compellor. Huc me adegit inopia. Huc redegit fortuna. Ad haec traxit necessitas. Huc fatis pertrahor. Huc Obtorto collo trahor. Invitus dicam, coactus dicam. .

- LIBERTATIS. Utcunque voles sacito: ut libet rideto. Quid libet & dicas & facias licebit . tuo arbitraru f

Cito : tuo arbitrio rem gere. Utcunque visum erit agito. Animo tuo gerito morem. Ob 1equere animo

tuo. Ex animi tui libidine facito. Pro animi tui sententiarem tractabis. Ut animo lubitum erit tuo, ita facias. Utcunque feret animus facito. Liberum e R. seu velis a pacto discedere, seu manere conventiS- Nunc integrum non est tibi, hac de re quod velis statuere. Mihi jus est creditum, abs te reposcere. Iustibi facio pro tuo arbitrio transigendi negotium. Τibi permitto qnomodocuRque velis vivere. Age tuo

more. Sine me nunc meo more vivere. Τ ibi in manu est, utram malis efficere. Penes illum est jus vitae ac mortis. Summa rerum pene S te est. M. Tul I.

ut ad te familiariter & quali pro meo jure scribe rem. Idem in Verrem: Quem jure suo adire aut appellare po1Iet. STATUENDI.Decretum est. De liberatum est: Certum est: tat sententia: Visum erat: in animo habebam :Erat

122쪽

L I 2 E R PRIΜus. s Erat in animor Non est animus: Non est sententia: Non est sententiae : Non est Consilium, sive consilii: Non erat ratio, apud Ciceronem. Placebat e Placitum est senatuir Decrevit senatus. In eam sementiam pedibus thant omnes. Statueram in animodMecum , statueram e Utrum utro melius nondum statui: Constitui hoc anno navigere. Est mihi in animo hoc vere navigare, Virg. Si m hi non animo fxum immoruns ruo sederet. Mihi nihil aeque propositum in vita, quam tibi per omnia gratificari. Si ita animum induxisti tuum: Destinaram in animo : Hic murus aheneus esto.

ASSENTIENDI.

Assentior tibi e Tecum sentio : Consentiebant universi: In tuam sententiam pedibus eo. In eam sententiam reliqui omnes pedibus discedebant. Cic. frequentes Ierant in alia omnia. Accedo tuae sententiae. Non his accedo, qui Prrhagorae sequuntur opinionemr Tuo judicio subscribo. Sententia tuae meum addo calculum e Ea sententia plerisque probaturr Idem sentio quod tu: Sententiae tuae nemo non suffragabitur. Haec mihi tecum conveniunte Hactenus omnia mihi tecum constante Hac de re summus est inter Philosophos consensus. Huic sententiae frequenter acclamatum est, ὀμψηφοι, Graece, ejusdem sententiae ejusdemque suffragii dicuntur eh δεφοι ejusdem opinionis, ejusdem sectae vocanture

Idem uno omnes Ore confirmabant, Omnibus eruia

ditorum calculis sive punctis eloquentiae princeps M. Tullius.

Longe, lateque abest: Dissentio. Ego longe diis

versa sentio. Multo aliter atque tu sentio. Ei senintentiae refragabuntur omnes. Isti sententiae nemo non reclamabit, mihi tua sententia neutiquam probatur. Magnopere nostra Cum tua pugnat opinio.

Variatum est sententiis. Id unum est nobis con-E trois

123쪽

roversum. Id solum est in Controverfita, vel in Controverso. Equidem ab opinione tua nimium absume Multum a tua mea discrepat sententia. Longe se cus atque tu sentio: Haud mediocriter a tua mea dissidet opinio: Nimium inter tuam atque m eam interest opinionem. Plurimum a tua mea distat opinio: Mihi secus videtur. Diis aliter visum est Huic sententiae milites adversabantur.

PRECANDI. nod agis, bene fortunent laeeri: Quod asis bene vertat. Feliciter cadat quod instituisti. Dii coepta fecundent. Optime cecidit: Bene vertat Reip. Sit felix faustum . bonumque Besp Feliciter cedat nobis omnibus.' Hanc assinitatem precor , ut Deus nobis omnibus laetam esse velit: Feliciter exeat quod coepisti .Prospere succedat quod agis. Ex animi sententia procedat,quod aggressus es. Deum Optimum, maximumque precor, ut istud consilium quam est honestum, tam sit etiam auspicatum. Precor ut bonis avibus Italiam adeas, melioribus redeas. Precer ut hic annus tibi laetis auspiciis ineat, laetioribus procedat, laetissimis exeat, ac si ius reeurrat semper auspicarior, feliciorque: Precor ut hic dies tibi canadidus illuxerit. Incolumem reditum opto liberis tuis: Precor ut apud tuos omnia laeta reversus offendas utinam prospere naviges , similique successu renaviges. Bonis auspiciis ancoram solvas. Precor ut diis optatis omnia respondeant. Faxint superi 3 ut

alba tibi contingant omnia. velim, ut eT voto res omnis succedat. o si res ita ut volumus nobis eveniat: Preor ut tibi secunda occurrant omnia. Precor

ut Diis secundis faventibusque negotium hoc conficias: Quaesta ut hanc rem stultissime coeptam, Superi nobis bene vertant. Nihil malim, qaam iit his pulcherrimis collis dextra aspicerent numina rQuaeso ut quod instituisti . superis bene fortua

nantibus absolvas. Precor hic contractus Commodo sit utrisque. Precor ut hoc matrimonium

voluptati sit omnibus nobis.

PRIMI

124쪽

LIBER PRIMUS

PRIMI SUPINI VARIATIO.

Venit repetitum depositum: Venit ad repetendum depositum e Venit ad repetendam pecunianYr Venit repetendi depositi caus a di venit ut depositum repetat. Venit repetiturus depositum 3 Venit repetere depositum: Griecanicum hoc postremum: Tametsi Poetae Latini ab hac loquendi forma non abs.tinent. Praesertim Horatius.

C A P. L X II: Dividendi formae σοι nis eloquentia rebus constat Ac verbin

Rerum universitas decem generibus continetur di ossicium Oratoris in quinque partes distribuitur. oratio sex partes complectituris oratio sex partibus absolvitur. Primum genus sex continet species. Quidam in septem species secant. Reip tres formae Respub. in tres dividitur formas. Enthymema non simpliciter accipitur. Syllosismus trifariam dividitur: omnis argumentauo in formas octo diducitur. Id genus in partes septem derivatur. Huic generi species subjecta sunt decem. Summa clivitione in duo genera digeritur, quorum utrumque in speCies Comis plures distrahitur. Praejudici oram vis omnis tribus in generibus versatur. C a P. Lx ItDistribxundi.

BIs me tuae delectarunt litem , partim quod eia

sent mirum in modum elegantes, partim quod exin,iam quandam in me henevoletiam prae sis ferrent. Pars ingenium, alii coi pus exercebant durriuscule dixit Sallustius, sed eleganter. UtrunqRς fratre alienavit a sese, unum morum asperitate, alte E 1 tum

125쪽

aoO DE COPIA VERB. rum sordibus. Corpore atque animo Constat homo, alterum cum pecudibus habet Commune , alterum eum Diis. Neminem non lacessit, hunc scriptis, iIlum convitiis, alium minis. Hunc negligit, hunc odita verum id magis in carmine quadraverit. Geminatio verborum interdum habet vim, leporem alias. Cic, alios assentatione delinit,alios muneribus eorrumpit, alios promissis illectat. Modo ait, modo negat. Interim objurgat, interim inepte blanditur, Quod quidem Fabianum est. Nunc neminem admittit, nunc omnibus occurrit. C A P. L X I v. Prohibendi aut impediendi Aora.

NEmo prohibet ire quenquam publica via. Tu

me prohibes, ne publica ingrediar via. Quod minus assecutus sis, fortuna in culpa fuit, non ego. Impedimento fuit . quo secius lex ferretur: Hactenus rescribere non licuit per valetudinem, etiamsi per occupationes licuissete Ego id agam qui ne detur Φ apud Terentium legimus: Metuo ut ferre possis, id est, ne non possis. Etiamsi hic Ut, pro Quomodo politum videri possit. Id utile,ut ne qui ianimis. Uti ne, pro ne: quemadmodum apud Graecos 7υι μη. Non veto quin quae velis, sacias. Suetonius in Tiberior intercessit, quo minus in acta sua iuraretur. id est . obstitit, inhibuit, impedimento

fuit. Per me non stetit. quo minus viceris. Exclusus tempore non venit,id est, temporis angustia o stitit. quo minus venireῖ.

DUBITANDI.

Non dubito quin cupias redire. Non dubito te Cupere reditum. Res in ambiguo est. Nondum satis constitui. Adhuc anceps animi sum. Adhuc haereo. Etiam dum Prias , id est,exstetit γ quod est Academicorum. Nondum huc aut illuc inclinat sententia. Adhuc in aequilibrio vacillat animus utroque nu

126쪽

LIBER PRIΜus. IOIt tans. Hactenus suspendo decretum animi. Non.

dum liquet: Ampliatum est judicium.

SINE, ET CITRA .

Citra praeceptoris operam doctus evasit. Sine praeceptore doctus evasit. Nullo praeceptore doctus evasit. Abique pecuniis nihil efficias. Extra jocum, Pro, sine loco, dixit Tullius. OSTENTANDI.ostentat ingenium. Jactitat natales suos. IO

stat sede natalium splendore. Vendicat sibi eloquentiam. Mire sibi placet de specie corporis. Ubique majorum imagines depraedicat. Sunt qui vulgo Ianctimoniae specie se venditant. Iese sui praeco est, ipse sui ipsius tibicen est. Ipse suarum viri tum apud omnes canit en omium. Mirum quam ipse sibi pulcher est. De majorum nobilitate gloriatur. Plurimum sibi tribuit: Suis ipsius suffragiis tantum non Deus est. Sibi Suffenus est. De generis nobilitate, dictu mirum, quas tollat cristas, quuerigat cornua. '

CORRIGENDI. SANANDIQUE.

Huic incommodo paulo mederi possis. Huic malo illud erit remedio. Quod jaetu cecidit, id arte Corrigas. Mendum litura tollitur. Animi morbos sanat Philosophia. Corporis vitia ingenii dotibus pensantur. Febre levatus est. Malis omnibus mors semel liberat. Oculorum vitia ruta emendat: orationis vitia Grammatica castigat .Philosophia morbos animi tollit . medicaturque. Dentium Cruciatum vi num lenit: Uteri tormina levat malva Capitis dolores mitigat somnus. Sedat tormina r Fugat prHri tum : Sopit dolorem: Levat dolorem : Stomachum Iabascentem fulcit vinum vetus 3 Stomacho Condu cit pcrvigilium: Uxoris vitium aut mutandum est. aut ferendum: Morbis omnibus arte succurri cur.

127쪽

Ior DE COPIA VE R B. Soli senectuti subveniri non potest: Adversus po-' dagram etficax est apium. Contra carcinomata v I et mel. obsistit ebrietati cicuta. Adversus alvi tormina remedio est crepitus.

BLANDIENDI, sive HORTANDI.

Dic ager Dic sodest Dic obsecro: Dic quaeso

te : Dic amabor quod frequens est apud M. TvII. Blanditur, Assentatur , Palpatur , Horat. Palpum obtrudere. Plautus. Demulcere caput. Ad gratiam loqui. Dare auribus e Trebonius Ciceroni: Noli putare mi Cicero , me hoc auribus tuis dare. Ca sar: Auribus Vari ferviunt, id est blandiuntur. Fac virum te praebeas. Quid habes quod ad haec respondeas Cedo. Agedum . Eia ager vide sis. Quin uinno tu verbo rem expedis Θ

Nolim id esse verum . vel tua causa. Tibi metuo: mihi gaudeo. Omnium nomine doleo. M. Tuli Nam ego eo nomine sumDyrrachii hoc tempore,ut quam celerrime quid agas audiam. Catull. Eone nomine imperator unice rivisti in ultima occidentis insula Tua gratia munus hoc suscepi. Vicem tuam doleo. Commoda illi respectu mei. Qua loquendi forma usus est Quintilianus. Invenitur & contemplatione tui. Tui causa, In tuam gratiam haec feci.

Vise utrum redierit,an non. Vise num jam redierit, an nondum. Vise redieritne domum nec ne. vi se redierit, an non. Cogita famae malis consulere, an pecuniae. Cogita amaene malis consulere, an peCuniae. Cogita famaene malis constitere. an pecuniae. C gita an famae malis consulere , an pecuniae. Cogitanum famae malis consulere,quam pecuniae. vide si po- es ella possessor. Cic. in orat. suo lib. 2. Si pro an di-

128쪽

CONCEDENDI.

Finge hominem vivere. Fac ita esse. Fac potuisse. M. Tuli. Facite hoc meum consilium legiones novas non improbare , Ut donemus ita esset Ut hoc interim tibi concedamus. Ut hoc interim tibi largiar. Cic. Ut non reserat pedem, insistat tamen . Car. N On est in nostra potestate, sed in natura, ut tamen multum sit in nobis. Pone sic esse in tabulis : Esto sane e Sit ita sane. Ut maxime jusserim, non erat tuum id facere : Etiam si quid asperius dixisset, tuum erat obticescere.Sed imaginare me donasse, non potes tibi rem vendicare. Et si maxime donassem, non tibi jus est rei vindicandae. Donarim

sane, non statim tibi jus est injiciendi manum. PARUM ABESSE.Pene scopum attigeras. Prope scopum attigeras. Propemodum attigeras scopum. Parum aberas ascopo. Parum abfuit, ut scopum attigeris. Parum abest quin scopum attigeris. Res parum aberat a pugna. Parum aberat quin pugnarent. Minimum aberat ut homini manus injicerer. Minimo minus scopum attigeras. Plaut: Nihil fuit propius, qaam ut perirem . Vix hominem cohibui, quod minus

manum injiceret: Tantum non conserebant manus. Tantum non adorabant, quod Giaecis est familiarius , , i. e. propemodum. Sueton. de Ty-

herio Caes a re : Civilem admodum inter initia, ac paulo minus, quam privatum egit. Paulo minus dixit pro propemodum, ac paulo post et Quod paulo

minus utrumque evenit, i. e. parum abfuit, quin uia trunque evenerit. Idem de eodem. Sed tantum non statim a funere ad negotiorum Consuetudine narediit, id est, propemodum statim a funere , pro tantum non. Terent. dixit, modo non: Is senem pellexit per epistolam , modo non montes auri

pollicens, Nihil longius ab suit, quam ut hosti me dederem. M. Tuli. Nec mihi longius quicquam Cit quam videre hominum VultuS.

129쪽

I NCERTITUDINIS.

Annos natus est ferme viginti et Annos natus ciretia ter octoginta. Circa lustra decem, dixit Horat. An-- uos natus est plus minus quadraginta. Ad dies riginti. Cie. cum annos ad quinquaginta natus esset e Hora quasi iecima. Apud Sueton. Annos habet hauri scio an duodeviginti: Puerum annos natum fortasse decem. Sallust. Diu in incerto habuere. C a P. Lx T.

Gnoctionis, ct OeevaIlini remula. IN eietate,precipua felicitatis pars,vel tota potius felicitas hominis sita est. Sallu vulgi more magis quam judicio. Doctrina nihil ad virtutem conia ducit, imo nonnihil ossicit. Tibi praecipue atque adeo tibi uni calamitatem hanc acceptam ferre posifumus. Ducem hostium intra moenia, atque adeo in senatu videmus: Τnum opus vidi magis, quam legi. Gnecas literas degustavit verius, quam didicit. Bonas literas sedulitate sua depravavit, vel sut verius dicamὶ evertit. Bonas literas non dico depravavit, sed funditus evertit. Suos omnes laesit: quid dixi laesit 3 imo subvertit, M. Tuli. Sed in hoc serendus

meus error. Ferendus autem λ lino etiam adjuvat dus. mem Historicum citius dixeris,quam Poetam. Lucanum relegi , non tam Poetam, quam Historicum. Ni pater emes, dicerem te desipere. Hic exercitus ductor, pene dixeram seductor. Uertit Homerum,pene dixeram pervertit. Respondebo non orationi tuae, sed convitio. In summar Correctio fit, vel augendo. vel minuendo, vel Commutando. Αugendo. M. Tuli. in Catilinam i Qui de hujus urbis atque adeo orbis terrarum exitio cogitant. Idem

I ro Plancoansector, posco, atque adeo flagito. Haec

ermonis forma frequens est apud Ciceronem. Minuendo, ut e sic hic vivimus. aut victitamus verius. Commutamus aut in contrarium verbum . aut in

aliud commodius ac significanti M. Pro hospite hostem

130쪽

LIBER PRIMus. Iosstem fovi domi meae. Hic legationibus non immoratur , sed immoritur. Hic patrimonium omne abia sumst, aut, ut melius dicam, abligurivit. Idem alia' quoties facit. At, Terent. Fucum factum mulieri Atquem Deum t M. Tuli. Una mater oppugnat, at quae mater quia &c

C A P. L T V I. uctores eirandi formula.

UT Ciceroni placet, auctore Platone, vel quia

hoc sensit, vel quia suasit, vel quia narrata Nam trifariam utuntur hac voce, teste Varrone. Si Terent. credimus: Ut refertur apud Pli- Dium : ut ait Protagoras Platonicus: ut apud Xenophontem Simonides dixit. Epicuro teste, felicitas in Voluptate sita est. Aristoteles bonorum treS ordineS fecit. Non spirare animal, Cui non sit sanguis Calidus, auctor est Theophrastus. Apud Plinium scriptum est , elephantos decimo demum anno Pa rere. Pyri ho negat quicquam sciri posse. Id verum elle testis est Livius. Exstat in annalibus. Veterum litteris proditum est: Ejus sententiae complureS ci tat auctores. Ad eam sententiam quam plurimos allegat testes. Eam sententiam multorum auctori tate tuetur. Huic opinioni Plinius astipulatur. Huic sententiae sust agatur Plato. Idem sentit Pythago

Ps. Aristoteli animal est etiam spongia. Plinio sen

V Ale , Valeas, fac valeas, valeto, valebis, idem pollent: N in quibusdam futurum subjunctivi:

Memineris, pro memento 3 oderis, pro odio

habeto. In ceteris item si addideris prohibendi si suum : Ne dixeris, ne dicas, ne dic.

SEARCH

MENU NAVIGATION