Dissertatio medica inauguralis de pathologia et medela dysenteriae ...

21쪽

In Diarrhoea sanguis et pyrexia absunt et exinanitiones stercora Continent. Colica nullam habet febrem, preSSura dolor lenitur, haud permanens, sed intervallis redit, et constipatio alvi adest. In Cholera humoris biliosi vomitus, necnon dejectiones adsunt. Haemorrhoides, quoties sedem alte in recto habent, multum irritationes per rectum, dejectiones sanguine interlinctas, et tenesmum producunt; hinc diagnosis inter hanc assectionem et Dysenteriam aliquando difficilis fat. Dolor haud ultra hypogastrium tendens, emissio stereoris, et enarratio mo bi, in discrimine inter hos morbos nobis adjuvabunt.

Haud ullus morbus insidiosior aggreSSU, i neque ullus quoties semel hominem invasit, uerum iterumque revorti proelivior est. Viri praeclari qui morbos accurato et diligenter cognoverunt, et qui experientia, quibus nov1S et variis formis morbi sese induant in omni homine, secundum constitutionem, ha-

22쪽

DE DYSENTERIA.

bitum, et temperationem mutati, compererunt, Prognosin facere, plerumque difficile

et Semper incertum esse fatentur. Ergo non paratuS Sum dicere, quae sint indicia, quibus cognoscamus, an faustus Vel infaustus, eXitus hujus assectionis fuerit. Nimirum signa sunt duas terminationses inflammationis internae denotantia; scilicet Febris Hectica, ulcerationem Vel suppurationem denotat ; et omnes vires Vitae labanteS gangraenam accedere testantur: Quoties exinaniationes solidiores sed cruciatu rejectae fiunt, sudores immanes et sitis adsunt, pulsus frequens et debilis est, Aphthae ore et faucibus

erumpunt, Cum dolore Violente, ulcerationem adesse credendum est nobis. Urina et

stercora, inscio homine fluentia, sudores gelidi per corpus et artus manantes, pulSUS infirmissimus, intermittens et ViX percipiendus, membra frigida, dejectiones foetidae, et singultus, Gangraenam Supervenisse indicant. Illa citius seriusve ad aliquem morbum immedicabilem festinans, haec vero ad letha lem exitum citissime proserat β.

23쪽

um abstractio sanguinis, prinCEPS remediorum sit, quae Vim inflammatoriam minuant, sic quoties inflammatio indubitol adest, non praetermittenda est; nisi aliquai causa in homine assecto strenue interdicat. . A UCtorOS aiunt Sese Vidisse plenam d*ectio-l nem alVo, SanguiniS detraetionem sequi, ubii vix aliquid antea alvo dejecerit aeger. Ubi indicia aliquanto temperantiar, VenaeSe tio, i locali abstractioni sanguinis, utiliter Cedet. Purgantia ad duo consilia spectant; prii mo, Copia iis magna est, Vim Vasorum uuCl tam minuendi, et secundo, Ventriculo et intestinis quae continent removendi. Si mi-

hi liceat judiearo in omni gradu hujusce

morbi, Saltem dum adultis sit, Purgatio alvi

24쪽

plene Semper adesset. Nonnulli putavo runt purgantia, telam mucosam eXcitando, officia sua peragere; et deliine, purgatio, cautissime utenda est, ne propter eXeitationem necessariam inflammatio per canalem augeatur, et mali eVentus Usum purgantium comitentur. Haec sententia aliqua consideratione digna videtur, sed ubi OXCogitamus, informissis laxantibus, quibus stimulis, scilicet auri, vel etiam putrido Ster ri, membrana mucoSa etiam nunc accensa objecta

sit; non nobis negandum est, plus irritationis, ex acervo tali, ad superficiem accensam, et acute sensibilem apposito, quam etiam stimulo expulsioni necessario, nasei NOn- nulli aiunt, sicuti antiqui diXerunt, alimento semel intestinis eXPUISO, Usum Purgantium non repeti debere, ubi cibus non ingresSUS sit: sed nune agnoseitur in morbis

acutis, adipem tela adiposa depositum, Vasis resorbentibus assumi, ita circuitum attrahi, et ibi nutrimentum corpori praebere, et Postquam hoc munere functus est, per intestina abduci; dehinc marcor morbis acutis diu

25쪽

moratis supervenit. Cathartica aeria vitanda ; et ea quae dum purgant, minime stimulant, selegenda sunt. Submur. hydrarg. Jalapae vel Rheo conjunctum, omni consilio respondebit. Saepe ubi vomitus adest Submiar. hydrarg. teneatur, tametsi ventriculus omnia purgantia Crassiora pertinaciter refocerit. Mercurius a scriptoribus praese tim in dysentoria tropica laudatur: quamΟ-

brem Calomel. Utrumque esseetum praestare potest, dum alvum solvit, aliquid offecti

mercurialis habeat. Purgantia salina in hoc morbo longe praestantiora alooticis sunt. Fomenta interna et externa multum auxillum praebent. Saepe calor toti corpori per balneum, vel parti inflammatae per cataplasmata et fomenta adhibitus, quae ambo praecipue per calorem et humorem effectum praebent) in morbis phlogisticis haud parum prodest. In inflammationibus

Infernis, hoc remedium toti corpori admo-um, attrahendo sanguinem ad Vasa cutis, et exhalationem pser Cutem restaurando, pollet

26쪽

DE DYSENTERIA.

Applicatio vaporis aquae calidae inter alios modos actionem Phlogistieam moderandi, a Prosessore ΜΛCARTNEY,praelectionibus suis, multum et morito laudatur : peringeniosum instrumentum fabricavit, quo membrum aut aliqua pars trunci, Vapori aqua calida orienti objici potest, per horas duodeeim, Viginti, Vel quamdiu vellemus, sine dissicultate, et incommodo quae fomenta e laneis, per longum tempus morata semper Comitantur. Haec machina non solum omni

consilio cataplasmatum inservit, sed etiam multa commoda his aliena, praebet; et mihi in animo est, Vaporem Sic adhibitum abdomini valere dolorem et cruciatum quam maXime minuere. Praeter haec, quoque aliis rationibus resolutionem promovendi insig- lnifer adjuvat. Fotu interno quoque nobis luti licet. Aqua per anum infundatur; ene- lma non Solum promptius, et certius purgan- ltium officio conducit, sed Vero magnopere prodesse solet in Dysenteria, implendo eOlon, et rectum, et cuncta acria, tam Stercorad Uriora, quam secretiones suas morbosas tu-

27쪽

nica interna intestini, veluti lotio, abluit. ii i Enemata multa commoda habent, et nil Ve- illis x ro Obstat quo minus injiciantur. Haud paucis locis balneum non obtinea- hi tur, dehinc ad alios modos, qui excretionem ii per cutem promoVere Solent, Confugiendum est. Sudor per medicamenta validiora st L acriora, quia stimulant, vitari debet. Om-ε nium quae sudorem eliciunt, nullum Tartrati Antimonii anteferendum est; vim arteriari umet cordis auctam, minuere invenietur. E naeticis, incipiente morbo, et praesertim si it P ulo antea, Cibum ex carnibus in vontrita culum Sumpserit aeger, uti licet. Hoc non remoto, rudis indigestaque moles' fit, st

irritationis pxaebebit. Quoties nauta, eructationes, aliquid acre stomacho inesse ostendunt, sed ViX aliter, qUOque eme- tica adhibeantur.

Postquam indicia, abstractioni sanguinis et aliis remediis aliquanto cesserint; epis- pastica applicentur abdomini, ubi dolor per-

28쪽

stiterit. Si vomitus pertinaciter adsit, aliis

medicamentis obstans, a Vesteatorio ad epi- gastrium saepe cohibeatur. Quoties signis quae apparent, nobis Sat manifestum est, ulcerationes in membranu mucosa, Vel formari, vel formatum iri; nonne liceat nobis Anti monii Tartras eXtrinsecus admotum tentare ΘHoc remedium ut contra-irritans multum pollet, Unguento commistum in eam partem abdominis, quae cui Sum coli Sequitur, adfricetur, et repetatur donec pustulae multae

crebraeque erumpant. Usum eXternum. Antim. Tart. aliquando nauseam, et etiam febrem comitari Vidi, quae ambo, eruptione apparente cedunt. Sed hoc incommodum parvi ponderis est, si ulcerationibus intesti norum praeVenire poS8it Hydrargyrum multum laudatur Pi neSertim in Dysenteriis tropicis, necnon morbOSO hepate pendentibus. Multi aiunt, ut Cir-Cuitum aequare Valeat, et sic in hoc morbo

utile sit. Opium, Balsamum Copaiba, Carbo nas ligni, Acetas plumbi, Murias sodae Cum

29쪽

Aceto, simul cum multis aliis, a medicis praescripta fuerunt. Cuncta restringentia quae Pharmacopeia continet invicem commendata fuerunt: sed de his credo, licere mihi dicere in inflammations telae mucosae intestinorum, tam inutilia quam Saepe noXia e8SQ. LUDov1C FRANC, timorem in hoc morbo pollere credens, jubet nos aegrotum quadril- pedem constringere, duobus Viris Coctrcere,ot deinde Chirurgus cum serro Candente, figuram coni habente, coram aegroto COm - pareret, et id Versus anum dirigeret, quasi id ano intrudere vollet. Illi sidona magnam tenentes, preces nuper potentissimas PRIN-cipis HoHΕNLoIIE habent ad quas, cunctis aliis r0mediis frustra adhibitis, quasi ad arcem confugiendum cst. Nemo dubitet quam maxime queat mens etiam morbis organicis,

qui UnqUam Verrucas incantamentis attolli vidisset, Sed ut opinor, neque ferrum Candens, preces ΠΟΠENI OHE, nee incantamenta intest1num accensum sanaro, quidem omnino Valent. Denique cavendum est nobis, ne tempus, quod certe breve est, adjuvatio-

30쪽

nem reddendi, dum incerta remedia adni veamur, dilabatur; sed in liae veluti aliis inflammationibus, cuncta remedia, quae A Medicinae nobis tradiderit, vim auetam eo dis et arteriarum superandi, Vel minuendi.