De sanguine et de sanguineis concretionibus per anatomen indagatis et pro causis morborum habitis quaestiones medicae

11쪽

ο mortis consequentis haberi ; ex

quo sit , ut ab hisce fictitiis caussis

Professor Medicus non raro in ei rorem impellatur , utpote qui ab

iis ipsis desumat in posterum ad

morbos fugandos indicationes , quc in fanguinem insistunt aut corrigendum , aut per Me re sectiones immianuendum , qua nil frettasutius tum piusque . Id idem argumentum egit Perillustris Andreas Passa , cI. mg- morte Medicus , Consanguineus ac

Prs Flor meus et Verum , ut mihi videtur, pluribus contraria jam ante menti insita opinio remanet .

Idei co mihi liceat vestigiis tanti Antesignatri collineare , O pro viri bus meis idem argumentum prose-

12쪽

qui , novisque disquisitionibus ac

commentariis auctum atque illu

stratum , O , ferme dixerim , Ce

tius factum in lucem edere . Tempus , nudaque Veritas me Voti compotem faciant . Vos interim , X nodochii Moderatores Humanissimi, meum hoc opus qualecumque Vobis oblatum tamquam Oecimen O sequii ac servitutis mee comiter fuscipite, illudque, ac HVS auctorem patrociuio vestro tuemini , qui in

perpetuum erit OBIs ΝοBILISSIMIS VIRIS

MLy. Cal. Maii. MDCCLXXXVI.

Addiἰrisimus Humillimus Obsequentissimus Ioseph Pasia.

13쪽

PRT LOQUIUM

Naiusam corporis esse in re medica ratiocinandi principium, Hippocrates a) docuit cadavera in morbis , Μalpighius b

existimat. At in incidendis mortuorum corporibus cavendum quam maXime , ne , Ut saepissime usuVenit, morborum eVentuS Ordine inverso pro caussis ponamus , indeque error Oriatur , unde eripi videretur

debere. Porro haud raro quoque accidit,

14쪽

I out vel id quidem quod non morbum , sed mortem consequitur , perabsurde in malis ducamus p cujusmodi Sunt VaSa modo sanguine turgida , modo semiplena , modo prorsus exhausta ; pleraeque item smnuum cordis , Vasorumque dilatationes , nec non partium quarumdam livor ; itemque sanguineiae con ElisΠES , quae grumorum , aut polyporum , aut cruentarum congerierum , & similium nomine appellantur ; quasi talia vivo homine fuerint ,

qualia deprehenduntur inciso, & quasi iis, quae sa) jamdiu Immortalis Andreas Pasta,

Praeceptor & Consobrinus meuS , protulit de motu sanguinis post mortem , &

de polypo cordis , quaeque sua dignitate probavit summus Halterus ib) , & prae

O De Motu Sanguinis post mortem , se de Comdis Polypo idi dubium reuocato . Epist. duae . Bergo-mi 173 . & in opere , cui titulus : Voci, Maniere didire, e interva ioni ec. pluribus in locis praesertim Voce: mrire. Polino dei Gore : Sossemata dei Gore. 66 Deux Memoires fur te mouvement du Sang . Et Physiologia lib. VI. sect. I. f. 43. Et Op. cit. lib. III. ferit. I. O. 2. quo in loco si aliae arteriae ab Auctore indicantur , quae sanguine scateant , praeter Cas , quas A. Pasta indicarat , scias velim , Hunc in animo habuisse non arteriarum sanguinem , sed motum Sanguinis quaerere , qui a naturali ejusdem gravitate pro

15쪽

omnibus eXperientia , aut non sit habenda fides, aut non satis allatum sit lucis huic sanguinis motui , atque harum sanguine rum concretionum fabrica: : quae quamdiu latent aut non percipiuntur diligenter , tamdiu labi in caussarum , quae morbOS faciunt, cognitione , inque medendi ratione, nOS Saepe contingit. Ne quis igitur in

re tanti momenti diutius haereat , meam liceat opinionem opinioni cl. mei Praece pioris addere, eamque enodatiuS eXponere , simul & caussas afferre , quae me impulerunt , Ut quo se sanguis post mortem reciperet , ibique concreSceret , tum ratio cinatione , tum experimentis inquirerem , ea semper quadam spe allectus , par d

cuS , ajente Dougias a) , mansiuium O illum qui primum invenit, O qui postr mum Ferfecit. Nescio enim an praestat invenisse , an itasse.

ficiscitur : ad quem ostendendum supervacaneum foret plura Vasa persequi , cum satis ex iis , quae fuerat scrutatus , inVenti Veritas constet .

16쪽

sanguinis in Venis reperiri post mortem , parum in arteriis , multum b) in dextero Ventriculo , parum c) in sinistro : sortas

se quia , ut idem putat d) , cum expir a erint pulmones , O moveri desiverint, de

veniae arteriosae ramulis in arteriam Meno-

jam , O inde in sinistrum alentriculum comis sanguis permeare prohibetur ; legeram ,

inquam , sed non acceperam summi VirisO Exerciti de Motu sang. cap. q. Pag. m. II 6. seq. b) IIuic sanguinis quantitati non assentit deSauvages , Hales m mastatiq. remarq. pag. IO. quod ideo censeat in Venas Sanguinem post mortem congeri , quia ipse per se dilatare cor nequeat , quod suarum actione fibrarum dilatatur in vivis . Sed fibrarum cordis actio , docente Harveo , non ipsius cordis dilatationem, sed systolem seu contractionem efficit , qua sanguis ex ipso eodem corde ejicitur : quies vero &relaxatio earundem fibrarum diastolem seu dilatationem permittit , qua cor Sanguinem excipit. c) Saepe tamen in cordis sinistro ventriculo repertus est sanguis magna copia , ut in pene omnibus experimentis Wepferi . Haller noti et O. ad num. 16O.

17쪽

sententiam , ut qui ante a) scripsisset utrumque sinum cordis in dissectionibus re-

ferciri sanguine nigricante , O grumesce te , idque ipsum b) tribus locis aliis con

firmasset . Et si expiratio, sub quam quisque moritur , deXterum cordis Ventriculum sanguine implet , & sinistrum eXhaurit ,

rationem inire nequiVeram , cur anatome

interdum ostendat sc) oppositum ; nec raro quoque modo d) utrumque Ventriculum exhibeat sanguine turgidum mo-

so Pros n. cit. Exercit. pag. I s. seq. b) Primum t. c. cap. s. pag. 69. In dissectionibus , inquit , anatomici semper inveniunt arteriam v nofam , en sinistrum ventriculum cordis repletos sanguiane , eoque crasis , grumescente , atro . Deinde l. c. cap. T. pag. 9 O. ait : Arteria venosa ct similiter ventriculus sinister , repleti sunt semper sanguine. Tum l.

c. eXtremo cap. IT. pag. ΣΙ . haec habet : Arterram

venofam θ' sinistrum ventriculum abundare videmus in anatomica dissectione ) tanta copia sanguinis , is ejusdem quidem coloris conuentia , quo dexter ventriculus , is vena arteriosa replentur , similiter nigricante, is grumescente . c) Hales hamastatiq. pag. ρ. Μorgagnus de Sedia

18쪽

Cumque HarVeus scripserit , ut dictum est ante, b) parum sanguinis in arteriis post mortem deprehendi , hujusque

ipse eas nunquam eXpertes Viderim , mirabar nonnullos in ea esse sententia , ut

arbitrarentur c) uniVersum post mortem

a Congruunt similiter nostris ejusdem Lieutaudii observationes lib. I. IOI3. II. O. s. 66. 4 8. - 9. 6O. 6 I. 663. 6 s. 66 I. 698. 727. III. T . b) Parum sanguinis in mortuorum arteriis contineri solitum a Cl. Μorgagno accepimus , sic tamen ut has interdum eo prorsus repletas se offendisse testetur, epist. LIV. ara. 2s. Plenas intra cranium cum arterias , tum venas idem recenset , eps. VIII. ara. 3 o. Arterias sanguine plenissimas is idem memorat eodem loco. Pulmonarem arteriam plenam Sanguine , epist. citi art. 3I. plenumque ejus truncum is ipse adnotat epis. XXVII. ara. Σ. Omnia vasa corporis atro sanguine turgentia Lieulaudius retulit', lib. IV. obferv. 62. Pag. 297. repletaque sanguine cujuslibet partis vasa ex Actis Parisiens. idem auctor protulit . lib. III. Obis 88. c) In horum numero est de SauVages , mma- patiq. remarg. num. in . pag. 9. & Dissert. fur l' infammat l. c. num. I7s'. pag. 28O. Eandem opinionem tenet is , quem refellit Μorgagnus , Advers. anat. II. pag. 83. Hujusmodi quoque sunt verba Boerrhaavit . Prale L Acad. num. ΣI3. Animal vivum fusocatur. aperitur, exhibebit omnes arterias parvas , conmentes ramen , albas , exangues . Nempe arteria , etiam sub-rracto sanguine , pergunt se contrahere : inde fit ut

19쪽

IS sanguinem eX arteriis in Venas conjici ,

protrudant ad venas contenta fua , ct maneant ex indole sua vacua . Nihil mihi s bona venia hujus tanti Viri dixerim ) vestigiis Praeceptoris insistenti tale unquam contigit Vidisse , tot licet hominum , canumque corpora inciderim , auxiliantibus Doctore Aloisio Venantio Μ. P. acris ingenii juvene , studiis literisque dedito , magnaque in re medica de se promittente . atque experientissimo Paulo Antonio Blanchi , nostri Xenodochii Chirurgo majori , & Academ. Londinensis Μembro clarissimi nominis .

Ad eorum sententiam Senacus item accedit inquiens , de Corde lid. III. cap. o. Extremo morientis conatu sanguis in venas debet congeri : arterias , utpote elasticas , perpetuo exhauriri experimentis constat : earumque vis hujusmodi arteriis post mortem susscit exinaniendis . Hi viri de ranis fortasse videntur locuti :quarum arterias exhauriri post mortem , venas impleri observavit Μalpighius , Posthum. pag. 92. cum Bagli-Vio Experi anar. II. aliisque . Plerumque non tamen

semper ) in animalibus frigidi sanguinis id notat Hal-lerus evenisse : at in homine is idem auctor se nun quam arterias sanguine Vacuas fatetur reperisse : exceptionemque iis dat quoque , quae in ranis capiunt ,eaeperimentis , not. 4. ad cit. Boerr. l. Ceterum natura

ranis potuit , ceterisque bestiis frigidi sanguinis leges

irrogasse in structura partium earundem abditas , quibus extincta vi cordis , motus quispiam maneat arteriarum Venarumque , quo sanguis & contra vim insiti ponderis cieri queat , ut accuratiss. Virorum Halleri, SpallanZanique experimenta comprobant , & qui tamdiu duret , quoad arteriae se toto in venas exonerent sanguine .

Elastica porro corpora , cum quidquam moliri , nisi flectantur , omnino non queant , deleto cordis motu , sublatoque adeo impulsu quovis sanguinis, un-

20쪽

Icalios sa) sic nutare , ut modo totum Sanguinem , modo majorem partem illinc huc trajici crcderent alios demum ita sibi non

ConStare , ut modo Sanguinem ex arteriis in venas serri cogitarent modo eX Utra

Tumque ramis compelli judicarent ib) in

denam flexio ad elasticas arteriarum fibras accedet , quarum restitutione sanguis pellatur in venas 3 Eadem est ratio musculosarum fibrarum , quibus texuntur arteriae , siquidem earum contractione urgeri sanguinem mavis in venas . Nam nisi cor moveatur , ut inquit Alorgagnus. Adsers anat. II. anima l. 42. pag. semel restituta arteria dilatari amplius non possunt , non dilatata autem non possunt contrahi : atque adeo nisi cor moveatur, non Posunt moveri . a) Sanguinem post mortem in Venis coacervari . arterias perpetuo exhauriri affirmat Senacus lib. III. cap. o. Idemque auctor lib. cit. cap. 7. assirmare non dubitat sanguine arterias non carere post mortem . At quomodo exinaniri post mortem putat arterias , dum censet I. c. cap. s. extincta vi cordis sanguinem e capillaribus vasis in truncos regeri corundem 3 Neque hujusce placiti circumscriptionem ab eodem assignatam Satis assequor , opinante retrogradi sanguinem in arterias , si pauxillus fuerit , si fili instar tenuis: sin multus progredi in Venas . Nam qui credat , Vivo corpore , Venas multo sanguine occupari , in arteriis vero vix ejusdem sanguinis inesse vestigium , equidem puto

fore neminem .

b) Caruisse sanguine vasorum truncos liquet ex Lieulaudii lib. II. Ol. s8. s9. 66 I. 462. 463. Itemque Vena cava , auctore Μorgagno , ep. IX. art. 2 o. dum supra , itemque infra jecur incideretur , ne gutram quidem effudit sanguinis. Venae-portarum Furculi,