장음표시 사용
211쪽
lium In graeco lecturi , parati esse
bent apud altare. Subdiaconus, ic Diacon , qui ad cornua altaris in inseriori gradu stare, vel sedere possunt, Putte pus postulat,fici manere post
misi am. Finita reuerentia extrahitur mitra Papae, dc birre tum ut supra: qui deinde surgit,& stas versus altare, secrete dicit. Pater noster. Deinde alta voce cantando,& se signando. De/us in adiutorium meum, Acc. manensita quouis incipiatur per cantores psalmus. Legem pone: quo incoepto sedet,& imponitur ei birretum,& mitra, ut supra. Tum Subdiacous latinus accedit ad altare, cui mappulam quamdam Sacrista supra brachia ponit, desuper eam caligas . de sandalia, quae ambabus manibus ad oculos eleuatis, ad Pontificem defert: hunc sequans tur omnes acolythi: quibus accipien, tibus,& extendentibus fimbrias plu/uialis Papae, Subdiaconus cum vno exsecretis cubiculariis Papae subtus smirant,& communia calciamenta Pa/pae extrahentes,& caligas,& sand
lia ei imponunt. Interim Episcopias/sistentes Papae librum ante ipsum, εἰ
candelam ex more tenentesDiaconi assistentes cum Pontifice dicunt Anti, phonam: Ne reminiscaris . 8ce. de psalmum, Quam dilecta. dcc. ut in ii, bro. Interim cantatur Tertia per eantores, qui cum ad capitulum perue/nerint,quod unus ipsorum cantabit, Papa surgit cu mitra,& eo finito bre ui responsorio versiculus dicaturia cedunt ante Pontificem Episcopus Cardinalis assistens, ut librum teneat pro oratione, & cerimoniarius cum duobus ceroserariis. Finito versiculo deponitur mitra i Pontifici, qui dicit stans versus ad altare: Dominus vos
biscum,& orationem Episcopo Cars dinali librum super caput tenente, 6cvno Episcoporum allistentium cum
manu adiuuante,alio candelam tenente. Qua finita Ponti sex repetit. Do/minus vobiscum: & Cerimoniarius cum ceroferariis reuertitur ad altare: cantores vero dicunt. Benedicamus
Domino. His finitis sedet Papa , cui
reponitur mitra, &lauat manus orindine consueto, episcopo Cardinali as sistente adiuuanter εἰ quia Pontifex
lauae manus quater, in missaeaduertat cerimoniarius,ut incipiat a minus disgno de quatuor nobilibus laicis, qui debet aquam deferre ita qd nobilior fit ultimus. E t semp debet eligi ad hoc
opus nobiliores,etia si Reges,aut Imperator adesset. Potise X manus lauat, omnes laici in cappella existentes genuflectve,praelati vero surgui,& stat sine mitra rapite detecto: Cardinales depositis tantu mitris surgunt. Lotis
manibus extrahit mitra Pontifici, qui surgit,& ate eu ponte scabellu, super qd stat Diaconus Cardinalis Euagestu lecturus, qui iuuatibus duoUt aliis diaconis a dextris, Nasinistris Papae, ac Subdiacono latino retro ipsum Papam stantibus, Papae m stram primo, deinde pluuiale,et stola extrahitiet sacris parametis,quae ex altari P acolythos deserune, ipsum induit hoc ordine: primu cingulo cum succintorio inpie sinistra pedente, qui cingulo p dicto cingu subtus alio cingulo, quod prius tenebat,et isto secudo ligato solvit, et deponit cinguiu primu.Tu eruce pectorali,postea fauone, quem diaconus sup eaput Papae imit replicatu
ut ante oculos pedeat, et partem, qua dextra manu tenet,collocat sua humeru dextru ,et aliam super sinistrum, et oras ambas fauonis depedere facit circa pectus iuxta mensuram unius pes mi. Deinde
212쪽
ini. Deinde stola, quae ab humeris pedeat: tu tunicella,& dalmaticaralba ministri circa fimbrias aptet, ut terram lagat. His omnib' p Diaconu .adiuuartibus diaconi assistentibus, dc subdia λcono, qui est a sinistris Papa induit: de qbus a diaconu osculanda porrigue Crux pectoralis, Buo, stola,& in fine palliu ,atequa sibi iponae, de siriter cuexuitur Papa aeu accipit dalmatica residet, extrahitur,ac aptatur ei a Diaconu fauo cirea caput: quo aptato amor
uetur scabellu . sua quo stabat Diaco. nus indues,dcipo nutur Papaea Diaconu,& subdiaconu chirothecae, quiate, de postqua illas sibi imposuerint,
osculantur eius manus, &ehirothe eas. Deinde reponitur scabellu & Pa/pa induitur easula & extrahitur fauocirca collu, dc aptae, ut aequaliter pendeat circum circa. Interim unus subindiaconor uapostolicorum palliu de altari velo coopertu apportat: qd diaconus ab ipso accipies Crucem posteriorem pallii Papae osculadam porrigiti deinde illud adiuuare subdiacono latino, Papae imponit eo modo, ut pars duplex sua sinistro humero maneat: Inde portantur tres spinulae, quarum una pulchriore diaconus Cruci ante
riori palii infigit, alia cruei sua humerusinistru, A tertiam infigit subdiaconus Cruci posterIori. Sunt aute limoispinulae taliter infigedae, ut tertio crueem pertraseat, pallium auten optassent,nes planetam lagat, quod gῆ-rnae spinulare maneat ad extra insgentis.Tu rursus aptatur fauon circa practus, ut pedeat sub ateriori pallii Cruee, de planeta supra brachia Potificis. Deinde ipse diaconus Papae mitra imponit, Accedit interim primus Epis/cla, potu Cardinalium assistes 8c imponit Papae ia mitra teneti,annutu poti
fieale, dc alios quos Papa voluerit: cuius manu osculatur. Haeeoia Pontifieis ornameta prius per sacrista super altare praeparantur, dc ordine pdicto instruete cerImoniario, per acolythos ad Potifice deferuntur, aissignantur pad manus diaconi Cardinalis praedicti post haec Episcopo Cardinali assiste/te,& ministrante, Ponti sex ponit in/eensum in thuribulo dices. Ab illo benedicaris.&c. Tu Papa processionali/ter vadit ad confessione ante gradus altaris, duobus auditoribus fimbrias eleuatibus a pedibus. Ordo procedendi, thuriferarius, duo cero ferarii, in quorum medio Crucem feres, subdia/conus latinus libru evagelloru, dc in eo manipulu papae inclusum ante pectus gestas inde diaconus euagelii cu Epo Cardinali assislete, que sequitur
auditor ad mitram seruiens medius inter duos cubicularios secretos, de ideEpiscopi assisletes. Inter altare,& se, de,in qua Papa parameta accipit, occurrunt Papae tres vltimi praesbyteri Lardinales'uoru senior primo deinde alii duo per ordinem. Potificem in ore primo, deinde in pectore osculantur: subdiaconus interim tib tu i uagelio tu cerimoniario tenedu trades, i 'apa ambabus mani retro ad eius spatulas appositis, sustetat. Inde Cardinales illi tres csi Papa ante altare se filamauerit,redeunt ad loca sua:Idem sa/cit subdiaconus cum Cruce, & ceros serarii thuriferarius vero ad cornu epistolae altaris genuflexus, expectat
fine congionis. Cu Papa fiterit ante gradus altaris, Diacous Euagelii deponit ei mitra, Sc eam auditori tradi i ad hoc seruieti. Papa medius inter Epm Cardinale a dextris, de Diacoum Euagellia sinistria stas, facit cὀfessiore more solito: duo Diaconi Cardinales ais
213쪽
stentes stant posYPapam, & aliquatulum se retralaut, Epo,& diacono cedetes: post Diaconu subdiaconus genuflexus persistit cu libro euagellorum, ecmanipulo intus,que imponit Papae dicto indulgetia prius in eius manu oscula Facta confessione Papa ascedit ad altare,&illud in medio oscula turrSubdiaconus librum Euagelioru aperiens, illum osculidu Papae offert in cornu euagelii. Epo Cardinali assiste te ipsum adiuuate. Quo facto, Diacosnus euangelii ad dextram Pontificia in medio altaris statis aecedes,& una cum eo thuriferarius incesum,& thuribulum Papae offerunt:qui imposito incenso, ut sit pra, altare incensat mos
Et aduerte, quod du Papa est apud altare, Diaconus euangelii semper ministrat incensum,& incelat Pontifice: cum autem Papa est in sede tune Caridinalis Eps, siue psbytera talem hoc facit. Incensato altari, Pontifex tra dit thuribulum Diacono euangelii, de in cornu epistolae stans, per Diacos num a dextris assistente assumpta mistra a diacono euangelii, ibide incelac εἰ ad mediu altaris se retrahes, adhuc versus ut incen satus est, stans cum mitra, Diaconi Cardinales primo euans gelii deinde assistentes duos tantu ad osculum oris primo, deinde pectoris recipit. Inde Papa cum mitra, facta altari reuerentia, vadit ad sedem sua eminente in qua stans detracta mi
tra dicit Introitum , de KyrIeeleison eum Cardinalibus assistentibus, Epoeardinali assistente libruiuper caput tenete, iuuatibus ipsum duobus Episassistentibus ut alias dictum est. Diaconus,& subdiaconus latini manent in cornu epistolae altaris, & simul dirent Introitum, dc reliquum missae tepore suo,cum quibus Disconus,& subdit conus graeci dicunt.Et in terra, 8c Patre. Deinde Papa residet cu mitra, Nper auditorem, qui seruit de gremiali imponit ei gremiale sua genua: quod gremiale dictus auditor semper seris uat captu ex credentia,& cu Papa se. det, illud imponit super genua, de cusurgit, illud accipit,& seruat quouis Papa lauat manus post offertorium tunc portat gremiale ad credentiam, de Diaconi assistentes sedent in scabellis hinc inde iuxta Papam more soli, to. Episcopus vero Cardinalis assis siens sedet super cathedram nuda; seu in falcistorium inter Diaconua de tris Papae, de sedem Cardinalium iu ςta murum sibi paratam. Diaconus vegro euangelii cum Papa sederit, de alii Cardinales assistentes, sedet 8c ipse in sinistro cornu altaris, videlicet epistulae super scabellum ibidem postum, vertens faciem ad eornu euangelii, Di conu autem graecus super gradu ait ris sedet in eornu euangelii & subdia ςonus latinus, & graecus in cornu epistolae super inferiorem gradum,vultu ad Pontifice verso.Finito Κyrieelebson, detracta Papae mitra tenente Episcopo librum , ut supra, eleuati manibus iuxta altitudine humerorsi, de eorum distantiam extensis digitis, sed non disiunctis, stans versus altare dicit.Gloria in excelsis. Et eu dicit, Deo, iungit manus ante pectus:dein de ea cu Cardinalibus a Issietibus ta tum plane plecta,residet:& finito Gloiria, deposita mitra surgit, dc dicit in nibus eleuatis versus ad populu. Pax vobis. Deinde orationem Episcopo. Cardinali assistente , ut supra, librum
tenente.Interim subdiaconus portans
librum epistolarum ante pectus, vadit. ad legendum epistolam, altero ex cla, ricis
214쪽
lita cerimoniarum ipsum anciante. Finitis orationibus subdiaconus stas
in loco consueto, videlicet inter cornu epistolar,& sedem eminentem p pae per transuersum,ita quod a deκα3ri, altare,& a sinistris Papam habeγρt, sibi ipsi librum tenens,cantat eps/stolam, dc Papa cum mitra sedet:sub. diaconus vero finita epistola, retrahit se aliquantulum & immediate subdiaconus graecus per cerimoniarium cudebitis reuerentiis ad eundem locum, in quo latinus cantauit, ducitur: ubi R ipse stans versus S librum tenens, vs alter, cantat epistolam graecam:qua finita ambo subdiaconi simul, cerimor lario praecedente, accedunt ad oscuolum pedis Papae,latinus primum, de/inde graecus. Inde ambo redeunt ad altare, bc ibi latinus cum Cardinale di cono legit epistolam, de alia ad
euangelium exclusive:assistentes vero
Episcopi portant librum Pap e,
vno ipsorum illum sit pra caput tenente, Papa legit epistolam, gradu ale , de euangelium .Cum cantatur gradus , vel Iequentia, si cantat .l iaconus Cardinalis euangelis accipit librum eiu gellorum,& portans illum antepoctus suum, vadit ad altare, M supra iblud librum ponitiquo ibidem dimisse eum debitis reuerentiis vadit ad Papam, coram quo stans capite incli/nato, manum eius reuerenter osculas
tur,cerimoniario eum ataciante: deinde reuertitur ad altare,coram quo genuflexus dicit. Munda cor meum. Ne tunc accipit librum euangeliorum de altari,& illum tenet ante pectus: interrim paratur pulpitum cu velo aureo per clericos cappellae in loco consueχto,id est apud gradum altaris in cornu dextro, ita, ut vertat suam faciem ad spistram, non ad corpus altaris:& sep
tem acolythi cum septem intorticiis 3c alius aeolythus cum thuribulo, donauicella vadit ad papa cum Episco po Cardinale assistente: quo ministrarte, ut supra, Papa imponit incensum,& acolythus reuertitur ad septe aco .lythos ceroserarios, qui parati sunt cum septem candelabris, siue septe inrtorticiis accensis:Cardinalis vero Episcopus ad cathedram suam nuda. Hora copeteti procedit ad locu evagelii hoc ordine .Cerimoniarius, thuris erarius, cero feraris, Subdiaco us diac5us, qui cu ante Papa fuerit stas capite inclinato, versus ad Pontifice dicit. Iuγbe Dite benedicere,& accepta beneditiione vadit ad pulpitum: ponit libru'super illud,& se emcero ferarii faciunt circulum ante eum. Subdiaconus
vero stans post pulpitum,inter illud, di Cero ferarios pulpitum amplectitaur,di ambabus matbus ex utras parte tan t librum euangeliorum. Di e onus iunctis mansbus dicit. Diis vobiscum,& cum dicit. Sequentia sancti euangelii:signat pollice dextro libru, deinde frontem, os,& pectus. Cum respondetur. Gloria tibi Domine: incensat ter librum, primo medio deinde a dextris,& a sinistris. Finito euangelio factis reuerentiis consuetis, Diacornua cum quin, ceroferariis reuertis tur ad altare, stans ibidem luxta sca bellum suum: Subdiaconus vero ca pit librum euangeliorum ante pectus& ibidem iuxta pulpitum a layre expectans finem euangelii graecuduo ceros eruit eum thuriserario etiam manent iuxta pulpitum euangelii hine de inde. Diaconus vero g ecus acci pit librum suum,& ponens illum anste pectus vadit ad altare,& dimisso super altare libro, Cerimoniario praecedente, dc pedem Papae discooperiete,
215쪽
& eooperiente, vadit ad osculu pedis Papae, nisi sorte esset Episcopus tuneno pede sed genu dextrum Papae osculari debet: tu ad altare reuertitur,co ra quo genu flexus dicat. Muda cor meum&e. Deinde surgit, accipit librum euagelioru an te pectus,& praecedenteeu Subdiacono suo post Cerimonia
riu vadit ad gradus sedis Papae, ubi genu flexus petit benedictione qua habita. vadit ad pulpitum, ponit desuper librum. Subdia eonus vero graecus stans retro ad pulpitum, tenet, ut latinus secerat: Diaconus deinde dicit, signat, de incensat, ut de latino diximu, Subdiacono sibi respondente. Fini. to Euangelio Subdiaconus eapit E. brum,& Diaconus cum duobus cerroserariis redit ad altare ad sua loea: lectis euangeliis Subdiaconi portant libros apertos ad osculandu Papae, primo latinus, deinde graecus. Tu Papassas sine mitra, per Episcopum Cardinalem ad gradus solii stantem incensatur more cosueto:deinde Papa dicit. Credo in unum deum: de plane cum assistentibus latum Cardinalibus periseit symbolumi de cum cantatur. Et
incarnatus est: cum mitra caput verssus ad altare humiliter inclinat: Car,. dinales autem,& alii omnes genuflerctunt quouis dictum sit.& Homo factus est:quo dicto omnes surgunt, Mudent . Diaconus vero cum Subdia, cono latino vadunt ad credentia Pa pae,Vbi paratus erit unus scutifer Diaconicum vasis et duobus mantilibus pro lauandis. et extergendis manibus quibus lotis ad altare redeut: ubi per sacristam Papae porrigitur eis Oamtobalia sericea,quam super altare ex plicant:deinde Subdiaconus vadit ad credentia sacristae, ubi imponitur eicerimoniariu quida paniculus prop ter' hoc confectus: qui retro ad colluligatur,et stringitur, ut ante a collo dependeat, et ipsum ad longitudinem brachioru cooperiat: et accipies bur sim cum corporalibus, et super eam host Iaria eum hostiis, et desuper purificat ortu, omnia discooperta cum debitis reuerentiis ad mediu altaris portat, et Diacono Iatino apud altare ex pectanti consignat: qui ea accipiens, ponit super altare versus cornu epi stolae, simul et purificatoriu, et hostiariam de corporalibus, et ibidem pro pe ponit Extrahit corporalia de bursa,et explicat in loco suo: bursam vero ponit inter crucem et corporalia, vel alio conuenienti loco ubi non imipediat. Interim sacrista de sua creden tia dat uni acolythorum ampullas vis
ni, et aquae vacuas,duobus velis aure,
is coopertas; et sub axilla sinistra pateram unam argenteam ripse vero crista aureum velum circa collum ha
bens,aecipit de dicta sua credentia casticem cum patena:eum quibus Pontifex est celebraturus:& paruum quoddam eoclear aureum super patenam ponit: quae omnia parte dicti veli e operta,praecedentibus duobus seruo entibus armorum, & sequente dicto acolytho, ad credentiam Papae desere ubi cum aqua, de qua eredentiarius primum probam faciat,mudat, ac teragit calicem, patenam , coclear, am
pullas, dc pateram:deinde Implet ampullas vino, εἰ aqua,&ex Epullis dat
credetiariis in unam eorum pateram, ut faciant credentiam, siue probam,&restituit ampullas,& pateram acos Iytho, qui eas eortauit, quas ut prius cooperit,dc pateram sub axilla ponte Sacrista vero cum calice, patena, eccocleari copertis, ut venit praeceden,
tibus dictis duobus seruientibus an
216쪽
morum, Racolytho, vadit ad eornu epistolae altaris,dc ponit omnia in dicto cornu super altare. Et Diaconus latinus accipies tres hostias ex hostiaria, ponit eas Ordinatim super paternam, sici Papam expectant. Finito Credo. Papa deposita mitra surgit, de dicit. Dominus vobiscum, dc Oresmus:& lecto Oisertorio sedet. Reponitur sibi mitra,& per Diaconos assistentes extrahuntur ei annuli, de chirothecae, de Papa abluit manus ordi/ne consueto: quibus lotis reponutu rei annuli per Uiaconos assistentes, ubi prius erant,& Papa descendit ad altare, duobus auditoribus semper fimbrias eleuantibus,ubi Diaconus euange/lii latinus extrahit ei mitram Interim
duo Episcopi assistetes praeuenientes Pontifice, pon ut missate super altare in cornu euangelii super puluinu , de Episcopus Cardinalis assistens dicit quae sunt diceda, Nea digito suo Parpae sema ostedit, Diaconus vero euagelii. latinus accipit hostia una de triabus, quae sunt super patenam,& cum ea alias duas hostias tangit,& eam dat sacristae comedenda: deinde accipitaliam hostiam de duabus, quae reman serant,&cu ea tangit patenaac calice per totum intus & extra,& similitet dat ea sacristae comedenda: post haec de ampullis vinu,& aqua i patera dat Sacristae ad praegustandum , 8c dein, de accipiens patenam cum hostia, eam dat in manibus Papae, qui illam Deo offerens dicit. Suscipe sancte pater dce. Tune idem Diaconus ponit vinuin cilice ad sufficientiam pro tribus: Subdiaconus vero latinus accipit coclear pdictu,sust quod sacrista imposnit aqua ex apulla,& subdiaconus inclinatus versus ad Pontificem dicit. Benedicite, et benedictione accepta,
simul eum Diacono latino infundit
in calicem, quem Diaconus dat in manus papae,& simul cum Papa calicem tangens, illum offerunt dicentes. Osterimus tibi Domine etc. Et papa ponit eum super corporalia, cum eo signum crucis faciens. quem mox Diaconus palla cooperit. Subdiacono vero latinorum per cerimoniarium imponitur quodam velum circa collure tento etiam panniculo, quem prius habebat, et patena in manu dextra, et dicto velo cooperitur: cum qua post Papam vadit, et ibi stans permanetvss circa finem Pater noster. Interim unus acolythorum cum thuribulo, et nauicella accedit ad cornu epistolae altaris, et cum Papa dixerit. Veni sanctificator etc. offert nauiculam Diacono latino ,et thuribulu Papae,qui im/ponit incesum dicens.Per intercessone etc. Deinde Pontifex accepto thuribulo de manu Diaconi, incensat primo oblata,Diacono pedem calicis tesnente, deinde altare more consueto.&demuin eornu epistolae reddit thuribulu Diacono:de accepta mitra stas ibidem a Diacono praedicto incensaintur,& moκ accedentibus ministris,et nobili cu aqua, tertio lauat manus ordine consueto. Interim vero Diacoonus euangelii, ut pontificem incensa/uit,primum incensat Episcopum, MDiaconos Cardinales assistentes iuxta altare,& Pontificem in suis locis stantes:postea omnes Cardinales, omnes
Reges,&magnos principes siqui ad/essent:deinde Episcopos assistentes, incipiens ab illis,qui de libro de ean/dela seruiunt, alii nam p post pontifi/cem inter altare, & solium circulum faciunt:deinde dat thuribulum uni ex subdiaconis eum superpellicio astan/ti, qui incensat primo Diaconu euan
217쪽
gelii stantem mediu inter alios duos
1 iaconos assistentes, postea praelatos omnes parat os deinde alios more cosueto. Finitis orationibus secretis, Potifex positis ambab' manib' hincinde
sua altare, Incipit catando. Per omnia saecula saeculorum.&c. Et cum dicit. Sursum corda, eleuet aliquantulum manus. & disiunctas tenea tecum dicit, Gratias agamus: altius eleuat, & cum dicit Deo Nostro. Iungit ambas mas nux ante faciem,& caput deuote in linat: deinde iterum dii iungit manus disiunctas tenet v si ad finem praefartionis: qua finita iungens iterum ma nus ante pectus dicit. Sanctus dcc. Clerici vero cappellae in tempore ac cendunt octo intorticia quae per Cestimoniarium dantur acolythis Aposstolicis, dc ipsis deficientibus auditoribus:quae ipsi post Episcopos assisten/tes per ordinem stantes accensa tenetvs p post communionem Pontificis,Zc omnium aliorum a Pontifice se edam unicantium.Cum eleuatur sacrametum .posito per aliquem incenso,aco lythus incensat more consueto: post eleuationem autem sacramenti mox sacrista cum velo circa collum, vi suspra accipit calamum quendam aureucum suo stilo pano sericeo inuolutumanu dextra,& sinistra quendam ca/licem quem parte dicti veli a collo pedente cooperit,dc praecedente acolytho cui ampullas vini, de aquae coos pertas, ut prius, dederat, & sub una axilla pateram consuetam, sub alia vero axilla pateram auream paruam cuansa, praeeutibus duobus seruietibus armorum, ad credentiam Pontificis vadunt:ubi sacrista accepto in una magna patera vino a credentiarii, sibi porrecto, quod ante praegustaverat, lauat diligenter, de abluit calicem, cati
mum etiam, pateram paruam auream, ampullas vero vino, et aqua euacuat,
et recenti vino et aqua implet: De quibus credentiarii iterum probam faciunt. Et mox ordine quo venerant, reuertuntur. Sacrista autem omnia su
per altare ponit in cornu epistolae. Cum Potifex dicit Benedicis, et praestas nobis. Diaconus euangelii latini detegit calicem, et Pontifice dicente Per ipsum etc. signante calicem digi/tis dextrae manus pedem calicis tenet et Hostia super corporalia reposita tegit calicem, et ad suum locum post Pontificem reuertitur. Tu Pontifexpositis super altare manibna disiuns
ctia incipit eantando. Per omnia ete. Et cum dicit. Pater nosteruleuat masnus ante pectus,et eas sic vis ad finem tenet,eu dicit. Et dimitte nobis, Suta diaconus patenam tenens facta altari reuerentia vadit ad cornu Epistolae et patenam dat Diacono euangelii: velum vero cerimoniarius super credentiam sacristae reponit. Cum Papa discit orationem. Libera nos ete. Diaconus euangelii patenam ipsam tradie Pontifici:qui se cum ea oratione finista signet more consueto,& eam sup ponat Hostiae. Diaconus vero calicε
detegat, supra quem Pontifex Hostiam frangat,& particulam illam quae
in dextra manu restat super calicem paululu eleuatam tenens dicit cantando. Per omnia &e. Pax Domini &e. Et signat ter cum particula super ca licem,deinde eam in calice deponit. tum dicit submissa voce Agnus Dei. Et cum Pontifex altare deosculatus dicit. Pax tecum. Episcopus cardina
lis assistens osculato prius altari a P5tifice pacem accipit osculando ipsum in ore deinde in pectore simili modo duo Diaconi Cardinales assistentes a Pontisce
218쪽
Pontifice pacem accipiunt ipsum primo in ore, Deinde in pectore oscus
lando,altare autem non osculantur:
Diaconus autem euangelii a Pontifice nunc pacem non accipit, sed post/quam ipsum Papa comunicaueritae cepta pace a Pontifice. Episcopus cardinalis assistens praecedente cerimos
niario defert pacem aliis cardinali Regi &, nobilissimo cuis, si adsunt ordine suo', deinde primo Episcopo assistenti videlicet ei: qui de libro serauit:qui aliis pacem subministrat, post haec uni ex Subdiaconis insuperpel/licio.qui pacem prosequitur praelatis
paratis cum vicecamerario, si sit proseo notarius, 3c aliis more consueto,
postquam Pontifex pacem dederit Episcopo, εἰ Diaconis cardinalibusastistentibus capite discooperto ascedit ad sedem eminentem, quem sequutur Episcopus & Diaconi cardina. les praefati,dc alii Episcopi assistetes cum libro de eandela accensa, 8c ibi stans capite detecto de inclinato pon/tifex versus ad altare aliis Cardinalidibus & Episcopis assistentibus inlo. cis, de officiis suis ministrantibus Dsaconus euangelii apud altare detecto
capite patenam cum sacramento re
uerenter accipiens de ambabus manis bus tenens eam in altum vis ad ocustos eleuat. Et primo vertit se a latere
suo dextro videlicet epistolae v ad
medium circulum Id est ut eius renes snt ad altare,& per eandem viam res uertitur ut prius erat, secundo a siniastra parte vis ad medium deinde procedens versus cornu devirum videli icet Euangelii ubi Subdiaconus ex pectat genu flexus patena cum sacra mento summa reuerentia ei tradit,&mox Subdiaconus surgit, & Diacosnus genuflectit quouis Subdiaconus discedat,& portet saeramentum ad ganistram manum Papae altero Cerimoniariorum eius fimbrias attollente, dc Pontifex aduenienti sacramento prosunde se inclinat dc illud reuerenter adorat, Cum Subdiaconus peruenit ad Pontificem,stet ad eius sinistra erectus,&non genuflexus,Diaconus vero accipiens Calicem discoopertum ex altari eo modo se uertit, ut de pa/tena fecerat inde accedit eum calice ad Pontificem ad dextrum eius latus. Cerimoniarius similiter et fimbrias leuat. tune Papa dictis orationibus ops portunis sumit unam partem corpori, Domini Subdiacono cotinuo pa
tenam tenente, aliam vero partem
in duas partes diuidit pro Diacono& Subdiacono. Interim sacrista velum circa collo tenens, ut supra accipit calamum aureum in sinistra, de Calicem de quibus supra diximus velo coopertos in dextra,& antecedete acolytho ampullas vini & aquae coopertas portante,& sub eius axillis duas pateras supradictas tenente accedunt ad Pontificem,cui Episcopus Cardinalis assistens capiens calamum praedictum ilὸ Ium discooperit, et vino ex ampulla cum stilo intus mundat super calice: quem adhue tenet sacrista deinde vidinum infundit in pateram argenteam imponens modicum de aqua, ex alia ampulla,et dat sacristae pro credetis.
Et cu Potifex eorpus Christi sumpsserit. Episcopus Cardinalis porrigit ei calamum: quem Papa ponit in Calice in manibus Diaconi existete,et sanguinis partem fugit: residuum eum particula hostiae dimittit pro Diacorno et Subdiacono, Tunc Diaconus
Calicem dextra tenens , etcalamum
sinistra, quem tamen de Calice non extrahit stama inclinato capite Pon.
219쪽
tificis manum dextram exosculatus reuerenter ex eius manibus de corpore Christi communicat. Item osculasta Pontificis facie cum calice, calamo,& diuinissimo sacrameto ad altare re uertitur,lc cu calamo in sinistro cor.
nu stans sanguinis partem fugit. In. terim Subdiaconum coram se genus flexum.& eius dextram prius deosculatum Pontifex de residuo corporis Christi communicat, similiter et osculum pacis donat: qui ad Diaconucum patena eleuata ad cornu altaris accedens,& ipse de sanguine cum ca
Iamo fugit: cum primo diligenter patenam supercalicem excusserit, ra.
uerit , ne aliqua particu la in ea remaneat sacramenti: ac subdiaconus unus eorum particulam in Catiee existente ad labia calicis retrahit,& eam sumit. Imposito deinde in calice vino albo, se purificant,& calicem ad credentia sacristae restituunt. Cum primum ve ro Pontifex Subdiaconum commu nicauerit, Episcopus Cardinalis assiastens imponens ex ampulla vinum in calicem: quem sacrista portauit,dat Papae ad purificandum: Quo purificato
sacrista cum calice illo, dc patera arget ea ad credentiam suam redit, &pr i/or praesbyterorum Cardinalium ama pullam vini manu dextra, & pateram auream manu sinistra ab acolytho ac
cipiens, Pontificis digitos superdidictam pateram vinu ei Gndedo abluit,3c reddita acolytho ampulla patera
cum vino ad altare reportat: colignat
ministris, Nad locum suum redit. Episcopus vero Cardinalis album paniculum, quod purificatorium appelliant, sibi ad hoc a sacrista assignatum Pontifici tradit, cum quo digitos tergit, deinde acolytho illud restituit cua ullis ad credentiam sacristae re portandum. Pontifex autem facta purificatione mitram accipit, de sedem
quarto lauat manus ordine supradiacto, nobiliori aquam ministrante In
terim duo primi episcopi assistentea
praecedunt ad sinistrum cornu altaria
cum libro puluino,& cadela,& Pontifex lotis, tersis p manibus surgens descedit a sede eminete ad altare: ubi ante gradum inferiorem deposita mi tra per Diaconum Euangelii accedit ad altare, osculatur illud in medio: vadit ad cornu epistolae: ubi liber para/tus est & dicit postc5munionem, tum redit ad medium altaris:& illo osculato versus ad populum stans dicit. Dominus vobiscum,lc interea dum re spondetur, Et cum spiritu tuo, vadit ad librum: ubi dicit. Oremus, ora tionem: qua in totum finita cu respondetur. Amen treuertitur ad medium
altaris,illud osculatur iterum ad populum dicit. Dominus vobiscum: εἰ resposociato. Et cum spiritu tuor Diaconus Euangelii stans post Papa medius inter duos Cardinales assistentes cantat. Ite missa est: versus ad po/pulum, ut Pontifex. Interim Subditaeonus non Epistolae, sed alius accipitCrucem,& eam portat ante Pontiliacem inter ipsum de populum. Respo-so Deo gratias: pontifex stans inclia nato capite in medio altaris dieit. Placeat tibi dcc. Quo dicto benedicIepopulo solenniter dicens. Sit nomen Domini benedictum&c. Data benedictione per Pontifice Episcopus Caradinalis assistens ad sinistram Pontifircis versus ad populum pronunciat Indulgentias sub his verbis. Sactissimua in Christo pater,& D. N.Lias. N.diuina prouidentia papa octauus dat, decocedit omnibus hic praesentibus plenariam indulgentiam: vel tot anno de totidem
220쪽
totidem quadragenas de uera indubgetia in Arma Ecclesiae cosueta. Ora te Deum pro felici statu suae sanctitartis, &sanctae matris Ecclesiae. In testim dum indulgentia huiusmodi pro/nunciatur, Diaconus Euagelii extra/bit papae pallium,& illud supra alta
re reponit. Cardinales etiam,& praelati omnes paramenta sua deponunt de consuetum habitum accipiunt. Ponti sex vero sic paratus ad palatium res uertitur enm baldachino associatus a Cardinalibus in cappis: Diaconi tarmen parati ex decenti more deberent comitari pontificem missa libus induγmentis adhuc paratum usi ad ea merram suam. Et nota quod hac die Dormini Diaconi Cardinales, & omnes, alii officilles papae no sacerdotes eabet comunicare de sacrameto altaris. De traii time ensis, , pilei: iu benelaioneri reli ire spra in prima parte.
SI Potifex hae die traditurus. est ensem cum pileo alicui principi, vel nobili in Romana curia praesenti si illum in matutinis non deditis nita missa Pontifex ascendit sedem suam eminentem:coram quo genuflectit Prin λceps vel nobilis csrcunstantibus do, mini, Cardinalib'r & tenete ante Potificem uno ex clericis camerae .ensem
eu pileo Dicto. Pontifex eum alloquitur hoe modo Consueuit hoc aliqua do seri in camera Papae Postqu1 ipi se fuit paratus in corona Cardinaltu Solent Romani Pontifices i praeclarra natalis Domini celebritate &c. ut supra in benedictione ensis. His di/cti a Pontifex tradit ensem cum pileo
Principi vel nobili praedicto qui illuaeceptis PontificIs pedem osculatur deuote: Si gratias agit: cum ensem cucappello huiusmodi tradit uni ex s
miliaribus suis: ipse autem in ordine,& loco suo vadit ante pontificem: Niptum vis ad cameram Papagalli coamitatur praecedente semper immediate ante eum illo qui ensem eum pileo portat. Deinde deduci debet nobilia ipse ab omnibus praelatis palatii:& familia Papae,& ab oratoribus,& baronibus urbis ac aliis nobilibus amieis suis vis ad domum habitationis suae
hoc ordine. Primo equitabunt familliares: dc curiales omnes In breuibus, deinde scuti seri Papae, quos sequun tur barones Romani,& oratores de
inde mites:& Duces si qui sint. post hos seruientes armorum, & post eos ensem cum pileo gestans:quem Immes diate sequi inr ille: cui datus est ensis medius inter duos seniores praelatos palatii,deinde sequentur alii praelati palatii: de praelati oratores. 5 alii su cessive cubicularii: ic alii eappellant:& togati. Cum deductus ipse domum peruenerit, ibidem in loco conuenienti se firmet deducentes versus , 8c eapite detecto agat gratias singulis prae/latis illis, cum ante ipsum equitant recedentes caput Inclinando, S post reγeessum omnium praelatorum caput tegat: dc domum suam intret: et rece dat omnes. Ordo praedictus obseruatus suit in die Natiuitati, Christi Anni Millesimi quadringentesimi octuarges mi quinti Pontificatus Dlii Innoeetu Papae octaui Anno primo, qua Pp fatum Pontifice ensis cum pileo datus fuit Illustris limo Domino Fran/eisco de Aragonia stio quarto nato Ferdinandi Siciliae Regis, ad praestandum obedientiam nomine Regis ge nitoris sui summo Pontifici cum quia busdam aliis praelatis: et Dominis Romam misso, qui in matutinis eum cerimoniis praedictis cantauit quintam le