Quid Linnæo patri debeat medicina

발행: 1784년

분량: 42페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

Tentalia. Ast tantorum facinorum quis modus P mea me itaque jubet in Praeceptorem pietas, ut quae in medicinae emolumentum contulit Vir supra omnes meaS laudes celebratissimus, specialius enumerem. Cui proposito accedit adhuc ratio quaedam majoris incitamenti, scilicet non defuerunt LINNAi nominis invidi qui dum ipsi justam laudem hummi Notonici demere non potuerunt, ut saltem de fama Medici Theoretici omnem detraherent existimationem, adnisi sunt. Hinc ut vindicentur et Do men et fama LINN EI, eo, quo potuerim, modo, in opera illius medica inquiram, ut juniores saltem Medicos, ad ipsius scripta perscrutanda adducam.

et Vicet D'AEvn societ. Reg. Med. Paris. a secretis perpetuus; quorum hic ille est , qui quamvis elegantissime vitam et facinora L INNAEt depinxerit, Censorem tamen agere sat incongrue sibi permisit, in quem redarguendum omnes, quotquot fuerint, LiNNaei discipuli, occasione data, merito animum intendunt; unde etjam opera celebr. Asies s. BLOM provine. Date-hari. Medici dexterrimi, dudum in eo fuit versata, Ut, quae eontra Syste- mct natu rae LiNN. Ri protulerat Do m. Viei d AZvp, inprimis refutaret. Vi.

h) Fateor me heic inviisssimum adponere nomen Do m. Vic, D AZvused notam injusti valde Censoris incurrit, ubi in Oratione funebri citata his de LiNNaco Medico utitur verbis: ''Il eloti molns perinis a Asr. 'LiNNAus qu'a tout auri e d'eci ire sur les Ohjeis, qui tui elotent etran- 'gers; paree qu'il y portoit cet es prit de delati et de stile aphoristique et figure, que i 'on a regarde comme des defauis , memes dans les ouis 'vi ages, qui ont et abii sa reputatioi '. - Quam iniquum autem judicium hoc sit, in sequentibus dilucidare conabimur, dum turpe erit Auctori, si culpa ipsum redarguit.

12쪽

f. III.

Morborum recta cognitio, quae ad curatiori perficitur descriptione, inter Primaria requisita habetur, quae medicum constituunt, quam proxime sequitur medica, mentorum et Diset se eXactissima scientia , quibus, cogni-ro morbo, vis illius scite est impugnanda et tuto debellanda. Hocce triplici ossicio Medici egregie adeo perfunctus est LINNAUS, ut in his omnibus auctor et Praeceptor Discipulis suis fuerit consummatissimus. MunuS Professoris ad Regiam hanc Academiam adeuntem non fugiebat , in quanta inopia et DocenteS et Discentes versarentur eo, quod nullum adhuc conditum esset morborum

systema, ad cujus normam in dignos Cendis morbis nec ipsi duci, nec alios ducere possent, unde etjam inter primaria Medicinae obstacula defectus cognitionis patho. logicae semper fuit habitus; Morborum enim Genera male disposita et pejus adhuc in Species distributa, maximam omni tempore et in tradenda et exercenda Medicina adtulerunt confusionem. Ut aurem in primis specieS morborum ea, qua unquam fieri posset, perspicuitate traderentur, eo ValidiuS urgebat, quo certius sibi perspectum habuit, medicamentum curctre Deciem, rctro gemis morbi; unde quoque futurum putavit, ut, specierum morborum adaequata determinatione facta, facile determinarentur totidem specitica remedia; Cujus sententiae

veritatem plurima omnino comprobare Videntur exempla : sic enim Polygora sen a contra morsus serpentum iota tri color in ortista lacIea, Co insonia in colica puerperarum , semiva Sabadictae ad pedictilis necandos, sese com

13쪽

mendarum virtute singulari, quorum tamen omnium, ut quam maxime illustran S, Oecaeuanham adferre liceat, quae sicut nobis detexit medicus e) nostratium acutissimi ingenii, refractissima subministrata dosi, specificum adeo se

praebet remedium in haemorrhogia uteri , ut numquam

Magistrum fefellerit, cujus vim d) si quis in plurimis

aliis haemorrhagiae speciebus tentaret, eundem e X spectans effeetum, spe frustratum se omnimode videret. Ad LlNNAEI usque tempora, qui primus systema quoddam

morborum condiderat, fuit vir de re medica meritissimus, Dominus I E BOISSIER DE SAU UAGES, cujuS opera ut in re ardua, tanto fuit medici S acceptior, quo Verius est, praeeunti maxima semper sese offerre obstacula. Verum quamvis SAU VAGESIO fuerit reservatum ante alios hunc vastissimum decurrere campum, eoque ipso, edita Ps- thologii et methodica, morborum cognitionem medicis reddere faciliorem; recte tamen asserimus LiNNAEUM, cui in systematibus construendis ingenium tribuit natura prorsus singulare, cognito ViX SAU UAGESII Opere, in eo dudum

fuisse occupatum, ut inopiam in hoc scientiae genere sublevaret. Itaque quam primum Professor Medicinae constitutus erat, id sui muneris judieavit, ut pathologicas suas prosectiones ad certum systema discipulis suis

invc Celebr. Dona. DAni BERG Consilior. Reg. Colleg. Metall. ante hareMedicus Regius primaritas. Observavit Dona. Professor BERCius pag. Io3. Materiae suae Mediis eae, i pecacuantiam in plurimis haemorrhagiae speciebus incassum fere tenta. tam, in unica haemorrhagia uteri votis respondisse. Cui sententiae accedunt plures observatoreS.

14쪽

institueret, quod tandem anno i sy forma dissertationis cum orbe erudito communicavit , idque jure alterum systema morborum, Vogelii tertium, ex sententia Illustris Edinburgensium Professoris CULLEN, habetur, adeo ut

SAU VAGESIO Ammo aemulus omnino fuerit LiN regeUs. Astsi semulatio tantae laudis inter hos maximi nominis viros nostram meretur adtentionem, nec illorum amicitia id minus mereri videtur , quae tanta omni tempore fuit,

ut dum viveret celebris Mons peliensium Professor, LIN-NAo semper in paucis dilectus fuerit. Neque SAU VAGE-sIUM puduit in nova Pothologiae methodicae , quam postea imprimendam curaVit, editione, non solum L INNAEUM in citationibus suis adducere, sed et totas adoptare deis scriptiones, et genera I his nova sua facere. Qui postea etiam in systematibus condendis desudarunt Viri egregii, VoGEL, CULLEN, SELLE , SAGAR, HAARTMAN, DANIEL, e hoSe) D:us Uici D'AEvn heic iterum minus amice in LiNNAEUM in vehitur, de Generibus morborum statuens: ''qu'iis stant uia tableau nos logique, dans Ulequel l'auteur a employe, avec uine sorte de profusion, des expressions Ninusite es et balba res potir indiquer et classer les differentes mala dies, et meme les incommodites les plus legeres, de sori que en Ie lisant ii seinble,''que te nombre des inaux, doni Pes pece humat ne est affligee, soli au molns augmente de mollie. Quamvis liaee adsertio vix refutatione egeat, eomparationem tamen inter LiNNAEUM et SA UvAGES1UM instituere placet, ut quinam horum scriptorum vocabulis plus barbaris fuerit usus, constet; Hahet cnim Hic Esseram, frambaesam, Plosconiam, Leriherii, jubeth, exciri m, quae norVina morborum nec linguae , nec cluctoritatis certae, sunt testimonia, ne SAUvAGAsio imputemus, quod is ille omnino sit, qui plurimis factis subdivisionibus numerum malorum auxit; Ille contra duo admo

15쪽

hos primarios Pothologiae statores omni prosequuntur honore, testantes se vel nunquam talibus operibus pares fuisse, nisi bos praeeuntes habuissent. De Generibus itaque morborum LINN EI judicium saturi, statuere non veremur, illa Compendium, (nam pro tali opus situm semper haberi voluit) nobis sistere, omne ferens pune um, quippe quod perspicuitate desinitionum, rerum desinitarum iussa divisioue et ostime diti artim descriptione et breυitote nulli non tempore commendabile. Huic praeterea si addatur oratio in auguralis ab Ipso habita, cui titulus es pothesis nova de febribus intermittentibus, ut et quae sub JEius praesidio postea prodierunt dissertationes plurimae: Morbi clo ci, de Uarirs ex hieme morbis, morsura serpentum , Geue sis calculi,

B Febris

clium nova situlit ganera, quae veterum auctoritate destituuntur, Raphdnimn loquor et Co tam; de illa , ut de morbo prorsiis singulari , disserta tione egit sub LiNN Ei praesidio D. us Assess. RotnMAN, ubi nihil inveniturharbari, sed quae dicta fuerint, politissimi certe ingenii foetus sunt. De huc autem D:us Vice D'AEvR ipse confessus et , quod sit morbus sie vissimus, habitantes Sueciae borealis et palustiis partem infestans, unde etiam nomen generi cum ipsi tribuens auctor, illud a fluvio infernali Coc to

desumere voluit, ut et vermem, hunc morbum caussantem, Furiam infernalem vocavit. Ad numerum multiplicatum quod attinet, ulterius aemula torem et US SAU VAGESTUM consulamus, qui in pathologia sua methodica

tradit io Classes, ordines et 3IA Genera, LiNNAEus autem II Classes statuit, 3T Ordines et 3 a S genera, unde Compensatis compensandis calculus evidens est. Cui praeterea in seripta pathologica D:ni Vosarii inqui-rcre contigit, sciat certe, quod Illi H ppos, Ilios s. Sinesesis, Catacla sis, Cilossi, Hipophosis totidem sint geners; ne ipsuin Do m. DANiETEM addUeam, Pathologiae seriptorem se cile exstetissimum , qui, si quis unquam, eum pio fusione loquitur.

16쪽

Febris Cp liensis, Haemorrhagia ex Plet hora, A Varia R brium intermittentium cura, de Scorbulo , Peripiratio insens bilis , ceterae, constat omnino LiNN EUM illam tradidissu discipulis suis doctrinam, qua tandem sibi ipsis & scientiae quam maxime utiles forent. S IU CDPir uedici vae, libellus, quem merito compendium totius scientiae medicae adpellamus, prodiit Hol miseanno II 66. Quisquis fuerit emunctioris naris Medicus, qui, omni praejudicata opinione abjecta, judicium de hocce libello ferre sustinet, sine dubio luben S concedet,

ingenium LINNAEi acutissimum tanto conatui unice par fuisse ; illa enim heic acies ingenii elucet, ut fidem omnino superet, Medicinam , quam artem femper conjecturalem futuram statuunt ignorantes osores, sub ejuS manibus speciem Physicae experimentalis induisse, Principiisque et ad sertis seque exploratis superstructam. Disssitendum tamen non est, opus hocce, licet omni et admiratione et adtentione nostra dignissimum, summis quibusdam Medicis aliquo jure videri et dissicile omnino comprehensu et praxi forsitan minus adaptatum. Ve- Tum in rebus tantae indaginis raro sibi susticit ingenium mediocre, nisi situm hoc Ariadnaeum per obscuros scientiae maeandros ab ipso Auctore Issustrissimo sequi disceret; hinc est, quod, qui Censores agere voluerti Di, notam ignorantiae suae prodiderint, cum quae proposita

fuerint, se vix intellexisse fateri coacti sint; quod ipsi contigit Domino Vic AZYR , Corticale vitale ( Clivis

medic,

17쪽

medic. pag. S. per cutem reddenti, Cui quam absona sit idea Ditatis corticulis, nullum vel leviter in re medica versatum fugere potest unde nec mirum, si de utilitate hujus operis seque absona sit conclusio. . V. Motcria medico et Diaeto sunt sine dubio potiora Therapi se Censenda subsidia , quorum auxilio destitutus Medicus, inermis prorsus esser, si vel optima gauderet cognitione eorum , quae Anoromia tradit de corporis strue hira , Physiologia de functionicius, et Pothologia de

vera morborum diagnosi. Ad IDNN RUM usque nullum fere invenimus scriptorem, qui, ea qua decet methodo, haec necessaria medicinae fulcra tractaVerat, ut potius neglecta, tantiS fuerint tenebris obvoluta, ut scientiae formam vix prae se ferrent. Illustrissimus BoruNAAN Eprimus quidem fuit, qui, praeter alia necessaria in arte emendanda , ad Diaetae neglectam illustrationem animum intendebat. Illum itaque presso pede secuturus I INNAEUS, quod olim adgressus erat opuS Praeceptor ejuS silmmUS, feliciter continuavit et ad fastigium evexit. Etenim quo magis sibi cognitum habuit, Diactam rite institutam ad valetudinem tuendam maxime conferre, ita quoque id os curae fuit, ut, illius principiis rite cognitiS, Me dici juvenes ad ossicia sua tute obeunda prodirent. Hinc tertio quoVi S anno cursum dioeteliCum absolvere consueverat, idque methodo omnino nova egregie adeo fecit , ut de proecipuis Diaeterices partibus discipuli ejus, quae in praelectionibus hauserant dogmata , sub Illius B a Prae-

18쪽

praesidio speciminum Academicorum loco nobis tradiderint ; hae autem dissertationes non solum doctrinae et rerum ubertate sese commendarunt, sed et ingenii sale ubique conditae, semper nostram sibi conciliabunt adtentionem. Earum titulos heic adferre liceat, quo ex ipso fonte hauriantur adserta s in his autem primari oe sunt :Aer habitabuis , uotus pol chrectus, Respiratio diaetetico, de

Varietate ciborum, Culiues mutata Potus theae, cocleae,

ehocolorae, de Pinguedine animali, Flora, eteocomica, P Utae esculentae patriae, Fundamenta Daletudinis, de Acetoriis, Spiritus frumenti, de Pane distetico, Diaeta acidularis, uet- cellam olitorium, Dum s esculenti, Inebriantia, benium salomoneum, de Medico sui ipsus, Diaeta per palam aetatis humanae obser uda , Circa feret idorum geIidorum Quis paraenesis me. In quibus, omnibus reformatorem saepe egit, scientiaeque illam conciliavit evidentiam, quam hactenus

desideraverant omnes cordati Medici. Verum antequam

haec omnia missa faciamus, speciatim illam dissertationem

nominandam censeo, cui tituluS Nutrix norareo. ConVenerunt dudum inter se Medici de noxio nutricis mercenariae lacte , quorum sententiae etjam Philosophi accesserunt , inter quos nuperum JEAN JAQUES ROUSSEA Unominasse sufficiat. Anno i s Facultas medica Parisiensis tenet metieriam adulteriorem dilucidationem proposuit praemio, quod reportaVit D us LANDA Is differtatione siris adant etes de fata tement des en fons par vrs mepes, quam ob elegantissimum scribendi genus omnibus medicis commendatam VolumuS; sed tantum abet , ut hunc auctorem, laudatissimum quamvis, LINN Eo de eadem materiae

19쪽

teria disserenti praeferamus, ut potius contendamus, Principia, quibus D:us LANDAIs suam stabilire vult sententiam, minus inniti eruditione medica, pompa licet Verborum quam maXime superbiat opuS.

f. VI.

Quantacunque autem fuerit LINNAi opera in Omnibus iis , quae sui ossicii erant et medicinae inserviebant illustrandae, in eo tamen quam maxime laudanda est, quod rotam funditus emendaVerit Materiam Medicam, cujuS, inde a Diosco RIDES tempore usque ad Bolanice S reformationem , de Chus neminem, Vel paullulum in medicina versatum , fugere potes . Si enim illam agnoscimus veritatem, Regnum scilicet Vegetabile et optima et plurima nobis praebere medicamenta, haec autem fere sola Therapiam constituere , prono simul alveo fluit, Horum talem futuram cognitionem, quale fuerit illius scientiae sundamentum, unde adferta de illis hauriuntur; illo autem vacillante, ut per plurima secula vacillavisse novimus Eo-tanices certitudinem, nec ullam dari uoteriae Medicae certam rationem, hincque nec ullam ne siluae certitudinem. Verum ut nostra adsertio magis indubitata evadas, exemplis ex Historia litteraria medicinae breviter allatis, illam collustrare lubet. DIOScolli Drs omnesque ejus assectae so. la experientia sussulti, dogmata sua, quo potuerint modo, explicarunt, nullam a priori rationem noscentes, quam pro illis stabiliendis adducere posient; Horumque nomine Empiricorum, meminit Verus aS. Hos excepit Gens breviori se credens incessuram tramite, quaeque,

20쪽

in astrorum influxu et plantarum cum certis constellationibus congruentia sese invenisse vires plantasum, haud dubitavit, indeque Astrogogi fuerunt vocati. Hos secuti sunt Siquatores, qui ex habitu et colore floris, facieque e X- terna cujuScumque plantae, ad vires illarum in corpus

humanum vanam omnino deduxerunt conclusionem. SurreXerunt tandem Chemici, qui ad artis su se rigidistimas

regulaS omnia eXaminanda voluerunt, putanteS se con

stitutiva plantarum principia resolvere, extrahere et iterum componere posse, unde quoque, quibUS adyta naturae paterent, se solos esse credebant. Illorum autem scientia, medico licet non minus uti iis , quam necessaria omnino, Medicinae tamen in medicamentorum viribus

investigandiS, nunquam qua talis inservivit; heic enim adeo nihil valet, ut bis mille analys es plantarum, Parisitis factae, stat demonstrarint, illam plurima elaborare pose,

sed missu detegere medicamenta. Cadente sic Chemicorum theoria, Lotanici novissime in scenam prodierunt, qui, quoniam adserta sua systemati naturali superstruere sunt ad nisi, propositum etjam finem facilius tandem sunt assecuti. Horum in numero plures habuimus, qui, eX principiis Bolanicis, plantarum vires eruere inceperunt. Ast illorum conamina, quo certioribus principiis fuerintinni Xa, eo certiores etjam fecisse progressus facile constat; unde quoque prona est conclusio, quod, illis insus ficienti ratione stabilitis, totum quoque corrueret systema, id quod de pluribus valet, unico EXcepto LINNAEo , cui soli opus tantae indaginis condere fuit referVatum.

Tenebris enim Historiae Naturalis ab Ipso discustis , pro

diit

SEARCH

MENU NAVIGATION