장음표시 사용
31쪽
m Archiuiorum Praefecto. CAP. LIII. De iis, qui S. R.E. Camerari j mlinlis exercuerunt, quorum n litia haberi potuit. CAP. LIV.
CAP. LV. De Visario Papae. CAP. LVI. De signatura Iunitiae, eiusque Card. Praefecto. CAP. LVII. De Referendaro. CAP. LVIII. De Cardinalibus Αμebipresbieris Baissicis Vrbis addictis.
Et primo de ArchipresbNero Bassicae Lateraneno . CAP. LIX. De Archipresb mero Basilicae Vaticanae. CAP. LX.Dν Archipresburo Bassicae S. Maria Maioris CAP. LXI. De Basilisti S. Pauli, O , Laurentῶν extra muros CAP. LXII. De Sacri cilleti, carinalium Decano.
32쪽
MINENTI SIMUM Cardinatatus ordinem a In re Diauino originem duxisse,testantur Abbas Panormitanus,& alis a colligentes hoc ex verbis. Innoeentii HL. qni ait. b Sunii te Sare dotes Leuities generis fotνra n ri, qui nobis iureLetiities in executione Sacerdotalis est vis Coadiu nin .exHiunt. Petrae verba reassumit,&magis aperte declarat Eugenius I V. r Et s huius Dignitatis nomen: c nqu t) quod modo rin us e i. ab ' initio imitiuae mel. mr u ita expr infert o iam tamis stim a Beato Petro, eiusquὸ Succe ibus in Nimium euidens annemra I-ζxst quia Innocentius III. ex vetera Testamenta ito Des Iraruit originem δ assisit enim id, quod Denter. ir dici tram Ulpro di culto in ambiguitare iudis aeteritur ad Sacerdotes Lenitieueneris, O iudicem, quisurrit illo e porr4 ct aberiar forum iudicio 'qui praesunt Deo, quem Dominus Hegerit, de Summo Ponti reo intelligendum es, em Fratribus eius, idest S. R. E. Ga malibus, qui ea ure Leuiti- eo in exemtione Sarar talis in j adiutores exigunt. ata Eugenius; cui assentiatur Ludovicus Romanus , d alioqui dicto Pontifici panim amicum; nani Pio Iditeste e Abbas Panormitanusi & Ludovicus Pontanus Coucilio Basiliensii interiseiarunt tanquam Alphonsi magni Regis oratores contra Eugei, tum IV. vertia autum Ludovici si e se habent. Si enim instaure runt f de Archi d. & Oldrade ire nitur da Cardinalibus, iis Romarae Ecelesiae Constiari/1, ct Rahae Coa uoribus in με -
: esse magnorum virorum lantentiam testantur Manfred. f Iacobacius y gεe Mostonius. b Et ab ipso Christo Saluatore nostro institutum suisse Cardina latus offetum, nona nulli colligunt ex Beati Lucae EuangeI cap. s. ubi ha tur, Christum Domi tuim .ese gisse duodecim ad substinendum ouus cum ipso . quos Apostolos numinauit . 1 Anistonius enim Pagan. i affrinae Apostolos prius C rdinales Christi lateri assiste res, quam Episcopos fuisse, nondum enim Pastores, & Episcopi urant instituti. Fauet etiam huic sententiae Paleod K dum ait. Alli autem eos in Deu moL Ibes, ut GHLIo Domino nomo ad Uebant,fumessi e trudunt, quin magnoram viminam
Distentia, ex magna prosiabilitare nititur: eertum enim uiceri tum Dominum
33쪽
ginta duos D ritu babuisse, M si assi ereptoc. Haec Pal. t tri holeris etiam,
si lubet, videre, quae scribit Ciacconus .a
de tur, Cardis tamMin Muci visne ex Veteri, quia Sacerdote Leti mei ordinis repraesentant Cardinales: exmouo autem, quia in locus Apostolorum Christo Domino assistentium succesi rupe . Constite etiam Laelium Zocthiu n , b M luor Virgilium e Guidonis Archidiacbni nononiensis verba rescribentem, quae nos etiam supra ex Constitutioa ugeni j IV ae limus, Rideo nuncia Oxsulto duximus omittendu di, si placre, quae in sacra pagina linuntur. d Dixit Domiseras ahMOUen, G Δ' mibi epquaginta Oh os defenibis Israel, qum tu nos iri uougnespopulisint. mhi Di, o duces eos bd ofitium Tabernaetii oederis, faeisquὸ ibi stare tecum, it defendam, o laquar tecum, ct auferam de obuo tuo, tra a que eis , visu tene tera on s populi, ct non iti Iusgraueris dix Et in istam borum septaaginti virorum in itissera Religio tanta 3 - - - - mat Alex. a Turrecremen. e
te Dinpura Cardinins se Rictos esse affir. B
Carrinalis nomen quando inuentum , O quid significet.
DIXI M Wς supra Cardi natatus ossicium Mure maino deductum esse ,
verum hoc Cardinalis nomen, quod in Aula Romana splendorem quendam lucidissimi syderis praeseserti & inter alias Ecclesiasticas Dignitates - . Summo Pontifice excepto primum locum obtinet, nondum eo tempore notum fuisse apparet: scribit enim Card Paleoti s in lege veteri Sacerdotes Levitici generis; in nouo Testamento Apostolos , tertio Ioco Domini Papae Consiliarios; postremo S. R E. Cardinales dictos fuisse. oportune igitur factum putaui, si has uatuor denominationes, iuxta sua quaeque tempora distinguendo, hoc nomen cardinalis quando inuentum, & qiiid signi Mer, inquiramus. Et quod attinet ad Icuitas, patet, hoselectos a Deo fuisse, vi ministrent ei, g dum Laec in sacra Pagina leguntur .' Arripient Sacerdote filis Levi quos elegit Dominus Deus tuus,ut minis ent ei, ct ne dirant in nomine eius . I v. Apostolicum vero nomen a christo Domino vostro inditum, ex Euangelica IActione liquet b his verbis . Exit in montem orare, ct erat pernoctans in oratione Dei, dr.eum dira faesas esset, o raruit Di pu ι Ρισι , ct elegit duodecim ex in GMνο3 ct Apostolos nominauit. i -HTertio loco Confisarios Romanae Sedis appestatos fuisse probat Romanus, imultas adducens Sacrorum Cano num sanctiones, qua tamen ut vera loquar nomihi videntiu hanc conciti nem probare'; siquidem Roman. adducit te .in c. in funesti . in .ii. ibi, i haec autem sunt verba Pelagii, qui Beati Petri sedem habuit,r . Aprilis 3 s3. rex. In e conuenientibus , I q. T. Cum ius verba ex septima SynodσHesumunitur ae . t in eaq; mentio habetur Benedicti Pontificis , qui Dignitatem hanc adeptus suerat eis p . Maii 17s. ει rex in c. Ec-eusiasticis, i Gq.2. cuius verba sunt S Gregorii, qui Theodorona virum eloquentii filium Consiliarem situm appellari ἐpse vero S. Gregorius ad Pontificatum euectus fisit die pSeptembris, po Et consequentes LGK nobant, ut dixi, intentionem Romani, & aliorum, qui eum sequuntur, quia in Romano Concilio a Beato Sylvento anno Ialutis. I Ic Baronio teste t septem Diaconossi Cardinalium numerus, quid. Concilio instini erimi, destr*t ux repetitu .dd Card. Bellarminis assirmat m Ais; ini Nicea Synodo, quae anno si me Ati 'D s. ab eodem Sylvestro celebrata fuit, eiulqἰ sanctiones frater alia loca referuntur ine. Praesul. 1. q. q. haec habes 'rab terantem Carae As cte. Et Volsins: Laetius 1s hanc Cardinalium originem, nomen- qud non ineleganter recenser lare si Romanus, di alij sectatores inteIlexerunt, ante Pelagium. Benedictumia,& Gregorium hoc uomen Cardinalis non extitisse, utique saliuntur, ut ex praecitato - I Conci-
34쪽
NOTITIA CARDINAL AT CAP. II. 3
Concilio Romano,& Nicena Synodo a Beato Sylvestro, qui Beatum Gregotium an nis sermὰ 3oo in Pontificatu praecessit, celebratis patet . Neque tamen tunc primum coepit hoc nomen, cum illud Concilium non instituat cardinales , sed Gillim iubeat, ut praeter Cardinales Diaconos S. R. E. numero Λ septem , essent etiam duo Diaconi ad examen Parochiarum, ut aduertit Coque usa post Card. Belamisi. ab eo relatum. Si vero Romanus, di alii intellexerunt, ultra praedicttim nomen, etiam Consilia rim Romanae Sedis Cardinales dictos fuisse, GNE non errarunt; quia Nicolaus III. b sub eadem structura verborum Cardinales, S Consiliarios vocat, ibi. Deert nam
que es Romano P ntifici per fratres suos S R. E. Cardinales qui bi in execution Meerdotalis o ij coadiutores exsunt libera promoueri ransna cte Adde etiam,
negari non posse, quin amplissima Summi Pontificatus administratio semper adi totibus, de operariis indiguerit, atque ideo antiquissimis usque temporibus aliquos habuerit peculiares ipse Summus Pontifex auxiliarios, qui illi assiduo adsisterent, eumque opera, Sc consilio adiuuarent,quocumque nomine tunc hi appellarentur, qui deinde proprio vocabulo Cardinales nuncupati fuerunt, ut in Romano Conci- lio,vbi, Baronio te stan te, e suerunt haec veluti quaeda m Christianae pictatis encaenia de primo Christiano Imperatore summo omnium gaudio celebrata , & publica quaedam
pro accepto munere gratiarum actio .
Sed ad rem nostram redeundo , satis probatur videtur, hoc Cardinalis nomen , Beato Sylvestro Christi vices gerente , usu receptum fuisse. Quamuis in hac sententalia pedem omnino figere non mihi sinant verba Diui Gregorii, d qui utitur hoe nomine Cardinalis sub alia significatione, qua nos hodie utimur, ut aduertit Restitutor illius literae in declaratione verbi Cardinan mr dicit enim Cardinare, seu Cardianalem constituere, ita videtur Beatus Gregorius accepisse, ut canonicam translati nem significet; nam cum tempore huius Pontificis millo modo daretur alicui locus - in Ecclesia, nisi simul ad eum locum ordinaretur, cum aliquis iam ordinatus necessutate aliqua in aliam Ecclesiam transferebatur, ut in illa in eodem gradu, quo in priaina ordinatus erat, deseruiret,in hac secunda Ecclesia dicebatur Incardinari,seu Cardinalis creari, ut verba eiusdem S Gregorii probant, e dum ait. Propterea te Ioannem ab hostibus eaptiuatae I visitanae Episopum in Scyllitana Eecles Cardinalem necesse duximus constitiere Sacerdotem. Et hoc idem innuere videntur verba se nis Papae s dicentis. Diligenti cura prouideat mini rium Sacerdotum Cardina- sum ; & paulo post. Provideat etiam Archipresbyter vitam Meerdotum Cardis fium, M. Quibus ex verbis colligi posse videtur, hoc nomen Cardinalis postquam in Ecclesia Dei innotuit, non de solis Cardinalibus L R. E. praedicatum fuisse, sed . quemcumque principalem in loco ecclesiastico tamen significasse. Quod etiam Volaterrani testimomo g comprobatur his verbis. Cardinalium nomen ab initio D /pitheti honoratioris appellati uit; nam alibi Corieram Cardinalem,o' Canonisum Cardinatim legimus, Heri proripuum, edimne adem: ita Volaterranus. Qua etiam aceeptione Episcopi quoque Cardinales dicti sunt ab Archi d. h Immo etiam Canonici, ut in Ecclesia Compostellana,Muennatenfi, Mediolanensi, Neapolitana, Mandosio teste. i Sed quia sunt Cardinales sine pileo rubro, sunt etiam sine succo , ut Iacobatius ait. KEt ideo Sanctiss. Ponti sex Pius V. anno is 68. r 3 Kal. Martii harum Ecclesiarum priuilegiis in quae aderant P suo diplomate abrogauit, de in omnibus aliis Ecclesiis, praeterquam in Romana, hoc nomen penitus extinxit, solosque KREa Summo P tisice creatos Cardinales hoc nomine decorandos esse sanciuit, Moscon. sic attestante; I quamuis has literas in Bullario nouo non inueneri me licet longe ante Pium E V. hoc idem scripserit Ludou. Roman wm in haec verba. Nouissime Cardinales nun cupati, quia Dignitas ipsa Cardinatatusfolum in Romana melesia comperitur, quas caput, O cardo aliarum; ut Iustinianus Im perator ad Ioannem Episcopum Vr- his Romae scribens affirmat, n ibi. uam esse omnium verὸ Ecelsarum caput, O Patrum regulae, 9 Principum Hatuta dolarant eo Alia ad rem scribit Anastasius
Cermonius. OInsuper Volaterranus ad probandam huius nominis antiquitatem, reseri, p se inuenisse apud EccIesiam Aretinam in antiquis tabulis donationis cuiusdam Zanobii Senatoris Romani eidem Ecclesiae tempore Damasi Pontificis huius nominis primi sinae , hanc subscriptionem . Ego Ioannes S. R. E. Diacon. Card. ex parte Damos
35쪽
Pontificis Ludo , ct confirmo. Damasus autem Ponti sex die prima o labris Platitia teste Beati Petri sedem obtinuit. Affert etiam idem Volaterranus aliam sebscriptionem, quam in aliis tabulis donationis Caroli Magni Coenobio s Anatasii Romae vidisse Hirmat, italit post subscriptionem Leonis Pontiueis huius nominis III. &ad Pontificiam Dignitatem evecti die 26. Decembris anno salutis ys. λ& Aipsius Caroli Imperatoris, sequitur Ego Gulielmur SSabina Ca subseribo Repre
. h, 581M- henditur tamen Volaterranus a Tholoiano, a quod dixerit, hoc nomen Cardinali, in usurpari coepisse sub Beneducto IX. Pont.bsam circa salutis annum ro3t & arbitratur a M. Volaterranum non obseruasse, ante Benedictum IX Cardinales sui me dictos tempo o ribus Constantini VIII de IX. C C. orientis,& sub Ludovico IV Impedoccidentis, de Henrico I. Saxone , Othone Magno, & Ioann. IL POntis circa annum p; o. etenim. ιι - Luitprandus Tu inensis , , qui eo tempore viait, meminit de Synodo contra Ioan-- νψ s s. nem Π. celebrata, ac nominat Cardinales DiaconoS, Cardinales Presbyter , 3tm a Cardinales Pontifices, qui erant sub Othone Magno: haec Tholosanus. Verram ut mea fert opinio gratis Volaterranus a Tholosano reprehenditur,quia in meo Codi ce inuenire non potui, Volaterranum dixisse, sub Benedicto IX Cardinalis nomen Busurpari coeptum, sed affert tantum antiqua subscriptioneS, quas nos supra re tu limus Quid autem hoc nomen Cardinalis significet, ex verbis Macteti Pontificis, e l. Qis Gratiano relatis d ita Archil e testatum re siquit. Senatus Cardinalitiis a Miana em is ' ne nomen aeeipit, quas e regat, ct alios incut.enim ostium rexitu per Cardinem ,r ... ita Eeelesia per i Hos: re Cardinatis Cardines dicuntur in Romana Eret pli i cst , ,.-D. Amilitudine, velquiascut domus babet Uium , ct Cardinem, D Eeu a Bab t m . d. e. saerosa - pam, qui e LI st iam Dei, vel Ecclesiae, O Cardinalei, quisunt Cardines. Hactenus cta, num. O Archid. Sed sustus hanc rem prosequitur Laelius Zecchiusfin haec verba. Nomen
fi Caiatnalii idems signi eati quod principalis, vel is, a quo aik dependent, ut a Cariae abhin. dine o ita penderesolent; unde, ct venti Cairinales, virtutes Cardinales, ct ptincta Ca myis,ae Ast. Caeli Ca inalia dici solent Addit Tholosanus. X Sicut Cardinem voeamus negotii tria lib.is. φ summam rei auaritonem, sta Cardinales Sacerdotes pracipuos, ct principales. Et n Diuino quodam amata spiritu hoc idem indicasse Prosetissam b his verbis. Domini. si R P ' .isiis Disi Cardines terrae, O posuit fuster eos Orbem, existimat Alexan. Turrendis set uti M. cremen. i a quo etiam alia multa cognosces. binan, ρα. Verum Fliginio Papa sedente, qui post Beatum Petrum Apostolum Eeelasiae Ro- νώ manae anno salutis 238. Episcopatum gessit, Cardinalis nomen usurpari coeptum asia firmat Panuinus, R ex eo quia hic Ponti sex Clerum composuit,& gradus distribuit,
sit ut i, sevieet esset presbyter Cardinalis, idest principalis, qui creteris Presbyteris ela II eiusdem tituli praeesset. Haec Panuinus; & lauet Cassiodorus, Idum in forna illa εἰ M ν. vario. Principatus Urbis Romae hunc Principem Cardinalem appellat his verbis . Quia . I r. Principem nostrum Cardinalem obsequi' nostris deesse non patimn , tu eius Deum MViearij nomine in Urbe Romana solemniter debeas continere cte Firma sit denique conelusio, hoc nomen Cardinalis duplicem habere intellectum, seu significationem; alteram , qua alicui Ecclesiae ex translatione clericus sit deuin eius, ut verba S Gregorii supra relata demonstrant; alteram, qua Presbyterum, aut Diaconum maiorum sedium per antonomasiam designamus, Anastasio Sermonio
sed Paulinum Presbyterum Cardinalem S. Mariae Tranilyberim titulo Calisti anno Domini 'sub Gelasio Papa in antiquis monumentis illius Ecelesiae memora mira tum esse scribit Ciaceonus ἰ u apud quem etiam videre poteris titulos omnes Cardi-
nalium, ac eorundem nomenclaturam, sub hoc eodem Pontifice,ec anno Vetu-
stum quoque S Gregorii Magni Diploma tabulae marmoreae incisum apud Ecclesiam nss. Ioannis, ει Pauli hoc Cardinalis nomen enunciat his verbis. Gregorius Episeopus fretiusseruorum Dei. Dilectissimis in Christo Elys Deusdedit Cardinali ero. qui postea suit Summus Pontifex anno salutis 6I3. retento etiam in Pontificatu eodem n mine Deu edit. Vide Volsanguin Laetium . o
36쪽
. De cardinalium numero . a Isanuum non esse numerum Cardinalium dixerunt Tholosanus , a Polydorus Virgilius, b & alii multi. Quindecim tamen Cardinales propter
baptisma epulturasq; fidelium ordinatos a Marcello Pontifice salutis an no 3o . asserit Archi d. e de ante sub Pontiano Papa, qui sub anno 24s. hane Dignitatem gessit, Cardinales fuisse nonnulli affirm nt, quos Tho Iosan. Ioco citato reprehendit, ex eo quia tempore huius Pontificis nomen Cardinalium non erat in usu, quamis eadem ratio vigeat etiam in Marcello, quia, ut diximus i c. proximo praecedan. 324. in Concilio Romano hoc nomen innotuit.Nee antea innotuisse obseruat oldrad. d ex lectura verborum,quibus concipitur donatio a Con- o stantino Imperatore Beato Sylvestro, &Romanae Ecclesiae facta; e quae quidem . donatio paulo ante dictum Concilium fuit, & in ea nunquam hoc nomen Cardin, Iis invenies. Quamuis haec ratio admodum leuis mihi videatur, quia licEt nondum inuentum esset hoc nomen Cardinalis, officium tamen, assistendo scilicet Romano Pontifici in administratione uniuersalis Ecclesiae, utique aderat, ut dicium est supcap. I. N alia congerit Alexan. a Turrecremensi. fSed ad rem nostram, redeamus ; numerum Cardinalium ad seotuaginta duo praefinitum esse scripserunt multi, colligentes hoc ex verbis Anacteri Pontificis , g dum ait. Videntes autem ipse Apostoli, messem esse multam, operarios paucos, rogauerunt Domiuum messis, ut mitteret operarios in messem suam, invi ab eis electi sun eptuaginta duo Diseipuli, quorum upum gerunt Presbyteri, atque in eorum Deumfunt C conuituti in Ecclesia . Haec Anactetus, qui ex Euangelio Matthai h desumpsit Et rationi consonum videtur, quia tot linguς, ει nationes sunt confugientes ad Sedem Apostolicam, Tholosano teste . t Pium vero huius nominis IV. ad septuaismum, sextum Cardinalium numerum auxisse testatur Hieron. Platta. h Sed Antoniis Caiapycius I affrmat vidisse S. R E Cardinalium Collegium sexaginta duobus Cardianalibus eonstitutum: Leo enim X. cum vno die, nempe Talen Iulii Isi 7. triginta, S unum Cardinales creasset, & antea alii triginta unus essent, sequitur Ecclesiam Dei habuisse uno tempore Cardinales 61. videlicet Episcopos sex, Presbyteros triginta septem, Diaconos decem ae nouem, iuxta ipsius Capycii supputationem. Sciendum tamen est, ex temporum variatione numerum quoque Cardinalium. Iariasse . Paschalis quippe II. qui Christi vices annos x8 menses 5. dies T. in terris' gessit, in pluribus per eum celebratis Cardinalium promotionibus, ad numerum D nonagesimum peruenit, ex quibus Episcopi decem, Presbyteri quinquaginta, Diaconi triginta suerunt, Platina sic testante in vita huius Pontificis Sedentibus autem Innocentio II. N' Caelesino II. Cardinalium numerus quadragesimum non superauit, deinde ad trigesimum quintum redactus, postmodum ad trigesimum, hinc ad vigesimum quintum, inde ad vigesimum, post ad decimum , demum ex Cardinali bus tantum octo Collegium constabat; quatuor scilicet Presbyteris, totidemque Diaconis, ut in electione Nicolai III qui unica promotio dedecem creauit Cardiunales, si Platina vera narrat in eius vita . Quare Cardinalium numerus denuo pauia latim a rictus ad quindecim, inde ad viginti est. A Pontificatu vero Bonifacii VIII. usque ad Sixti IV. tempora non amplius quam triginta suerunt Cardinales, Paleotio sic affirmante.)m verum Rapbδel Volaterran. E n dum Vrbani UI ad Apostolicam Sedem die is . Aprilis anno I 378. euecti, &consequentar, qui intra Boniticium VIII. N Sixtum IV. sedit gesta recenset,ab hoc Pontifice una die viginti ac nouem Purpuratos Patres primo numero additos fuisse ac omnes sexceptis tribus Neapolitanos , testatum reliquit: & ante ipsum Platina circa finem vitae eiusdem Urbani VI addit, in quatuor ordinationibus quadraginta & octo Cardinales ab hoc Pontifice creatos fuisse. In Concilio Romano o ut septem tantummodo Cardinales Urbis Romae sint, cautum reperitur. In Concilio Basiliensi, ne Cardinales supra numerum vigesimum quartum sint, sancitum fuisse testatur Laelius Zecchius. p Αlii in Concilio Constantiensi; sed vere in Concilio Basiliensi, quod Eugenius IV abrogauit; de legitur in . . u Pragma-
37쪽
pragii alicarandiloite Oaroli VII. Francorum Regis a Cosma Suiimier glossata par. apud me a s. ubi etiam habes sanctiunem hanc acceptatam in Cocilio Basiliensi dies. Iunii I 3 S.
Hunc tamen numerii superarunt Sixtus IV. qui trisinta Purpuratos Patres in administratione uniuersalis EMGς coadiutores habuit. Alexander Q. quinquaginta Λplusue minus . Leo X. sexaginta duos. Paulus III. Paulus I v. Pius I v. & Gregorius XLI i. maiorem omnium numerum habuerunt, nempe septuaginta sex, Hieronymo Platia, . a & Mosconio b testibus . Sed hodie ex Consumtione e Sixti V. ad septuaginta tantum Patres determinatus est numerus, connumeratis etiam insimul Episcopis, Presbyteris, S Diaconis , itaut Episcopi sex,Presbyteri quinquaginta,Diaconi vero quatuordecim sintde eo respondet Sacra Pagitia. d Addenda sunt verba Costitutionis Ioannis Vm. Pontimcis, relata a Baronio', e ibi Luippe e latit no iram mansuetudinem Mns Pon sex ipse de se loquitur ita er oenravaternitatem nune Cardinalibus sermo dirigitur V turtintasenioru m, quisuo eodem causarum neaeotia diiudicabant, olei tudinem gerere eertum babemus cte. B Quaesititin tamen est, an Summus Pontifex, hac Sixti Constitutione non obstante , septuagesimum numerum superare valeat: & omnes, nullo penitus discrepante r-mative respondent, dicentes arbitrio Papae relictum esse numerum Cardinalium;
De triplici Cardinalium ordine. Ouimus praefinitum esse numerum Cardinalium , licet Ipsius numeri augu- C
mcntum arbitrio Papae reseruatum sit, non incongrue nunc igitur videndum erit,in quot partes numerus hic diuidatur. Et in triplicem ordinem esse distinctum assirmant omnes , resque ipsa demonstrat. Mansredus enim K hanc distinctionem ad similitudinem Coelestis, & Triumphantis Ecclesiae factam esse narrat, ubi omnipotens humani generis Auctor tres summos, ac praecipuos Angelorum ordines instituit; quam rem Iatius prosequitur Card. Paleotiust omnino videndus ab iis, qui huius rei cognoscendae maiori desiderio teneantur; nobis enim tempus non suppetit eius verba referre. Sed ad rem nostram accedendo a
Primus est Cardinalium Episcoporum ordo, Seraphin significantium , qui pr* 'caederis in amore sui Creatoris ardentissimi, & intimi sunt. DSecundus est ordo Presbyterorum Cardinalium, Cherubin designantium; hi enim sapientia, δc eruditione praestantissimi sunt.. Tertius est ordo Diaconorum Cardinalium,qui Thronos repraesentant, ut auct ritate doctrinae, de iussitiae rectitudine firmi persistant, ut Mosconius scribit. mEt quoniam triplex hic Cardinalium ordo coram Pontifice, qui velut summus Sacerdos, dc Hieraretia illi praesidet, saepissitne conuenit ad res pro uniuersetis Ecclefiae administration e deliberandas, actiones quoque hierarchicas exercet, quibus Chri stiani orbis status Seraphin amore velut igne purgetur, Cherubin sapientia, & er ditione illuminetur, & Thronorum authoritate do et rinae, ae iustitiae firmitate permetatur et hierarcici enim actus sunt purgare, illuminare, & perficere, Dinisio Are pagita n teste, quem sequitur Paleottus, o respondens etiam ad ea , quae in con trarium adduci possient, videndus: at si plura ad rem cognoscere cupis, Alexandrum Ea Turrecremensi p consule
38쪽
DIctum est, Cardineum ordinem ex triplici genere initiatum, Epistopo
tum, Presbyterorum, & Diaconorum ; admonet autem nos Imperatoria sanctio a a dignoribus esse inchoandum; sed nulla in Ecclesia Dei intensiue loquor Episcopali Dignitate maior reperitur; ideo de Cardinalibus Episcopis primo loco dicamus . verum ut intelligamus, quo pacto in Ecclesia militanti Cardinalium Episcoporum ordo fuerit institutus, sciendum est, quinque fuisse in Urbe maiores, & praesta tiores Ecclesias ordinatas , nempe S.Saluatoris Lateranensis a Ioco nunc S Ioannis, S. Petri, S. Pauli,s Mariae Maioris,&S. Laurentii extra muros,quibus in Ecclesii, Sum-B mus pontifex per se ipsum sacra non raro persoluebat, utque decentius, & maiori eum maiestate id fieret, septem sibi Episcopos ex vicinioribus Oppidis asciuit, qui post praestitam Pontifici assistentiam , singulis hebdomadae diebus linguli etiam, prinsente , vel absente Papa, super Aram praesertim Ecelesiae Lateranensis Diuina cel brabant Mysteria; ut autem sunt septem hebdomadae dies, qui rursus finita hebdomada in se ipsbs redeunt, ita septem Episcopi vi supra lecti omnes per singulos dies snguli celebrantes hebdomadam explebant, atque ob hane eausam septem hi Episcopi, postea Cardinales, idest principales dicti sunt, Pan uino teste ; b addendo limrum institutionem vetustissimam esse I siquidem in vita Stephani Papae IV. qui i ii. dinus est, creatusque Pontifex anno salutis 762. apud Anastasiuin Bibliothecarium ita scriptum inuenisse ait. Hie eonstituit, or omni die Dominim a septem ui rapia C Cιrdinalibus bobdomadariis, qui in Eeelesti S Saluatoris obseruant Missarum s omnia Dpo in Ore Beati Petri celebrarentur, edi Glaria in ore Ips Deo cantaretur super rugas, per quas ingrediuntur ad altare, ubi Imagines in stontispieio oonLN-
ωDesunt dic. Fuere autem hi septem l
I, Ostiensis Episcopus Cardinalis. II. Sylvae candidae, assas SS. Rufinae , & Secundae. III. S Hippolyti, alias Portuens; . 16 in 7
Hoe idem scribit quoque Baron his videndus P . Insistamus ordine .' Episcopi Cardinalis Ostiensi , qua inter alios primum locum obtinet, Pallio vititur , Papam consterando, Je Imperatotein de mandato ipsius papae ungendo, sacri collegit Decanus appellatur, cuius sedi adiuncta postea fuit ab Eugenio IIL Ecclesia Veliterna, ut Mandosio placet. d Hic autem Pan uino teste e die Solis, vel Dominico Missim Laterani ceIebrabat. Primum vero Iocum inter alios obtinere ait Cansaneus, s non ex priuilegio tantum. led etiam ex Herito et ille enim prae caeteris reputandus est,& honorabilior dicitur,qui proximior est domino, vi Episcopus Ostiensis Pontifici ; ac licEt sit Episcopus tantum, Pallio tamen utitur, quod Archiepiscopis solii m debetur . e obtinuit vero Episcopus mi ensis Pallit vlam annis ab hinc ci E citὰr iro . sedente scilicet S. Marco Pontifice, qui Christi vices anno salutis 3 3ςgeia sit, si Platina vera narrat in vita huius Pontiacis. Quod autem attinet ad consecrationem Summi Pontificis, Ze Imperatoris unctioncm , consule Rodulphum Cupersh Vocatur etiam Sacri Collegit Decanus, in Mandoso loco proximε citat φ, quae Dignitas est , ut nos infra suo loco dicemus. Episcopus Cardinalis Sylus candi ,alias SLVirginii Rufinae,& se iudς,alias S. Rufinae, tam in Basilica S Petri, quam in Urbe Leonina, qua nos Burgu S. Petri vocamus, absente Papa actus Misicopales exercebat: dieque lunae, siue seria secunda in Basilica Lateranensi sacra lacieba Haec sedes lefieientibus ineolis, Ecelesiae Portuensi vicinsa Calisto II. unita est; &ideo postmodu sex tantu modo fuerunt Cardinales Episcopi Episcopus Cardinalis S.Hippolyti. seu Portuenti l cuius Ecclesia unita fuit, ut di- v ximus,
39쪽
ximus , Ecclesiae S. Rufinae trans reberim iurisdictionem Episcopalem obtinebat, deseria tertia , siue die Martis in Basilica Constantiniana acra peragebat. Reliqui vero suatuor Cardinales Episcopi reliquis quatuor hebdomadae diebus , pr sente, vel absente Papa, Missas Laterani stiper Aram maximam celebrabant r haec Panuinus a videndus ' M. AEt adeo Cardinalium Episcoporum amplitudo excellit, ut ad inseriorem Dignitatem non eligendi, sed postulandi sint, ad disserentiam Cardinalium Presbyterorum, qui etiam ad inferiorem Dignitatem, puta Episcopatum c non tamen ex praenominatis sex eliguntur, m. Corasto teste , b dum ita testatum reliquit. Cardinalis et θEpiscopus postulari debet, eum Histi prohibeattir, non quia Cardinalis ,sed quia u scopus: quam sententiam sequuti sunt alii multi relati a Manstedo. e Haec autem sententia eo fortasse nititur fundamento, quia multi, nec obseuri nominis authores a Gomesio relati d scripserunt, Cardinales fuisse inscriores ordine, de dignitate Episcopis usque ad Clementis U. et Ioannis XXII. tempora; quod probant ex. eo quia post Papam, ante Cardinales Diaconos Episcopi subscribebant; et affirmat Gomes. vidisse literas Apostolicas, quas Bullas vocant, immediate post Pa- o. pam subscriptas ante Cardinale sab Episcopis Asiculano, Rapellano, Troiano, et aliis Vmultis . Ac legitur in subscriptione sententiae latae a Lyone Pontifice huius nominis IV. contra Anastasium Card. S. Marcelli apud Card Baronium, e qui primo Iocosmxaginta sex Episcopos nominatim refert, deinde Cardinales Presbyteros decem et nouem , postmodum Diaconos Cardinales numero sex subscriptos . Nam etsi omnes Cardinales existant Apostoloruni successores,nihilominus Epistori Cardinales magis praenotant primarios Apostolos, esbyteri septuaginta duorum Discipulorum personam offerunt, Diaconi vero septem Diaconorum spiritu, S: rupientia repletornm, ut de SS Stephano, & Laurentio dicitur speciem habent, vei Alex. i Turre erem. autumat. f Et insuere Cardinales Episcopos non modicam in eorum ministros honoris praerogativam , nam ipsorum Vicarij Vicedomini vocania Ctur, scribit Mansred. g post Hostien. & Martin Lauden . in locis ab eodem Manste-do relatis . Quid autem haec dictio, Vice dominus, indicet, qui glossarum apparatus
composuit , b his verbis exponit. Vicedomi 3. Hi oeconomus rerum Episcopalium. Episcopus enim de Vicedominum. Maiorem domus habere debet, cum non possit omnia per se ipsum tractare . sDenique non omittam, dissentire. Hie hym una Plan k a Comes Iacobaz re serentibus initium Cardina latus maiestatis , ut ex Episcopis Cardinales crearentur, quod antea Dignitatis diminutio putabatur, ad Clementem V. & Bonifacium VIII. siquidem Platius circa Alexandri III. tempora contigisse probat; hie enim Pontifex anno a I 63. Curradum Archiepiscopum Moguntinum Cardinalem, de Episcopi . Sabinum; Ze in Concilio Lateranensi anno II p. Vuillelmum Archiepiscopum DRemensem idem Alexander creauit, ex Baronis . . I Ex quo deinde coepti sunt alii quoque Episcopi ad Cardinatatum.euehi Clemens tamque III. anno II 89 seria 4. Cinerum Ioannem Episcopum Viterbiensem, & Tuscanensem, annoque I I9αmen-χ Septembris Rufinum Episcopum Ariminensem S.R.E. Presbyteros Cardinales duxit, Ciacco n. teste. m I .
De Carrinalibus 'sia eris, eorumquὸ Titulis: O quam bubeant
ost Cardinales Episcopos sequuntur Presbyteri a Graeca dictione sic appellatillatine vero seniores interpretantur, nedum pro aetate, vel decrepita senectute , sed etiam propter honorem, & dignitatem a n Christus enim Dominus noster in suprema Coena Apostolos fecit Presbyteros, dii eis prς- cepit. Noe facite in meam eommemorationemr reliqua vero ad officium , Ze Dignitatem Sacerdotis receperunt Apostoli post resurrectionem, cum dixit. Accipite Spiritum Sanctum . ita Vitalinus. o
Sanctus autem Petrus Apostolorum Princeps ex omnium fidelium multitudineo 'i' quosdam
40쪽
quosdan . seniores viros, ae probatae vitae instituit. hi Clerici clidii sunt, ex quibus partim Presbyteros, partim Diaconos consecrauit, quorum opera Ponti sex ipse, siue Episcopus Romanus in instruenda erescente tunc Ecclesia uteretur, cum ei uni tot millibus hominum ad Cliristi pidem quotidie venientium consulere non esset integrum . Porri, autem Presbyterorum,& Diaconorum munia, ut pro se quisque suum . ossicium & nosceret, & impigre iacere taeividere in primis conducibile visum cst et itaque summum rerum , animarum scilicet curandarum negocium Presbyteris commisitivi sacramenta ecclesiastica plebi Dei administrantes, orationi, & ministerio verbi eum Episcopo vacarent. Diaconis vero, ut viduis, pupillis, &alsis fidelibus aegenis, ex Christianorum eleemosynis ab ipsis custoditis subuenirertit, curam demandauit, eisque iniunxit, ut Presbyteris quoque Sacra facientibus praesto essen t. Quorum omnium numerus cum antea inodicus,& incertus esset, ei modum statuerunt Cletus, de Euaristus Romani Pontifices. Nam Cletus Presbyteros viginti quinque in Urbe decreuit ; Euaristus vero, qui quartus post Beatum Petrum Episcopus Ronianus anno salutis ioc. renunciatus suit, Titulos, seu Parochias quae parricionem eum significant ex Laelio Lecchio P a primus Presbyteris diuisit, ut singuli a se inuicem secreti in sua Vrbis regiove in suo Titulo, vel Parochia, confusionis tollendae causa, Divina Nysteria populum edocerent, de Sacramenta administrarent. Huinius vero, qui die i 3. Ianuarii salutis an uo i 38. ad apicem ecclesiasticae Dignitatis euectus Bit, phires in unoquoque Titulo, siue Parochia Presbyteros ordinauit χει qui pluribus in uno Titulo prςerat, Pres ter Cardinalis tanquam prςstantior vitis aesi appellatus. Ita Patauinus, b quem sequitur, eiusque verba refert Mandos e Sed aliam rationem assere Ciaecon. a Post Iligini j tempora usque ad Dionisi Ponti seatum, anno scilicet Dominicae incarnationis aco. Dionisius Papa Euaristi exemplum sequutus , Parochias, seu Titulossiis terminauit limitibus, Presbyterisque curam Coemeteriorum adiunxit, maritia
i Marcellus inde, qui anno Christi 3 . plusve minus in Pontificatu sedere coepit, Titulos vigintiquinque, quasi Dioeceses in Urbe, ad Baptismatis commoditatem,e rumque, qui ad Fidem ex pentibus quotidie veniebant, commoditatem, quin etiam . Ut Martyrum sepulchris consuleret, decreto sanciuit; ut Damasi verba rescribens te satur Pancinus f 8e Ciaceonus, g qui viginti, sic octo titulos enumerat. Denique Sylvester aut summa Ecelesiae Dei pace sub Constantino Magno Christi no Imperatore , aeternaque memoria celebrando, anno ab orbe redempto 3 Iq. po meus est, o Presbyterutum Titulos augendσ, vigesimum octauum numerum prς nitide ι & hunc ad Ηonuphrii Panuini tempora permansisse, ipst idem loco citato as.
Hi autem Presbyterorum Tituli viginti, de octo per numerum septenarium diuisi, quatuor Patriarchalibus Basilicis ordine subseqtaenti erant adscripti. - Ad Patriarchalam Basilicam Sancti Petri Presbyteri Cardinales Sanctae Mariae hiariata erim. q
S. Martini in Monte - Ad Basilicam S. Pauli latitulati erant Presbyteri Cardinales ruium L lyci lS. Sabinae. mi , ii muti a
. la'. I sint. S. Marcelli S. Susinnae. I.
Ad Basilicam SMariae Maioris Presbyteri Cardinales M. Apostolorum, qui non per Titulam, sed per Basilicam ex speciali nota nominatur. l . e. rLCinaei in Thermis. B S. stin