장음표시 사용
51쪽
ximus , Ecclesiae S. Rufinae transivberim ita risdictionem Episcopalem obtinebat, &seria tertia, siue die Martis in Basliea Constantiniana sacra peragebat. Reliqui vero sita tuor Cardinales Episcopi reliquis quatuor hebdomadae diebus , prssente, vel absiente Papa, Missas Laterani super Aram maximam celebrabanti haec Panuinus a videndus AEt adeo Cardinalium Episcoporum amplitudo excellit, ut ad Inseriorem Dignitatem non eligendi, sed postulandi sint, ad disserentiam Cardinalium Presbyterorum , qui etiam ad inseriorem Dignitatem, puta Episeopatum t non tamen ex praenomi natis sex eliguntur, m. Corasto teste , b dum ita testatum reliquit Cardinatis ειλὼ Episcopuspo Iulari debet, cum Hsti prohibeatur, non quia Cardinalis, sed quia Est scopus: quam sententiam sequuti sunt alii multi relati a Manstedo. e Haec autem sententia eo fortasse nititur fundamento, quia multi, nec obscuri nominis authores a Gomesio relati d scripserunt, Cardinales fuisse in seriores ordine,& dignitate Episcopis usque ad Clementis V. et Ioannis XXII. tempora; quod probant ex eo quia post Papam, ante Cardinales Diaconos Episcopi subscribebant; et Esrmat Gomes. vidi ila literas Apostolicas, quas Bullas vocant, immediate post Pa- o. pam subscriptas ainte Cardinales ab Epi opis Asiculano, Rape llano, Troiano, et aliis Ψmultis . Ac legitur in substriptione sententiae latae a Leone Pontifice huius nomini, IV. contra Anastasium Card S.Marcelli apud Card Baronium, e qui primo locos xaginta sex Episcopos nominatim refert, deinde Cardinales Presbyteros decem et nouem , postmodum Diaconos Cardinales numero sex subscriptos . Nam etsi omnes Cardinales existant Apostoloci ina succetares, nihilominus Epitc pi Cardinales magis praenotant prim rios Apostolos, Presbyteri leptuaginta duorum D; stipulorum personam Olarunt, Diacona vero septem Diaconorum spiritu, 3: sapientia repletorum, ut de SS Stephano, & Laurentio dicitur speciem habent, ut Aleκ. i Turreeram. autumat. f Et insuere Cardinales Episcopos non modicam in eorum ministros honoris praeroga suam , nam ipsurum Vicarij Vicedomini vocan- Ctur, scribit Mansted. g post Hosti en . de Martin Laude n. in locis ab eodem Manste-do relatis . Quid autem haec dictio, Vice dominus, indicet, qui glossarum apparatus composuit, b his verbis exponit. Vicedominti3adHi oeconomus rerum Episcopalium. Episcopus enim de Vicedominum,de Maiorem domus habere debet, cum non possit omnia per se ipsum tractare . iDenique non omittam, dissentire. Hiero inum Plat. a Gemes.de Iacobat. r serentibus initium Cardinatatus maiestatis , ut ex Episcopis Cardinales crearentur, quod antea Dignitatis diminutio putabatur, ad Clementem V. di Bonifacium VIII. siquidem Platius circa Alexandri In tempora contigisse probat; hie enim Pontifex anno D63. Curradum Archiepiseopum Moguntinum Cardinalem, de Episcopinata 'Sabinum; de in Concilio lateranensi anno ir7ρ. Uuillelmum Archiepiscopum. DRemensem idem Alexander creauit, ex Baronio . Ex quo deinde coepti sunt alii quoque Episcopi ad Cardinatatum evehi ,1 Clemens namque III. anno II 89 seria Cinerum Ioannem Episcopum Viterbiensem, de Tuscanensem, annoque ras .mel ' Septembris Rufinum Episcopum Ariminensem S. R.E. Presbyteros Cardinales duxit, Ciacco n. teste. m . .
De Carrinalibus 'so eris, eorumquὸ Titulis: O quam habeanis illFs iurisdihionem. f
P Ost C rdi h lea Episcopos sequiintur Presbyteri a Graeca dictione sie appel-
Iati Iatind vero seniores interpretantur, nedum pro aetate, vel decrepita senectute , sed etiam propter honorem, & dignitatem x n Christus enim . Dominus noster in suprema Coena Apostolos secit Presbyteros, du eis prς- cepit. No Mite in meam commemorationem e reliqua vero ad officium , de Dignitatem Sacerdotis receperunt Apostoli post resurrectionem, cum dixit. Accipite Spiritum Sanctum . ita Vitalinus. o Sanctus autem Petrus Apostolorum Princeps ex omnium fidelium multitudine ric quosdam
52쪽
NOTITIA CARDINA LAT. CAP. VI. q
quosdam seniores viros, ae probatae vitae instituit, hi Clerici dicti sunt. ex quibus pamtim Presbyteros, partim Diaconos consecrauit, quorum opera Pontifex ipse , siue Episcopus Romanus in instruenda erescente tunc Ecclesia uteretur, cum ei via toemillibus hominum ad Christi pidem quotidie venientium consulere non esset integrum . Porrό autem Presbyterorum,& Diaconorum munia, ut pro se quisque suum ossicium & nosteret, & impigre facerer,diuidere in primis conducibile visum est: itaque summum rerum , animarum scilicet curandarum negocium Presbyteris commustivi sacramenta ecclesiastica plebi Dei administrantes, orationi, & ministerio verbi eum Episcopo vacarent. Diaconis vero, ut viduis, pupillis, &alijs fidelibus aegenis, ex Christianorum eleemosynis ab ipsis custoditis subuenirettit, curam demandauit, eisque iniunxit, ut Presbyteris quoque Sacra facientibus praesto essent. Quorum omnium numerus cum antea modicus,ct: incertus esset, ei modum statuerunt Cletus, de Euaristus Romani Pontifices. Nam Cletus Presbyteros viginti quinque in Urbe decreuit ; Euaristus vero, qui quartus post Beatum Petrum Episcopus Romanus anno salutis ico. renunciatus suit, Titulos, seu Patochias quae partitionem curae signifieant ex Laelio Lecchio 2 a primus Presbyteris diuisit, ut singuli a se inuicem secreti in sua Vrbis redoce in suo Titulo vel Parochia, confusionis tollendae causa, Divina Nysteria populum edocerent. & Sacramenta administrarent. Huinius vero, qui die I 3. Ianuarii salutis an r 38. ad apicem ecclesiasticae Dignitatis euectus suit, phi res in unoquoque Titulo, siue Parochia presbyteros ordinauit χα qui pluribus in uno Titulo prgerat, Presbyter Cardinalis tanquam prςstantior aliis aest appelIatus. Ita uinus, b quem sequitur, eiusque verba refert Mandos e sed aliam rationem affert Ciaceon. dPost Higisse tempora usque ad Dionisii Ponsificatum, anno scilicet Dominicae incarnationis 1 co. Dionisius Papa Euaristi exemplum sequutus , Parochias, seu Titulos suis terminauit limitibus, Presbyterisque curam Coemeteriorum adiunxit, Platina
recte. ei Marcellus inde, qui anno Christi o . plusve minus in Pontificatu sedere coepit, Titulos vigintiquinque, quasi Dioeceses in Urbe, ad Baptissmatis commoditatem,e rumque, qui ad Fidem ex gentibus quotidie veniebant, commoditatem, quin etiam . Ut Martyrum sepulchris cor, teret, decreto sanciuit; ut Damasi verba rescribens te satur Pancinus f de Ciaceonus, g qui viginti, vi octo titulos enumerat. Denique Sylvester aut summa Ecelesiae Dei pace sub Constantino Magno Christiano Imperatore , aeternaque memoria celebrando, anno ab oebe redempto 3Iq. p titus est, o Presbyterorum Titulos augendo, vigesimum octauum numerum prsia rustier & hunc ad Ηonuphrii Panuini tempora permansisse, di idem loco citato infirmati tar num autem Presbyterorum Tituli riginti, & octo per numerum septenarium diuisi, quatuor Patriarchalibus Basilicis ordine subsequenti erant adscripti.
- Ad Patrarchalam Basilicam Sancti Petri Presbyteri Cardinales sanctae Mariae hiarian beri. q
S. Laurentii in Damalo. Hu . il
. ta IS. Sixti. S. Marcelli S. Susannae.
Ad Basilicam S.Mariae Maioris Presbyteri Cardinales M. Apostolorum, qui non per Titulum , sed per Basi sicam ex speciali nota nominatur. S. Cinaei in Thermis. tumZ B S. se
53쪽
Ad Basilicam sancti Laurentii extra muros adstripti erant presbyteri Cardinales
S. Petri ad Uincula. S. Laurentis in Lucina.
S. Crucis in Hierusalem. . . t
Stephani ta Coelio monte. Ioannis, di Pauli. SS Quatuor Coronatorum.
Quae omnia lueuientius agunt Cassaneus, a de Mosconius. b qui addit, tirium IV. Titulum Si Quirici, & Iolitae in lacum S Ciriaci nimia antiquitate collapsi, & in phanum usum eonversi, suffecisse; & ideo septem Presbyteros Cardinales euilibet Pa triarchali Ecclesiae adscriptos sulciat ipserum quilibet statutum haberet diem in he domada ad ossicia Diuina in Ara principali pro Romano Pontifice persoluenda. Hie autem Presbyteroru Cardinalium numerus ad Honorii huius nominis II. Pontificatum peruenit. Vertam Beati Petri Sedem obtinuit Honorius die r Decembristia quo tempore decedentibus Cardinalibus, nec alijs denuo promotisi, eorum ni merus mirum in modum imminutus fuit, itaut Alexandri re ac Urbani IV. anno a partu Virginis rasi. duo tantum essent Presbyteri Cardinales, Panuino, e & Mose nio ae sic virmantibus. Quorum dictis ne penitus acquiescam, me monet Platina, o qui ait. multos ab hoc Pontifice sacra Purpura decoratos Bisic, licEt octo tantum ab eo reserantur. In electione vero Urbani IV. quae dieas Augusti tisi in Ciuitate Viterbiensi celebrata suit, Cardinales decem, de nouem intersu ita obseruat Paniamf Sel serte Panilinus, de Mostonius intellexerunt de Cardinalibus Presbyteris tantum semotis Episcopis, & Diaconis .fCur autem Honorius II. & alii postmodum Pontis,ees adeo parci in Cardinalibus promouendis suerint, idem Paminus g hane ratio nem affert, quia ob Cardinalium multitudinem multa schismata in Comitiis Rom norum Pontificum eelabrandis c nondum enim lax de duabus Cardinalium partibus eonstituta erat euenire solebant, quibus ut iretur obuiam, Cardinalium numerus paul tim minui creptus est . t Ioa- Postmodum se rerum periodo vertente, numerus Etlamis Catamallum augeriemapu,ve diximus supra. 2 Et hane ob ςausam post mille annorum litteri tum Calistus III .primus omnium Pontificu nouum Titulum addidit, cui sororis filium Ludovius', II1lara m Cardinalem adsclipsit anno salutis a s 3. Titulus vero lait 1 i ii Stalis . lui i libro et i P Indita Fuit is L prope Eeclesiam S.Maria Transty fim'. Vera Malis III hin hine potius re stitutum, quam denuo institutum artat ror : quia inter Cardinales a Paschali II. eruatos viii ex illis Titulum hunc assignatum se in legimus Paschalis vero anno Io99. atquCita annis sermὰ oo. ante Calistum Pontificarentis R. Insuper hie Titulus S.Calisti a Sixto Robliuioni traditus sub Paulo V. reuixit ursitatus IV. alium I. i l .i S. Nicolai inter Imagis . prope Colosseum anno x 78. erexit.: sed hodie non orat. Leo X in illa unius ae triginta iCarditialium liberali lectione anno I s II antiquis simum Titulum S. Matthaei in Merulana. qui per mille, & amplim annos hunc amiserae honorem. restituit, aliosque nouos erexit, videlicet
54쪽
S. Paneratii. S. Bartholomaei in Insula.
S. Mariae in Capitolio, aliis de Araceli Iulius III. tres alias EccIesias Titaeares quoque dixit. A S. Mariae in Via.
s. Barbarae. ia S. Si ineonis . In
Ex quibus tantium primus hodie viget Titulux Paulus IV. Fratri Asiehaeli Chisterio ex ordine S. Dominici qui postea pius ve
nomine Pontisex Maximus renunciatus suin in Senδtum Purpuratorum Patrum a no Iss7. salutis assumpto, nouum quoque titulum adgnauit, nempes. Mariae super Mineruam. Pius IV Iomnem Antonium Sotbellanum post Purpureum Galerum princi Titulo se S. Mariae An Iorum in Thermis. B Pius V anno saluus is 6 s. in assignatione Titulorum Cardinalibu a Pio N. antea lectis, tres nouos erexit i sunt autem S. Triphonis. Aia S.Hieronymi Illyricorum. S Euphemiae in Vico Patritio. Habes igitur nouos Titulos Hr a Calisto in unum,i sisto IV unum, a Leone x undecim, a Iulio iri. nres, a PauIo IV. & Pio IV. unum pro quolibet, a Pio V. tres quibus si xxvr ra. antiquiores addas, erunt omnes XLIX. Denique Sixtus Ut post Cardinalium numerem praefinirum,' a' Titulos quoqueta unicuique ipsorum assignandos duxit, b eo'ud in tres diuisit gradus: ex antiquis: ex posterioribς r de ex noui,ab ipsis additis i antiquos, εο postariores iam retulia in mus, nee amplius in hoc tempus terendum puto ς noui autem sunt S.Ηonuphrij in IanicuIo, illius statu mutato ex Ducoma in Presbyteralem Titulla S. Augustini. i S Mariae de Populo . . t I Z I a S. Nexit in Aventino -- r . D Blasi de Annulo Aune Paulus V. ad Ecclesam Scirothilsiae non lante deceniar extractam, inaniturit S.Mariae de Pace. I. . S.MIuatoris in Lauro S. Petri in Monte aureo P lve. . i Sanctiss. Trinitatis in Monte Piaclo c. : II S.Mariae Transpontinae Uriantiqessueta Diaeoniis, quatuordecim tantum retinentia edixit e suae nirems.Mariae in Mesm. S Mariae in Cosmedin.
S.Mariae in Ula lata. S Mariae in Porticu S.Αngeli in foro piscario S.Nicolai in Careere Tulliano. S. Mariae in Dominica. S. Eustachii. S. Viti in Macello S Agathq . i : zmS Georgii ad Velabrum rAd hane materiam Titulorum Cardinalium vide Anastasium Cerinon. e Post Titulorum enumerationem, quomodo eorundem assignatio nouis Cardinalibus fiat, si quis exquirat, non utique reprehendendum puto. Hanc autem adamus-Sim docet Auctor Romani Caeremonialis d modo instascripto. Auedunt Cariana hi denud creati onus pos alium ad Ponti em, qui aeripiens annulum precim m M hocpraeparatum, immittit in digito annulaνi dextera manus Caria sis, o haec, B χ μι
55쪽
aut ilia verba profert. Ad honorem Omnipotentis Dei, Sanctorum Apostilorum Petri, ct Paus, ct Sancti N eommiuimus tibi mel am Sancti N. eum Clero, erpopulo , ct capelli restoreun in formam, quae eammini consueuis Cardinalibur, qui eandem Ecclesiam in Tιtulum habuerunt. Novi au tecti Cardinales quainfix antea in ecclesiastica Praelatura constituti effcr t, animium portare non debent, priusqua,nillum a Pontifice recipiant. Recepto vero annitio, di assignato Titulo, pedem , &manum Summi Pontificis osculantur, mox Sararissimus Pater illos ad osculum oris eleuat, nec adfringitur hςc in ordinariis Consistori' agere .sed in Circulis,& COGMesationi ous, si 'q*ndo Cardinales aliis de causi ad . sui conspectum accesserint, per icero val*t, Midqm Caeremoniaruiri Auctor testatur antra Miandem me muὶ , xitulo huius Capitis me pollicitum sulci,quam habeant munentissimi Cardinales in Ecclesiis, suo Tit lo assignatis iurisdictione, edocere; verum mn hanc arxistri rico, inter Privilegia eorundem Cardinalium pertractandam putaui, i e graueris propterea ad priuilegium XIV. recurrere. Interim Ciacconum consule in additionibus ad vitam fi Higini j ripae, in primo discursu originis S. R. E. Ufilii lium eversi minales ii suis titulis. bSed quoniam in enumeratione Titulorum supra saeta omisimus Ecclesiam V lS Caii. quia huius mentionem apud PQui Mim non inuenimus, cum tamen certum iit, hanc fuisse Ecclesiam Titularem,ut Cipecomita e scripsit di x πω I. dc ultimo loco posuit se et si um qumi e .prope Diocletiani Therm viaisse, hie supplemus . Nam post hominu M memoriam immortalis mentoriae Urbanua Vi it . eoae m loco,quo Ptium hulla pene vestigio exiliente . Ecclesiam . Titulumque restituit, atque exornauissobsule.ζαι futuraqhe memoriae consultum esset. - addita est i in
Denique quia Presbyteri Cardinales numerum quinquagenarium exoedere nequeunt, ita Sixto V. decernente . unus Titulus abundaT ,quod consulto factum est, ut scilicet si eontingat Episcopum, aut Diaconum esse racecancellarium, occupetq; S.Laurentii in Damase Titulum, nullus desit alicui Presbytero Titulus, proinde Episscopus, aut Diaconus ille possit Episcopatum, aut Diaconiam cum Titulo S. Laurentii retinere, ut in Alexandro Card Fartesio Episcopo , de Alexandro Diacono primum . sed postea Episcopci Card. de Montalis nuncupato, ci hodie in Eminentiis. Card. Francisco Earberino contingitai vide Gennonium . d EVerum quia de Titulis Cardinalium diximus, de Laelio Zecchio teste e partiti nem Curiae significant, aliam quoque significationem habere mihi testantur auctore si siquidem in Codice Theodosiano, s de Iustinianeo, g Nouellis, b Authen. i Iure Canonum, A de aliis, Titulus Memoriam , seu Ecclesiam denotat, quod in loco, ubi Ecclesia erat erigenda, Crux poneretur in Titulum: dc Prudentius me Christianus ι de Titulo haec habet.
56쪽
NOTITIA CARDINA LAT. CAP. VII. 13
Et de Passionibus Apostolorum an hunc modum a Parte alia Titulam Pauli via fera .rt OHiensis. Romae autem obtinuit vetus loquendi usus, ut non omnis Ecclesia, Martyrumue
Memoria Titulus dicere tur, sed tantam insigniores Ecclesiae, quibus preficeremur Presbyteri Cardinales : ita Baronius. b
VT praescriptum strue is ordinem, post Cardinales Epistoros, & λει
teros, Diaconorum, ordinem- inquiramus Diaconus graeca dictio est; hebraici Levita dicitiir, latinὸ vero ministrum, siue assumptum, siue osse rentem designat. e mut enim in Sacerdote eon eratio, ita in Diaconori ministerii disipe oculo habetur Iourando a teste, qui ad hoe probandum inter eaeteta, quae Deus Moysi in veteri lege e p cepit, haec in i medium affert. A Nira inquit Tribum leui. Ose ram are in ranspectu Aaron Meretatis, er ministrentini. ct excubent. Θ abfinue αδ morqvrd ad cultum pertinet munitudinis raram Ta bernaculo testimony, ct euritori ni Tabemaeiai frementes iu mmis eris idie. Sed recedant vetera,noua qi e is institutiones inquiramus . Apostolorum tem pore Diaconorum ordinem exordium liabuisse ,eorundem Apoetolorum Acta f te santur: cum enim factum esset murmur graecorum aduersus hebra , eo qu6d draspicerentur tu ministerio quotidiano viduae eorum, conuoeantes duadecim multia inem Discipulorum. septem viro et illis boni testim ij, N planos Spiritu San et O. ae sapientia super hoc opus elegerunt, berunt autem electi Stephantis, Philip pus, Prochus, Nicanor, Thimon, Parmenas, & Nicolaus aduena An tiochenus o . io ductus exemplo Euaristus Pontifex ad Episeopos Mica hos scribens sic ait. 8 Diaeoni t qui quasi oculi videntur esse Episcopi mo quae retanitate iuxta Apostolorum consitura septem debent esse,qui euHodiant Epyispum praedicantem, ne aut ipse Episcopus ab insisatoribus quoquo modo . Diti . aut iadatur is suis, auaverba Diuina detrahendo, aus insidianis polguant , vel despiriantur; sed voltassumtali redoleat feruore, O pax reaedicata animi cum votan se eoncordet. Hinc etiam deductum essu putat Durandus, is ut septem Diamia inter Missarum s lamnia Summo Pontifici celebranti assistant. Hunc autem septenarium numerum Diaconorum longo tempore durasse, neque . que um usque ad mille annos , quia ante id tam pus maiorem Diaconorum numeorum in Ecclesia non inuenerit, testatur Pan uin.:i mimuis Platina in vita Sixti huius nominis primi ab hoc Pontifice undecim fuisse Diaeonos ordinatos asserat. Verum Pan uino fluet Ciacconus, fi & illi addens in nouitar impresso opere , I dum ita in libro de Romanis Pontificibus adnotarum esse ale. Et suadetur etiam , quia cum hi Diaconi Regionarii dicerentur, Urbis vero Regiones licet antet xiii I. post Nerotiis incendium septem tantummodo remansis.sent, Tacito sic dicente. In Regione a Xra M. Roma d uiditur , quarum quatuor integrs manebant, tres solo deiectae, septem reli is paxea tectoνum L stias pererane ora, ct semιπRa cte. 4uamobreni sicut septem Curatores, aut Capita Regio- . Rum Vrbis erant ciuilia tractantia , ita septem primores Diaconi, qui sacram Reliaraonem Chri nam promouetera. pauperum inopiae de ecclesiasticis thesauris, de , fidelium oblationibus i Subdlaeonis collectis. ab ipsis vero Diaconis custodisis, E quantum in se effet, subuenirent, vitaque, si opus effet, exposita, pietatem tuerentur, ex decretis Symmachi, aliorummae Pontificum constituti fuerunt: floruit autem
Symmachus tandi Domini υ8. in cuius decretis ita Diaconi Regionarii subseri . Cypriamex in πο-r S R. E RrmonisAnimae bis Dbferiis,'conse sere Ana Iasus Diacanus Regionis prima' cri s. Citanatus Disonas R inanis quintae subscris. - , , . lia... Icto res maeonau mmonis secunda 'Fri . Tertultas Regioni3 quarta subfri . . Sedatae Symmaehum Beatissimum Pontificem Sylaestrum primum in Cancilla
57쪽
Romano intra Thermas Domitianas anno salutis yz . celebram septem Diacon Cardinales Regionarios septem Urbis Regionibus assignasse, constat, Baronio teste, a & eum hoc septenario Diaconorum numero duo deessent, existentibus tantilin quinque, nempe Fabiano, Marco, Liberio, Archidamo, & Iulio, ordinati filerunt ab eodem Pontifice Priscus, de Theodorus. a Sed restitutis etiam X1 Iit in Urbe Regionibus, &aucta Romanae Ecclesiae in testate, nedum Diaconi XIV. singuli in unaquaque Regione ordinati sunt, sed alii multi. Dignior v ι, seu antiquionDiacosus Cardinalis, tute Archidiaconus a pellatus suit. Quibus XIV. Diaconis Cardinalibus Regionariis alii quatuor Diaeoni Cardinales, Palatini ad Regionariorum ditarentiam vocati, quod assiduis in Pal tio manerent, additi fuerunt. Horum autem munus erat Lateranensi, de Vaticanae Basilicis, vel Romano Pontifici in iisdem celebranti ministrare , quos de Altaris Diateranensis ministros appellatos se legisse a mat Panuinus. θ tenim ex collationibus, & legatis virorum , ac matronarum Romana dilata Ecleresa; ut Anainianus Marce llinus e ethnicus alictatur ,& praediorum, dom ruumve possessionibus at Pre byteris ,& Diaconis Cardinalibus adeptis, non amplius BRegionarii dicti senr, sed ex vi sis, praediis, sandis, aut agris , a piis siue viris,siue is minis ad alendos Ecclesiae mi inistros relictis; nomen sortiti fuerunt. Iline Tituli Ecio iiij, Vestinae, Pammachii, Lucinae, di similium, quorum mentio frequentar o eurriti ortum habuisse testantur Ciacconus, d & Panuinus. everum nedum Titillos immutatos Ciisse constat, sed numerum quoque auctum .itaut Paulo m. sedente anno Domini a sqs decem δέ nouem Diaconos Cardinales vitientes se vidisse ammat Panuinus, s addens postmodum a Pio IV. denuo num rum ad XXV auctum ς quamquam haud ita multo post quatuor ex ipsis Diaeonis in Presbyteros eonsecrati suissent. Patet igitur ex praenarratis, Diaconorum numerum pluries variasse, itant aliquando VIL quandoque x1 v. interdum xxx. de insuper xxv
Sixto autem U. Ponti Max. sedente, vel quia pauci numero , vel quia a Romana Curia abstntes erant, itaui non raro Presbyteri Cardinales loco Diaconorum contra Patrum instituta Pontifici assiliere, Ze ministrare cogerentur, idem Pontifex Ca dinalium numerum iam ad septuaginta firmatum,ut Episcopi VI. Presbyteri L. Di conixi v. sint, &esia debeant, suo Diplomate sanciuit. g- md autem diximus de mutatione Tituli a Diaconis Cardinalibus facta, hanc tripliciter euenisse inuenio Primo enim loco Diaconi negionarii dicti sunt: seeundo a domibus,praediis,alii sed bonis possessis: tertio a sacris Aedibus in Diaconias erectis denominationem habuerunt,& haec tertia ad haec nostra tempora retenta est Immo a Sixto V. sancitum: b inuenio,ut de caetero in quibuscumque litaris Apostolicis, m . qui biis Cardinalium subscriptio manu propria facienda erit, iidem Cardinales etiam Tituli, seu Diaconis, vel Episcopatus sui Cardinatatus nomine expresso, se se
scribant . . Nullam tamen animarum curam, vel Sacramentorum administrationem in Ec
elesiis sibi assignatis Diaconos Cardinales habuisse,ex Gelasii Papae Sanctione i a
parci., & affirmant Panuinus, alijq. locis superius add ictis. Quaenam vero sint Ecclesiae tu Diaconias erectae ,& Diaconis Cardinalibus gnari solitae, dictum est supra cap. proxime praecedenti. Neminem vero in Diaconorum Cardina tum numerum assii mendum esse, nisi saltem in xx I ris suae aetatis anno constitutum, vi scilicet intra annum omnino ad saera Diaconatus Ordinem valeat, de debeat promoueri, ab eodem Sixto V. st sen- citra mapparet: haec autem Sanctio ex Hostiensis I doctrina roboratur, dum assi mat, nullum inter Cardinales esse, quin saltem si Diaconus. Et si Cardinalis in Diaconatus ordine constitutus non fuerit, ab electione Roma ni pontificis renessendus erit ex Pij Q rarti Constitutione: in quod quidem statutum de tam pium videtur ex Concilio Viennensi sub Clemente V celebrato,cuius Sanctionem habes u in haec verbi. Statuimus, ut sellias de Getero in EeHυθι Cath aBbus, ct Colligiatis Cocem babeat in Capitulo, nisi saltem in Subdiaconatus o dine fuerit conctitutus.. ubi glos i .etiam ad Cardinales squamuis in droe sacro Collegio Diaconorum tantum ordo reperiaturi ut diximus ex doctrina Hostiensis iam adducta superius extendit.
H.ratio classimi mi est ex Epistola Theodusii Imperatoris prima Synodo Ephesing
58쪽
NOTITIA CARDINA LAT. CAP VII. 1 s
eocciripta, se a Gratiano a relata, Illicitum inquit ess, qui non fir in ordino, a L λὼμά iactes saHicis miseri uraritatibus. Qui enim ad Diaconatus, vel Subdiaconatus or--ἀa 96.dinem promotus non es , a Clericali statu recedere potest; b ut de Henrico Car -- -- dinali ad Regnum Lusitanum , de Ferdinando Mediceo ad Magnum Etruriae Dueatum assumptis restitur Paleottuas e ec nos Furdinandum Gonragam, Paulo Quinto sedente, cra dimissa Purpura Mantuanum Ducatum accepisse vidimus; atque re- IH - --- centissimeIdem egerunt Mauritius Princeps a Sabaudia,Camillus Princeps P mphL HUlius, de Ioannes ΚUmirus de Polonia, de quibus omnibus Iaae pertractat Laro lux Cartharius Concivis meus, de Advocatorum Sacri Consistorii Deeanus in ulla Peorundem Ad uocatorum, ab ipso elaborato. Vetum cum haec iuris positivi tantummodo habeant assistentiam , illis aliquando Summi Pontifices abrogarunt; nedum quoad aetatem, sed etiam quoad vocem in
electione Pontificis ; quam rem si sius iusta, ubi de Cardinalium lectione agendum
erit, pertractλbimus. Interim nosse ne pigeat, quae Iacobatius , d & Mansredus e scriptis mandarunt, a d. riis tu Cardinalem scilicet maiorem esse administratione Episcopo, de ideo unus ex Diaeo- ν nis Caresinalibus Pallio induit Archiepiscopum praecedente prius instantia ficta in stereto Consistorio per unum ex Advocatis Consistorialibus Panormitano f te. Iste . Ex Cardinalem Diaconum, etsi nullum ex ordinibus sacris habentem, benedicere tamen solemnitEr posse, Mart. Laude n. s assirmat. 'a -- ..-Neque facienda vis est in verbis Theodosii Imperatoris, quia ex lectura eonstat
Candidiano Comite a quaeumque ecclesiasti ea dignitate seiuncto ipsium fuis- ι ρο - loquutum ; 3e ideo nulla adest cum S. R.E. Cardinalibus proportio . quippequi eum '
Summo Politifice unum corpus constituunt , di uniuersalem Ecclesiam repraesentant. Tandem ex eadem Sixti V. Ranctione b notandum erit. Si quis Cardinalium . A Cis . so. . Ci Di ponatus Ordine insignitus ex deuo tionis seruore prout ad Eminentissimo, ac D omm. Reuerendissimo Francisto Diacono Card. Barberino san.me. Vrbani Octaui ex gerniano fratre nepote factum fuisse stimus ad Presbyteratus ordinem promotus fuerit, nihilominus in eodem Diaconatus ministerio permanebit, quosque ex denuo creandis Cardinalibus alii Diaconi praefinitum numerum xl II r. suppleant,& in eius subrogenear locum. Haec autem ubi expleta suerint, Diaconus ille Cardinalis ad Presbyteratus ordinem promotus Cardinales omnes Presbyteros post eum sacra Irurpura decoratos antecellere debet, ex Clementis octaui Sanctione . iSed cum aliquando interrogatus suissem, an praeter Diaconos Cardinales fuerint ti ze, ietiam Cardinales Subdiaconi; prima fronte negati ud respondi, quia ex iam dictis os. '. triplex tantum ordo Cardinalium apud probatos Scriptores reperitur; verum eum 'i Ciacconem, illique addentes in vitis Pontificum, de Cardinalium denuo reuoluerim,ra inueni Frideri cum Lotharingium L Victore i I. cacra Purpura decoratum anno Ios TCardinalem Subdiaconum nuncupatum, eodemque quoque titulo insignitum rΗildiurandum Soanensem inter Cardinales a Nicolao II. creatos sub num q. ita de scriptum D Hudibaean s Bonisν ius anensi TUcus Monaebus, Gotine Prior Cismare is, ex Ablate S Pauli extra Vrbem via Omens, ct S R B. Carae Subdiarano, ct oeconomo ApoHoliea Sedis Arctidiatanus Cardinalia xMariae Dominiea Dctas es Haec Ciaceonus, de ante ipsum Panuinus: atque hi duo G dinales Beati Petri Sedem adepti suerunt, hic Gregorii VI r. ille Stephani In n men habuere. vlterius apud Baronium fi Papae Alexandri MI. Nuncios suis , κα Diaconum Sancti Georgii , de R. Subdiaconum Apostolieae Sedis Cardinales, T. δει- inuenio: de Guglielmus Tyrius I Ioannem Subdiaconum Catamalem S. R E eo, 7 Vel , 'E memorat.
59쪽
De Cardinatami Dignitate . . A Voniam diuisio ex Rethorum traditione est,per quam aperimus quid con
ueniat, quid in controuersia sit, de per quam exponimus , quibus da rebus dicturi sumus, ut audientium animus praeparetur, ideo Cardinatatus Dignitatem in triplicem ordinem diuisam supra retulimus, sequitur in do . ut de ipsa Dignitate dicamus. Est autem Cardinatatus Dignitas adeo sublimis ,& eminens, vi nulla prorsus in Ecclesia Hierarchia maior Summo Pontifice excerto reperiri valeat; nam etsi Episcopalis ordo, siue gradus, uti Saeramentalis est, superioritatem quandam p testatis supra alios ordines Meerdotales habeat, administratione tamen, qua S. RECardinales in uniuersali Ecclesia regenda, & in maioribus causis definiendis Roma- Bito assistunt Pontifici, Episcopis prosectd digniores esse di euntur, Antonio Paga. a teste, qui ex Diuo Augustino b desumpsit, dum ita D Hieronymo scripsit . Quanquam secundum honoriam vocabula, qua iam Eulsa Uses obtinuit, Disopatus maior Presbteriosis, tamen Auguriinus in multis rebus Hieronymo minor eu. Haec Augustinus, cuius minoritatem interpretatur Ludou. Roman e quia S.Hierondimus Damase Papae assistebat in administratione uniuersalis EccIesiae, Augustinus v ro uni tantum Ecclesiae praeerat. Et hae ratione motus Staphil. d scribit, nobiles Venetos nobiliores esse nobilibus Ragusinis. Immo ne dum Episcopo, sed etiam Patriarcha de consuetudine Romanae Curiaec quae seruanda est) Cardinalis, quamuis Presbyter, seu Diaconus praesertur, ea ratione , quia Cardinales una cum Papa iudicant omnes, & consequentdr etiam PM Qtriarchas a sunt etiam Cardinales Coadiutores Pontificis in executione Sacerdotalis officii: ita Lancelloti Corrad. e qui multa quoque alia congeriti videndus est etiam Cassaneus, s εἰ alii per eum relati, dicentes unum corpus constitui ex Pan 3e Ca dinalibus; atque hoc suo Diplomate roborauit Eugenius IV. g in haec verba. Ipsi praeterea Cardinales pro honoris, ae dignitatis eminentia partem fui eo poris Summὸ Ponti es a pellant. Ex quosne viti dubitatione ostenditur, in Caput Eecisa , quod Hi Papa , contigua sui corporis membra, quae Ρnt fratreι eius Cardinales ,reaeerteris mel a membris, ae partibus bonorari dediere ere. Huc usque Eugenius,c ius sententiae fi nondum acquiescis, audi Henrici VII. Imperatoris Sanctionem,post receptum in Urbe a Clemente U. Sacri Imperii Diadema anno alutis nostrae I 3 Ia. Pisis editam. Henricus VII. Diuina fauente Clementia Romanorum Imperato AuguLius ad aeternam rei memoriam. Reddenus honorem , ct debitam reuerentiam summa, ct indiuiduae Trinitati , euius prouid/1itia, di miseratione benigna Romani Imperi j Diademas epimus, ct gubernamus Imperium ere omissis aliis seu propter Romanum Ponti em, , ipsus Ecclesiae Cardinales, qui Ilant eius eo poris parapreclara, ab omni iniuria se refripamus alienos ere. caetera videnda sunt apud Cherubinum iuniorem. θNec leue mihi videtur argumentum dedi ictum a s muli, nempe ab Electoribus Imperatoris, qui summa Dignitate pollere dicuntur, eo quia sit illis huiusmodi s cultas attributa, ad S RE. Cardinales, qui non Imperatorem, rerum scilicet tem poralium Dominum, sed Iesu Christi in terris Vicatium , Beat Petri Successorem, de sub cuius potestate spiritualia euncta locantur, eligendi facultatem habent. i mTanto autem spiritualia temporalibuς sunt praeferenda, quantis anima praesertureorpori; eaq.collocanda est inter Pontifice Maximu,& Imperatorem ac Reges differentia, quae inter Solem, ac Lunam adesse videtur, ut est Innocentii III sententia ad Imperatorem Constantinopolitanum scribentis in haec verba Praeterea nosse debueras, quod fecit Deus duo magna luminaria in mamento Coeli, luminare maius, ut prse et dies luminare minus ,ut praeesset nocti, Utrumque magnum, sed alterum maius . Ad mamentum igitur Coeli, hoe eLI uniuersiis Beela seit Deus duo magna Iuminaria, ideLI duas innituu Dignitates , quae funt Ponti alis auctoritas,er Rega is potems;sed tua, quae praein diebras det spirisu ilibus, maiorem gus vero earnalibus minor, ut quanta in inter Solem, ct Lunam, tanta Inter Ponti-
60쪽
NOTITIA CARDINA LAT. CAP. VIII. i
Ponti res, Reges di 8entia cognosca tur. Et supra. Non negamus, quin praeces lat Imperator in temporalious tuos dumtaxat, qui ab eo fuscipiunt temporalia, sed Pontifx tu spirituamus anteetant, quae tanto sunt temporalibus digniora , quanis anima praefertur eo; pori. Hactenus Innocentius hic t se libens vero ad Patriarcham A Constantinopolitanum , a vi aliam inter Pontificem , & Principes assignaret differentiam, haec ait. Caput Pontificis chrismate conferatur ; brachium vero Principis oleo delinitur, ut o tendatur, quantast disserentia inter auctoritatem Ponti eis, ct Principis pote latena cte. Si plura desideras, consule Amadeum a Ponte, b & Iti-livum Cartharium Conciuem meum , & dudum almae Vrbis Senatorem , in sua e pios a Disputatione', pro ecclesiastica immunitate lucubrata, & a Carolo ipsius filio typis euulgata, ubi ad saturitatem de huiusmodi pree minentia perleges, Nos autem nostrimi re assumendo argumentum, dicimus, nedum i simili, sed etiam a sortiori procedere, quia ex ipsis Electoribus regulariter non eligitur Imperator; sed ex ca-cro Cardinalium Collegio Sumui iis Pontifex constituendus est, vi in Basilica Constantiniana, stephano li I. Pontifice prasidcnte , sancitum legimus e B Verii in quia de Cardina latus Dignitate, & eminentia multa dicenda sunt instata, ubi de priuilegiis Cardinalium agendum erit, non hic ulteritus immorabor: omittenda tamen non sunt, quae Petrus Damiani a figonio d relatus scribit . Romani C diu σοι inquir Romanum Ponti rem principialter eligunt, ct qui Myram aliis prerogati urs non mod3 quorumlibet Episcoporum, sed etiam Patriarchartim, atque Priamatum iura transcendunt, fulvo quippe iniuersει messae Sacramento , uti funioenti Unicis lapidis, iis lucerna unius eandelabri. Quaedam vero Cardinalium attributa reserre non inutile duxi. DLii enim meridi i primi gradus, Patres spirituales, Fratres Pontificis, Cardines orbis, Coinsiliarii, Auditores, Consultores, Assessores Romani Pontificis, principes illustres, si petillii iti es, Columnae Ecclesiae, lumina Ecclesiae, Stellae , Cardines, & Caput uniuersae Ec-C clesiae, Apostolorum Uicelerentes, Pars Corporis ipsius Papae, sic se habentes ad Param, ut Senatores ad Imperatorem, stripti in Diademate Principis, Regibus aequurarantur, similas Praesecto Plaetorio, Maximi, Splendidissimi, Potentissimi, Eininentissimi, Daui, quoniam eorum Senatus Diuinus est, Lucernae ardentes, Ic Candelabra lucis, decoris, praestantia, atque splendoris, Filii dominaturi uniuersae Terrae, non Urbis, sed Orbis uniuersi pondus substinerites, summorum sacerdotum , ac I euita rum vice fungentes, uniuscuiusque iudicio veritatem , di integritatem vitae elucentes. Haec , & alia multa Cardinalium attributa obseruarunt Mansired. e Rotrian
Paleoti. g lacobat. θ de Lance II. Corrad i. Omittam hie etiam reserre, quod velut animaduersione dignum refert Cardinatatus quippe Dignitatem non adeo illustrem,ut hodie est,aliquando fuisse, sed Epistopali inserior: ira, it aut Dignitate minui, Se gradu deprimi existima-U rent Epistopi ante Clementis V.& Ioannis XXII. tempora, si ex Episcopis in Cardinalium Collegium cooptabanturi habebant enim Episcopi praerogatiuam, ut immediate post Pontificem ante Cardinales in literis Apostolicis se subscriberent Comprobatur hoc ex Bulla Ioannis xv I qua in Sanctorum numerum relatus est Sanctus udatricus Episcopus Ciuitatis Augus anae anno salutis y33. hic enim vides
post Ponti sicjs subscriptionem. . Ioannes Epis opus s anagninae Eeiaesae eonfensi. Benedi itas ut optis S Pipernensis Ecelsae eonsens. Doministis Episcopus S. Ferentinae Emessae eonsns. Deinde sequitur. Crescentius Episcopus S Disae Candidae Beelsae eonsens cte E Hunc aute Episcopatu diximus si pra m inter septem Episcopos Cardinales adscriptusuisse, de secundo loco, post Ostiensem scilicet sedisse. Et sequitur deinde subcstiptio Cardinalium Presbyterorum,atque Diaconorum Aliam similem subscribendi se
mana videas apud Baronium. nEx hac autem subscribendi serina in dubium reuocari videntur, quae diximus se pra ex Pan uino,anno scilicet 768.collidi itos filisse septem Episcopos Cardinales hebdomadarios,qui in Ecclesia S Saluatoris obseruarent Missarum colemnia &c.Constat enim hanc Ioan xv. Bum non irat edita si isse post praedictorii Episcoporti institutione an .et. 13. nec alius ex illis subscriptus apparet, qua Episcopus Sylvae candidae, de hie nec etia se Card. appellat, ut secerunt subsequentes Presb. & Diaconi Cardinales.