장음표시 사용
21쪽
faetida admodum, maligna, & aliquando gangraenosa ita plerumque
corrupta, ut immissum Ferrum non sentiant.
23. Habent nonnulli in hoc morbo illaesas gingivas, sed defaedata crura, qui vel eXore vel eX naribus sanguinem rejiciunt. a . Morientibus ex hoc malo plerisque delitescunt macular, & aliis a morte essiorescunt uberrime. De curatione scorbuti nihil hiescribam: Varia enim haberi, apud varios authores, de hoc morbo curando, consilia , ij qui ex libris curare solent, absque ulla ratione, bene sciunt. Vellem autem hoc unicum observentilli libelli me, ut nos excrucient aegros solis calidis remediis, ad Scor butum specificis, sed latius studium suum exerant dc perpendant, num Scorbuti constitutio omnimodo sit frigida 8 num vitium sit in nuda viscerum obstructione λ num aliquid sanguineae massae,& hepati tri
22쪽
SOROR PRIMA. 23buendu ne censeant.. Quod ad Bellonam attinet, hanc ita curavi. Mittendi sanguinem occasio aderat nulla ,
itaque primis quinque diebus dedi
Nodium capi antiqui, infusionis fol. sen. & rad. polypod. cum pauca cina-.mom. Postea per sex dies propinavi, singulis vicibus ex sero laetis eXtracti hellebori nigri,fol. sem. an a Bjrad. mechoacan. Bj.str. de pom. sm-plic. J j. M. Hora tertia qualibet die dabam I ij. de sequente: A. aq. scolopen dr. I iij. e patic. I ij. manus christi perlat. S L solui. margaritar. Sj. succ. citri J s. succi granator. J j. spiritus sulphur. acidi gr. H. M. de morsulis his bis in septimana jejuno ventriculo, sumebat unam, quae ponderabat 3 j. A. flor rub. anti- .monii correcti cum spiritu vini B j. auri vitalis B ij. trochis recent. de cappar. absynth. de lac ca ana 3 j. sacchar. in aq. cina mona. dissolui. j ij. instili. Ol. citri 9 g. Fiant morsuli. O
cto dier sudabat,eκ sequente sed leni-
23쪽
ter. A. ligni sancti ra spei. I vj. sartae j iij. passii lar. exaci natar. J ij, cina
XV. adde spiritus ligni sancti J j sayr. scabios. 3j. de tribus. J saceti iam- bucini S iij. M. Ex residuis farcibus
decoctionis, curabam conficere balneum additis: ivae arthriticae J j. scoriae ferri R i. cupri, stanni, ana ius. nitri, aluminis ana J iij. herbar. camo mill . a seri , polytrich. ana m. ij. lavendul. beton. ana m.j.M. Coquantur in aq. sussciente, ad consumptionem tertiae partis, & sedeat in hoc balneo aeger,usque ad alas tectus, nec admodum sudet quod praecavebitur, si aqua non est supra modum calida. Antequam balneum ingrediatur, ca-
balsami Peruviani, a quo multum Ju vamenti expertus sum gr. V. str. gra
nator. J s. M. Post balneum inungantur hypochondria hoc unguento. Α- gum. ammo. aceto dissolui. J f. Pinguedi. anserin. 5 i. ob spermat. ceti
24쪽
mentum, tegatur locus linteolo calido. Ventriculus fovebatur post balneum sacculo qui continebat,nuc.
most h. pulverisset. o iij. garyophyli 33 ventricul: anserisn j. Vngebaturos ventriculi lini mento ex balsam. mentit Θ j. ol. nuc. moschat .eXprest. 3j. M. Porro quae ad menstruorum promotionem appropriata erant medicamenta, justo tempore & modo adhibebam, non sine fructu. Victus ratio ejusmodi erat. Cibis alebaturco n comi facilibus,& boni succi moderate calefacientibus, tenuibus, incidentibus etiam subinde atque attenta-antibus&abstergentibus: quibus leviter adjiciebantur adstringentia. Frequens erat polenta hordeacea dc avenacea, vel jusculum hordei excorticati, cum vino per seiaceum redacti. Potus erat decoctum passularum in vino & aqua , adjecto ovi vitello. Amygdalas etia in dabam cum colatura,decoctorum furfurum triticeor B rum
25쪽
rum apparatas, quibus amarorum aliqua pars erat mi Xta. Ante cibum per horam unam sumebat gij- de sacchai Torolato Vitriolato. In mensa utebatur j usculo frequenter eX capparibus, non salitis vel a sale ablutis. Α romata in cibo pro flaccidi corporis &morbi eκigentia, interdum miscebam. Condimenti loco, utebatur capparibus ipsis, cum uvis passis, pauco cinnamomo, o Xysacchar. Vel oXy- metite. Melius est si cappares, dentibus,vel arte priusquam deglutiantur, alterantur. Salis loco, usurpabat pubverem nostrae descriptionis ex rad. aasonis, sal. juniperi, cochlearia & nasturtio cum speciebus aromatici rΟ- sati, praeparatum. Potus si cerevisa bona, vetus & optime defaecata , maxime scolopendriaca & absynthites, uti & vinum ex eadem herba, vel chamaedryo si placet confectit. Cum vero cerevisa Hamburgensis exacte . defaecata saepe non habeatur, soleo iniicere vini mensurae spiritus vitri-
26쪽
SOROR PRIMA. aroli 0 g& spiritus tartari g. viij. Aqua
lactis, lac caprinum, vel in ejus desectu vaccinum recen S, quoq; bibi potest. Coquantur autem in hoc prius sisymbrium, cardam ine, vel nasturtium hortense, cum foliis latioribus. Illi qui lacti assuevere, eoq. delectantur & innoxie bibunt cochlearia uti possunt sine noxa. Finita mensa fa-eio pillulam unam atq; alteram Cum strupo granatorum ex speciebus dia- margariti frigidi, additis corallis &guttis aliquot spiritus sulphuris acidies tincturae corallorum . Aer erat in cubiculo mundo & lucido, ad calidi-
tatem & siccitatem dispositus: interdum fumus excitabatur, eX ta in mali aca & ol garyophyllorum Tristes animi affectus quantum poterat, vitare cogebatur & in caeteris rebus non naturalibus observabatur mediocritas. Et ita Dei clementia restituta est pristinae valetudini Bellona. Quaestio est. I. Utrum pri 1ci Medici Arabes & Graeci Scorbutum
27쪽
as 4 TRIADIs cognoverint & descripserint ρ Sunt
qui negant, ego affirmarem ex sequentibus fundamentis. Avicennac. 3. fen. II. tractat. c. f. quandam symptomatum quae in Scorbulo apparent , recenset. congeriem. Et
quamvis de his agat sub titulo apostematum splenis, tamen de morbo simili Scorbulo egisse videtur, & r tione splenis. & respectu spleneticarum aflectionum. Id enim parum ad quaestionis negativam facit, quod dicunt : quamvis Avicenna proXime de Scorbulo egerit, tamen eundem nomine suo proprio non depinxit. Hoc enim ipso insinuant, de nomine certamen esse, non de morbo ipso.
Licitum enini nobis sit illud ipsum symptoma, quod Avicenna spleneti
cum morbum nominat , appellare Scorbutum : quod nomen fictum ex Danica & maritima germaniae lingua est, quas ruptum ventrem quis dicat. Si germanus fu i set Arabs Avicenna germanicum forsan nomen
28쪽
bes essemus, Arabico illum indigita. remus titulo. Videamus Hippocr. La. praedict. se l. a. qui scribit: Quibus lienes magni, iis gingivae vitiantur,& Os grave olet. Quibus autem lienes magni sunt, neque sanguinis
eruptioneS contingunt, neque Os gravve olet, i n tibi is ij mala ulcera habent, de nigras cicatriceS. Quis ex his non videt Hippocratem duo praecipua signa Scorbuti dei. notasse, utpote gingivarum vitium;& tibiarum nigras cicatrices 8 Quod autem diverticuli loco dicunt : Hi pocratem in ea sententia esse, quoη
eodem tempore, utrum qi illud syni ptoma, in splene magno non conjungatur et in Scorbulo autem simul gingivas putrescere,& tibiarum lituras amplas livescere : quod isti ita in te
pretantur Hippocratem dico, male agunt. Falsum enim esse apparet, hoc illorum axioma : Semper in Morbulo ingivarum vitium tsbiarum situra
29쪽
adesse debent . Permulti enim vnbm-tur Scorbutici, qui lituras in pedibus habent, nullo praesente dentium vitio, & contra. Hoc & ipsi aperte si tentur, quando dicunt G humor melancholicus acris non fertur sursum. sed subsidet, tibias maculat & exulcerat , si vero ascendit ad os, corrumpit gingivas. Videant ergo an necessarium hi utruinq, illud symptoma sem per conjungi. Et qui curare poterit cum intellectu Avicennae& Hippocratis spleneticos morbos , is facile
cognoscet dc curabit Scorbutu : modo rem& morbum ipsum rimetur:
Dinissis nominum rixis. Quid quaeso
sentis, de stomacace Plinii l. a I. c. I. 2. An ex Scorbutuo potest oriri Quartana P Scorbuti materia sanguis crassus dc niger est, qui in venis contentus sub idea simplici,quatenus siccus, crassus, frigidus, non facit febrem quartanam, multo minus aliam. Si autem putrescere incipit,putrescit ut
humorem adjunctum habet, & facit febrem continuam, at potius inord,
30쪽
natam, quam typum quartanae haben tem. Ego statuerem hecticam oririm humore melancholico in venis,Vel. Per modum putredinis vel per moda in cineratio is, febriente absolute enim quartana continua haud datur. Et si alio quocunq; modo, abire in quartanam Scorbutus potest, fiet id si prae
cedunt febres ardentes , malignae , Scorbutus post eas febres, no recte curatus fuit : ut accidebat gramatico illi. Romano, in simplici quartana negligenter a medico curata. Sic ergo febris
quartana,vel maligna subsequi potest. g. An quartana & aliae febres in Scora butum terminantur λ Febres in Scor-butum terminari dicunt multi, α verum esse potest in ipsa quartanae declinatione Scorbutu apparuisse. Qua
ratione autem hoc fiat dubitatur merito,an titulo cristos λ an novi synlaptomatis λ haud saepe ego crederem febres ejusmodi, ex melancholico &saeculento sangui ne ortas per crisin terminari: quin novos ex labefactatis