장음표시 사용
321쪽
Mnesithoum, auteniensem medicum, secisse intelligo. Sunt ex Arali ilius medicis, qui Bacclio νηφάλιν sacere eo in temp0re praecipiant, verum nos credimus illos Vellementia et furtia multum vina intelligere. et praeceptum li0c ad Maelut met0S, ut quidam mecunisentiunt, transferri. Eorum enim lege cautum erat, ne vina, nisi in syncopi animique desectione biberent. P0tentes ignitum et excandescens aurum in Vinis, quae pauli 0 ante probavimus, Saepe cX- tinguunt, jubeant etiam Absinthide Aq), qu0d laudatissimum esse expiet i0r, ut parent ministri, Si quidem egregie defendit nos, stomacho etiam utile, ut Dioscorides inquit, et lardam c0n00cli 0-nem accelerare saeit, ait iliatur hepaticis, fastidia discutit, ac removet, ii silue, quiliuS sto Inacinis negotium prael Ut, Salutire. Pauperibus et tenuioris 1 0rtunae posca non disc0n Venit, frigidos Veri 'utriculos laedit. Tempore non gelido aqui S eleelis miscemus rosas et aceti modicum, J illep Vi0larum, r0Sdrum, dei dum S SI Upuni nialique punici acorem aut cydone0rum Succum. De motu et quiete paucula.
Moderatum exercitium in Vicinis duntaxat lupis a concoctionuocyus aggrediendum. Tilm enim Spiralio nullo plane adficietur incommodo, Vehemens autem et qu0d lassitudinem inducit, qiiodve in longinquis lucis stili sole ardentis re sit, tutum non SSU PUnselo. Verendum enim, ne ad magnam anhelitu S mutationem ac purorum corporis apertionem liostilis sutilatatur Spiritus. uod si constaret, quam maturam olim mortem, quam 'e magnam mortalibus injuriam
ac incommodum otia, desidiae, ignavia, pigrities attulerint, illa et
eXecrareris, et damnares merit0. Verum quando 0pus Ia in sit multa in pracsstris super his dicere, eXequauulr motui et quieti an ueXa, ipsae particularia eXercitia dicuntur. De frictione. Corpus Uni Versum, p0stquam probe descens lit cilvis, mediocri frictione excalfacito, deinde odoro oleo commixtis aromaticis pulveribus perunge, Verum dum facis haec, extra nutae tuae limites pedem eo die ne ponas; Ministris autem et assantibus, quibus liet' otia domi sedere n0n datur, ut 0mui diu, praesertim mane, lepid0
322쪽
rosacco aceto membra perfricent praecipio. Miscetur tamen sui'usemper, quibUS BDI Vorum citra eSt, ne conVulsione rapiantur, Vel
alio qu0Vis mal0, malvatici Vini sortis parum. De balneo. Λd balnea pro more, et quae ita apud te inolexit veteri consuetudine, rediturus cave imprimis, ne pyriateri usu, in quia pli tres admodum mortalium confluunt, et repetas, et adeas, quandoquidem brevis voluptatis gratia, qui praeceptum hoc a Veteribus etiam traditum stoeci secere, magnam olim deposuisse selicitatem vidi. Quod si causam rimeris, diS00S commune esSe omnibus hSpocaustis ut humanae compaginis p0r0s largius aperiant, cutem raram, laxam et in illem elliciant, deinde Si frequenteS, Succos et commoVcant, et cor oblaedant. Verum quando nihil ad praecautionem faciant, aptas pesti et faciunt, et digit0 quasi indicant flares. Quapropter si incomm0dum vitare cupis, bi S ad summum omni mense domi tuae digesto cibo, abjectis excrementis, et Sudare, et in ire poteS, dec0ctis in aqua odoris herbis, qHae Sud 0rem c0neret0sque surdes pulchre et elicere, et abstergere valeant. Facit autem id Chamaemiton,
mellilotum, absinthium, citraria, Celtica spica, cujus decocto Lybes
olim in lavandis corporibus utebantur) et quae hisce similes sunt herbae, mature etiam et in tempore postquam silentia detersisti, exiens sub tepida aqua, in qua rosae praebulierint, uni Versum persundus c0rpus, vel ad hi dila frictione, mixtis rosati olei partibus jj. nardini partem J. aceti 1 0Sacei parte dimidia inunge. Veteres ut se a peste defenderent, 0enanthino oleo Paullo teste, a balneis usi sunt, at perparum refert, qualiaqualia Sint, dummodo odorata, uti suae patulos meatus optime claudant. Cautum est, ne Porpus crudum et cibis onustum ac distentum ad lavacra proli alias. Perinduenim esset, quam si in mare '') deducas naVem putrem ac rimosam, idcirco et hujus te monitum V0luimus.
Veneris immulcebres delicias iis temporibus, quilius pestilentia dominatur, imi, rimis pericul0SIS HSse ac letalos Oribasius ait tor. Frequens enim c0ncubituS, Russo teste, non tam corporis,
323쪽
Illam animi naturam dissolvit, corpus quidem emaciando et sortitudinem ejus tullendo, animi vero intellectum perturitando. Sed ii aucatillio deli ilitas sequitur, nesciens insecti aeris qualitati adversum ire, idcirc0 fit, ut plures liac eX causa opprimantur et pereant. Mediocre autem concubium, et, Ut PauluSq' ait, noctis, sine n0Xa et damno. Plenitudinem enim Vacuat, c0rpus auctum, leve, virile reddit, et quod ad animum adtinet, rati0nis Vim impeditam solvit, ingentes iras remittit, ad m0destiam reducit in Sanientes, et morbis, quos pituita conflavit, opitulatur, fastidientiliusque cibi appetentiam restituit, verum in legitimos matricis cancellus Semen transfundere Dominus β Φ) mandavit, qua pr0pter ne et illiu S immem0 P eSSeS, mo
Monebimus ilic paucis, ne et Somni, et vigiliarum modus ignoretur. Quemadmodum enim naturali instinctu assuefecit nos ea, quae in nullis est natura, ita eam Veluti ducem sequendam existimalo. Diem vero vigilare, n0cte dormire, Sumesque capes S re Sumnos e0u niens est. Horum si mutetur quidpiam, malum esse Hippocrates si )indicavit, commonstravit etiam saepe eXperientia. Nol0 tamen, ut Endymionis Epimenidisque somnum d0rmias, quem ad mullum e contra nec longas agas vigilias, laudatur in illi isque medi0critas. I e animi assectilius seu pallie mali S.
Captum curis et timore animum Solvito, et in desideria si rapiatur, ii alie Bis laXis obsecundato, ne demissus in tristitiam, iram aut furorem alleat. Firmant mentem cliarorum amicorum c0nvivia, quae t thurit in parcitate, animi tum lassitudine frequentant, ludicrae res, ludus, facetiae, riSus, lii Sa0riarurn, insignium virorum et nolit lium matronarum placitae e memorationes, citra naUSeam tamen, Λ sollicae saliuiae et aniles, musica litim instrumentorum Vi Vae VoceS, soni cautusque, quae Singula ut animum c0nservant ac reddunt, ita cum ponunt pertu I'batum ac tabescentem, lugubres Vero ac tristes, et surmidul0Sac subulae, campanarum soni et omnia, quae in phan-
324쪽
tas mala m0eroremque descendere animum faciunt, summe vitanda, quando Summe m0rbum pariunt ac constitiant. Est milii Τliu cy
'ravissimum vero t0tius olim mali suisse animi deliquium, dum quis laboris sui conscius suum Statim despondet animum, quippe Se ip80S magi S perdebant, neque malo ocurrebalit. De inanitione et repleti 0ne.
Improliavimus sere semper intempestivas ingurgitati ines, crapulas et immoderatam, quae circa cil)Um 90tumVe, Vitam, nunc Vero, quoniam de inanili 0 ne serm0 140lii S est, nec eXtremam esuritionem, inediam sitimque eXperiendam c0nsulimus, laudatur in omni lius aurea, iluae in medi0 c0n Sistit, mediocritas. Socrates unico sobrietatis antidoto in atheniensi pestilentia Se ipsum ab omni caeli impietate insuperabilem reddidit, alii vero vitae castitate Victusque parsimonia morb0s et praevenere, et eXtremam attigere Senectutem, inter quos Antiochus medicus, Telemach US grammaticuS, Apollonius, Democritus et Xenophilus ille musicus, qui centum et quinque annis sine ullo corporis incomm0do Vitam egit, aut ir est Ι'linius Et plures alii, quos c0nSultu jam praeteri-mUS, cum quia praesens memoria non eSt, tum quia recenSere prolixum cSSet.
De alvi ossicio. Est insuper nec alvi negligendusii 01Iicium, Sed ut accepta haec reddat, inprimis studendum, si iluidem ab initi0 antiqu0rum, Ori basio teste, Semper Visum est pro sanitate incolumi servanda ut venter secundus diebus procuretur quotidianis, et in culpabilis urinarum emissio secundum cib0rum aut potiunum administrationem reddatur. Λdmonuit nos hujus alibi saepe Galenus 'q) tum vero in tuendae Jionae valetudinis libris, verum non euntem Sponte levi-
325쪽
litis imprimis tentamus, irritamusque medicamentis, quae m0derate, m0deste et sine tumultu illam dejicere et eX0nerare possunt, myΓο- balanos tamen et iliebat eas palmulas, quas tamarin dos V0cant, quae' estiplica id virtute essicere Valent, reliquis facile praeserimus. Claudent enim simul et aperient. Nec Damascena illa pruna, accepta a DamaSco, Syriae m0nte, in qu0 naScuntur, nomine, quum eX blande alvum aperientibus lubricamque facientibUS Sint, increpanitis, quamvis germana qu0 lue Virtute illis parum cedere Videam, si matura sicca e, praedur0 abject0 nucle0, quinque, SeX et ultra comedantur. Poteris etiam utraque, adjecto saecli aro medico nam et huic sub ducendi poterilia est) in purissima aqua dec0 lustre, et mali punici grana supermandere, prandiumque disserre. UVae paSSae pingues, demplis arillis, unciae unius pondere manducantur, caricae itemiluinque aut ScX, et nab Xariorum vulgo Sellesten vocant) septem numero pulpae, conser, a florum horaginis et Violarum purpurearum unciae unius p0ndere, I 0sarum item non Soluti Succus, melina mala rep0Sita, as Sata, et, praeSumpt0 tegmine, Saccharo aspersa leniter ad sellam ducunt, sicut etiam gallinarum capique et nigri ciceris modice salsa et parum pinguia juscula, in quibus cassiae calli articae
recens eX tractum medulla cum Unciae unius aut drachmarum SeX pondere dissolve, adjiciens perpetuo et se In per de cinnamomo Plectissimo tertiam drachmae partem. Manna n0bilium medicamen est, et seorsim aequali cum cassia pondere sumitur, aut in caprino Ser0 modice salito, mixto Saccaro, resolvitur. Sic enim sortius et ire, 't projicere ventrem faciet. Nec violaria herlia ad movendam alvum tui'igra eSt, dumm0do suceum suum secum habent, non in. His namque aut tertio, quemadmodum reliquae remollientes herba , mutata aqua cocta constringere, laXaillae tirohibere Videntur. Haec singula reliquum cibum praecant, et prandium non stati tu, sed aliquanto post intervallo inchoetur, ad minus Vero seSquili 0rae spatium
intermediet. Oportet etiam Varie hisce uti, neque, uno tantum delectu, id perpetuo exhibere. Assuefacta namque, Galeno sty) et Avicenna β') testibus, spatio sumentis natura phalmiaci Vim omnem contemnit, Λ verro iis inter res optimas mollientes alvum posuit lilias Russi, de quibus infra. Desidendi autem et in riendi si uos incessat cupiditas, Sive in publicis, vel privatis actionibUs agamus
326쪽
nunquam negligatur, Sed Sp0nte euntem naturam eo, quo petit et repit, deducito. Poteris et Vomitu graVatum Ventriculum abdicere, prolixus tamen cave. At quiliuS praeSidiis secundus pestilenti tempore essiciatur venter, jam diXi, reliquum eSt, qu0niam Sic se suggessit dicendorum materia, Ut de peccantibus eXequamur humoribus. Jam enim de iis, qui succurum improbitate carent, praeteritus est
De sanguinis missione. Sanguinis missione, quum Vitae hic et sedes, et thesaurus Sit, non omnes aequaeliter opUS liabent, magis tamen illi, quilius plena, ampla sententia lite VnSa Sunt, robuStum, earn 0sum, rubrum item et pilosum corpus habenteS. Qu0niam haec sanguinis dominium indicant, ex media dextri bracliti Vena, praemisso mediocri exercitio, et lenium enematum injectione comm0dius auferemus, verum liberalius paul0 si vires et reliqua illic pentitanda n0n prohibent) quam
reliquo pestilenti temp0re: Arrepti enim ob acerbam crisim judicali 0nemque talium deinceps praesidiorum nullum et postulant, et admittunt. Reliquis opem tulit magnam etiam accessi0nis tempore venaesectio, attendendum quin etiam, ne, Silente luna, interlunioque, liaemorriloidibus item et menstruis lab0rantilius, vel quando indigestio cilii lite in ventriculo cruditas subest, quod intelligere
p0SSumus, si nauSeantes Vel eructantes Viderimus cum intestinorum typochondriorumque gravitate, inllatione et murmure Venam reseiacemus. Cucurbitulas autem, praesciss0 l0c0, adligimus intra spatulas quidem illas, qllas communis Venae, quam medianam Vocant, utilitatem assequi v0luerit, quae Vero Supra nates paull0 admoVentUr, id commodi, quod regalis vena, praebere videntur, sed illis hae perpetu0, quibuS Venae apertio ob plurima utilis n0n eSt, conveniunt. De reliquorum liuinorum purgatione. Si vitiosi tamen succi, hique citra sanguinis copiam Sui sint, purgationem illico, quae in sestanti eXcremento Sit accommodata, petendam esse eX Hippocratis autoritate indicavit Galenus β'). Statim enim, incipiente pestifera contagi0ne, quaecunque sinquit corpora vidimus immida, statim qu0Vis m0do eXiccare tentavimus, luaecunque Ver0 Sicciora, pristinam naturam in his custodivimus,
327쪽
illi auculique Vero DXcrementis plena, purgati0ne SanavimuS, quascuΠεμie Vero oppilalion HS meatuum Solvimus et aperuimus. Indicant
autem Iios turtiali sere s0mni, et imaginationibus inquieti, membr0rum in Signis gravitas, et ea, quae in m0tibus est pigritia, luna cibi
horror et nausea lurbidUmque l0tium etc. Verum illos secundum Hippoc ratem Vere et autumno purgare oportet. Nam, eodem
minente atque jam praesente, Syrii temp0re, lab0ris sa sunt medicamenta. At cum liaec perspicua sint, omni liUS lite c0nStet, quae ductiva iluisque humor malus habeat, non omnium squ0niam perlongum esset) sed mixturum crud0rumque succurum calliarii ea, quae blande, non universim trahunt, p0nenitis, eXecrantur Violenta. Utitur itaque aggregativis sic dictis cara poliis, omni septimana bis Scrit p. Jj. p0ndere ante eoenam cum syrupo conservationis corticisi itri, ea dum in dosi vel paulo ampliori pilas de quinque generibus myrobalanorum exhilieto, Vel tripli eram illam persi eam cum agarite, si illi idem cum singula is respiciat membra, et internis omnibus Vi liis conveniat, fit, ut ab 0mnibus etiam membris leni quadam facilitate nocuum lentum ille et detrahat, ct depuriat succum. Τheriacae secundum qu0sdam virtutem relinens adversus omne Venenum potentum, curdis mineras et smnies mire et roborat, et a Veneno eX-liurgat, at quum malitia in universum, quemadmodum celera laXantia pharmana, n0n careat, quoniam Ventrem lacessit, fastidium progignit, et ad nauseam perducit, inlustinisque adhaerens malum adseri, emendationis m0dum punemus. I ini, quod malvati eum Vocant,
lilii a j. 0xymellis Simplicis une. Jj. gingiberis ili'ag. Jjjj. salis gem mae dra g. JJβ. Cinnamumi, galanga , spicae nardi, sorum horagii iis et hu glossae ana dra g. j. decollue, cola et infunde XXIIII horis agarici in frusta dissecti uno. JjJj. deinde aut trochisci drachmaeuuius pondere. Sullicit autem semul bisve omni hebdomada, d0- nec tu salis purgatum agnus as, talem pastillum in pollinem tritum adjectis conservis, ut Sit mi X turn aut syrupis aquisVe eon Venienti bus, ut sint lillae) dev0rare. Quod si sortioribus praediolis egeant,
miseere hisce, quae jam di imus seeundum abundantis humoris naturam alia atque alia potes, pra omissis cuique S leon aptis convenienti hiisque digesti is, scit uenti ru diu a pharmacu fherias ausorii p. Jj. vel si illa desit, ni illi ridatici culi secti drag. J. cum a silau
328쪽
rosarum campestrium uncia d. et aceti rosacei modico devorare negligas. Τrahit etiam omnem humorem sine tumultu et immodestia syrupus de sumo terrae descript . Nicolai Florentini' ), cujus d0sis in robustiS Unc. JJJ. eSt0. De simplicibuS prae Ser Vantibus.
Sed inter reliqua, quae n0s tuentur, arma clype0sque, quibUS malo huic veteres adversum fuisse vide0, sunt praecipue illae Angelicae et Carlinae vulgo Sic dictae herbae squam ego Cardinam potius, quoniam e cardu0rum genere Sit, dictam existimo) radices, Enulae item pampinellae, Gentianae, Sigilli Salomonis, torinentillae, Magistrantiae, Dictamni, Udlerianae, palmae Christi, Zedoariae, morsus diab0li, amb0rum been, Arist0l0chiae, et reliquae, quas
ubi nuper et recens adm0dum collectae suerint, ne situm red0leant, rosaceo aceto et laVare, et immergere oportebit, tum tritas et in pulverem redactas drachmae dimidiae ad integram usque pondere
summo mane deVOrare necesSe erit, hieme Vero cum od0ro Vino, aestate cum syrup0 acetositatis citri aut malorum granatorum ace-
lusorum succ0. Qu0d Si ore illas teneas, aerem aeque et pellent, et fugabunt insectum. Commendatissimi etiam habentur hyperici, vicetoxici, scalai 0Sae, bet0nicae et pulegii pulveres, si 0mni die seorsim in ipsa aurora, Vel quand0 SUSpect0S aditurus HS, SCI Up. J. 90ndere, hieme cum meliss0phylli aut scabi0Sae, quam si aeben appellant, aquis, aestate cum acidi lapathi Vel herberorum succo deglutias. Glycysidos vero et ocimi cary0phyllati, myrti item, citri, citranguli, linionum, cardui benedicti, Scabi0Sae, acidi lapathii, juniperi, coriandri praeparati, angelicae et magi Strantiae, semina ore retenta dentibusque confracta 0ptime nos et muniunt, et defendunt. Virtute hisce nihil inferior censetur hyacinthus, Sapphyrus, item adamas, smaragdUS, margarita, c0rallium 'R , Si coll0, ut th0racem attigant, suspendant. Virtutem enim ill 0rum, A vicenna teste, qui in nobis est calor, manifestius actuat. Η0rum pulvis optime
miscetur c0nservis r0Sarum purpurearum praematurarum, betonicae
329쪽
item et florum violarum altilium squos caryophyllos Vocant), vulgi vero tunici herbam, qui odoris fragrantia et pulchritudine rosae proximi) diam arenate, diacet0sellate etc. De gemmis ad unciam
integram conserVarum sumuntur scrup. Jj. de coralliis duplum sere, de pulveribus autem radicum, herliarum seminumque praedictarum drag. JJ. ampliusque, et hisce optime e0mmiXtis sunt buli, quos, ut saepe docuimus, frequenter, quoniam frequens est c0ntagio, deglutire oportet. Myrobalani quin etiam Sacchar0 conditi, comesti mane, tuentur nos egregie, et cerebrum mire c0rroborant. Idem faciunt citrii mali c0uditi cortices, mespil0rum item, acatiarum et cot0neorum malorum saccharo conditurum fructus. At haec omnia parce, non affatim esse c0 medenda neminem latere puto. Nequaquam enim eis, Ut cibis, Sed ut medicamentis, jam utimur. Alioqui in xj. quod est de cibis, capite absolvissemus haec. Robub vere arantiorum malorum, agreste berberorum, limonum, c0t0ne0rum, acidique mali punici, et praesertim quod e silvestri rosa fit, intuta adituro loca, adjectis in hieme Vincet0Xici, calendulae, betonicae, melissophylli, meniliae, in aeStu Vero camp
Strium aut d0mesticarum rosarum, violarum purpUrearum et lactu- cellae, quam cicci'bitas vel s0nchon vocant, aquis auXilio sunt. In Lemni 0 Vero sigillo, quam terram sigillatam nominant, mira eXperieris, si in pila minutim p illinisque instar fractum in campestrium rosarum aqua SubmergaS, ut humi rem combibat, et Sua sponte eX-iccetur, quo facto conteratur denuo, quater jam lotum et exiccatum usui repone. Sumitur autem mane summo scrup. d. quand0que du0, cum red0lentissimo Vin0, aut cum syrupis cichorii, de ribes, de ac tDSae SUCCU, dgreSta, lim unum, acet0sitatis citri, de c0rtice citri malorumque granatorum acetosarum. Sed nescio, quale Π0bi Shodie sigillum 0stendant pharma 0pulae nostri: Nam n0n Dianae, Sed Hecates τρισσοκεφαλον imaginem praebere videntur. Hoc etiam paratum olim a sacerd0te semel lutum, quodque iterum ablui n0n
exigebat, Galeno teste '' , accepimus, hodie, nisi plus semel abluas, pr0bum non habetur. Sed de Lemni 0 sigillo quid dicimus 3 Vix aliud mirati ilius praeservativum, Armeniaco bol0, de is l0 quid Paullus Λegineta, citante Galeno 'βὶ dicat, audi. Προς τας
330쪽
cst, si latine reddas, adversus pestilentes putredines glebam Armeniam p0tatam, pariter et ex Viperis theriacam magnam c0ns I re. Λjunt enim Romae quotquot neutrum horum praesidium sensissent, omnes oppetiisse. Paratur autem e0dem mod0, ut sigillata terra, et offertur Summo mane scrupulus Unus aut duo PUm 90ndere, minc cum redulentissimo Vino, aquae Vitae, m0do cum lim0num acidique
tris illi succo . Rure qui vitam agunt, et ab urbibus qui longius
absunt, panem t0Stum r0Saceo aceto aut agreSlae Succo infundant, donec liuniorem c0mbibat, recipiatque paululum, deinde madefactum eXimant, cinnam0mo SuperSparso deV0rent. Est Vero Omnium e0rum, quae jam diXimus, usus Summo mane vel interdiu, si ad consueta munia et ad neeessari0S Vocatus redire opus suerit. Atque hisce, quaeque paullo p0st dicemuS, praesidiis, clypeis lite munitus contra biliosissimum hunc li0stem contendere ne deSinas. De medicamentis compositis praeservantibu S.
Inter celera, quae Sub comp0sitorum praecaVentium caput Veniunt, nescio, an priscum illud medicorum seculum in omni sere, quae apud illos erat, pestilentia theriacae antidot0 quid aliud sublimius praestantiusque habuerit. M0rbo enim lioecine insuperabiles cautosve effecit, saepe et arreptos liberavit ac restituit. De n0stra, quae ab doctissimis hodie passim unguentariis conficitur, quid pollicear, haud habeo. ni Si qu0d eam, ut ignavam, quoniam antiquos sui ortus sontes nescit, accuso. Bonitas illi probitasque nulla ob iuexplorata incertaque, HX quibus antiquitus conficiebatur, Simplicia, optima, quae pristinae b0nitati accedit, saporem in ore relinquens diu, annum bis seXtum nondum egressa, et in venenatis animalibus saepe experta. De illa itaque, tanquam praestanti0re, mane prim0, bis omni septimana, aridioribusque scrup. J. p0ndere cum punici malia00re, frigidioribus scrup. Jj. cum melissophylli et scabiosae aquis sufficiunt, pueris non, niSi grana V. et scrup. g. ad Summum. Hujus loco Mithridaticum antipharmacum eadem in dosi aut paullo ampliori, quam theriaca offerre potes, interdiu Ver0 parum, qu0d Cicerem aequet, ore frequenter tenet0. Pro delicialis fiunt tabulae tales. Mithridatici consecti dragm. Jj. Specierum diambrae, e0mp0siti0nis Galeni, quam laetificantem x0eant, ana dragm. β. diarrh0-