장음표시 사용
2쪽
Oummo magistratu academico, quem Der biennium gessi, Perrunctus renuncio uec sorem collegarum suffragiis creatum et conlimatum ab iis, quorum hoc erat, virum XPerientissiniunt quem laudibus ornare SuperVacaneum St, quum hoc ipsum, quod collegae ab eo nunc maximo regi Voluerunt hunc cademiam pro summis laudibus sit Amisit rectorem uum Georgium Georgia Augusta, ex inclita regum stirpe, cui nec Academia originoni inci in menta gloriam obet, oriundum. Curet interim rectore. Quare VOS. Commilitonos hortor atque ioneo, ut laboreis diis, cui ro rectore videndum rit, ne quid detrimenti cupiat noStra resPublicu iteraria. morum honestatu leguitique reVerentiu et obsequi O quantum eneΝVo est, minuatis atque omnino, quid obi8, quid patriue quid almae huic usurum sedi debeatis, robe memineritis.
Julius Pollux quae de re scaonica conscripsit ex purio tam sunt obscura, ut quamvis diu sit, ex quo doctissiluoruni eorundem atque sagacissimorum hominum cur et studio tractata sunt, tamen etiamnunc loci paullo difficiliores tantum non innes vel emendatioue egeati vel explicatione idonea.
Vexatissimi loci continentur iis, quae Onomast. IV, 121 seqq. reperiuntur scripta. Huc quin ad celeberrimum illud theatrum lapideum, quod Atheuis fuit sub arce, et ad rem scaenicam Atheniensium spectent, vel propterea dubitari nequit, quod Pollux uicatrum appellandum esse dicit stirpον, h. e. theatrum
3쪽
tanquam Domitio proprio, qua notatio eodem redit atque usitatior illa, ex qua per eminentiam vocatur τι θέαπον καὶ Λιονοσιακον ἔπιρον καὶ Ληναικον, iique poetae, ad quo provocat, non sunt nisi tragici aut comici Attici.
Primus locus nondum ad liquidum perductus hic est, . 122 positus:
Quaeritur, quid significetur verbo refrensitio ια. Multiplex nim sui velorum in theatro atque re scaenica usus, lurimi agi censuerunt de velo, quod loge praetentum esset, atque inter hos fuerunt, qui pud Pollucem Romanum theatrum osse intelligeridum statuerent, pud Graecos vel illius nullum suisses usum contendentes'). At hoc, quod postremo loco dixi, si jure sacrum esset, jam propterea esset respuenda illa verbi nastinorestire intorpretatio. Neque enim dubitari potest, quin Pollux rei scaenicae, viai fuit apud Romanos, nullam omnino rationem labuerit. .
t Exemplitin usus cujusdam rarissimi commemoravit pye Pollux paullo infra g. 25, ubi hae seripta leguntur: ro δὲ κλίσιον ευ κανυωδω πέρι κειται ariae H ν is αν, παραπειά - συαε δ MDμενον, καὶ Drι ἐν νεαγριος πυιυγίων. και αἱ θυρεα εχυro μείζου δοκουσι καλου- μεναι κλισμι he. πρὸς το και νας μυιιξας εἶξε υνειν πιι τι σκευονoo ceti. Errare enim ol-sterum Sophoel Stud. p. 27 verbis hue pertinentibus hane n sue sontenti in eo euiem v ler Stali uber ard duruli ein radii tactim Vorrichiunihor stellic, solis luco clarius est. Sehoenbornius i. e. p. 7 et 106. adn. παραriaraeus diei opinatur voluti . in quo sevotia pingi solita sit. At ei nominus adstipulemur prohibet Vel id, quod verba παραπεria iter δ .οὐπινον nullo Piscis significaro o8sunt in volo letum . Quomodo interprotandus esset hic locus Pollucis, ego jamdudum docueram in libro qui in8cribitur Theatergobliud nud Denkniliter de BulinonWessus e p. 81 adn. ad ab X fig. 0. provocans ad octypo Neapoli adservatum, quod denuo dcudum cnricvi ibid. tub. XI. g. I. vel a G. A. Bocher in Pavin Encyelop. g. v. Aulaeum Vol. I p. 010 parum intellectum. 24 Ex his primo loe nominandus est Godoliedus Horinatinus qui nam olim inmunt liter. Lipsiens a. MDCCCXVIII, p. 190 do hac ro proposuerat sententiam, repetivit in disseri de ros n. in Aeschyl. Oresteu, p. 3. iiiiii atqua ei mannus judietum protulit Groddoerius in i put de nulao et proodria r. praelect in Univers. litor. Villiensi a MDCCCXXI haheud praemissa,
4쪽
Scio equidem, illam de vel usu sententiam etiamum esse plurimorum viroruin doctorum ); nihilominus ininen certum est, si quid aliud, ain veterea
Graecos vel um viri quotie scaena tota mutanda esset. Sane quidem Genellium qui vir elegantissimus in libro, quem de theatro Atheniensi scripsit, p. 1, primus rectissime significavit, cur hic vel usus statui deberet' erravisse in iis, quac do caenue faciendae ratione generatim atque univeraatim disseruit, ain pridem . . Schlegetius in appendice ad lectiones de arte et literaturi draiunt habitas, qua reperitur ad calcem volum prioris in tori. edit abrad Bocchingi cur. p. 291 seqq. et nuper A SchoenbOrnius in libro de scaena r. p. 34 eqq. rectissime judicaverunt; at nullus, qui quidem nitent perlegerit tabulas graecas quae supersunt, utitias ibit, plures ex iis scaenam habuisse talem, cujus mutatio solis tabulatis tractis versisve acta
esse non possit. Accedit, quod cavenduin erat, ne scaena prius conApioeretur quum aptum esset. Nec profecto in fabulis, quae aetatem tulerunt, desunt
exempla satis idonea ad probauduiti, quod volumus logeum ab initio oculis eorum qui spectabant subtractum fuisse Proseram per hanc occasionem ea tantum, uno tanquam gravissima diu est ex quo in scholis mei hac in universitate litor habitis in censum vocare satis duxi. In Promethei vincti initio conspicitur itan ips statis in rupe, ad quam mox astigetur a Vulcano statim ab initio praesente ad latera illius stant Robur et is Promethei corpus, quod affigeretur, merum simulacrum suit, sub quod idem histrio, qui primo Vulcani partes egit, postea demum subrepsit ejusque ex ore sequentia pronunciaviti, 308 seq. nisi quod aullo cautius loquutus est in hunc, Mn: Quod si quaeriA. a Graecis in thoatri tuli Monuo I rimonia usituta suerint rem uniplius cognoscendam, orte ex Ι'Olinc , qui Romanorum morum respici re potuit eonfici haud posse respondo, P. Hormam brevi poAt plano adstipulatus est . . oettigeri , id ejus Script min. arch et antiq. a J. Silligio odit., Vol. I. . 402 seq.3 Satis habeo nominavisse M. qui Montissima memoria eno egerunt de ro Maoniea: Sehoonbora de scaena Gr. P. 35, 8 mmerbrodi in Flecheisen. Annia philol. ex a MDCCCLXI, p. 565. Ib. nullor in Philolog. Ol. XXIII p. 327. Solus nupor reus statuit olidius arrhitectus intelligens do incn. Vet. D. I seq. ii'duin sero ut videt nr, rationiblis universalibus ductus, quibus Duellius atque ego. 4 Non meminuriu ego Genellii, quia ni seribebam qua typis xserit tu oxytant in Nuntiliterar Gottingens a. MDCCCL lv p. 54.
5쪽
ut mea iactaui ea quae secundum cichorum de Aesch ternione Promethe p. 30 dicta sunt a C. Fr Hermania in disputatione de distributionciersonarum inter histriones in tragoe L gr. p. 23, quibus jam pridein adstipulati sumus ego in Advers. in Α in Prom. vincti p. 4 et G. Hermannus adnot. ad Aeschyl. p. 55). Personae illa cum hoc linulacro num ante oculos spectatorum in scaenam venisse putandae sunt Id si oniatino esset credibilo. maxime probabile esset, curru advectas esse. At hujus ne verbo quidem mentio iiijecta est, quod procul dubio factum esset, si aequo atque currus Oceanitidiri et animal, quo vehitur Oceanus, in scaena fuisset conspicuus. maud si dubitandum, quiti rupes ad dextrum specum habuerit a parte caveae adversa ad aversam pertinentem. Ῥc hunc specum innes personae ab Versa rupi parte in eum locum, in quo stabant. venisse videbantur, atque, vinciendi negotio absoluto, Vulcanus et Robur utque Vis bierunt, ut adcin via eademquo rutione, qua advenisso putabantur, doluum redire viderentur. - Porro verba, quae proseruntur ab eo, qui in initio Agamemnonis excubias Uit, si quis accurate perpenderit, num a s impretrabit, ut credat, tominein i loquentem ante ipsos vectatorum oculos tectum domus Agamemnoriine ascendisse, ut vigilias nocturna ageret, quibus eum jam antequam dicere inciperet occupatum fuisse verba ipsa testantur Donique in initio Vespariam conspiciebantur dormientes sub divo duo servi utito aedes in scaena repraesentatas, item in initio Nubiuin Stie-psiades ipsiusque filius Phidippides cum servis Sensit etiam Schociabornius, hos non potuiAso nute oculos spectatorum cubituit exire ex edibus, itaque eccyclum in aurilium vocavit, i. c. p. 32 et 345. At enitu ut taceam, uinnihil dixisse de ratione, qua in Vespis delycleonem spectatoribus in adspectum venisse censeret, quom ecundum s. 67 seqq. probabile est in tecto aedium cubantem conspici quis non videat, quam miruiti sit de cccyclemate vel imili aliqua machina cogitare, ubi sumpto veli, de quo Serino est, usu, res optime se habebit et ullae innino restabunt disticultates j An idoneae exstant rationes, quibus efficiauir, Graecos vel istiusmodi usum non habuisse
5 Taeo illa, quae attulit Salegotius . . Vol. I, 9 59, uuanqlimn sacere non Possum quin moneam, minime esse serendiun, quod Gepi 'rtu do κω ita gr. et P. 1 53 et OtuariamivΝ in comment de theatro Athen ii. 11 ea ipsa contruriae favere Mutentiae Piuati sunt.
6쪽
Non opinor. Quod enim non solum logeo, verum etiam rehestra utebantur ad agendum nostrae sententiae non ossicit; nam procul dubio velum non pra tendebatur logeo nisi vacua facta orchestra. Quod autem olim contendebant, nullam peculiarem vel hujus appellationem traditat esse, etiamsi verum esset,
nihil probare A ve m non est. Certe Duris Samius, Polybius, Synesius προσκήνιον appellaverunt illud velum, quo de sermo est, et aliud simillimum et ipsum scaenae parieti praetendi solitiun simul uris quae tradiderat oste dunt, id ipsum, quod dici inus, proscaenium jam tempore Demetrii Poliorcotae Athenis nisse in usu vido quae disputarimus de theatro M. vetere
agentes in Encyclopaed. liter et ari. I, Vol. LXXXIII, p. 216 seqq. β). Itaque
jam vetere Graecos usos esse hoc vel certum est.
Vel si tamen haudquaquam adstipulandum esse censeo hominibus doctis, qui statuunt, huc referendum esse illud παραπέτασεια, quo de apud Pollucem . . sermo est. Documento attulerunt hos exicographorum locos haud dubie cum eo, de quo agitur, conserendos Suida s. v. αυλαία T. I, p. 858,
3 seqq. Bern hard. ejusque, quem edidit Betaerus Anecd. p. 463 14 seqq.
revare reis, iij oxnriis παραπέχασμα ' ueum M vno Υπερώης ἐν τω κατὰ Πα- mori νς, et Hesychii s. v. iureία - , rii σκηνῆς παραπέωσι ια, post quae verba secundum M. Schmiduum Vol. I, p. 321, ad s. 87 π ct Υπερίδους addit C. 17 IV. Verum enim vero illi exicographi ad unum omnes haud dubie non de scaena et theatro cogitaverunt, sed de tentorio. Eodem spectant,6 Iisi qua l. c. disputavi, accuratior jam addam haec . Apud Synesium, opp. T. I, p. 72 rabi m. haud dubio formo est de sipario mimorum, quo do oonserenda sunt uno seritisit . . Grysar dis romano mimo agens in Actis Acad. Reient. Vindob. Vol. XII, p. 4 seq. exempli separatim typis excripti . Me pars tantum logei operiebatur et sub eo latebant par doxi ut in sinati verba selioliastis ad Juvenal. M. VIII, 185 romovebatur autem diducendo. Fieri potυκι, ut tale ii Mimn otiam intolligendum sit in loco olybii a Suida s. v. oo se in ullati, quamquam certum est tantum etiam hi cogitandum osso de proseaenio, quoi diduoendo moveretur contra haud videtur dubitandum esso, quin proscaenio, quod uris apud Athen. II, 50. . Mis, a. Ommemores loguum totum vel fantum non totum ergo .nieli partiet IV, non .. partien', ut typis exaratum est l. e. p. 2IT, Mn. 73 versus finem fuerit oportiuu. Id qua ratione removeri solitum sit, o verbis scriptoris non liquet; at conjici potest, inino vero etiam veri est simile, hane ab illa non uti e divorsam.
7쪽
quae cripta reperiuntur in tym Magia. p. 70, 29: θοκω δὲ ν αια τὰ
qiino praebo Zonariis p. 45 iuniann.: ἶλαιαι αἱ υρρεις τῆς σκηνης, οὐ Θεολύγοπι οὐν Pactuo νεωyἶj. Hyperidos nutem, ad quem illi loricographi provocant, ipse minime quidem de stentro se iocinatus erat, nec magis do tentorio, sed eum velorum usum respexerat, ex quo intra aedes adhibebantur ad circumsepiendum et separaudum. Praeis a - id quod gravissimum est ordo, quo res ad theatrum pertinente apud Pollucem tractatae sunt, non sitiit velum . 122 commemoratum ad scaenaui referre. Nam ea, qua hic et paullo ante disputantur, non spectant nisi ad eam, quam Romani caveam appellabanti Quae cum ita sint, dicat aliquis, vix dubium esse posse, qui de velo illo serino sit, quo veteres per tempus ludorum caveam operuisse Constat. In
hanc sententiam jam pridem abiit Sueglitatus in libro, cui titulum fecit Encyclopi di de biurgeri Bauhunsi', T. IV, p. 55 ntque in eo, quem inscripsit MArchneologische Unterhiatungon' Pari. I, p. 99. Porus ea etiam hoc prob bilior reddi videri, quod ordsworthius in libro, qui inscribitur Alliens and
Attica', p. 90 editi II in theatro Bacchico Atheniensium, ad quod ex nostra sententia illa, quae traduntur a Polluce reserenda sunt, se ipsum vidisse ancones illos perforatos, qui velis extendendis serviebant, testatur. Nihilo secius ego quidem vehementer dubito, num illa vocabuli παoans--sia interpretatio admittenda sit. Etenim temporibus Graeciae liberae, quae procul dubio respiciuntur a Polluce, nondum exstitisse usum totam caveam velis operiendi, eo magis certum est, quod ex Aeschinis orationis advers. Ctesiphonium . 76 pparet, evenissc ut singuli loci ad proedriam, quam vocabant, perimente separarentur a reliquis et operirentur velis, id quod significari jam
in scriptione de theatro gr. vetere . c. p. 214 adn. 63. Ad hoc igitur revocanda osso illa verba a Polluce posita existimo. Favent autem huic sententiae, nisi eminenter sallor, cum maximo verba, quite sunt in loco Hyperidis, quem testimonio attulimus haecce: ερε φραζώ3ιενοί τι uiso rei τῆς vaαία. IIa Pollux postquam . 124 Ἀρι υν των κατὰ την κηνὴν Ivρ ον mentionem
7 Apud Zonarum Og θεολoro videtur intercidi Me λέγοντος.
8쪽
injecit, et g. 125 verba ad id, quod est almo spectantia quae paullo supra p. 4 adn. I attigimus, interposuit g. 126 ita pergit: nuo' κύαο δι των δυοθυρων ων περὶ χην 3ιωην ea αι δυο li ἄν, ιλ καrisu θεν, πρῖς ς α πιομακω συμπεπηγασιν,ῆ μὲν ἡξιὰ τὰ ἔξω noaεως δηίουσα, ἡ δ' Ιαρα τὰ ἐκ πολέως, μάλιστα - ἐκ λιμένος καὶ θεους τε ναarerrisv ἐπάγει, καὶ πάνθ' ὁσα δευθέ-omo Oνr μνηχανὴ τέθειν δυναrει. εἰ ὁ δεισπανειεν αἱ πενίακωι si δεξιὰ ἐν Guείβει - αν, ἀμνοτερα di ιυραν παλλώπιονσιν τυυν ιένω παροδ υν ἡ ἐν δεξιὰ ἀγροθεν aι μενος ς ἐκ πολεως ἄγει o di da ποθεν εζοὶ ἀνικνον- μενοι καGoh Dέραν εχωσιν. Est hic locus unus Omnium maxime vexatus. Et priuauit quidou non iuvitur offendimur, si ea, quae in initio de machinis versatilibus traduntur, Ouiparamus cum iis, quae Versus nem de utro- quo aditu a interibus in pulpitum serente leguntur scripta. Quare G. Hormantius . . . . se l. haec , inquit, isnperto diversorum scriptorum ei hasunt: nam si dextra περωκro quae extra urbem unt, sinistra autem quae ab urbe et portu apparent ostendit, non possunt, ut alter dicit, qui ex urbe aut rure aut a portu veniunt, quae Pertinent ad urbem, e dextro aditu, peregrini autem e sinistro prodiro ex quo consequitur alterum ut in proaconio, alterum ut inter spectatores stantem esse locutum . Fuerunt quidem, qui hoc ipsum Optimo jure factum esse contenderent, aliam esse rem existimatiteri si de logeo, aliam, si de utroque adit Orchestrae sermo osset, sic enim capiunt O n ινοδος - , a salsos esse de non stravi l. c. p. 225 seq. adii. 125. Neque tamen ideo probabile est, Pollucem tam negligenter ea, quae aliunde sumpsit, composuisse, ut G. Hermannus Opinatus est Immo si tacillima mutatione correctum fuerit: των μgno Παρυδων si ιι ετ δεξιὰ - γει Scrupulus, quo de sermo est.
residet. Nonne enim aditus, qui dextrorsum ferre, re est 1 do σαρα παροδος Rostant ver alii scrupuli. Etenim ut ab hoc ordiamur quid sibi vult vorhum γούγεν, quod additum est ibi ubi de utroque aditu agitur 3 Plures homino docti non dubitarunt, quin corruptum si Sic ego quoquo statuo. Videamus tamen riino, num forte librorum scriptum defendi possit interpretando Pollux respicit solas eas tabulas, in quibus res agitur in urbe Haudquaquam cogitat de ternis sabularum speciebus, una, in qua ros agatur tu rum ut in lectra Euripidi et in ac Aristophania , altera, in qua locus, quo rem 2
9쪽
agi fingitur, ad portum aliquem pertineat ut in Supplicibus Aeschylia), tertia, in qua scaena sit in urbe id quod saepissime reperitur in sabulis, quae aetatem
tulerunti Haec enim si Pollux voluisset, verba Πυν παροδ υν η hris ἄγουσα ἀγροθεν ii ἐκ si ιιιέως hi δε no ε o di γε per se quidem lacillima essent ad explicandum, sed non Antis responderent verbis ad machina versatiles spectantibus, ad quile reserenda Rurit, in conceptis, ut clarum sit, non esse sermone niti Ai do sabulis, in quibus res agitur in urbe. Nunc quum ita sint, apparet verbuit urso 'εν serendum noti esηe, nisi demonstratum fuerit, agri caudem esse posse causam ntque ortus et urbis ipsius At apud scriptorem vita Aristopha Dis vid edit Aristoph. n Berghi cur. Vol. I. Prolog de Com. XII, 14.)de choro uec traduritur: εἰ ut cos et a ris πόκειος ηπε ro I ro Mursor, διει Us αριστερ λς αφι δος εἰσίει, εἰ δὲ ς - io ιγρου. διὰ τῆς δεξιῶς. Nonne ea adversa fronte pugnant cum iis, quae t ud Pollucem reperiuntur Secus statuit G. Herniannus, hic αγροθεν significare .ex suburbiis , illi uno ἀγρου siex remotis ab urbe locis ratus Probabile est sano, non solum cum, qui ex urbe, verum etiam eum, qui ex suburbi vel suburbati veniret, e sinistro aditu prodisse, pii suburbium et suburbanum, quod Justinus XXXI, 2, 3 dicit rus urbanum, arcti Asiane conjuncta sunt cum urbe Sed haud ina inam credibile est, Pollucem id, quod est Mox suburbio vel ex subitibuno , dicturum suisse ἀγροθεν. Etenim non solum in serioris aetatis scriptores, qui de rebus scaenicis agunt, ut ille
vitae Aristopli scriptor atque is, quem primum edidit Crnineriis Anec Paris. T. I, p. 8, 24 et , 10 8q. deinde etiam Bergh. l. c., VIII, 3 et 33 verum etiam alii liquo optimi verbo drso ita solsu uti, ut id opponati verbo ποίες neque atque scriptorcfllatinii in opponuntia bi. His expositi apparebit etiam, cur adstipulari nequeamus iis, quae nuper disputavit A. Muellerus Philol. Vol. XXIII, p. 323, qui raoterquam quod non meminit, rus Atticu in etinuisi patria Atheniensium dici possit, aineri haudquaquam pro sede et domicilio eorunt, qui urbem Athenas inhabitarent, habendum esse, id quoque oblitus est, quod rectissimo dixit . uelleriis, Scripti in abrad. uellero editi Vol. I p. 503, et in Histor liter. r. T. II, p. 52, ei qui in scaena theatri Bucchici Athenietisium staret, maximatu urbis
partem et portum suisse ad sinistram, agrum vero Atticum paeti totum ad dextram, atque inde ossu factum, ut qui ex urbe vel a portu venirent, a sinistra, qui rure, a dextra procederent; unde apparet, quam parum sit probabile, hos
10쪽
ab adem parte processisse atque illos. Porro opus non est pluribu resutare Κolstem in Stud Sophocl. p. 25 sqq. statuentem, verbum Φρύγεν Don de rure Attico intelligendum esse, sed significaro peregre Itaque quin vitium insit in scriptura rno θεν, o quidem judice, non si dubitandum. At conjecturae, quae a viris doctis propositae sunt, aut ferri omnino non pos8unt aut ita sunt comparatae ut verisimilitudinis careant specie Corrigenduli est procul dubio: dγχοθεν. radiderat igitur Pollux ex sinistro aditu prodisse, qui ex victui
sive e portu, sive ex urbe, venirent. Subjicit aliundo I. e. noti e Portu vel ex urbe, advenientes pedibus altero uti aditu, verbii iii πεζοὶ ad νικνουαενοι addens respectu habito ad praegressam locutionem εχ ιαμος, ita ut significet advenientes terra, non vectos navi Scilicet Pollux quos e portu venire dicit, noti tam intelligit accolas portus, quam eos, quitiavi in portuiti venerint ex Ioriginquo. Itaque secundum Pollucem a dextra prodibant omnes, quiqui peregre ab exteris vel ex rure Attico venirent terra, a sinistra vero tam peregrini navi advecti atque in portu
egressi, quilin oppidani. Apparet igitiir, verbiani si ἁποθεν etiani ita accipi posse, ut sit peregre quod ver Pollux de sinistro aditu agetis non dicit a
Kointrionilon Iehis et g es rei lieli te hi uehEu, oisen, das tiro Oct εν erraus drue suris oro gre i su aber erraus munitati latir e unWider sprochlicli und os is mei nos Wiggens nocti ni mani gelungo nactim eison, in Wolchom Gogensat B solist m Dareχό εν stelienti nuto . Quod i ostrem loco dieit olsterus, veriηsinium est; at quum reoθεν si iscet .mire , non .Peregris uber Laud . e diuero debebit ut Me scriptura amitaretur ceteriun per overum est plurimos qui torra x loel ad Atticam non pertinentibus ouirent Athenas, ex in regione accessisse quae caena ad sinistram erat. 8ud i mos iuviauerat, ut ii, qui ex rura Attico advenirent, a dextra iii troirent in theatrum atque hac ipsa intrandi ratione opponerentur sies, quo ex urbe venire fingeretur, fieri non potuit, quin ii, qui peregre terra esse proiecti pu