Stirpium Austriacarum pars 1.2 continens fasciculos tres cum figuris aeneis

발행: 1769년

분량: 604페이지

출처: archive.org

분류: 식물학

421쪽

sTIRPIUM AUSTRIA CARUM

Osti soliosae petiolo canaliculato colorato instructae, duo, tria, soliorum paria edunt sine impari. Folia ovato - elliptica, ampla satis, complicata, nervoso - rugosa, marginem in adultis sirpe leniter coloratum habent. Stipula caulem involucrantes quali, singulis soliosis eos is adstantauriculatae, rugosis, auriculis quandoque impersecte incisis, quandoque. sed raro, larratis. Hae in inscrioribus costis minores, in sul πiori bussere semper maiores simi, & in ramis aliquando auriculis carent, aut harum solum rudimentis instruuntur. Pedunctitur unicus, ct hinc inde alter in ramis, rechus, striatus, ai gulosus, ex purpura coloratus, flores 6. 7. 8. sustinet pulchros, satis amplos: vexillo vegeto pulchre rubente, obsisteto vero Ibrdide caerulescente.

Glyx coloratus quinque dentatus, duobus dentibus surrioribus minimis, infimo longili uno: Omnibus acuminatis. Flores in nondum explicatis penduli, iii explicatis creeli magis, pulchri, ut ante dixi. Vexillum amplum amoene ex caeruleo - rubens, venis sanguineis venosum, margine postrorsum plicatum, emarginatum, S, ut carinam &alas complectatur S coerceat, lingulari callosa plica instructum. θεοε vexillo longe minores, carina longiores sunt; hae ex albo rubent, dein sordide caerulescunt complicatae emarcidae. Curina ex albo sit brubet ascendens, lateribus, ut foveam habeat auricularem compressa. Stamina unum & novemsidum.

Stigma, qua parte vexillum spectat, longe pubescit, ct ad angulum

sere rectum erigitur. Sisigum erectae primo rubent, dein nigrae fiunt, Iemina I. 6. continentes.; Orobus Austriacus.

olobiis soliis x-3- iugis erectis longe lanceolatis, radicibus tuberosis olin dri eis. Τ. I. F. I. Orobus pannonicus 3. CLUS. ll. p. a It . bene, etiam cum brevioribus & latio

ribus soliis. I. R. ex cLUS lo.

Orobus soliis coniugatis subsessilibus lanceolatis, stipulis semi sagittatis inte gerrimis; radice fasciculata. Elenelius bene. Oeobus soliis biiugis sublinearibus. stipulis lanceolato- linearibus, semisaiagittatis; caule simplici. Liumer.

Invenit

422쪽

Invenit magna copia in pratis non procul I rursdorff, navi bach, Moisiing, Eaden, etiam in montoses ultra Danubium locis ad sylvarum

caeduarum margines industrius vir CLUSI Us. In pratis circa Minc m-dos, Salmeridos, KRAMEEus. Ego pratum ante ad dextram viae regiae hoc totum conatum vidi, in prato inter Lit g S Roda rarius inveni, ut etiam in illo Ottae ling. oblongi bulbilli in cylindrum sus, modo minores, modo longiores, foris nigricantes intus albi 3. 4. 6. plures; iuniores etiam extus albent, ut in figura expressum est. Causis plerumque simplex reistus, nisi quod a vento inclinatus crescat, aut a storibus nutet, parvis in initio geniculis, ascendendo vero

longissimis distinctus ; caeterum tenuis, rigidus tamen, compressb-angulosus pedem facile attingens, unum cum di inio non stiperans. Stipulae semis agittatae caulem amplexantes, in extremitatibus saepe leniter coloratae, lanceolatae. carinati, quibus solia mediante cartilagine transparente nexa

sunt; ipsi spinula cartilaginea exigua in fine gaudent, plerumque aliquantulum deflexa. Folia n,odo linearia, modo, quod in diversis spectininibus multum variare observavi, latiora, plus minusve carinata, herbacea, longa, fine in acumen rigidum terminato. Hac in inserioribus costis soliosis plerumque uno solum opposito pare instruista, uni iuga, in aliis vero duobus paribus gaudentia biiuga sitiat. Est etiam ubi in sumiuis sere costis unum solium luxuriet, modo inter paria politum, modo inter ultimum par medium, ut quasi tunc ultimum impar sit. Pti unculi firmuli longissimi ex alis costarum soliosarum superioribus egrediuntur, diversi numero, nunc enim in una planta solum unum nunc duos, etiam tres videas: unum specimen habeo, ubi quatuor sunt. Sunt caeterum etiam hi, ut Caulis, angulosi. Peditelli exigui purpurei. . Raremus trium ad octo florum est, ante florescentiam ex albo. vir dium, aliquando etiam sanguineorum, in florescentia vero niveorum cum leni tunc inde purpura. Iθx monophyllus tubulatus basi obtusus, ex purpura coloratus:

ore obliquo quinquedentato: denticulis duobus superioribus minori- Ccc bus,

423쪽

sTIRMUM AUSTRIA CARUM

bus, arcu separatis sese tamen resipicientibus finibus conversis: tribus i serioribus longioribus. Corolla papilionacea: vexillo niveo in laterum angulis S margine leni rubedine perfuso, carinae toto suo ungue incumbente, ct quasi ephippio insidetate, alis reflexo ct medio carinato & apice emarginato. Abr vexillo minores, carina tamen multo longiores, dorsum, non ventrem carinae tegunt, hinc in te fit modulii incumbunt. Carina vix lineam bipes, caeterum ventricosa, assurgens, rostrata, postica parte impressiones habet, quibus insidenti vexillo firmitatem conciliet. Stamina decem connata certo, non simplex S novemfidum, ut in generis praescriptione invita natura postulat L INNAE Us. Stigma ashendens latere vexilli multa longitudine pubescens. Legumen primo enssorme erectum lateritiae rubedinis, tamen splendens, dein vero magis rotundum fit. Observatio. Plantam hanc, quam cLUsIυs primus descripsit & deli-neavit, I. BAUI IN Us CLUSII icone & descriptione mutuatis nobis conservavit, Omnes austriarum plantarum scriptores recensent, in integrum neglexit L INNAEus, ne minima quidem cius mentione iniecta, aut scriptoribus his fide adhibita; quare novam exactamque ct naturalem pia tae iconem dedi finitamque descriptionem S stirpis ab aliis disserentias, ut tandem videat, an cum tuberoso oro , ad quem absque omni dubio retulit, confundi possit. Sed etiamnum certum cst, ne Orobum quidem tuberosum prae manubiis habuisse, sed potius nostram in soliis latioribus ludentem plantam,dhun orobum tuberosum definiret in haec verba:

Probus solita pinnatis lanceolatis, stipulis semi sagittagia integerrimis; ea te simplici.

Utique haec naturam orobi nostri Austriaci magis, quam orobi tuberosi exprimunt i quas enim essentiales orobus tuberom habet disterentias, fidis

i IN NAEUS non vidit, ex natura vero pinxere ita THALIUS, LOES ELIU s.

RAi. LER Usue: Morobus tuberosus luseribus & fila mentis inter tubera

424쪽

r AscICULUS V.

lis semifagittatu integerrimis; cause sinplici, si 'd contra soliis imis otiaris superioribus lanceolatis; cavis alato simplici, sicque a nostro Austriaco, qui radicibus longe aliis, caule nudo non alato, soliis omnibus iisdem S flore perpetuo albo gaudet, recte fuisset distinctus, sed a nemine vult

Obseruatio II. In stirpe locis montosis secis S ad sylvarum margines Calimberg crescente, disterentiae nonnulla occurrunt, quae scitu necessariae sunt, ut specie non disti laguantur. I. Plantae montosae radices longissimae, & h:e conum inversum, cuius basis a caule remotissima apex vero in caulem confluat, constituunt: quandoque etiam inter duas a gustatas extremitates cylindrulus sarciminalis intercipitur, id enim v riare solet. II. Caulis aliquando ramosus, crallior, firmior. III. Folia latiora strictiora, laepe tri iuga. IV. Flos pallidior.

Orobus tuberosus. Probiis soliis imis ovatis, superioribus lanceolatis; caule aiato simplici. Orobus caule non ramoso, soliis imis ovatis, supernis cllipticis acutis HALL.

Be v. p. 6o3. An orobus tuberosus LiNNEi & discipulorum Τ definitione nihil indigitin- te nec austriacum a iube roso distinguente. Astragaloides. s. Astragalus sylvaticus astragalo magno Fuelisit vel elixmae- balatio leguminosae assinis pIanta I. u. LINNAEANA determinatione cer

tius nomen.

Orobus radice tu rosa RIV. T. 9. Astragalus sylvaticus TRA L. here. I. T. I. icon. Latityrus angustitolius rad. tuberosa. LO S. prusi. Ira. icon 37.

Supra Corneoburgum Mochus, in sylvis Ganreratio assignant, sed sylvae multae sunt in Austriat commodius adhuc potuisset dici in herbario sicco. Sed si vore est visus, licet nec ego nec ullus meorum amicorum in Austria viderit, cur non emaculata suit Mus vi definitio 3 Qtiare de planta quidcm HALLERI,& RIVIM, STil ALII, ct Lovs Eriliatis certum est, de norarum autem S catalogorum scriptoribus vel maxime dubium. Ccc 2

425쪽

CHARACTER. Cubae s - fidus laciniis a superioribus bre vioribus. Vexisti obcordatum maximum. SI-tra planus supra villosus, superne latior.

Lathyrus soliis binatis ensiformibus: internodiis membranaceis, pedunculis multistoris. Lathyrus Pylvestris maior. c. n. pin. OED R. .ssori dan. T. CCCXXV. Latityrus sylvestris. CLUs. hi I. ras. Lathyrus sylvaticus. Hi v. Tab. 39.

Ex dumetis Dornbach minus wINTERL M. Doctor, bolanices studi sissimus, attulit. Radix in adulta planta crassa, conice sensim attenuata longissima, cute susea externe obsita: interne albicante dura ligneaque sere substantia praedita. Haec plures ex summo capite ramos, eosque lentos, carnolds, horizonti parallelos, & fissa cute ex sulco S albo variegatos landit. Caules acutis angulis erumpentes multi, imbecilles hi & prostrati iacerent, ni fulcro cirrhis prehen ib innixi erigerentur; caeterum toti herbacei profunde virides triangulo solioso alati, a duobus ad quatuor pedes longi, admodum ramoli implexi . Cirrhi constantius triphylli, quos diphyllos definivit LiNNAEus. Auricular pro plantae altitudine tenues, exiguae, vix lineares cum parvo recurvoque hamo. Folia ex triangularibus alatisque & brevibus, licet tamen firmis petiolis elliptica, ipsis petiolis multis vicibus longiora vidi enim vix non spit hama in aequare ea, quae essent longissima non sine aliqua latitudine tribus iisque magis conspicuis nervis percursa, fine acutiora ct in spini iam terminata. Pellauetili firmuli obiter striati, petiolis bis, ter, quaterve longi res, aliquando longii limi sitiat, etiam pedem aequantes, inulti flori, tres, quatuorve flores gestant mediae in hac gente amplitudinis. Calyx

426쪽

Catim si apo colorato purpureo incurvo nixus, coloratus, Venosiis, brevis, amplus, superiores breves, S in se conniventes dentes habet: inferiores longiores & magis distantes. Vexistum amplum satis, assurgens, medio carinatum eruaminatumque, lateribus reflexum S in meis quidem speciminibus vivis vota ora ci Cinnatum; caeterum laete purpureum S lineis piis una. in carinam, qua longiores, conflexae, late purpurea . . Carina admodum inflata rostro recurvo viridescit herbacca, ea vero parte, qua vexillum spcctat, membranacea ctium leviter coloratur. Stamina erant connata, & Stigma pubescebat lateribus utrimque sulcatiS. Siliqua sere pisi, venosa. Semina nigra sit ni rugosa.

Q Lathyrus prauusis. Lathyrus soliis binatis utrimque aeutis pedunculis multiforis, noribus luteis.

Latityrus Ulvestris luteus soliis viciae. c. n. pin. dumetorum. I. B. II. P. 3o4. cum icone commoda.Lathyrus pratensis. RIV. T. 43.

Abunde in pratis Dornbata, etiam ad margines sylvulae eiusdem pagi, invia regia ad Clauserontoburgum, ad me ling; in asceiasii montium Ba- densium inter se pes per totam austriam frequentissima. Radi iιti tenuis omnino, lenta tamen & fibrosii. rvm unus alterve aut prostratus aut cirrhis sese attollens, adnam dum solios iis, quadrangularis angulis acutis, herbaceus, etiam ramosius. Stipusir ad singulos nodos ditae, quae ex lata basi auriculas deorsum dimittant inaequales duas, sibi nihilominus correspondentes, ita quidem, ut angustior unius stipulae auricula iungatur angustiori alterius, latior latiori, licet etiam in hoc ordine alternare stiluaset, ut modo angusti res sinistram, modo dextram caulis partem occupent S contra. Hae sunt

lanceolatae & quasi sigillatae latiori lobo quandoque se sto & denticulo

instructo.

Petiolas soliosus angulo ad caulem acuto cauli insistens triangulus, interne plane canaliculatus, solia in sinc duo promit longe lanceolata aut potius elliptica fine utrimque acuto. nervosa nervo in dentem terminato reflexum, cauda petioli cirrhola, cirrho in aliquibus monophyllo, in aliis di-

427쪽

STI PIUM AUSTRIA CARUM

phyllo, triphylla etiam ramoso; notandum est, in loco qtio emergit peti

lus ibliosus, aut pedunculus maculam purpureo violaceam conlpici

etiam hos colorantem.

angulosiis leni villo aspersus, firmus, altus, hoc lingulare possidet, quod plerumque iit unicus, sic si etiam plures fuerint,

unus stilum alterno deflorato floreat. rum laete citrinorum aut sulphureorum racemus numero variussere in decem consilit noribus. dum frequentius Octo 1bluiu numerantur.

Calyx obliqua basi, nulla cum Lathyro tuberois snnilitudine, lanuginosus, dentibus 5, longis, vilosis, sit perioribus minoribus & ad

se invicem accedentibus seclus bracteis modo fulcitur modo minus. Vexillum longo abscilla cono carinam tegens, parte latiori perpe diculariter erigitur lateribus reflexis in medio carinatum, vix emarginatum 2 qua carinam anteriori lacte spectat, aliquot lineis herbacee nigris pictum, ct eminentibus duobiis cartilagineis angulis, quibus carinam amplectatur, notabile conspicitur. A r ascendentes sulphureae nec aliae pertinacius nexae. Carina recta, dein ascendens herbacee lutea.

Stigma planum villosum. recto calyci insilit, ut nos solebat, sine acuminatum. Obseroa fio I. In Lathyrorum historia id ignorari non debet, definitionem ex cirrhis desiimptam laepe in errorem ducere, ducere etiam imitorum non satis expressam verbis formam. Equidem primo in Lathyroritera cirritos polyphyllos imo ramos bs laepe observavi, solia minime lineari lanceolata, sed ex ovatis oblonga, qualia in tuberosi sunt, ct planta tota hi. ta fuit &alserra, internodiis membranaceis rigidis hispidis, petioli latere membrana eo seu stipulato, licet LiNNAEUS in nota, 1peciebus adiecta, abesse dicat. Vexillum rubrum amplissimum, alae amplissinae albae carinam longe superant os, licet contrarium LiNNAEUs habeat, stylus complanatus, qua vexillum spectat, latuiginosus. Secundo in hoc pratens modo monophyllos, modo 2 -3 - phyllos, inaol etiam ramosbs observavi, sic folia utrimque acuta, ut minus recte dicantur lanceolata, qua voce etiam Cl. Vir HALLE RUs se uti non posse cive perspexit. Tertio Diuiti sed by

428쪽

FASCICULUS V. 38rtio demum eandem in silvestri dissicultatem occurrere. iam antea demo stravi, ut non adeo ex cirrhis definitio sDcifica desumi debeat.

33 Lat hirrus tuberosuS. Lathyriis soliis binatis ovatis. radice tuberosa; peduneulis multinoris.

Terrae glandes. DOD. hi'. p. ss . hcue. Lathyrus aruerisia repens tuberosus. C. u. Pin. Lathyrus arvens s. RIv. Τ. 62.

Ad aggeres viarum publicarum inter segetes abunde, eundo in GaDte ostz frequenter videas. Radiser ex RΛI LEEo brare longissima tubera habent, adnata si bris repentibus, spirae in modum sepe convolutis albidis. His subquadrangulus aut saltem triquetrus duorum triumve pedum , plerumque prostratus serpens, ct tum solum eredius dum cirrhi vicinis plantis adhaerent. Caeterum soliosius ramosus duabus auriculis ad soliolarum paginarum exortum instruitur; auriculae hae tribus distinctis partibus constant, superna longiore cono leporinae auris secundum longitudinem secto simili: media petioli ct caulis confinio haerente brevissima & crure uno caulem ambiente, ut inde claviculam trifidam dicat

Pitiolus durus canaliculatus solia duo ovalia non emarginata, sed dente ex postico nervo instri tela educit, cauda in cirrhos triphyllos, ct hos saepe ramois absumpta, ut inde prior observatio firmetur, & LiNNAL 1 definitio infringatur. Scapi tubere duriore cauli haerent lateraliter S ad angulum sere cum caule re flum exorti, incurvi, longi. Hores in unum latus versi prosunde rosei colore S odore, ipsi podunculo incurvo, firmo tamen, haerent bractea sussulti. Calyx campanulatus durior, venis herbaceis pictus, dentibus quit que; duobus superioribus minoribus constat. Vexillam magnum e marginatum ex ungue brevi cartilagineo reflexum perpendiculariter reliquis partibus incumbit. A e latae, obtusae sursum ascendentes. Carina tumens alis minor, sed etiam stirsum ascendens. Stylus sursum erectus, stigmate plano, interiori facie villoso. Laia

429쪽

38a STIRPIUM AUSTRIA CARUMO Lathyrus palus s. Elenchus. Enumeratio. Lathyrus pedunculiis multiforis, cirrhia 3-4-phyllis, stipulis lanceolatis: in

ternodiis membranaceis. Lathyrus palustris fore orobi nemorensis verni. RUP. bonum nomeu & p. at O. T. I. icon.

Lathyrus peregrinus soliis viciae, flore subcaeruleo pallideve purpurascente

fore. C. u. Pin.

Ex Pannoniae confiniis GrecibW hi locis paludosis crescentem attulit; nuper etiam circa IIIaur-h invenit, ct circa Hiniberr egregius Pharmacopeus weli bolanica: ainantissimus, ubi & ego inveni. Radix serpens tenuis longa. Caules tenues subercisti vicinis suffulti, ex auriculis ex uno geniculo in aliud decurrentibus, tota longitudine alati seu membranosi, membranis ascendendo evidentioribus nunquam tamen ea, qua conspiciuntur in sylvesri latitudine, caeterum leniter anguloli, striati striis albis

Auritulae lanceolatae cum calcare lanceolato. .

Phtioli firmuli in capreolos longintinos polyphyllos abeunt, & solia exiguo spernendoque petiolo sessilia iere habent, plerumque A. rarissise ine 6. pinnata. Folia ex ovatis utrinque lanceolata; lata satis, stiperna pane pulchre viridia, inserne glauca, nervosa sunt, nervis centralibus, qui in manifestum dentem abeant, sere parallelis, frequentissime biiuga, rarius tri iuga. In illo Himberr semper tri iuga angustiora lanceolata vidi in loco natali. PHunculi striati subangulos & subhirsutuli duplo S ultra petiolis longiores, in firmis coloratisque sulcris flores gerunt Orobi nemorei sis veriai similitudine 4. 3. plures; in illa Himberr Ibium duos, Olyx striatus latus superne bali dentibus superioribus obscura pu pura sere semper tinistus, in I. segmenta sblutus, quorum superiora breviora obtusa sint, tria inferiora longiora, angustiora, medio longissimo. Tota calycis ora ciliata est, V existum longo ungue carinae imposito assurgens, reflexum obcom datum, non evidenter emarginatum, ex purpura profundius violaceum. Ace carinam tegunt vexilli, fere longitudine carina langiores, assu gentes; ungues albescunt, dum limbus ut vexillum coloratur. Carina

430쪽

Carina recta protensa sere ad angulum rectum assurgit, albida tota ct infra apicem in dorsb leniter colorata. Stamina diadelpha. Stigma a medietate styli ad apicem sere undique villosum. Legumen longum, compressum, latum, acuminatum, polyspemuiu, bivalve. Obsertatio. Estne hicce Lathyrus idem cum Lathyro palustri Li&NAEly de internodiis membranaceis memorat nihil, atqui hoc tamen manifestius in oculos fgnum incurrit.

Lathyrus pedunculis multis oris, caule alato, soliis fioribus maximis. Lathyrus lati solius cLus. II. CCXX lX. icon. GARID. leon to8. bene. Lathyrus maior latisolius, fore purpureo, speciosior. I. u. II.

Et in pratis & in asperis montosis ostentiin abunde in ascensu ad

muros monachorum, ubique ad margines sylvulae Siminering. Caules in diversa vagantes, prostrati tamen, etiam scandentes, alatialis ciliato- aculeatis. . Folia petiolo auriculato ct alato orta bina opposita, lata haec ovata, venosa, pulchre viridia concava tota circumferentia asipera sunt S in fine spinulam exsertam habent; caeterunt petiolo mediante globulo cartilagi.

neo haerent. Λιιricula maximae ovato acutae cum Calcare simili, licet minore, tota. circumserentia aspero-ciliatae

Pilioli, ut paulo ante dixi, dum dedere solia, abeunt nudi, rigidi, in capreolos semper triphyllos, aliquando ramotbs, licet diphyllos Ibluin

L INNALUS dixerit.

Pedunculi ex auricularum & petiolorum sinu exorti duri, rigidi, striati, in curvam creeli plerumque, licet tamen id variare stileat, longissimi simi, aliquando pedem aisequuntur. Hi in si immitate minores peduncellos omittunt coloratos deorsum in arcum flexos subulata stipui ' hine inde sussultos. Calyx conicus nitidus splendens, purpura nigra aetate tineius, quasibilabiatus, labio superiore bidentato, dentibus obtulis: inseriore triden- Ddd lato,

SEARCH

MENU NAVIGATION