Q. Curtij Rufi De rebus ab Alexandro Magno gestis libri octo. In capita distincti synopsibus argumentisque, & figuris varijs, addita tabula geographica, illustrati. A R.P. Matthaeo Radero è Societate Iesu

151쪽

dam secuti, sed iam degeneres , iatriimoris ignari Applicauerant his Phrygas & Cataonas Parthinnorum deinde gens ncolentia terras, quas nunc Parthi Scythia profecti tenent, claudebant agmen.liae inistri cornus acies fuit.D , xterum tenebit natio maioris Armeniae, du-sijque Cappadoses, Syri ac Μedi. his quoque falcati currus quinquaginta erant summa totius exercitus equites XLV. millia, pedes ripacies CC. ira illi expleuerat. Hoc modo instruincti,decem sudia procedunt:iussitque subsistexearnuti hosterin expedia iit.

β. Nexandri exercitum pauor , euius causa non liberat,inuasit: luippe lymphati tre- Id re inperunt, omni una pectora occulto me- percurrente. et fulgor ilip e aestiuoardenti similis internitens, ignis praebuit speciei faminasque ex Dari,casuis splendere veluti tis tenderent praesidi, credebant. Jod si per culsis Mazaeus,qui praesidebat itineri, superuenisset,ins os cnde accipi potuit. Nunc, dum ille segnis in eo, quem occupauerat,tumulo sedet, contentus non lacet si Alexander cognito P ore exercitus, signum ut 'nsistψrent Oiri. ante ipsos armi Meponere , ac leuaxe corpora

152쪽

roris, hostem procul stare Tandem commγte sui, pariter arma animo recepere nec qui qtram exl aesentibiis tutius viiiiiii quam in odom loco casti m ire

Nases cum Pιrsis collem deserit, quem Maceda occupat,atque ibi castra ponit, unde or aciem ho m inphit,sa re tamm , depugna

tam o,clarasse,nouiso que lair mimm tenebrii Uti dum a ruit. DOilexo die Maateum, qui cum licetis equi tum in edito colle, quo a dolium pro- spiciebantur castra,consederat,sive imet , siue quia speculari modo iustias erat,ad Darium re diit Macedones eum ipsum collent quem de

seruerat,occupaueiunt. nam& riuio planitie erat,&inde acies hostium,quae in campo explicabatur.conspici poterat.sei caligo,quam circa humidi estuderant montes, uniuersam quidem rei faciem non abstulit,ceterum gininum diascrimina, atque ordinem prohibuit perspici.Μultitudo inundauerat eampos, fremitus i tot missium etiam procul flaiatilina aures impique rat Fluctuare animo rex,&mod suum, modis Parmenionis consiliuni sera ςxistimatione pe in pendere: quippeeis ventum erat , unde recipi exercitus nisi victor,aut sine clade non posset It quiduiumlato pauore mercenari*m - - tem ex

153쪽

lam craeonia praecedere iubet.Ipse phalangem sicli antea dictum est in duo cornua extende .rat. trumqtie Coriri equites tegebant Iamque nitidior lux,discus i caligine,aciem hostium ostenderat. Et Macedones siue alacritate,siue taedio expectitioni ingentem pugnantiurn more edidere clamorem Redditus, a Persis,nemo. x vallesque circumiectas terribili sono imple uerat.Nec iam contineri Macedones poterat,q i in cursu quoqtie ad hosteria contenderent . Melius adhuc ratus Alexander in eodem tumulo castra munire,valhim iaci iussit: frenueq; pere perfecto,in tabernaculum, ex quo tota a- cies hostium conspiciebatur,secessit. Tua vero uniuersa nituri discriminis facies in oculis rat,armis insignibus equi virique splendebant, omnia interio iecura praeparari: sesicitudo Praetorum agmina sua interequitantium oste diatur, ac pleraque inania sicutfremit ho minum,equorum hinnitus armorum interniatentium fulgor splicitam expectatione mentem turbaueranta Igitur diu dubius animi, sue ut suos experiretur . concilium adhibet, quod optimurn factu esset exquirens. Parmenia peritis stinus inter duces artium belli, furto

non proelio opus esse censebat: intempesta nocte adiaco somno ct improuilo pericula territos, quando in nocturna trepidatiοὐ co rosci isterilis primum terribiles occursurassacies Sy Durum, factitanorumquae hirta ilis ora, ct in , tonsas mas esse iraeterm eximi in vastor μ' magnitudinem corporum; is inanitas, -

154쪽

aei de tantam multitudinem circumfundi ocioriseu posse.Non in Cilicia angusti, o inutis callobus,seedia aperta Iataplanitie dimicandum; re. Omnes ferme Parmenioni assentie-tiantiir Polypercon haud dubie in eo consilio Posiana letoriamarbi rabatur quem intuetis xec namque Parmesiimiem nuper acrius hiatii vellet increpatum, rurius castig; ne non sui itiebat Latrunculorumgnquit, murum illastertia est, quam naris mihi quippe illorum votum unici est. Are ira verisiori sempιν avit absentiam Darij,an angustias locorum,aut fur-mm noctis obstare non patiar palam luce aggredi certum s. Μati me fortuηε aenisen, quam victuria uideat. Adbuillud quoque ac sit.Vigilias a re barbaros, ct in armis re,vinae decipi quid emposmaraque ad praeimnos parate.

Sic incitatos ad corporacuranda dimisit.

D Arius id quod Parmenio suaserat, hostem facturum esse coniectans, frenatos equo stare; magnam g exercitus partem in armis esse, ac vigilias intentiore cura serua iisserat. Er-

gwianibus rogi eius castra fulsanta unidiκibus promimuisque agmina ha inlita

nu inuocansisne ut illis dignam veterς gloria,

155쪽

maiorumqtie motririnentis fortitudinem inspurarent. Et prosectri si qua diuina opis auguria humana mente conspici possenti deos stare secum Tios nuper Μιcedonum anthris subitam incussisse formidinem adhuc lymphatos ferri agique,arma facientes. Expetere praesides Per sarum imperii debitas a vecordibus pomas:nec ipsum ducem saniorem esse, quippe rItu fera rum prε damm000' iam e peteret, intuentem, in perniciem quae ante praedam posita esset, in- eurrere.Similis apud Macedones quoque solicitudo erat,no Midque velut ineam certaminet editio metu egerunt Alexander non alias ina sis territus,ad vota dc preces Aristandrum voeari iubet alle in candida veste verbenacim .

prae surcia capite velato , praeibat preces regi ouem Mineruanaque Se Victora m propiti, anti Tunc quidem sacrificio rit per patrato, reli frum noctis acquieturus in tabernaculum reduet. Sed nec sorinum cater , nec quie tem pati poterat modoὰ iugo montis aciem in dextertina Persarum cornu dimittere agita bat,modo rem fronte tim rere bollis inter dum haesiitare an potius in latium detorqueroc 33mei .tandem grwatuinanii anxio toforpus altior sininua oppressit.

156쪽

euitatus, catulosist secura quietis reddit,

1Αinque luce orta duces ad accipienda imp

ria conuenerant, ut solito circa praetolium si

tentio attoniti: quippe alias accersere ipses, &interduin morantes castigare assuevera tune ne ultimo quidem renim discrimine excitatum esse natiabantur non somno quiescere , sed pauore niarcere credebant, iron tamen quisquaex custodibus corporis intrare tabernaculum, audeba r,&iana tempus instabat, nec miles iniustu ducis aut arma ea per e poterat,aut inordi nostrea tu Palmeni cunctatus, cibum ut ca- laesent ipsi, pronunciat.iamque exire recella Grat. tune demum intrat tabernaculum , saepiusq; lumine compellatum,cum voce non possct,tactvexcitauit Mina lux, isqvit, st. Utrchiam. Miemisi admoti, tum desadhuc immis expectat imperium. Vbi est v sor ille animi tui nempe excitare vigilet 'ex Achaec Alexander,

Credes ne me prius ibi unum capere potuisse, quam exonerarzmai Unum solicitudinu, quae quietem morabatur' signumque pugna tuba clari iussit. Et cum De u: em adna irata citreiarismenio perseueraret,quod soluitvri securis soni

num cepisse dixisset. Minime, inqirit, miram est.

157쪽

tio enim cum Darius terram ureret bicos eri μηδεrer menta inum ret, potens mei

reparetinermis, tum 'Num imp leuit,sed - usquoque consit, rati Opostea reddetur. Vos it ea copias quitasqMisiqueprWstis,emiam ader Miuidseri velim,exponam. Raio admodum

admonitu amicorum,curii metus discriminis erat,vtiolebat, tunc quoque munimento corporis sumto, processit ad, milites.

Alexander sila vultui hilaritate milium excitat ad stem vi mi ema indis c uidi I rtit Mulis duces procit alis equitumiat ras mi,subsidia opportu ἡ collocat Paciem vergatilem facis , impedimenta in colle seponit,ipse dextro, Parmenio lasstro cornu praest.

HAud alias tam alacrem videra iit regem vivultu eius interrito,certam spem victori augurabantur itque ille proruto vallo exire copias iubet,aciemq, disponitIn dextero cornu locati sunt equites, quos agema appell'bant. Pneerat his Clytus,cui iunxit Philotae turmas, cetero ite praefectos equitum lateri eius a Ilicauit. Ultima eleagri ala stabat, quam Plia-am sequebatur.Post Phalangem Argyraspides exanimis Nicanor Parmenionis filius praeerat, in subsidus cum manu sua Cenonpost eum or

158쪽

irini militis.Ηtitiis agminis Amyntas princeps erat.Phaligus Balacros regebat, in societatem nupet ascitos Haec dediter cornus facies erat..

In laetio Craterus Peloponnesitum equites hahebat Acheorimaq; MLocrensiri; ἰΠS Malc conlurismis sibi diunctis hos Thesi di equites claiidebant, Philippo diice , peditiam acies quitatu tegebatur: Dons laetu cornus haec erat sed ne circuiri posset multitudines, ultimum agmen valida manu cinxerat. Cornua quoq; subsidijs firmauit,non re is fronte, sed a latere postis: ut ii hostis circumisenire aciem tentassit, parata pugnae forent. Iic Agriani erant, quibus Attaluspraestrat, adiunctis sagittari, Cretensibus.

vltimos ordines auertita froiites, ut totam aciem orbe muniretis Illyriihi erant adiuncto milite mercede condu Thracas quoquessemul obiecerat leuiter armatoc adeoque aciem

versabillam posuit, ut qui Vltimista bant, ne circuirentur, verti tamen, re in frontem circumagi possent. Itaque non prima quam latera, non latera in tutiora fuere quam terga. Hi ita ordinatis praecepit , ut si falcatos currus cum fremitu Barbaraemitterent, ipsi laxatis ordi nibus impetum incurrentium silentio excipe rent , haud dubius sine noxa transcursuros

nemo se opponeret. Sin autem sine fremitu imis misissent,eos ipsi clamore terrerent, pauidosque equos telis utrinque suffoderent. :ricornibus praeerant, xtendere ea iussi, i ut nec eircinuenirentur si artius starent , necta men intimam aciunt exinanirent. Impedimenta cum captiuis inter Alios mater liberique Darij custodiebantur , haud procul acie in edito colle constituit , modico praesi- . dis

160쪽

dio relicto.Lquum coinu,sicut alias,t armeni ni tuendum datum. Ipse in dextro stabat.

equitatum Alexander interequit ordines ,

Tondum ad teli iactum peruenerant , cum Bion quidam transfuga , quanto maximo cursu potuerat,ad xe m peruenit , nuntians murices ferreosin etiam defodita Darium, qua hostem equites emissurum esse credebarenoratumque certo signo locunt, ut fraus euitari a suis posset Asseruari transfuga iusibi duces m uocat,expositoque quod nunciatum erat, nec tregionem monstratam declinent, equitemque periculum edoceant. Ceteru hoc tantus exercitus ea audire non poteranusium Rurium intercipiente fremitu duorum agminum. Sed in conspectu omnium ducem proximunt quemque interequitans uoque lux. mansist' terras, instem victoria, de qua dimicandum foratiricum superesse discrimem mmum hic amnem, Cilicias moues, O Sstriam Aegy-ytitas praureuntibus raptat, ingenti stetit,rias incitam rareferebat reprehensos exfuga Persas pugnaturos, quia jugera non possent: rorium diem iam metu exangues, mrmis suis.-