Iurisconsultorum vitae. Bernardino Rutilio autore

31쪽

Decemuir xiiii. Hecemviradicere prohiberent Claudiuimerpellandi verecundia fuit sententia initur peregit nullu placere senatus con' sultum fieri. Omnesq3 ita accipiebant, Privatos eos a Claudio iudicatos multiq; ex Consularibus verbo assenti sunt. Aliae inde a Consularibusdictae sententiae quorum L.Cornelius Maluginenisis M.Cornelii decemviri stater censusi peracto demum bello reddi ab Ap

Pio rationem oportere,Vtrum in annuclecemuiros creasset commitiis suis, an donec leges quae deerant, perferrentur.

Caeterum Valerio at* Oratio Senatoribus vociferantibus antest de bello res ferretur liberari emp oportere alia in eam sententiam inuidiosissime difflorentibus AppiuS,iam prope esseratus,vi,ni violentiae eorum pari resisteretur audacia, victum impertu esset erit me lius inquit,nisi de quo consulimus, VOMcem non misisse,N ad Valerium negantem se priuato reticere, lictorem accederetussit.Iam Quiritium fide implo rante Valerio a Curiae limine L. Coroneliuscomplexus Appium non quod

simulabaoconsulaeo,diremit certam

32쪽

Decemuir i xvii perio, ad urbem ac tyrannidem tuens clam relinquitur. ei foris cu hostibus male gestae caedes Siccii clari militis iussu Decemuirorum addita cum non desisteret Appius Sp. in monere collegas arcanis nunciiS ut quaesitis causis, aduersae factionis illustres clam palam obscuros de medio tollerent. Arma interim,

pecuniae,commeatus,caetera opporμtuna omnia ad exercitus summitti publicis simul priuatisq; bonis impoteterablatis succenturiatis ex omni tribuat paetate,quae ferre modo arma posset, in caesorum locum .Percommoda urbis loca occupari. Diligentissime animad/Uerti nequid moliri factio Valerii at*Gratii,quae domi creuerat, posset . Ac nihilo scele sta minus in urbe A in casstrisfacinora edi. Post caedes Appium Claudium plebeiae virginis stuprandae libido coepit. Pater eius. L. Virginius honestum ordinem in Algido,ubitum erat bellum,diicebat vir exempli recti domi militiaeq3, perinde uxor instituta fuerat liberi instituebatur. Despondexat filia. I A cilio,viro acri μ pro ca plebis Ptae virtutis.Hac virgine adulta,

33쪽

forma excellentem conspicatus in Iu odo literario Appius amore ardens, Cavxorem ducere alii desponsam,sibi marito plebeiam patricio nessi liceret, ne u liberet,prectoac spe per internunci as ad nutricem tamellas cauato nomisne,iactadis modo opibus, pellicere adsortus ,postst omnia pudore tapta,&maiorem adhibitam puellae custodiam ani et duerti ad crudelem superbamq; vianimum conuertit. M. alii.C. Vocano Claudio clienti modum edocto, negotium dedit ut virginem in seruitutem assereret,neq; caederet secundum libertatem postulantibus vindicias, . pater puellae abesset fore locum iniuriae ratus Vi gini venienti in forum ibi naM n tabernis ludi literarum eranto minister Decemuirilibidinis ingenti similium sui confidentium.s. 6c ad Omne paratorum facinus, comitatus globo,manum iniecit,serua sua natam seruam

appellans sequi se iubebat, cunctante 'vi abstracturum.Alii iam ludu ingres/sam vi abreptam tradui. Pauida puella stupente ad clamorem nutricis, fidem Quiritium implorantis,fit concursuSa

34쪽

virginii patris sponsio Icilii populare

no mcn celebratur,notos gratia eorum,

tutbana indignitas rei virgini conciliat. Iam a vi tuta erat cum assertor nihil os Pus esse multitudine concitata ait, se iu 're grassari non vi. Vocat puellam 1iuS. Autoribus qui aderant, ut sequeretur, ad tribunal Appii ius tum sine collega dicentis,conquirentis pecuniam, peruentum estiHic alii ferunt cum iam abduceretur a Claudio Virginia, concursu alienae turbae exortum clamorem ac

fremitum postulantium expectari propinquos virginis. Id cum decreuisset Appius affuisse breui auunculum pu ellae auum huc alii fuisse scribuno Numitorium,frequenti amicorum neccosariorum stipatum manu, claru ipsuinter plebeios,nessi multo post sponsu Icilium magna re ipsum plebeiae iuuetutis caterua cinctum .Hunc ubi ad tribunal pene exanimatus venerit elataVOee iussisme quis virginem ingenuam a trectare esset ausus quidq; sibi i s vellet, effari. Caeterum Vbi discrepat nos Livii seriem sequimur. Igitur, silentio facto, ante propinquorum aduentum notam

is m

35쪽

Ap. Cfaudius iudici fabula petitor quippe apud ipsuautorem argumenti peragit puellado mi suae serua natam furto p inde in do ilium Uirginii tras latam suppositam ei per uxorem esse id se nouo indicio coopertum afferre, probaturum qi vclipso Virginio iudice ad quem maior pars 1iuriae eius pertineat interim dominum sequianeillam acquum esse. Vades daturum se sistendae quandocunq; virginis, seu repr*sentari iudicium placeat causatum dicturum. Addit preces plurimas, ne, peliens Decemuiri tui humili losco sit eo minus suum ius contra potentiores aduersarios teneat. Advocati puellς aut secundum priorcm sententiam Numitorius cum Virginium Reip.ca dixissent abesse biduo affuturum,si lius ciatum ei sit,iniquum esse absentem de . liberis dimicare postulant ut rem intes

gram in patris aduentum differat, lege ab ipso lata vindicias det secundum libertatem,neu patiatur virginem adulo tam famῆ prius, q libertatis periculum adire . Appius decreto prSfatus, quam libertati fauerit, eamipsam legem des

clarare,quam Virginii amici postula/

36쪽

Decemuir ' xxitioni suae pretendant, caeterum ita in ea firmum libertati fore praesidium, si nec causi S nec personis variet. in his n. qui afferantur in libertatem quia quiuis lege agere possit id iuras esse,in ea, quae in patris manu sit nemine esse alioum,cui dominus possetiione credat. Placere ita patre accersiri uerea iuris sui iacturam assertorem don facere,qui ducat puellam, sistendam in in aduentum eius qui pater dicatur promittat eius se Tei,&Vt ex aequo disceptetur curam habiturum . Aduersus iniuriam decreticum multi magis fremerent, q quisa Vnus recusare auderet, P. Numitorius de sponsus Icilius interueniunt , data inter turbam uia cum multitudo Icilii maxime interuentu resisti posse Appio crederet lictor deci esse ait, vociferantcq Icilium summouet.Placidum quo 1genium tam atrox iniuria accendisset, ferro hinc tibi summouendus sum Appi,inquit ut tacitum seras, quod caelari vis.Virginem ego hanc sum ducturus, nuptamq; pudicam habiturus . proide quo ,omnes collegarum lictores conuocans,expediri virgas ae secures iube,

B vi

37쪽

Ap Claudius

non manebit extra domum patris sponsa Icilii non, si tribunitium auxilium de prouocationem plebi Romana duisas arces libertatis tuendae ademistis, io in liberos quo * nostros coniuges P regnum vestrae libidini datum est. Saeuis te in tergum di in ceruices nostras, predicitia saltem in tuto sit. Huic si vis assferetur, ego prauentium Quiritium psponsa, Virginius militum pro unica filia omnes deorum hominumq; implorabimus fidem neqptu istud unst decretum sine caede nostra referes. Postulo Appi etiam at etiam con*dereS,qu progrediare. Virginius viderit de filia ubi venerit quid agat,hoc tantum Scis at tibi si hutns vindiciis cesserit condistionem filiae quaerendam esse me vindicantem sponsam in libertatem vita citius deseret ,st fides. Concitata multitudo erat ,caluntator Claudius ad pedes Appii trepidus refugerat certamenon staxe videbatur lictores Icilium circunsteterant,nec Vltra minas tamen processu

est. Appius primum plebis rabiem V ritus consilii inops obstupuerat . Claus

dio deinde ad tribunal uocato, cu eo

38쪽

Decemuir xxiii pauca summissim collocutus indicto silentio conuersus ad turbam non Virginiam defendi ab Icilio A sed inquietu hominem,& tribunatum etia nunc spirantem locum seditionis quaerere,insit, non praebiturum se illi eo die materisam sed Vt iam scire non id petulantiae suae sed Virginio absenti di patrio nos mini &libertati datum,itis eo die se nodicturum neq3 decretum Iterposituru, a Claudio petisse ut acaederet a iure suo, vindicari* puellam in posterum diem Pateretur.* nisi pater postero die affuisset denunciare se Icilio similibusq; Icialii neu legi suaclatorem neq; Deccmuiris con stantiam defore nec se vu* colo legarum lictores conuocaturum ad cosercendos seditionis autores contentum

se suis lictoribus fore .Longiorem dilationem postulantibus puellae defensoribus nibit respondit Cum dilatum tem pus iniuriae effer,secessissent aduocati puellae,placuit omnium primum fra trem Icilii filium Numitorii 1 pigros iuuenes pergere inde recta ad portam, Δ quantum accelerari posset Virginiuacciri e castris,in eo verti puellae salu/in

39쪽

xxiiii

Ap. Claudiustem si postero die vindex iniuriae ad te pus praesto essetJusti pergunt, citatisu

equis nuncium ad Patrem perserui. Cα instaret assertor puellae, Ut Vindicaret, sponsoresin daret atq3 id ipsum agi di ceret Icilius sedulo tempus terens, dupraeriperentiter nuncii milii in castra, manus tollere undiq; multitudo, 6 se quisl paratum ad spondendum Icilio ostedere. mi Q ille lachrymabudus, gratum est inquit crastina die vestra opera Viar,sponsorum nunc satis est Ita vindicatur Uirginia spondentibus propinqs. AppiuS ut alii tradui e vestigio ut alii, paulisper moratus ne eius rei causa se disse videretur postq omisiis rebus albis prae cura unius nemo euadibat subolata sella:domum se tristis, atq; inflam/matus cupidine recipit. Ibi ancepS rem animo volutar, quo pacto productam postridie virginem si Vadetur, Viat armis abducat maiori adhibita custodia, occupatisi circa tribunal armatoru clisentum caterua locis,si forte vi at masnu resistatur. Quod ut honestius, absentc virginis patre efficiat,ne iS clam , re

cognita ,sese e vallo proripiat, collegis

40쪽

Decemuir xxv in castra scribiti, ne Virginio comeaotum dent at etiam in custodia habeat. Et nequid ad interciolenduin homine deesset ex Vrbe emissi alii ferentem ab exercitu,Viam insident. Improbum cosilium serum ac vanum,Vt debuit fuit, di iam, commeatu sumpto, profectus

Virginius deuiis itineribus prima vigilia erat, cum postero die mane alii pauiopost eadem nocte autores sunG de retinendo eo nequidq literae redduntur. At in urbe prima luce , cum ciuitas in foro expectatione erecta staret Virginius sordidatus filia secum ab soleta ueste, comitantibus aliquot matronis,cum ingenti aduocatioe in forum adducitaCircumire ibi S prehensare homines caespit di non orare solum precariam Ope,

sed pro debita petere se pro liberis eos rum ac coniugibus quotidie in acie stare nec alium virum ess e- cuius strenue

ac fortiter facta in bello plura memora ri possJent quid prodesse si incolumi urbe,quae capta Vltima timeantur, liberis suis sint patienda hqc prope conciona hudus circumibat homines.similia his

ab Icilio iactabantur comitatus mulie