Iurisconsultorum vitae. Bernardino Rutilio autore

41쪽

xxvi Ap Claudius

bris plus tacito fletu ulla vox move bat Aduersus qtig omnia ob stinato animo, Appius indignatus euasisse insidia

as Virginium tanta vis amentiq Verium Q amoris mentem turbauerat Pingenti, stipatus manu,in tribunal ascendit,ac Ppropiquos produci puellam i ussit. Ibi

ultro quereme pauca petitore φ ius sis bi pridie per ambitionem dictum non esseq, priusa aut ille postulatum perageret ἡ aut Virginio respondendi daretur locus etsi Dionysius longam aduocatorum Virginiς defensionem adstri hil)Appius interfatur Quem decreto

sermonem praetenderit,forsan aliquem Verum autores antiqui tradiderint quianu sil ullum intanta foeditate decreti verisimilem inuenit Liuius quod constas bat nudum proposuit decresse vindicias secundum seruitutem. Dionysius Appium tradit,quasi ab alienato per amos rem atq; impotentiam sensu neq; defensorum puellς orationem satis animadauertisse neq; lachrymis Virginio fra octum miserationem astantium indignabundum excepisse prorsus quasi, in duriorem ipse amoris seruitutem tractus,

42쪽

Decemuir xxvii maiore dignus omnium hominum misericordia videridebuisset. His percitu, atq; ad insani morem extimulatum,im pudentissime ea pr*locutum, perquq fictam a se calumniam aduersus Virgine detegeret I mpetrato.n silentio,cum forensis omniS turba studio decreti tandeaudiendi:ad tribunal undiq; concurrissset:ore huc illuc sqpe obuerso:ac famis liarium:quibus forum repleuerat: cateruas lustrantem oculis:dixisse.Ego Viis gini:qui P cum eo adestis:haud nuc primum hoc factum audior ut quod iam diu:ante initum etiam Decemuiratu:itae cognouerim . Pater Claudii moriens hunc mihi puerum in tutelam deditiam tum amatoribus familiam nostrant coluerant . Per tutelq tempus manavit ad me de puella ista rumorrvi ea a serua Claudii acceptam: Numitoria viro supposuerinid diligentius exquirens et ita se habere comperi C terv prqstare diis xi: Claudio: i in suam tutelam peruenisset:integrum relinquere:vtru abdus cere ancillam:aii apud altores seu preocio seu gratiS esse mallet Ego me inteorim ad RV. conuerti. Claudius factus

43쪽

Vin . Ap Claudius

pubes:rem:vt fit. rationemq3 familiare recognoscens:in indicium: ut ego alearde ancilla venit. Aequum igitur postu laticum struam suam inseruitutem asserit. Mallem equidem rem esse transectar sed:quando in controuersam de iudicisum venit:ego 6c testor:&iudico:Virginiam ad Claudiu pertinere. Primo stu

por omnes admiratione rei tam atroscis defixit:silentium inde aliquandiu te nuit.Dei . cum Claudius circunstanti bus matronis:iret ad comprehendenda virgine lamentabilisq; eum mulierucomploratio excepisset: Virginius:intctans in Appium manus: Icilio inquit)Appi:non tibi filiam despondi & ad nuptiasinon ad stuprum: educaui. Placet pecudum ferarumqmtu promiscue incocubitus ruere passuri ne hqc isti sint: nescio:nori spero es. passuros illos: qarma habct. Cum repelleretur assertor virginis a globo mulierum circunstantium aduocatorum: silentium factum per prcconem. Decemvirialienato ad libidinem animo:negat hesterno tantum

conuicio I cilii violentiain Virginii: cu i testem Ro. Populu habeat, sed cera

44쪽

Decemuir xxistis quoin indiciis compertum se habe Ter nocte tota c tus in urbe factos esse ad mouendam seditionem:ita Se haud in scium eius dimicationis, cum armatis descendisse:non ut quemqua Retum violaret: sed ut turbantes ciuitatis otium,pro maiestate imperiicoerceret.

Proinde quieme erit melius cinqui Ilictor:summoueturbam:et da viam domino ad prehendedum mancipiu-VOS,

quibus nihil hic est negocii: secedite . Cu m hqc intonuisset plenus irq: multitudo ipsa se sua sua sponte dimouit: deserta pr a iniuriqpuella stabat. Tu Virpinius ubi nihil usa auxilii vidit: quq D:inquiu Appi:primum ignosce patrio dolori:siquid inclementiu sin te sum inuectus. Deinde sinas hic coram virgine nutricem percunctari:quid hoc rei sitrui:si falso pater dictus sum: inuiore hic animo discedam.Data venia seducit filiam ac nutricem prope cloacinam ad tabernas:quibus post nouis fuit nomGatu ibi ab Lanio cultro arrepto:hoc te

no:quo possum:ait modo filia in libertatem vindico: pectus deinde pueliquansfigitirespectansi ad tribunalite:in

45쪽

xxx Ap. Claudius quit: Appi tuum*caput sanguine hoc

consecro. Clamore ad tam atrox facinusOrto: excitus Appius:indecoro motu verbisq; comprehendi Virginia iubet. Ille ferro:quacunqubat viam facere:donec,multitudine etiam prosequentium tuente:ad portam perrexit. Icilius: Numitoriusin exangue corpus sublatu ostentant populo.Scelus Appii, puel

De inlaelicem rormam necessitatem patris deplorant,sequentes clamitant mastronae eam ne liberorum procreandos

rum conditio ems ea pudicitiae praemia esse,caeterau quae t tali re muliebris dolor quo est mestior imbecillo animo , eo miserabilia magis querentibus subiicit. Virorum, de maxime Icilii Vox tota tribuniciae potestatis,ac prouocationis ad populum ereptae publicarum Pindignationum erat. oncitatur multitudo partim atrocitate sceleris partim spe Roccasionem repetendae libertatis. Appius Vbi haec quo se iam proripuerat, domi audiit incensus ira, lictores aliquot

mittit per quos nunc Vocati,nunc retractante arripi,& cadauer e foro tolli, postremo,cum locus adeundi apparitor

46쪽

'Decemuir xxxibus non daretur,ipse cum agmine pa

triciorum iuuenum,per turbam VadcS,

dii vincla duci iubet,&,qua placaretram turbae debuit tauius agendo incedit. I acirca Icilium non solum multitudo,sed duces quoq; multitudinis erant L. Va clerius.&.M. Oratius qui repulso licto Te,se iure agere vindicare se a priuato Icilium aiebant, si vim afferre conaretur ibi quo P se haud impares fore. Hic atrox rixa oritur. Valerium, Oratjumoe lictor decemuiriinvadit,fraguntur a multitudine fasces In concionem Appius ad vulcani sedem ascendit, sequuntur oratius Valeriusq; aut,si Dionysiusequimur alibi concionem habent eos Cocio audit Decemuiro illos accusantire vide rupe Trpeia praecipitarent, cescit,obstrepit.Ia pro Uerio Valeriu discedere a priuato lictores iubebat. cuisaetis animis destitutus Appius , Vitae

metuens,in domum se propinqsoro,insciisaduersarii capite obuoluto rece Pici oncitatisinde ea re militibus per attrocissimas concioncs, in utrisq; castris a Virginio Numitorio Icilio habitas,occupato Auentino, dc mox sa

47쪽

xxxii

Ap. Claudiuq

ero monte, ac viginti tribunis consula ri potestate creatis,millisu a senatu actmilites legatisad caetera, de supplici Uecemuirorum agebatur. Sed persua se plebs monitis legatorum cessita elatis ad patres plebis mandatis alii Deceutri4quandoquidem pr ter spem ipsorum,supplicii suinulla mentio fieret haud quidq abnuere- Appius truci inges nio,&inuidia prςcipua odiu in se ali ru suo in eos metiens odio haud ignas ro inquii imminet fortuna, 'ideo, d

nec arma aduersiariis tradantur differri aduersus nos certamen . dandus inui sdiae est sanguis nihil ne ego quide moror,quo minus Decemuiratu abea. Facctum senatusconsultum, ut Decemui

ii se primo quoip tempore magistratu abdicarent, auFurius Pont. Max. tribunos plebis crearet & ne cui fraudi esset secessio militum tribunorum plebis . His senatus consulto perfectis, dimista senatu,Decemu iri prodeunt in concionem abdicantq; se magistratu, ingenoti omnium laetitia. Post modo, reuocata in urbem plebe,creatis in decem trisbunis Virginio I cilio,ac Numitorio,

48쪽

xxxiii Decemuir fundata nouis legibus de potestate tribunitia ae plebis libertate,tum rribuni, agi Eredi singulos tutum maturum iam . rati,accusatorem primum Virginium, re Appium reum deligunt.Cum diem Appio Virginius dixisset, de Appius, stipatus patriciis iuuenibus, in foru descendisset,redintegrata extemplo est othus memoriasedissimae potestatis, cuipsum saleslites. eius vidissent u Virginius oratio linquit rebus dubiis inuetae,ita P nel egoaccusendo apud vos cum,tempus teram V a cuius crudelitate vosmetipsi armis vindicastis nec istii ad caeterascelera impudentiam in defindendose adiicere patiar. Omnium igis tur tibi Appi Claudi,quae impie nefa rieu per biennium alia super alia es ausus.gratiam facio,vnius tantum crimis nis nisii te vindices ab libertate in seruitutem contra leges vindicias non dedisse,in vincula te duci iubeo.Nec in trishunicio auxilio Appius nec in iudicio populi visam spem habebat,attamen de tribunos appellauit, ae nullo morante arreptus a Viatorς,prouoco,inquit. Audita vox una vindex libertatis,ex comis

49쪽

xxxiiii Ap. Claudius C

se ore quo vindiciae nuper ab libellate dictae erant flentium fecit.Et,dum pria se quis*,deostandem esse di non negligere hu mana,fremunt di superbiae crudelitatiq; seras non tamen leues venire poenas,prouocare,qui prouocationem

sustulisset,& implorare praesidium; populi qui omniatura populi obtrisset, rapiq; in vincula egentem iure libertatis, qui liberum corpus in seruitutem addixisset: sius Appii,inter concioniS murmur fidem populi Ro imploratis, vox audiebatur: maiorum merita in Rep. domi militiaeu; commemorabat, suum infoelix erga plebem Ro.studium coqquandarum lenum causa cum maxima offensione patrum consulatu abisset, suas leges quibuS manentibus lator earuin vincula ducatur caeteru sua propria bona malassi, cum causae dicendae data facultas sit,ium se experturum , in praesentia se- comuni iure ciuitatis ciuem Ro dIe dicta postulare ut dicere liceat

ut iudicium populi Ro.experiri. Non ita se inuidiam pertimuisse, ut nihil in aequitate de misericordia ciuium suoru spei habeat.quodsi indicta causa in vin

50쪽

Decemuircula ducatur,iterum se tribunos plebis appellare,di monere,neimitetur, quoSoderint quod si tribuni eodem foedere obligatos se fateantur tollendae appellationis causa, in quod conspirasse Decentros criminati sunt ait se prouocaread populum,im plorare leges de prouocatione & cosulares,& tribunicias eo isto anno latas.quem .n.prouocaturu, si sibi indemnato indictamusa non liceats cui

plebeio & humili pr*sidium in legibus

fore:si Ap.Claudio non sit se documeto futurum,utrum nouis legibus dominatio an libertas firmata sit, re appellastio prouocat iocp aduersus iniuriam magistratuum ostentata tantum inanibus steris,an vere data sit Contra ea Virginius,unum Ap Claudium di legum expertem de ciuilis 6c humani isderis esse aiebat respicerentiribunal homines, castellum omnium scelerum,ubi Deccuir ille perpetuus bonis tergo, sangui ni ciuium infestiis,virgas secures ol, Bus minitans,deorum hominum contemptor carnificibus non lictoribus stipatus ia ab rapinis di caedibus animo ad libidinem verso, virginem Instenua