Henrici Günteri Thülemarii ... Tractatio de Bulla Aurea, argentea, plumbea et cerea in genere, nec non in specie : de Aurea bulla Caroli IV imperatoris : Accedunt I. Textus Aureae bullae Caroli IV imper. anno 1356 Norimbergae & Metis sancitae ex au

발행: 1697년

분량: 361페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

ad sacrae Tuae manus osculum admisisti. Quod si a S. QES. V. MAJESTATIS notissima & aeternum praedicanda clementia obtinuero, felicem me pu

tabo.

Deus SACRAE GESAREAE VESTRAE MAIESTATIS sceptra secundet.&EANDEM Triumphantem dc Victoriosam cum Sacratissimo Romanorum Rege JOSEPHO, Serenissimoque DCh, duce CAROLO maximo Reipublicae bono dr sol, tionatis Principibus, conserveti Summum Numen faxit, ut longaevae felicitatis exemplum in ILL JS

praesens Veneretur aetas posteritasque admiretur.

Nepotibus nos fris demum dies notus sit, quo Eu

ropaxeGentesLEOPOLDUM MAGNUM

orbis delicium, coelo redonatum videant. Id omne ut eveniat calidis votis & suspiriis optat

amnium humisi in e aeternum clivotissimus servus

12쪽

HENRICUS GUNI ERUSTI LEMARIUS

L. H. S. D. P. X multorum Virorum Clarissimorum allegationibus, i & ad me exaratis epistolis, atque brevi distrarus exemplaribus quia percepi Eruditis non disiplicuisse Ops eun mea de Bullis anno CID anc LXXXII & LXXXV11 Hei del- bergae luci publicae Commilia, Amicorum ac Fautorumi quorundam humanis limis admonitionibus locum dedi, Tertiam hanc Editionem prioribus duabus non so-Jhm emendatiorem, sed & Copiis Trium praestantisi imorum &raris limo rum A. B. MStorum quae in Augustissima Bibliotheca Casarea Vindo honen si, & inclutae Reip. M no-Francostartanae archivo diligentissime custodiuntur) variisque notabilibus additionibus auctiorem, adornavi. Rara quoniam avis est liber erratis immunis, ideo Benevolus Lector non mirabitur, quod & hac in Tractatione nonnulla per typo

thetae incuriam UCcurrant, quorum tantiora hiC notamus: Pagina 9. n. 14. lin. 12 legatur S ar Gurgico pag. I a. n. f. bH. I. leg. Harimvotis p R. 13. n. 9. sin. 3. leg. appellatur Cori argenteus. pag. eadem lin. 8.Ieo enarii pag. 26. u. 23. lin. F. leg. tum etiam eadem pag. 4 R. n. 13.

13쪽

Aurea Rullae, pag. 68 a I. leg. Consiliarius, ead. pag. lin. 23. leg. lnv matur. In Indice sub S. pro propuliare leg. pro buttire. Reliqua, quae fugitivus oculus haud obsiervavit, quilibet pro humanitate sua corrigere haud gravabitur. Scrib. in Mus eo Mens. Novemb. anno salutis reparatae

14쪽

Ex literis Cl. D. D. Meum nid. 6 decemb.

anno 1686 ad H. G. Thulemariu riptis. DE caetero : propositum tuum, Vir Excellentissime, opus de Bulli,

cum insigni augmento edendi non Postum non probare. Nam meretur liber, cujus i biennio in multis tabernis librariis nulla amplius reperiuntur eXemplaria, ut iterum imprimatur. Et omnes boni huic instituto favebunt, quibus haut ignotum, quo praeconio illum mactaverint Erudit1 Lipsienses in actis suis anni 1683, & in Scriptis suis Vir1 Celeberrimi Dierherrus, Vagensellius, S ederus, Scri Plor nitidissimae relationis Historicae Francosuriensis, Editor Argentoratensis observationum Limnaei ad A. Bullam, aliique, quos allegisse est causam vicisse. Nescio an legeris Commentationem doctis limam Ampli . agens ei lii de Sacri Rom. Imp. Ossicialibus & Subossicialibus non ita pridem Altdocti editam, in qua honorifica operis tui de Bullis aliquoties mentio facta. Ut autem magis mihi fidem habeas, en ipsa verba quae cap. 6 occurrunt: Nobili us Vir s Academia Heidie ensis selidum ornamentum Henr. terus Thesemarius ante biennium Aureae Bulla authenticum exemplar, quod Franco furti in Curia asservatur, quodque sigillum Carob IV aureum habet appensim, accurata diligentia secundum literas apicesque omnes δε-hri it, s apographum hocce prastantismum publicis usibus, quod grato

agnoscimus ammo, dicavit. Et porro : Pateret hic campus amptismus excurrendi per elegans argumentum de sigilliso bullis Imperatoriis, sed quia Nobi . Thiae rius peculiari, eoque eruditi Fimo de Bulla Aurea, Argentea, Plumbea sue Cerea libro, omnia pracepit, hunc clara DoctoremLectores no ros jubemus, referentque opera pretium, qui nobis obtemperabunt.

15쪽

INDEX CAPITUM

TRACTATIONIS O BULLIS

CAP. I. de Varia Bullae significatione. II. de Bulla aurca. III. de Scriptura aurea & argentea,nec non Bulla argCnt a. IV. de Bulla plumbea. V. de Bulla Cerea & Variis cerae Coloribus. VI. de Aureae Bullat Authore , loco consectionis atque promulgationis, ut & idiomare. VII. de aureae Bullae exemplaribus originalibus Latinis, & in sipecie Palatino, Apographis atque Editionibus diversis & Commentatoribus. VIII. Exhibet accuratissimam descriptionem Aureae Bullae origina iis, quod Francoserti ad Moenum asservatur. IX. de Versionibus & Editionibus Aureae Bullae Germanicis. X. Continet Florum Sparsionem & Additiones prolixas ad praecedentia Capita.

16쪽

TRACTATIONIS

B ULLIS

De varia Bulla significatione.

DE Bullii qui quaedam scribere animus est, haut inconveniens esse

existimo, si nonnulla de diversis earundem acceptione in chartam conjecero.

2. Apud Romanos varia vocis Bullae erat significatio. Nam ibi scutulaticlavi, quibus ostia Nobilium decorabantur, bulla rum nomine veniebant, quod eX Plauto apparet, apud quem in As .acf. a. haec leguntur: jussim in lendorem dari busim has foribus nostris. Cicero hanc in rem orat. ρ.in Verr. ita loquitur: bullas omnes aureas ex his valvis, quae erant multa fgraves, non dubitavit auferre. Apud eos iem quoque bulla aurea Vel argentea erat ingenuorum puerorum praeteXtatorum Ornamentum, quod innuit CiCCro orat.I. Verr. n in. inquiens: Bulla in toga strat exta erat ornamentum pueritia. & Persius Satyr. yCum primum pavido custos mihi purpura cessit. Bullaquesuccinctis laribus donatas pendit. . Bulla ista qua primum Tarquinii Prisici filius, quod anno decimo quarto hostem interfecisset, apatre donatus dicitur, Plin. h I.nat. lib. n. c. g. Macrob lib. I. Salum. c. es AleX. ab AleXand.ge Her Ith. s. c. as) pueris i pectore dependebat, ut juxta quorundam opinionem significaretur eam aetatem alterius regendam Consilio. Erat autem haec bulla rotunda & in cor dis figuramformata, ut eam inspicientes homines ita demum se esse cogit

a rent,

17쪽

rent, si corde praestarent, Macrobius Theodosius dicto lib. Saturn.

cap. bes

') is a veteribus απλωι Theodositu vocatur. Hoc probat Iohannes, save Erigena, sive alius: in appendiaetila op tuli de disserentiti, Graeci γ Latini sermonis. Huic suifragatur Ovidii antiquus interpres in Ibin: 'ranniti , ait, efὶ commAnis generis: nam Theodosii Grammatici eis regula , quod nominaproses sionem aut dignitatem signi antiasint communisgeneris , vid. Cl. Paul. Colomes. in Cimet. liter.c.H. Ante quem haec omnino conjecerant Petrus pithoeus &Jacobus Sirmondus. Ille ad poematia me-te p. . verbis rhuritigeneris fabulasum illae M Theodosium Jortean Macrobium. Hie a3 Si3onium p. . Quem Macrobium dicimus, Avienus in epistola, quam , sopicis suis fabulis praesesit, de Boetius Theodosi iam vocant, nec dubium, quin hoc verum ejus nomen fuerit, quod postremum est, cum adjectis caeteris Macrobius Ambrosius Aurelius Theodosius nuncupatur.

s. Sumitur etiam bulla pro aquae tumore. Sic bullantes aquas dixit Plinius, quasi bullis tumentes ; fontem liventem bullis Apulejus lib. . Hinc bullare apud Cornel. Celsum eri bullas faccre id est tumores: s urina bullat. 6. Scriptoribus inferioris arvi bulla denotant orbicularia quaedam Ornamenta , ὰ quibus vox Doule globus seu sphaera apud Gallos originem traxit, Joh de Janua: utgeneraliter dicatur, omnia ornamenta aursa vel argentea quae iunt quas in fata, bulla dicuntur. Glos l. Isid.bullas, ornamenta regalia vel camelorum, dc mOX: bullaesramenta regalium camelorum, ubi cum Dia Calageogus voc bulla legendum PutaVCrim ornamenta, quomo do apud Papiam: bullae, ornamenta regalium puerorum vel equorum, dici a

quod si int similes bulus, quae in aqua in antur. Antiquus Iuvenalis interpres Satyr. I. antiquitus nobilium pueri bullas aureas habebantρnuperum Hlocis, nuAn libertatis. In hoc ergo significatu bullas accipiendas autumo apud Apulejum lib. 6. bulbsque te multis inoculatum, velut ellis relucentem saginisbo. A nastasius in Sergio II. i ta: Gabathas inter rasiles deauratas cumbulus duabus, dc in Leone I Vsi . cumgemmis ac bullis aureis. Leo Ostiens. lib. 3. C. 3I. alteram quoque iconam rotundam argento Vsitam, argenteis etiam bullis extrinsecus in gyro circumdatam transemsit. Dudo lib. s. de Norm.morib. ita: ense ex aurifex libris in capulo bratteolis-e atque bullis artificialiter ulptum. Vid. Cangetis d. loc.

. Quandoque bulla designat typum sigil larium, quo bullae ipsae inprimuntur. Joh. de Ianua: Bullasigillum, quod cera imprimitur. Hucbaldus

in zita S. Ricbussis c.Iy. Et ut clara editus prosapia, Regis quoquepraeclarussust in aula, regia honoratus bulla, utFote rudens. Notarius regalium praeceptorum conscribens edicta. Harillisus lib.I. Chron. mul. c. A de Mat

ronto: in aula ej em Regis militavit, s ut nobilis Regia bulla Celsigilli baculus. Nicetas Choniates in Codice barbaro-Graco istiusmodi typum sigillarium Constantinopolitant Imperatoris χρυσοβουλλον appellat, & ματὰ λιθ - λ αμιτ id est lapillis adornatum fuisse inquit. Harmenopulo lib. L

18쪽

e. I . & in Menaeis Graecorum 1 I. NOV. in S. Mena βουλλωτηριον dicitur.

S. Saepius bulla si imitur pro ipso sigillo, quod chartis appensiun est. Id

patet CXc.licet x. crimia . & Synodo Romana sub Papa Eugenio a anno Chrsisti 826 . cap. Lapud Luc.Holitentum de dimisso vis epistolis: ibi: Metro politani bulla eas muniri oportet. Huc faciunt versiis de Vicetino Episcopo Bremensi:

9 . Hactenus d1ctas ut & alias bullae notiones Ebrardus Bethuniensis in ac o ObservaVit, quando a1r: Bulla, tumor laticis, Nola, Sidus, jemma, Sigillum, Busiri notat Gemmam, Stellam, Vese uerorum, ornamen' lassit. . . . bullas s balthe gnat.1 o. Quoniam bulla designat sigillum, ideo Bulgator sumitur pro sigillatore in c. licet j.eos etiam X. de crim. Olfic apud Petr. de Vineis inquientem: existens ipse bustator si secretors orsiit an numerator. Nihil aliud quoque est bustare quamsi illare Rathodo Episcopo Treverenti: hanc ergo epia solam annulo nostra eccles tabul ire censiuimus. Ursus sit bdiaconus in vir. S.Basilii Caesariensis cap. 1 o. f plumbo bustavit chartam illam. Anastasius Bibl1othecamus lavita SJohssisseemosyn. n. 9q.non tes ibere s bullare Zabiemscripsit propria manu peccatum s bustans ortavit beato Henr. Reb-dori anna adann. Issa Verbis: cum antecessorsuus aliquas gratias frater conscientiam Vicesi ancestami bullari jussierit.

') bustare quandoque accipi pro irrιο ματο ν seu ferro can3enti malescos urere notat Dn.Cangeus Glossar.Ῥοc.bulna additque Italos hoc poenae genus dicere boliare, hancque vocem occurrere in statutis Venetis lib.6.c. 78. de in libro promissionis maleficii ιb dem cap. 7.

in . Sic dis stare est sigillum avellere , di sigiliare. Interpres antiquus sextae Synodi ach. 1 f. fue risbu ut aeris huiusmodi charta. 12. Literae hinc bustatae i.e. sigillatae dicuntur Arnoldo Lubecensi lib. nhist. Slavor.cap. Abi: N Rex vade ait, N poH modicum revertere, s in etentes literas bustatas. Fridegodo in S. milfrido cap. a Τ chartae bullata, ibi: Bulgatas offert signato cortice chartas. Petro Diacono in Chronico Casinensi lib. .c.s . charta aurea busta bullata. Apud eundem dicto lib. 3. c. 7 dicitur : praec tum aurea busta bustatum. Hac de causa etiam dicuntur Ru lati Doctores, qui absque examine Academico & promotione solenni lite ris bullatis per Comitem Palatinum gradum adipisCuntur,seeher.ad Perr.GAudis lib. a. c. s. H6ping. cap.f. de jursigi . n. ao. Arum. ad A. Bulf di c. I. a 2 qu - -

19쪽

qua Z. - . Celeb. D. Gerh. Festriam, disi de promotione absint.c .ns. Ego in Octovaratu cap. r. n. a .s schedia . de A. Bulla n.A Kirchinan de annui. e. A Dictricli not.ad Aur. Eu . us. Pro epistola s illata boletum quoque sumi testatui Tabor lib. de metatispag. . & Cl. D. Dietherr, Amicus ae1timatisfin orbe novo Literator stu contiu. Beselae thei fract. voc.Bolget. 1 3. Bulla aliquando accipitur pro ipso diplomate sigillo munito; testatur id Wildebrandus ab Oldenburg in itinerar terrae anyae, ibi: ita ut hostes, sterram intraverit absqueregia Lusta exire uou P. Brompton: f super hoc ostendit busim N aba munimenta, quae indepra manibus habuit. Hoc

autem sensti non solum in lingua Latina sed & Germanica diplomata dicuntur Bullae, quod ex Rccessibus Imperii, Caesarum Capitulationibus, al1isque scriptis patet, Ubi stequenter mentio fit der quidnen ibiisseii.

1 . Inde Videmus Crrare Briantim T in Um lib. I. apolog. antiq. Oxon. n. 11 . Christoph. Colerum παρες C. q. & Anton Cuccium de maiorum

institutis, qui bullas in modo dicio significatu deducunt tiπο της δουλα: a consilio. Tralatilium namque est diplomata, non consilia, sed rescripta Principum, eorumque priVilegia implorantibus concessa continere. 1y. Ad hanc clasJem spectat quoque Sanctio illa Imperii pragmatica, quam Imperator Carolus lV anno i ὸ Υ 6 quarto idus Ianuarii & die nativitatis Christi Noribergae dc Metis Cum Statuum Imperii consilio promulga vit , ac de clectione Carearum Electorum potissimum dignitate in illa dispostiit Cujus totum Conte tum post hanc Tractationem videbis quae

Aureae Bullae nomine inclyta est. 16. Haec autem non inde tale nomen aCCCpit, ac si aureas res ac leo escontineret quod tamen multis placuisse VideO ted quod majus Imperatoris sigillum quod Busta inde VOCatiar d. cap. licet, de cra fas si a capsulae cuidam eX auro, argento Vel plumbo inclusum appenditur adfixum habet.

Et sic συ δεχικῶς Aurea Bulla ab ejus adpensione appellatur. 17. Hanc in rem loquitur JOh Trithemtu Intom. a. annal. Hirsia . p. m. Iso. edt. Sangari anno io's. ita: Anno byo. Carolus Imperator de re e Germanorum eligendo suturis temporibus ad imperium, constitutionem& novam atque notabilem fecit, de Consensu omnium regni Procerum, pro

cujus confirmatione perpetua tam jussit infigi aureum unde & Aurea Eusta est nuncupata usque in praesentem diem. Et Albertus Crangius tib s. Saxon. c. b. inquit: multa conseituens Carolus q. quem hodiernum obseermantur, ρο aureosi illo desuper liter m decernens appellari jussit Constitutionem Imperialem BULLA M AUREAM.1 8. Hinc est, quodsi illa eodem tropo pro Resicriptissigillatis legan

20쪽

tinus Porphyrogenitus Imp. de admin. imp. c. AT σε V Mγιλλιον λεων. P.Siculus de haeres. p. So. κω λα διων mα τῆ δασιλεως σιγιλλιον. IsaaCius Conancnus in NoVcll. is τοῖς ο ιγιμι ιις τωι Irαῖναιῶν7reθικτικῶνα l/α.γeScςὶοντρη. Adde legem Alamanorum tu. u. ,. M. Decretum Talsilonis de legibus popularibus ζ17.Dn.Ioh. Strauch Statui. Usmmo Prisc. num. d. I 9. Quemadmodum veteribus non una erat bullae species, quippe in genui portabant auream & nonnunquam argenteam, libertini autem δίplebcii scorteam, Macrob. d. loc. LaZar. BayhUS de re vestaria c. D. HennSalmuth ad Panciro . de reb. deperd Polyd Vergi h lib.I. dereranu. c. b. sic Msequiori aevo materia ditarentem illam & quadruplicem fuista notavit Iul. Caesar Buten rus de Imperat. Rom. lib. a. c. 13. allegans eum in finem Corinum, Curo autem, Luit prandum & Veo . Thrant cen, scilicet I χρυσομδουλλον sim auream 2 γυ68ουλλον seu argenteam Ρολυδ βουμον seuplumbeam κηροδουλλον seu ceream. De quibus Omnibus in subsequentibus agemUS.C A p. II. Do Bulla Aurea. 1. H Uadruplici ista Bulla usos fuisse Imperatores ByZantinos &Rom nos indubium est.2. De aurea aurem primo Videamus. Eam adhibitam fuisse a Byganti nis innotescit ex Privilegio Andronici II Imp. dato Henrico Brunsvicensi

Duci quod iide insta & verbis constitutionis Basilii Porphyrogeniti )

λίω si tam ui c. i. e. ut quesan fa s immutabilis esset hac constitutio, pro tria manu pubnotatam aureo quoquesigi subsignardussimus, mensis Aprialis die quarto 1nducBone prima & Nicephori Boloniatae dicto tomo p. Jas.

μαμ. h. c. qui e majestas meapractare dijudicatagesaqueper ipsam )nodum obsignans sentem hanc auream bullam promulgavit, ad confirmam dum si stabiliendum ea: cui bulla rubris literisDFripsit, es per eas verita tem cHartorem dictans, Verumsigillum, quasiquoddam aureum corollarium AE endit.

de nominis hujus origine vid. citiae infra prolixe diximus in addit. ad Auream Bullam Andronici p. tr.

SEARCH

MENU NAVIGATION