장음표시 사용
201쪽
Veterum Βετονικη an cum nostra stirpe eadem sit, merito dubitatur. Quodsi enim descriptio DIOLSCO RIDI se , quae quidem et in alias verticillatas quadrat, non aduersetur: refellit tamen multipleX eorum, in
tot tamque diuersis morbis, de illa praeconium, essectusque varii illi adscripti, quos quidem serior praxis non confirmat. Mitto igitur quadraginta septem illos morbos, quibus sanandi S ANTONIVS MVSA,
in singulari libro Betonicam tuam parem censuit, traditurus pauciora de stirpe, a paucis medicis hodie
aestimata, simulque certiora. FoLiΑ lapore amaricante, subsalso; odore nonnihil aromatico, instruuntur. EX tractum a quos vineorum amaricans et subausterum est, Odoreque stirpis destitutum, spirituosum, sub acre, aromaticum. Pulvere, naribus attracto, sternutationem mouent, et mucum proliciunt. Non crederem, in igore neruorum restituendo, multum virium illis inesse;
arguentibus id etsi plerisque auctoribus. Curatius determinat vim illam cephalicam vir celebris g), qui
neruos, mucosa, Vel serosa, colluvie relaxatos, iis refocillari, e X sua e X perientia notat. Pro argumento, quod Betonica neruorum systema conlpicuum in modum afficeret, narrationes de temulentia, o Lib. q. cap. I. p. 245. f) Cuius primaria capita vide in SI M. PAVLLI Quadi . bot. p. 24 I sqq. g) scopo LI Fl. Ca . Ed. I. p. 46O.
202쪽
tia, quae, sub evulsione radicum, in aniculis quibusdam la) et operariis i) contigerit, esse possent: nisi
alii in euellendis et transferendis illis impune occupati fuissent; nec ex solio, in naribu S retento, ni hil molestiae sensissent h). Radices tamen mani- .feste differunt natura ab herba; utpote quae nauseam vomitumque cient Io, et, Vt serius Obser- .vatum m), reeente S aluum mouent. EX screatio- .nem muci, Vel puris, in pulmonibus collecti, adiuuare n) folia: non videtur omni fide carere. Quod vero ad arthritidem sopiendam, in iusculis, acetariis, potu, balneis, tantum faciant o) non absque ulteriori eX perientia accipi potest FLOREs. Integra per hosce spica intelligitur. Communis istis cum foliis virtus adscribitur. PRAEPARATA ET COMPOSITA.
203쪽
svstupvs r). Maceratione herbae recentis in aqua eiusdem praegressa, succo eXpresso saccharum additur. Exoletus et superfluus.
Excipientia sueta, una cum herba, resinosa et Mum iam comprehendunt. Vulneribus capitis olim praecipue dicatum ib.
pho, sti. MARRUBII, s. MARRUBII ALBI, Folia. Marrubium vulgare; dentibus calycinis setaceis,
Vncitantis LlNN. Spec. pl. p. 8I6. Marrubium album vulgare C. B. Icon: REGNAULT Lotamque, te Marrube hianc. Ρl. perennis, in locis ruderatis et ad vias crescen S. Πρατιον ν veterum Graecorum Videtur. POLIA gustata amaritiem. cum leui aerimonia, produnt; trita autem, Odorem, moderate fragrantem, spargunt, moschi quodammodo aemulum. Extracti aquosii maius pondus elicitur, idque in odori et amari; r9 Ph. IV. p. I 83. . Ph. IV. p 54.
204쪽
amari; spirituosi minus, quod vero fragrantiam seruat, Cum penetrantiori amaritie. Sanguis, cui decoctum eius adfusum, rubicundior et fluidior euadit x). Inde iam partem effectus, quem in corpore humano praestat, sub Olfacias. Nempe incidendi et aperiendi insignis efficacia Marrubio ineli, cognita veteribus, et nostro quoque tempore crebro conqrmata. Pituitam, pectus grauan tem, et tussim asthmaque producentem, saepe haud sine iuncto in farctu pulmonum, resoluit. et screatu eli minati ). profuit in asthmate, quod sputu Valde crassa, flauida et valde tenacia, comitabantur z). In asili male humido et quouis pulmonum in farctu est, qui iomnibus reliquis praefert; selectu praecipue facto pulueris tenerrimorum surculorum apicum, qui potentiores eXistimantur a). uin, in deteriori adhuc labe, phthisi ex ulcere pulmonum, suppetias fert. Succus eius, cum melle, placuit ALEXANDRO TRALLiANob), in tu ili inueterata, et si pus in tho race collectum fuerit; qui et varias alias miscelas commendat. Prius connubium et CELSO c), et
205쪽
CAELIO AURELIANO d), Opportunum vitum. In uno, vel altero, casu, proluit aliquantum Marruhium
in abscessu insigni pulmonum, praecipiente illuditi. HAE Nio; in ceteris autem minime e . Similis inconstantia infusi aquosi mouet ili. HALLE Rura o; qui quidem aliquoties, in hisce morbis screatum eo leuatum, obseruauit, et in phthisi, satis prouecta, semel illud utile inuenit: non Vero aliis exemplis. Resoluit etiam tumidum hepar, quin scirrho vitiatum. Sic evanuit tumor eius diuturnus, dii rus, contra quaelibet alia tentata auXilia rebellis. conserua florum quorum calycibus, folia stirpium vi aemulantibus, sine dubio, emeacia debetur), melle parata, ad Unciam, per quadraginta dies, sumta, superbibita aqua, eX stirpis foliis et radicibus de stillata g . In duobus hominibus infuso vinoso,
per plures menses continuato, disparuit scirrhus re gi6ia is hepatis, magnitudine laudem aequans h). Icterum pertinacem, reliqua eludentem, saepe disiacussit i); idque in succo, per saccharum in syru pum redacto h). Nec fefellit Marrubium, ictero Ν a iam
206쪽
iam in hydropem transeunte, multis eXemplis, in decoctis, vel succo, cum Vino et sacchuro, vel melle, misto; et utrumque morbum sanauit I). Innumeras suas eX perientias citat BORELLus m); depraedicans inimium summitatum eiu8, ad menstrua. prouocanda, et chl Orosin Virginum tollendam. Ptyalismus, qui eX mercurio, ante administrato, ultra annum, in iuuene, venerea labe infestato, per rexerat, infuso eius breui sublatus n).Ρraeter indicatos varios eXhibendi stirpem modos, notandum adhuc est, tamquam PRAEPARATVM, EXTRACTUM , pariter in officinis obuium; licet in catalogis Vulgatis omittatur. Vtique noni spernendum; praecipue si menstruo aquoso, simul que lyirit uolo, secundum Ph. Dan. O , paretur.
gris, crenulatis; floribus spicatis; cu lycibus acu- - tis
207쪽
tis L INN. Syec. pl. p. R . y b. α, Saluia maior, C. B. Sa uia lati folia ARVN FEL s. β, Saluia minor, Rurita et non aurita C. B. Saluia angusti folia cibus. Icon: REGNAvLT Lotanique, ita petite Sauge. Rarius occurrit flore albo; plerumque coeruleo.
Fruticulus, in Europa australi spontaneus, in hortis nostris sub dio commode hospitatur. Vtriusque varietatis promiscuus in ossicinis usus fit: altera tamen, et odoris, et saporis fortioris, quibusdam videtur q); consequenter et virtutis. Quae locis siccis, lapidosis, crescit, efficacior est illa, quae solo humido, fertili, reperitur; hortensis igitur postponenda ro.
Eλελισφακον DIOS CORIDI S s) existimatur esse. Subtilius distinguens THEOPHRASTVs t), per illam vocem varietatem maiOIem, per VOeem Σφακελου autem varietatem minorem, denotat rι .FLORES nondum eX pansit plurimum virtutis
videntur spondere; ut quorum calyces balsamum, valde fragrans, spirant. An vero hisce potissimum usi fuerint veteres, indeque plus itirpe hac praesti-Ν 3 terint,
208쪽
terint, quam nostro tempore fit, ut AiLLIus x) vult: definiri nequit. Iam vero FOL iis unice acquiescimus. Haec saporis aromatici, calidi, amaricantis, subadstringentis, sunt; odoris fortis, non admodum grati. Succosis, s . recentibus, foliis quum feruidam aquam infunderem, obtinui liquidum, saporis fere camphoracei, non valde amarum, sed diu a putredine immune; quod vero infusione secatorum foliorum redundauit, ingrate amarum reperi, vix aromaticum, et facile putredinem, calido aere, Concipiens. Infusum aquosum misceta vitrioli martis saturata nigredine tingi, quidam g) referunt: recentissimus autem auctor z colorem modo profundiorem inde vidit. Idem infusum, admi X tumi
sanguini calenti, floridissimum eum reddidit et attenuauit a). Extracti aquosi primi drachmae duae
cum dimidia circiter ex uncia una folior uia, eruuntur; et extracti spiritu ossi primi drachma Vna, cum sedecim granis b), eX eadem quantitate. Amaras et adstringente S partes, quae ambae maXimum pondus constituunt, aqua elicit; spiritus vini autem insuper aromaticas. Aqua, destillatione trans
209쪽
iens, fragrans est cum qua emergit oleum aettie- reum, ad drachmam dimidiam, Vel scrupulos duos, ex libra c); vel scrupulus In US, cum granis quatuor, ex unciis octo herbae d). Multum cinerum combusta erogat, ad drachmas decem eX libra. Praeter alcati fi Xum, etiam volatilis notae inlunt e). Anti septica vi, sub e X perimentis cum carne . ipso cortice Peruviano superiora folia sunt deprehensa: nam non nisi quatuor integris diebus elapsis, cada- Verosum odorem , aro, lub hoc connubio, i par- Ante usum, lauari bene filia, iubeo, aqua, fabulas quidem de bufonibus non curan S, quibUS, per acceptam sibi sub stirpe hac commorationem, inquinamentum illi venenatum usterii, pellii bEnt nec insecta adsidentia: sed ob pappillo iam tu perficiem, quae subtus in cauernulas unci uolas pul-Verem, aliasque quisquilias, recipit et seruat-
Miror, quod in locum Theae Chinensis, Sal-Viam surrogare, quidam suaserint g): cui fini Vero, iit f); quum cortex foetorem per horas modo
210쪽
tam ob ingratiorem saporem, quam ob calidam et sudoriferam naturam, longe minus Opportuna est; Vt nec, ob hanc, sebrientibus concedi possit. J Ierito et dubitatur, licet multi ho assirinent, quod Chinenses et Ia ponenses oblatam ab Europaeis Sal Viam, eadem auiditate, ac nos veram Theam, in infuso biberent; suae quae Theae tantopere praeferrent, ut pro cista una Saluiae, binas, Vel tres, cistas Theae viridis redderent; quod Belgae praecipue, ad littus Gallo . Prouinciae integram fere Salviae messem coementes, suum in lucrum Vertere, dicuntur i). Certe silent hac de re itineratores
Efficacia et nomen herbae dedit a saluando),
et cumulum laudum attulit, in tremore artuum, paralysi, obstructione menstruorum, fluore albo, arthritide et rheumatismo, morbis contagiosis, a phthis, ulceribus, aliisque multis morbi S, quorum nomina colligere, absque testium fide, non interest. Licet tamen, inter HvNAVLDI, WE DELII, PAVLLINI E), prodiga praeconia, et tenuem eX succamque generaliorum virtutum enumerationem, media quadam