Apparatus medicaminum tam simplicium quam praeparatorum et compositiorum in praxeos adjumentum consideratus

601쪽

TAXVS BACCATA.

yy Iantes, trium, quatuor et quinque annorum, Verinnibus laborare credebantur. Quos ut eXpelleret, nuter cochlear cuius magnitudinis, haud praecisendieatum: a θοο ut pulueris foliorum Taxi si ratorum cum saccharo miscuit, in tre S partes aequa- es diuisit. singulisque infantibus unam ingessit. Νec sinistri quidquam insequutum. Verum tertia die post: mater eandem foliorum recentium dosin, eodem modo, eademque diei hora, scilicet septima matutina, infantibus suis exhibuit, eo effectu, ut hora nona inquietudine, horrore, stupore, oscitatione et pandiculatione corriperentur, Unusque eorum hora decima matutina, alter hora prima postmeridiem, tertius hora tertia eiusdem diei, sine ullo conuulsionis, vel doloris signo . animam emarent, speciemque dormientium post mortem praese ferrent. - Ιll. GMELiN s), puellam ex decocto foliorum Taxi, contra pallorem faciei ingesto, derepente mortuam esse, narrat. - Ιll. SELLE t) in puero quinquenni ex nimio esu baccarum Taxi pe- techias sine febre erumpere, et post decem et quatuor dies mortem insequi. vidit. Ventriculus in cadauere dissecto non iam hil inflammatus apparuit. In episcopatu Hildesiensi nuper puellae lubito interemta est, in cuius ventriculo Taxi folia viridia,

concisa, s) Geschichte der P Ianzengiste, p. 26s.

602쪽

Co XI FERAE.

concisa, ad drachmam circiter pondere, reperta; 'ventriculo et intestinis tenuibus passim inflammatis. Postea constitit, remedium istud a bubulco quod armpuellae grauidae, instar abortivi, propinatum fuisse v)..Hactenus de hominibus. - Νeque in brutis de lunt trecentia exstincti uae Taxi potestatis e X empla; quae que non veterina modo, sed ruminantia quoque animalia, spectant. EX grege Ouium quae a. l78O., mense Nouembre, in hortum monasterii cuiusdam pastum immissia erat, sequente nocte quadraginta et postridie totidem, mortuae ceciderunt. In cadaueribus Folia Taxi reperta x). Alio exemplo iuuenca, Vespera Optime Valens, postridie mane mortua deprehensa. In ventriculo dissectae magna

copia foliorum Taxi indigestorum comparuit y .

Item alio, vaccae nonnullae, fronde S detonsarum a

horum Taxi depastae, eX improuiso perierunt et).Ρrope Hasta iam bini equi, occandis in horto quodam viis adhibiti, Taxi folia, ipsis ibidem obuia, decerpserant, indeque ambo enecti sunt ab. Idem alio

603쪽

TAXUS EACCATA.

alio exemplo accidit b). Anno 178 in Gallia radices arboris, aetate prouectae, in canalem, piscibus refertum, coni edae fuerant. Quo fac: o potaria die mane magna piscium mortuorum copia reperiebatur. Qui hisce piscibus vescebantur, larga diar- rhoea, cum colicis doloribus i uncta, per plures dies affecti, praeterea tamen nihil palli sunt. Feles

autem, quibus pisces magnopere alias arridere solent, intactos hosce reliquerunt c).MaXimum vero rei pondus accedit experimentis, haud ita pridem studio deditaque opera captis, quae mortiferam Taxi vim extra dubium ponere videntur d). Nimirum equo admisssario, quatuor annos et dimidium nato, praeterquam quod immedicabile malum cruris eXternum habebat, bene valenti et robulto. mense Octobre anni 1787. hora nona matutina foliorum Taxi concisorum unciae tres, cum auenae totidem manipulis mixtae et aqua madefactae, proiectae sunt; quas animal, fame compulsum, avide deuorauit. Post horam dimid am

604쪽

s 9 CONIFERAE.

eadem iterum dosis repetita. Tertia vice, post idem temporis interuallum, quatuor adhuc foliorum Taxi uncias, totidemque manipulos auenae, minori licet auiditate, ingessit. Et ecce, post horam circiter inde a tertio pabulo praeterlapsam, Vultum

tristem ostendere, Obdormiscere coepit, intra Octavam horae partem in terram cecidit, ac inter conis vulsi uos oculorum motus periit. In pulsu arteriarum quidem ViX vlla ante mortem mutatio observari poterat. In cadauere Vero, praeter Ventriculum insigniter distentum, et singulis, iisque eXiguis, locis leuiter inflammatum, nihil vitiosi apparuit. Taxi autem folia in ventriculo, et exigua modo eorundem pars in duodeno intestino deprehensa est. Idem fere euentus in quatuor postea cum equis repetitis et sigillatim expolitis e X perimentis, et nonnullis praeterea aliis, accidit e). In aliquibus horum Taxi pars ad intestinum coecum usque descen .derat. Capris quoque duabus Taxi folia lethi sera fuere. In his pariter ventriculi distenti, sed non inflammati; intestina vero tenuia, hinc inde inflammata, liquorem rubicundum, putridum, foetidissimum, continuerunt f). In omnibus, cum equis, tum capris, sanguis coagulatus, nigricans, grum Osus, in cordis ventriculis offensus. - Similis fuit euentus eXperimentorum, a cise WIBORG cum

equis

605쪽

TAXVS BACCATA.

in equis institutorum g): nisi quod taxi folia, auenazommixta, binis casibus innoXie ingererentur; bi- ais aliis autem sincera ingesta, post horam vix prae erlapsam, mortifera euaderent. Concluditur inde: amni dubio carere Taxi venenosam naturam; pG uisse tamen, siue alius pabuli commiXtionem, siue aeculiarem animalium idiosyncrasiam, in aliquibus .asibus emcere, ut veneni vim eluderent. Multo: tiam magis Taxus nocere fertur, si animalia aquam uperbibant h). - ΕXperimenta porro ex animali-γus, iuXta quam hominibus, cepit cl. HARMAND i); tuorum, quatenus huC pertinent, summa haec est. eli pulueris corticis et foliorum Taxi drachmae res intra triduum eXhibebantur, ita, ut singulisliebus drachma Vna, in tres partes diuisa, in tru-leretur. Ac ab initio quidem praeter vomitum, quo 3 ars axungiae . quae pro Vehiculo pulueris inseruie-at, reiiciebatur, nihil damni videbatur passora. Jcti duo vero poti e Xanthemate plorico animal aste-lum . die decima septima periit, sanguine ex Oretaribusque prorumpente h). Gallina, cui eiusdem mi ueris grana nouem intrusa erant, eadem die,

606쪽

, 96 non sine conuulsionibus, interiit I). Oui vario lotae uncia dimidia eiusdem pulueris, miXta fu , furibus, ingesta fuit, idque sex diebus subsequentibus repetitum. Post aliquot dies variolae muta bantur in pustulas magnas, saniem sanguinemque: fundentes. Decima quarta die et haec obiit m). In fanti bienni, ecclam psa correpto, grana duo pul veris TaXi cum vino et saccharo eXhibebantur, unde: conuulsiones illico sopitae. At quum postridie longe atrociores rediissent, eiusdemque puluerisi

grana sena, medico inlcio, in gella essent: eX templo in Ians e X animatus est. Hora poli obitum praeter- lapsa, variis loci S in cadauere vibices atque ecchymoses comparuerunt n). Vmbram omni noxa carere, unanimi consensu asseruerunt recentiorum plurimi Nuper tamen id ipsum rursus in dudium vocari coepit. Etenim modo laudatus cl. HARMAND o) casum refert ancillae viginti et sex annorum, robustae ac plethoricae

quae quum noctem sub Taxo somno transegisset, poliri die, quum expergefacta e silet, cutem pullulis miliaribus numerosissimis resertam habuit, ipsaque per biduum quali temulenta fuit. Tertia die e Xanthema disparuit, febrisque acuta successit. Septima

607쪽

TAXVS BACCATA.

l die in elastasiis ad genu dextrum sub orta, die Vndecima sponte rumpens, largamque copiam laniet, primum rubellae, deinde sanguinio lentae fundens. Tertia die post, quae fuit decima quarta poli primam eXanthematis eruptionem, derepente obiit, variis symptomatibus eX ternis gangraenotae humorum dissolutionis sese efferentibus. Aliud ibidem p

narratur e Xemplum cani S, artuum tremore, Vna

cum motibus conuulsi uis, affecti, quoties diutius venatum, praesertim in herba, rore madida. Cu- curisset. Hic, in istinctu quodam compulsus. sub eadem Taxo sese prosternere solebat, eo euentu, ut, velut incantatione quadam, conuulsiones sopirentur, et in lethargi speciem, per plures horas durantem, animal incideret; ex qua deinde e X pergefactum aquae se immergebat, posteaque, cibum iterum appetens, nihil amplius pati videbatur. Nihilo minus tamen alii, praesertim e X re Cen- tioribus, venenosam Taxi indolem in dubium voacandam, quin omnino negandam esse, e X lili marunt. Obseruationibus et hi atque experimentis, ini corporibus animalium factis, nituntur. Plurimi baccas in primis a veneni suspicione liberandas esse, statuunt: quippe quas multos impune prorsus, idque satis larga saepe copia, comediste, conitet. Ita

608쪽

iam THEOPHRA8Τvs q): si Fructus' inquit si ab aliquibus hominibus manditur, suauisque est et in- ,,nOXius. In Anglia baccas sine periculo gustari, et a porcis pastina, glandium instar, comedi, fertur ib. Ill. HALLERVS c negat, se de aliquo audivisse, qui damnum aliquot ab eo fructu passus sit

Innocuas pariter baccas pronunciat BRO oKEs t). Huic sententiae subscribunt GMELIN, HALLE , aliique complures. Cl. BRANDis u) de semet ipso refert, te puerum haud parca saepe copia baccas istas, absque ulla noxa, comedisse. Idem pariter aflammat cl. ME VER x), aliudque simul exemplum affert hortulani vitte taberiensis, cuius liberi baccis Taxiquotannis Vesei consueuerunt, nec unquam aliquid incommodi inde experti sunt. Alius narratur casus y j, quo infantes quidam baceas per plures annos cum Ioluptate comederant; quid δ quod puer, annos tres cum dimidio natus, catarrho, contra solita remedia rebelli et suffocationem minante, laborans, insigne morbi leuamen e X harum baccarum esu perciperet. Innocuas non modo, sed salutares

etiam,

609쪽

l etiam, baccas hasce inuenit cl. PERCY de qua retinfra pluribus. CAMERARIVS ab vero, qui, TaXum innoxiam esse, acinosque eius rubros avide e Xpetit ab auibus, tradit, fatetur tamen: hasce inde attonitas reddi, et facile postea capi. - Sed folia an corpori animalium noXam inferrent, id quoque dubium aliquibus visum fuit b). Experimenta, t cum extracto eorundem in animalibus capta, suspi- .cioni de tanta virulentia aduersa esse videntur. Cl. GATER A v c picae eXtracti grana octodecim, intra triduum consumenda, item cani, sex menses nato,

primo diu grana decem, secundo drachmam Vnam,

et tertio drachmas tres, e Xhibuit. In utroque casu nihil insequutum est, praeter satis crebras alui de-4ectiones, per biduum durantes. Cl. BRANDIs d)

de la Mat. med. de Dr. GEOFFROY, Tom. 3. Sect. a. p. 165 sq. - LOBEL Stirpium aduersaria, p. 43o. BRoonsis Nat. Hist. of Veget. Vol. 6. p. 369. , qui huc pariter inclinare videtur, licet de foliis non expresse loquatur. - GERARD. - GARIDEL Bi t. des plantes de Ia Provence, p. 455 sq. - GLEDITACH Ei ἰ-

610쪽

aquam inde, ter cohobatam, parari curauit, quae odore Taxi proprio fortiter imbuta erat. Huius ad quatuor uncias usque tribus catulis infudit, absque ullo syinplom te pedisse quo. Extractum quoque

aquosum. ad unciam usque iisdem animalibus m- trulum, alui laXitatem, ' praetereaque nihil, caussauit. - Verum quod omnium ma Xime mirum

sane videri potest, si cum supra allatis comparetur)folia Taxi virentia hinc inde pecoribus pro salutari pabulo inseruire, lactisque in primis secretionem

mirifice augere, feruntur e). Cuius rei certior factus AHLERs, saltuariorum magister, experimenta aliquot. huc spectantia. instituit. Νimirum caprea, Nouam arborum, nuper tonsarum, frondem depasta, - donec folia ad maiorem iterum firmitatem duritiem.

que adolescerent, nihil inde noxae sensit f). Postea caprae lactanti frondes TaXi septuaginta annorum, quae tribus nouissimis annis non detonsa fuerat, proiectae; quas illa auide, largaque copia, per tre S dies subsequentes ingessit, Optimeque poli hac Valuit g). Deinde Idem binis equis, per quinque hebdomades. quouis mane ac vespere Taxi foliorum magnam copiam neque pondere, neque mensura

determinatam) exhibuit; nec illi quidquam inde passi,