장음표시 사용
131쪽
SEXUS. 8 13 Vegetabilia ex ovo si provenire , dictitat Ra
tio & Experientia; confirmant Cotyledones.
Semina in omni planta adesse nemo sanus negaVit; Ini nec destituuntur OViS. Radices, facile omnes , Polypi naturam servant, uti patet ex Geminis , viviradicibus , Stolonibus Cotysedonum praesentia in omni planta prodeunte evincit semen
adfuisse ;Generatio requivoca dudum experimentis explosa est ; & Cotyledonum praesentia optime destruitur.
136. Cotyledones animalium proveniunt e Vitello ovi, cui punctum vitae innascitur ergo Folia se minalia plantarum , quae Corculum 86 : VI. in involverunt , iidem sunt.
Cotyledones Sc folia seminalia sunt synonima in plantis. Cotyledones lactiferi alunt Plumulam his iue dum radices egerit, uti Placenta s. Cotyledones in Animalibus. Musci & assines solis coryledonibus destituuntur. Di Uert. de Seminibus Muscorum. 137. Prolem non ab G 'o tantum , nec a Genitura sola,
sed ab uim que simul prodire , probant Animabo 'bi yda , Ratis , Anatomis.
Vermiculi feminales Leuwen licet ii non entia sunt; sunt tamen corpuscula , sed non viva per se interim fecundant. brida ex diversiis specibus animalia ; e. gr. Mulus ex Equa &Asmo ; parenti neutri exacte similis. Anatomia Placentae funiculique umbilicatis consideratio. Ratio : vitia haereditaria, Canes , Gallinae,1όου ovum non fecundatum germinare , negat OmniSexperientia ; adeoque & Ova vegetabilium.
139. Omnis species Vegetabilium 137, flore & fruc
tu instruitur , etiam, ubi visus eosdem non asia
sequitur. Mi eorum semina Nos. Lemnis flores delineati a Vati nerio. lucorum flores observavit Reatimur.
132쪽
Voetis Antheras deteximus ; iter Scanic. Parnas te stigma deficit in fore postea excrescio, s*d Ger men hiat. Minoi Pistilis destituunttir forte soli, cum Corcula nuda sint.1 i. Flos 14o antecedit omnem fluctum , ut Generatio
partum. Colchicum & Hamantelis autumno forent, cujus fructum insequenti anno producunt. M in frinnus non praecedit sori, licet maximum sit Germen, ianon fecundatus cessat adolescere , non vero mAturescere. Ergo nos antecedens fructus, & fructus semper consequens floris.
cst Generatio , FRUCTUS maturatio vero Partus.
43. A THERAS i o ) esse plantarum Genitalia
tus , Tempus , Loculamenta , Castratio , Pollinis
structura. Situs. Did nam is stamina adscendunt sub Corollae labium superius , quo & se Pistillum sectit. Monoecim pleraeque fores stamineos supra pistilliseros gerunt : Z ea , Ricinus. Tempus: Monoecide & Dioecii sores Masculi eodem tempore Antheras, quo Pistilla Stigmata , perficiunt. Castratio : Musa oppositum , ubi flores staminei serius quam si silliferi , sterilem gerit fructum absque Seminibus. Melonis fores stamineos qui diligenter auferunt, fructus non obtinent. Loculamenta: uni loculares, hi loculares, tril Oculares, quadri loculares, exacte uti Pericarpium. q. IOI. Pollinis structura singularis & determinata ut semina. q. IOI. Est omne Pollen vesiculare , & continet materiam ii
133쪽
esse si iit alia I inini ra probat Essentia 8S , Praecedentia. si 1 Si tu . Tempus , Casus, Abscisso.
Situs S; genesi de raro steriles , ubi stigmata perforant quasi
Tempus Stigma eodem tempore, quo Antherae pol linem efflant. Decidentia : Cadit Si marcescit stigma poli casum antherarum in plerisque ; ergo ei Tecῆus sub florescentia. Abscisis o : sic Capratio in omni flore.
1 f. GENERA I IONEM i 38 ) Vegetabilium fieri
mediante Pollinis Anthera 'im illapsu supra , tigmata nil da , quo rumpitur Pollen , est acu uecuram semimalem , quae ab orbetur ab lui more Stismatis quod confirmat Oculus , Proporri O , Locus , Tempus , Pluviae , Palmicolae , Fl Cres nutantes , submersi , Syng nesia , immo omnium forum genuina consideratio. Oculas : Pollinem intrare Germina cre dit uarilandus o eiusdem cstentiam extrahi media te sigmate madido statuit miliano, Pollinem Aceris rumpi in humore vicit B. Iu*reus ; omnem Pollinem in humore explodere auram seminalem confirma vit Needham. Proportio: Stigmata sese nectere ad antheras, dein exseri ex
Diantho , Pasit lora , Nigelia patet. Pistillum ubi brevissimum , connivent Antherae supra stigmata : Saxifraga , Parnassia. Connivent, dum emant pollinem Antherae in Celo a. Comprimit Corolla digitis antheras ad Sti mala in
Locus : Nunquam Pistilliserae sponte nascuntur sine staminisci is in eadem terra ; prodeunt, ex eodem semine ambae. Tempus : in Diclinis flores ante germinationem foliorum plerumque prodeunt, ne folia tegant Pistilla : Salix, Populus, Corylus, &c. Pluviα : combibunt Pollen , ut in Stigmata cadere ne i Ueat , Hortulanis notissimuni in Drupiseris & pomiferis. Agricolis detestabiles in agris fisca linis. Fumus idern etiam facit, absorbendo huiuidusa stigmatis. Palmi
134쪽
Palmieolis : notissima Theophrasto, Plinio, Kr fero, alii hae. Pijfacire cultura in Archipelago : Tourn ortius. capriscatios Veterum , & adhuc in Archipelago per Iniecta. vide Ut fert. nosr. de Ficu. Flores nutantes gaudent pistillo flaminibus longiore , ut cadat Pollen in Stigma : Campanula , Leucsiunt, Galanthus , Fritillaria. Flores fisbmersi adscendunt sub sorescentia : Nymph a , Stratiotes , MFriophylium , potamogeton , Hydrocharis , Vatisneria. Syngensa frustranea , ubi stigma deest , ibi nulla fecundatio :in radio Centaurem , Helianthi, Rudbec ire , Coreop- fidis.
solitariae si auserantur antherae ante casum Pollinis , is erilis evadet. Brassiore diversarum varietatum , sub florescentia in eodemi loco satae , numquam distincta dabunt Semina. Rhodiola in Horto ups. sterilis erat ab anno ΙTOΣ. in dum mas adducebatur , tum semina protulit.
cIulia sterilis erat in Hortis plerisque belgicis , sed visa Leydae: femina fecunda , Marem adesse predixi & reperi. Cave ne icus , Hunitus, Musa, Morus, &c. fructiferae absque Staminibus dissuadeant; Distinguas Partes fructificationis, Calycem , Pericarpia, Receptacula a Seminibus.
Calyx posset pro Cunni labiis Vel Praeputio etiam haberi. Corolla posset etiam loco Nymphatum sumi. Filamenta , quae succum ad antheras deferunt, vasa spermatica:
Antherae Testiculi sunt. . Stigma Vulva , respondens parti illi, quae in sexu sequiore bmpham genitalem secernit.
Stylus Uagins vel Tubae Fallopianae, respos det, licet huic. minus proprie.
135쪽
Germen Ovarium , cum contineat seminum rudimenta. Pericarpnam Ovarium fecunda tutu, unde ova producit fecunda. Semina Oua esse ex dictis 13 I3 F. patet
I 7. Ρlantarum VENTRICULUS est Terra. VASACHYLl FERA Radiae. OSSA Titincus , ΡULMONES Fotia , COR Calor , hinc Planta Animal i
Versum veteribus dictum fuit. Animal inversum , olim planta dicta fuit; haurit radice, tanquam vasis lacteis chymum e minimis particulis humi, quod adscendit per caulem rigidum , in cujus divaricatione enascuntur Genitalia. Cor plantis nullum, sed Calor essicit omne ; nec opus est corde, ubi nec perpetui mobilis effectus necessarius est , & ubi propuli io , non circulatio , humorum. Folia in motu constituta & perspirantia hoc modo: pulmonibus respondent; in se tamen reipsa musculi analoga sunt, licet non uti in animalibus cauda assixa, cum motus Voluntarius in his dari nequeat.
qui Stigmota FEMINEUS , qui utraque
citur. Hermaphroditi adeo frequentes sunt in vegetabilibus, ut rariores in Animalibus; inter Vermes multi videntur esse hermaphroditi ; Androginae certe Cochleae sunt. Necessaria est sexus conjunctio in plantis, quum conjugem qua rere & adire nequeant.
quae foribus tantum hermaphroditis
quae masculis & femineis simul, a. b. ANDROGYNA. quaeque ber aphroditis & femineis
136쪽
dicitur haec tamen plerumquCHermaphrodito aut Hermaphrodita
constat. HERMAPHRODITA Planta gerit super eandem Radicem flores omnes fluminibus pistillisque instructos , ut Genera pleraque. ANDROGYNA gerit super eandem radicem Flores Sc Masotilos& Femineos simul. Cerati carpus, Zannidhellia Coix , SparganiuΠι,
Zitania, Myrtophyllum, Ceratophylltim
Callirriohe , Cynomorium. Careae , Axyris , Ph; ianthus, Tragia. Morus, Plantago,
IVa , Parthenium Compositae & Umbellatae nonnullae.
Sagittaria bcarpinus , Retula , Ambrosia, Corylus , Liquidambar. Abies antropha , Theligonum , Cucumis, Si OS I
Trichosanthes, Monr0raica , Feuillea. I Detes , Pilularia. Hypnum , Pisa cum, Lycopodium. MAS aut FEΜINA gerit flores in eadem planta aut solos Masculos aut Femineos tantum.
Ficus sValeriana. Viscum sHippomanes Myrica diuorus , Urtica. Antid ma , Rhus , Rhamnus. Phlacia , Ceratonia , Piso Ha , Humulus , Cannabis, Aenida, Smilax ,
137쪽
Mercurialis , Carica , Guilandina, Dati ca ,
Polytrichum, Mnium FHydrocharis hi gelaria , coriaria ,
POLYGAMA Hybrida aliis) constat foribus hermaphroditis ne- cellario, dein alios habet alterius sexus , & quidem modis sequentibus s. Hermaphroditi O Hermaphroditae , ut alter sos herma phroditus sit ab altera parte , & alter a contraria se rilis , ut Musa. s. Hermaphroditi O Masculi in eadem planta : Veratrum, Celtis , AEgilops , V illantia. f. Hermaphroditi O Masculi in distincta planta Panax , Ny a , Di pyros. s. Hermaphroditi G Feminei in eadem planta: Parietarias, Atriplex. s. Hermaphroditi O Feminei in distincta planta : l. Androgyni O Masculi in distincta planta : Arctopus. s. Polygami ex Hermi phrodita O Masculo in eadem planta et Femina in distincta : Gle fissa. s. Hermaphroditi, Masculi O Eeminei in diversis plantis:
les , sed omnes. Monstra sunt Pleni. 111 3 enim Eunuchi evaserunt , adeoque semper abo tiunt Multiplicati s 11o ) non aeque Prol feri ia a ) monstrosorum augent deformationem.
Flos perfecte plenus nullus propagatur seminibus; ergo ipse pro dit vel e depactis ramis , vel e viviradicibus; ut Dianthus , Lichnis , Impatica , Cheiranthus , Tropreolum , Rina, Punica, Calta , Ranunculus , Viola , Petonia , Narcis i. Pauci
138쪽
νυPauci Flores, ut Nigella , potius inultIplicati dicendi, quam perfecte pleni, semina perficiunt. sores multiplicant corollam cum damno staminum, quae excresculat in petata ; adeoque Multiplicati flores plurima , Pleni omnia stan ina amisere. Multiplex ordo pe-ia ,rum ideam praebet floris Multiplicati; at vero Nymphrere, cacti, Mesemboanthemi flores multiplicati non sunt dicendi, cum evadant tales absque damno staminum. Sponsalia plantarum , qui de Sexu plantarum plura velit, adeat.
139쪽
UI. CHARACTER Ests 1. FUNDAMENTUM. Bolanices ) duplex est :
Syss. nat. veget. 2. Fundamentum Boianices consistit in Ρlan tarum Divisione & Denominatione Systematica: Generica& Specifica. CI C. plant. q. Nomina plantarum debent esse certa, adeo qtie imposita certis Generibus. Dispositio est Denominationis fundamentiam. Scientia Bolanices his cardinibus nititur ; Sic plantae omnes Uno anno, primo intuitu, absque praeceptore , sine iconibus aut descriptionibus, constanti memoria addiscuntur. Ergo , qui hoc novit, Bolanicus est , alius non .
1 uer. DISPOSITIO si si) Vegetabilium divisiones se
conjunctiones docet ; est lite vel Theoretica, quae Classes , Ordines , Genera vel Pructica , quae . Speiacies & Uarietates instituit.
Dispositio plantarum, ex fundamento fructificationis , recentiorum inVentum est. i Practica ab eo potest tractari, qui de Systemate nihil intelligit. Theoretica curam Systematis gerit; hanc Cresalpinus , Mori sonus , Tournesortius & alii excoluere.
113. Dispositio Vegetabilium si sa) vri Synoptice vel Systematice absolvitur , & vulgo Methodus audit.
Synoptica divisio seculo XVI. & XVII. maxime in usu fuit. SDie uatica vero secul' XVIII. praecipue exculta fuit, incepta a Tournesortio & Rivino. Methodici summi methodo mathematica , in scientia naturali, a simplicioribus ad compolita adscend int, adeoque incepere ab Algis , Muscis , Fungis , uti Noua , Boethavius , OC. Naturalis instinctus docet nosse primum proxima & ultimo minutissima , e. gr. Homines , Quadrupeda , Aves , Pi es , Infecta , Acaros , Vel primum majores plantas , ultimo
Natura ipsa sociat & conjungit Lapides la Plantas , Plantasia Animalia ; hoc faciendo non connectit perfectissimasia Plantas
140쪽
Plantas cum Animalibus maxime imperfectis dictis, sed iiii perfecta Animalia & impersectas Plantas combinat, e. gr. Lernreant Animalchicum & Conservam Algam. Spongiam Algam & Corollia Animalia ;Treniam , Conservam articulatam , Corallinam. Lithooeristophyton B. intra Vegetabile, extra Lapideum ex Animali.
rias , longiores aut breviores, plures aut pauciores a Bolanicis in genere non agnoscenda.
Syno sis , est dichotomia arbitraria, quae instar vise ad Bota-nicen ducit, Limites autem non determinat. Clauis classium Synoptica est ex artis lege , ne confundantur distinguenda. Methodici varii hanc viam incesserunt: Eajus, linautius, alii.
SYSTEMA Classes per 3 appropriata membra resolvit : Ordines , Genera , SpecieS ,
Exempla haec illustrant in aliis scientiis. Geo . Regnum , Provincia, Terrisorium,Parorcia , Pagus. Milit. Legio , Cohors , Manipulus , Contubernium, Miles. Phil. G.Summum, Intermed, Proximum , Species , Individ. Bolan. Classis, ordo, Genus, Species, Variet. Tourn ortio debet Bolanice hos familiarum limites. Differentia inter Synopsim & Systema haec est: Synopsi: u 2;b 4;c 8:d 16;e 32. Systemati: a IO; ICO c IOCO : d IozCO ; e I COCOO ; itaque praestat Systema Synopsi.
136. Filum ariadneum Boianicus est Systema siue s) , isne quo Chaos est Res herbaria.
Exemplo sit planta incognita indica : evolvat Bolanophilus; descriptiones, figuras, indices omnes, nec reperiet nomen , nisi casu ; sed Systimaticus sive antiquum, sive novum genuῶ moX determinabit. Systematicis , qui filum hoc duxere, omni aeVO honos permanebit, quum eo destituti Maeandro uotaesces errantes in