Antiquitas, et dignitas ecclesiæ vercellensis vindicata : dissertatio apologetica

31쪽

sem pisic AE a radicia rarogat vae beneficio ex Iusit , primis fuleinis Vercellensi Epi copo decretis . De quibus omnibus constat publico, Imperiali diplomate hac de re edito die . Hannirarii 3II., quod impressum legitur apud ,, gheli loco cit. δε apud Ferrerium nostrum se in vita . Eusebii , edita Typis Romanis

, servatur , vetustate quidem aliquibus in lociq,, Xesum , in Archivio notiro .

De antiquitate Ecclesiae Vercellens . , vin propter origo Ecclesiae Vercellensts ne I uniorem vicisse antiquiorem dignitate,

dicamus bel ad D. Petrum Apostolum, velis certe ad Apostolorum discipulos , qui primis, aerae Christianae annis eam fundaverint, ne- cessario reserenda est . Et quidem nemo estis unus , qui eam recentiorem faciat Enim vero se Divum Petrum Vercellis praedicasse , ibique, prima Evangelii semina fudisse , videtur in ne se gabile . Nam in primis id evincit antiquissi, in , 4ri nisi ima apud nos traditio , qua conis stanter credimus, Apostolorum Principem prae, dicationi Evangelicae eo in loco Vercellis exor- dium fecisse , quo postea in tantae rei monu- mentum , jam ulque ab cinitio . nascentis Eo.

32쪽

, clesiae , Ecclesia constructa est, nota subnoifi- ne S. Petri L feria ; cui ita ditioni suffragatur , quod tradunt gravissimi Auctores nempe D. Petrum eo intervallo , quo Roma abfuit, pulsus Edicto Claudii Caesaris , Occidentalem lustrasse Orbem , Liguribus, Lybicis Populis , quorum caput tunc erant Vercellae , teste Polybio apud Ferrerium in vita, . Eusebii , edita Vercellis anno i 629. deis primor Civit. Verceli fol. 7. , Evangelium, intulisse se ad Alpes usque Secusiam , ut, habent Chronica Nova litienus Monasterii anti- quissima apud Ferrerium sui . Ol. 7. , , 28 excurrisse . Adde D. Sabinianum , seu, Savinianum qui certe fuit unus e disci- pulis vel Christi , vel Apostolorum , de quo se infra sermo fusior habebitur sicut legitur in ,, ejus vetustissima Vita manuscripta , quae asse, servatur in Archivio Capituli, reperisse Ver- , cellis , primis illis Ecclesiae nascentis annis, , quosdam viros cum nonnullis mulieribu pta e - , ceptis Evangelicis jam initiato , quos, ple- , , ius a se instructos baptigavit. Iam vero quis , nam alius illa Evangelii semina ibi fudit , nisi . Petrus, dum Roma pulsus Italiam, peragraret . Nam D. Barnabam in Gallia Ci- , salpina praedicasse , nullatenus credibile est , sicuti adnotarunt Bacchinius , Tillemontius , aliique erit litissimi Viri, nos alibi si per, Otium licebit me, dante Ilenius expende

, Ad excolenda hujusmodi Fidei semina, Ver

33쪽

. ellas directos esse a Principe Apostolorum Di -' vo, Sabinianum primo , deinde artialem is constant imma est Ecclesiae nostra traditio . Quin' immo eo fuisse Ecclenae Vercellensis Epistopos,' eamque Episcopali jus aliquando gubernasse , ex eo certa apitur probatio , quod anti ouitus, quoad viguit ritus Eusebianus , pe-V culiari ossicio colebantur , ut Episcopi Vercel-V enses sed, eos in antiquis malendariis , ' Mi Talibus, ireviariis semper expressi Ver' bis nominatos esse Episcopos Vercellenses , at

Vfirmant tanquam testes de vis n Cusanu; ir Ao in servetusto alendam ορο manuscripto ferme o, nimiam ' antiquata tem' oblitterato , quod adhuc extat conscriptum' ante octavum taculum sicuti for-' a characterum deprehendi facile potest sub 4 Octobr. legitur Sabmianr ' Mari 'ris Episcopi Verceiiensis sub o. Junii - . Martialis Apostoli piscosti Vercellensiis V Attiues de lis in Breviario iusebiano non 2 minus , quam de Divis Eusebio , Linaenio ,

' Honorato, Emiliano, aliisque Episcopis Ver- ' cellensibus, recitabatur Capitulum proprium.' uod nonnisi in est talibus Episcoporum ' Vercellensium decitabatur: Diis decebat, ur' ubi esset Pontifc . . Verum enim vero Divum Sabinianum n- dubie fuisse Episcopum Vercellensem , locu eler tissime testantur verba , quae leguntur in elui dem Vita, relata a Modena in suas m '-

scriptis, quae ejus aevo . scripsit culo 6.

34쪽

Mart es Christi SaviniaZum , Pontianum , ADinum ItaIiam e citer pervolare , sicque adsitimum o tisi a gentis GaIriarum senes expetivere , ut per tanta inquieta unis viam suo damper ista Ciros , acri cu piae eloqui divina erudicione semier e caverunt , ct ab ingrumento diastolicae actionis commodius subtrahentes, Iegibus vidi ris uerunt . VerceiIis autem fidei Christiana nos a viros cum aucis mu- Deribus in itineris cursu aptizaverim , ct δε- tumentis stiritualibus pleniter in fruxerunt. Enim ter cutis pro erat cum his , ct aliis compuribus Comitibras . Saoinianus noster Ponti exprimus in eo fis Urbis Senonum sirma peragratanoenia , ct suis 'bitualibus machinis aggreditur . Qua Velba cum e eodem Modena, retuli:Jet Clar Vir soannes Andreas Iricus in, Hi floria Tridi nens nuper impressa Mediolani, anno PQ S. lib. I. Ol. 1 f., subd Haec Mo- , dena hausit ex eo codice ; verba illa , , , sister Ponsi ex primus , satis ostenciunt Ver- , cellensis cujusdam an onymi esse opus cum, enim Sancti Sabinianus Socii peculiari, celebritate in Vercellensi Ecclcsa , tanquam, proprii suae Urbis Dioeces Apostoli , atque altores , colerentur, priusquam Ec- , clesia illa peculiarem ritum suum a Magno ,, Osebio , inebianum appellatum relinqueri ret, ut Romanum ius ciperet c.

35쪽

Porro primis illis nascentis Ecclesiae temporibus, quiana messis multa esset, operarii autem pauci, non poterant Apostoli , di Christi Discipuli uno in loco diu consistere, quos por- tebat aliis gentibus evangeli Zare . Sed, quum aliquam Ecclesiam aliqliando excoluisse se sent, gubernas ient, ad alias properabant,

is quae eorum opera maxime indigebant. Ecquo se factum est, ut lili es Ecclesiae unum , eun-

demque in Episcopum in Apostolum successive se habuerint. Quod Ecclesiet Vercellensi conti- isse scimus , prim in D. Sabiniano , quem Senones subinde Episcopum habuere deinde in D. Martiali, qui cum Divo Sabiniano in Cathe

, dra Vercellensi successisset, non multo admodurii, tempore huic Ecelesiae praefuit, ad Lemovi, cense Vocatus , ut eam fundaret Ecclesiam

se Divo Martiali in Sede Vercellensi successit Divus Iustinianus , qui ipse fuit vel ex Christi , vel ex Apostolorum discipulis , sicut manifesto indicant verba Epitaphii mox referendi, quibus S, uitinianus dicitur fuisse enumero Apo' liciae turbae . Sedit autem annis

I 6. mensibus . prout X eodem Epitaphio, quod nunc quidem amplius superstes non est, illud tamen nobis servavit Gruterus , exscrip tum Vercellis a quopiam erudito nonymo, aliquot culis ante ipsum Gruterum apud

quem legitur inter plura alia , quae jacent ais sol ii 63. ad II S. editionis Cometiniana deis anno I 6O3. est hujusmodi

36쪽

Pontistis Sancti re ute cunt membra sarrata Pro meritis devota Ioco , qui ac perennis 'sticus Antistes, Misarisi eis Iocatus. hunc veni ranaea sibi usi estit Ecclesia Patrem, Perpetuo hosti reoerent flore coronam , usititia uiso acro ancta praemia legis ou postfoistae ntimeratus in or ineturbae Unum ter uin=s adiunxit pisii opus annum, Pergemgnoque super complevit tempora mense, Iustinianus ovans penetravit imis; caeli

se Post D. Iustinianum nullius alterius Episcopi

, Vercellens ante D. Eusebium habetur certa memoria . Adsunt nihilominus validissimae conjecturae , suadentes . Teonestum, non militem de Legione Thebaeorum , ut nunc fert communis opiniori sed fuisse Episcopum qui Ecclesiae Vercellens prau uerit circa annum Domini et9O , nempe sub Imperatoribus Diocletiano in Maximiano . Primo enim id suadet habitus Sacerdotalis , quo ex testimonio Ferreri , Musani olim sculptus , lae-pi scias conspiciebatur tam in antiquis numisse

, matibus , quam in parietibus Basilici Eusebia, ne ante ju res aurati Cnem , in quibus Teste, M cdena in sitis manupscriptis D. heonestus, eo habitu depictus apparebat , una cum aliis, Episcopi siccusue Vercellensis pari habitu in- , dutis . Quae quidem effigies , quae aevo horum, Auctorum adhuc erant supersiites , antiquiores

37쪽

se procul dubio sunt , traditione postea inve ha , quod D. Theonestus fuerat Miles in Laicus

is raeterea , quamvis nunc in Ecclesia Vercel-

, tensi celebretur stum J Tlaeonesti sub o.

, Breviarii Roaoni res aliter se habebat in , omnibus enim Kalentariis antiqai nulla mentio, S. Theonesti subrio. Novemb.,sed sub o. Octob., Et quamvis illa in aliis aliqualiter varient , cum in aliquibus legatur: S. Theonem Epi capi maryrisci in aliis 'S. Theonriti Episcopi , 2 Maryris ureiaris VerceDensis in aliis: S. Theone ii Discopi civit. Verruc ,

Mart. in recent roribus ero , ex quibus tran-

, scripsit usanus in suo Kalendam impressest, S. Theonesti Civit HerceII. Episcopi Altinen ii; , Omnia tamen Onveniunt in Kprimenda qua- , litate Episcopatus ,, Olirem ante annos o erat in Basilica, Eusebiana Capella D. Theonesto sacra cum pi- , ctura antiquillima , Xori mente a latere deκ- , tr Vrsum ontificalibus indutum , a sinistro, vero Virum insigni is militaribus ornatum Quod, prima eifigies esset D. Taeonestici secunda vero, D. Secundi, manifesto colligitur e testimo, ni ocitati odena , S aliora gravium Vi- rorum , nuper vita sanctorum quique locu- , pletitsi ni testes sunt , utpote testes de visu , e quorum Ore Xcepimus , quae mox dicturi, sininus , asserentium videlicet , quod in navi

38쪽

I4, pictus erat idem D. Secundus , militar bus, vestibus indutus , nomine inscript prope, eum a deXtris gravi specie Pontifex , cujus, nomen Vetusitate ferme abrasum , amplius legi, non poterat, e Xceptis primis postremis lit, teris , hoc modo , S The ρ ., Mart quae adhuc clare apparebant

, Atque hic Sanctus Theonestiis noster est ille M ortassis , de quo mentionem facit Beda in suo, Μartyrologio, sub et 1. Iunii his verbis : In

Moguntia Natale S. Ibani Mart ris , qui sub

Diocistiano Imperarore , se in uia Nans a

pergens cum S. Theonesto r o , Merioianum venit ; quem propterea Vercellis praedicasse , ibique Pontificalia Xercuisse , randem, pro de mortem oppetiisbe , temerarium nouis est credere . Neque movere debet , quod Be- , da non meminerit Theonestum Episcopum, fuisse . Nam neque Ursua Episcopum appellat,

, cum de caeter Episcopum fuisse , multarum, Ecclesiarum traditiones suadeant . Inter caete- ras enim Metropolitana Taurinensis, Cathe -

dralis Augustana eum , ut Episcopui , publico, ossicio colit sub prima Februarii δε in hae, parite Ecclesia sit eadem die de eo , tan- quam de Episcopo agebatur in sorte non alia, ratione hic cultus a nobis ipsi exhibebatur , nisi quia Theonesti socius fuerat . Hoc enim, apud nos semper in more positum fuit , ut, peculiaris memoria habe Tetur eorum , qui no- Qtrorum Episcoporum Apostolorum adju- , tores , cciique fuere

39쪽

se olim tamen , ut aliqvν Theonestum no- rarum una Altinensi confunderet , de quo martyrologrum agit sub O. Octob. alium, ei Ie , plura evidenter evincunt . In pri nis, Theonetium nostru sepultu n esse Vercellas,

in Basilica Eusebiana , liquido constat κ ejus sepulcro , quod ii renovatione Chori pa- tefactum est cum inscriptione lapideo operculo , sculpta honestus bri ar qua de reo plenam fidem facit Ioannes Stephanus Ferre- mus in vitara Eusebii, edita Vercellis anno 6 9 sol. 126. Id ipsum habet ut in vita . , Eusebii manuscripta , quae asservatur in Ar- chivio Oisso, cui iisdem set me verbis adsit - putatur ea dua ab Ughello e Monasterio,, Onantulano , in qua potet narratum Marty- rium S. Praesulis , legitur : coulgentes fro i cipuo ejus Sacrum corpus , si elierant Iudin a se a , quam ipse Vir, an Ius D c piruxerat a bonorem S. Theones ι ι ar ris , iugua ' e S. I eone fus cor ore quiescit. con- , tra Ver Sacrum Corpus S. Theone iii 'ti ense sis sepultum e t in Cathedrali arvi sina , ubiis ad lia: usque teni ora asservatur δε colitur. Deinde S. Theone itus noster D. Eulet, ruriis praecem Attila ensis vero multo po erior, est ut ex ejus adhis manifestum est.

mi sunt Episcopi Vercellenses D. Eusebio

magno antiquiores , quos e tenebris , in quiri bus epulti jacebant,eruere potuimus . De quiis bus tamin, et ii nulla notitia ad ios pervenis- set, nullatenus ambigendum esset , Ecclesiam

40쪽

, Vercellensem plures Episcopos habuisse jam

se usque a temporibus Apostolorum . Nam prae, terquam quod id manifeste evincit Victoria, Uberti Episcopi Vercellensis contra Brixi ensem, Episcopum , de qua supra , plura insuper sup-

, Petunt argumenta . queis id ipsum ad evi, dentiam usque demonstretur . Non est hujus se loci in medium omnia proserre , alio in loco, commodius persequenda eorum unum , ς iri alterum Eruditorum oculis sisto . Et primo, D. Eusebium fuisse Itali et Metropolitam . Ec- clesiamque Vercellensem hac dignitate potitam, esse , antequam Eusebius Vercellas adveniret, is nulli dubium esse potest ex dicendis si sequen- , t . Episcopis itaque is quidem ab anti, quo tempore Eeclesia Vercellensis non caruit., Tanta enim dignitas nonnisi Ecclesiis praecla, rioribus , Hongo aevo in fide stabilitis con-

, cedebatur , ut omnes norunt . Deinde cla, rissimum est D. Ambrosi te itimonium in ce-- lebri illa Epistola ad Vercellenses Hac est tua, ait S. Doctor, Confessionis inintutis , hac ju-

portim oboos Pacrum , qui . - θium , uem nunquam ante cognseverans , o abdiis civibus simul ut viderunt , probaverun , tantumque latersuit , ut iubare clum, quantum ut vi ere-inr . Merito vir Sanctus evasit , quem omnis elegit L c sic morito crevitum , qu9 Divino esset eiectus judiciis , quem omnes postulassent. , Ex quibus vel bis evidenter habes opulum, postulantem, Clerum eligentem habes&Ecis clesiam plane Ormatam , in qua aderant in- is ter