장음표시 사용
351쪽
lieri dotem repetenti ex instrumento dotali , nulla opponi non numeratae dotis exceptio potest. Cujac. ad d. Novellam c.
De donationibus inter virum & uxorem& a parentibus in liberos factis, &. de ratillabi ione. TIT. XVI.
QVaestio de re uxoria multis partibus constat,inter quas una est de donationibus inter virum & uXOrem, propter quaS erat retentio dotis. R hanc partem hic tit. exequitur. jamque superioris tituli l. 2. praedicere occupavit, cautionem dotis non acceptae factam uxori donandi animo, confirmari morte mariti.quod
est ex S. C. sive Oratione Severi & Antonini, quae & Constitutio dicitur generali nomine, i. 3. hoc tit. quae si interveniat Falcidia, ita accipienda est , ut confirmetur donatio pro do-' drante tantum, d. l. 2. & L 74. hoc tit. Donatio enim inter maritos comparatur donatio iri causia mortis post S. C. excepto uno casu,si donator in servitutem redigatur, quo donatio inister maritos confirmatur, donatio causa mortis inter alios infirmatur. Ab initio autem Monationes inter virum & uxorem ipso jure non valent, ne mutuae quidem, l. cum hic status f. si ambo, D. eod. & revocantur poenitentia tacita vel innifesta per vindicationem I aut condictionem , non in solidum , sed in quantum locupletior ex ea re factus factave est,qui quaeve .donatum accepit, i. pen. Cod. Theod. de rev.
352쪽
Jon. & hac etiam ratione quae locupletiorem non faciunt donatarium, permissae sunt.Exempluin autem S. C. sive Orationis Severi & An- . tonini secit,ut idem justinianus statueret in donationibus a parentibus collatis in filiosf. ut silentio, ut morte confirmarentur. & naturali igitur & ei vili morte exemplo donationis in- er maritos, & donatore mortuo apud hostes non jam ex S. C. vel exemplo S. C.sed ex lege Cornelia testamentaria , vel post mortem do-aatoris, donatario postliminio reverso, a I usti-aiano nove producta utraque fictione ad dolationes inter virum & uxorema. ult. hoc tit. d vero de confirmatione donationis inter parem &filiumL quod idem Iustinianus statuit,inte non tenuerar , vetante regula. quae ex post
acto non vult convalescere quod ab initio ion valuit. & hoc secus si quando fit. etiam sit:x lege certa vel incerta l. incognita nobis,velitiliter, non directo. Inde vero cum dubitatio Iasceretur, utrum donator si legaret quod do iacti, id jure confirmationis capetetur,an jure egati, & constaret capi jure confirmationis ost S.C.l.r . hoc tit. nec verbum igitur Lego emper faccre legatum, uti nec verbum Dono nationem , Ι. ex conducto g. Pap. Ioc. Idem ustinianus ab hac definitione unum calum ex
opit , Si donatio insinuata non esset, & diffe- cntiam patefecit inter jus confirmationis &egati. Jus legati non retrotrahi. Jus confirma-ionis retrotrahi: & generaliter idem definit, nanem confirmationem vel ratthabitionem et rotrahi ,.sublata differentia veterum , interea quae sunt juris & ea quae sunt facti. nam ea tuae sunt juris retrotrahebantur , non ea quae
353쪽
xum est quod de ratiliabitione hie titillabet,&de donatione parentum erga liberos suos una, lege nova Justiniani comprehensum l. 23. Enarratio.
QVod est ex S.C.sive orat.Seu.& Ant.JL. cum hic status 31. D. de donat. int. vir.
Comparatur donationi causa mori. J Habetur pro donatione causa mortis, vel pro fideicommisio , l. in donationibus 12. in L ad leg. Falcid. fidei commissi partibus fungitur. Inter alios infirmatur I L.res uxoris 24.hoc tit. l. si quis 7. D. de mori. cau donat. Revocantur poenit. tac.J Veluti si donator res donatas alij vendiderit , pignorive dederit, d. l. 31. f. si maritus & l. I 2. h. t. ,
Vel manifesta J i 8. hoc tit. Condictionem Sine causa , vel ex injusta
causa, quae dicuntur utiles actiones in l. 7. ut Glossa interpretatur. Quae locupletiorem non faciunt Veluti fiservus donatus sit manumissionis causa , l. 22. Verante regula quae ex post facto J L. 29. D de div. reg. jur. & post facto τ ν Τα α
Greg.Thaumaturgi. ex his quae postea accliant. Convalescere 4 βες ἀρμ, confirmari. Et hoc secus si quando fit 9 Plautus Capr. act. III. se. Iv. v. 92. Hoc si secus reperies de v. Io s. nunquam hρc invenies secus. Secus, est aliter hoc aliter si quando fit, lege. confirma-
354쪽
- tur, vel Senatusconsulto , ut donationes inter virum & uxorem.
De repudiis & judicio de moribus .
PArs alia quaestionis de re uxoria fuit de mo-
ribus conjugum , qui divortio causam dedissent , quoniam propter mores ertat retenti Ex aote, atque etiam actio de moribus. Sed
actio tollitur a Iustiniano I. ult. quoniam sufficiunt poenae injusti repudij comprehensae l. consensu , & retentionem quoque postea sustu- .lit sui sum tit. 13. F. taceat. Sed quia non nisi facto divortici retentioni locus erat, vel actionide moribus, etiamsi utraque sublata sit, residet tamen adhuc iaspectio de divortiis,de quibus' est hic tit. nam repudiorum nomen generale est, quo & divortia significamur, & repudia inter sponsos. & de his est l. 1. Ceterae de divortiis. Divortium est repudium & separatio maritorum. Repudium est divortium vel renuntiatio sponsalium. Placet valde formula re. pudiandae uxoris impudicar, quae est in satyrico Petronij: Quia fidem scelere violasti, & cominmunem amicitiam, res tuas ocius tolle, 8c alium locum quem polluas quaere. Licita autem fuere repudia ante No. i I . ex l. 9. hoc tit. facta communi consensu , non invito altero, impune
sine justa & Iegitima causa.Solius Flaminis matrimonium non nisi morte dirimi poterat, au- . oribus Festo & Gellio. Imo nec ullius olunjure veteri, & primum Domitianum rePudia
355쪽
permississe Plutarchus scribit in ρ ωρ . . Enarratio.
TIT. XVII. DE moribus Iosephus de vita sua :
de uxore sua quam repudiavit ob mores. Erat retentio ex dote ) Ulpianus tit. de doti .hus, i. I. C. Theod. vict, civilit. criminal. ag. non pos. & l. I. eod. C. tit.de dot.si culpa mulieris factum esset divortium. Seneca Medeae
Hac dote ηupsi : redde fugienti sua. Iosephus Scaliger: lege Romana .' quod culpa
Iasonis divortium intervenerat, non Medea .
Poenae injusti repudij Lex injusti repudij
maxime necessaria ad continenda matrimonia, ut est ita Fabij declamatione ccLXII .
Quo & divorsia signis.& rep.J Pro divortio accipitur in Iustini Apologia I. pro Christianis: το λεν ον, inquit, οπια ημ, ρεπέλον
dium. Theodoretus in Esaiam cap. L. βιγών θ
ἀνι Libellum divortij vocat quod vulgo re pudium dici ur. Tertullianus Apolog. cap. VI. Repudium jam ct votum est, quasi matrimonustuctus. Placet valde formula Haec exstat apud
Plautum in Amphitr. Act. m. Sc. II. Valeas, ιibi habeas res tuas, reddas meas. Quintilianus d. declamat. ccLxIi. Tunc repudiatam tu cre-
riS uxorem, cum res suas stibi habere jussa est ,
356쪽
cum egredi de domo. Martialis x. XLI. - Proculeia maritum.
Deseris , atque jubes res sibi habere siuas.
Apuleius Metam. v. confesim toro meo divorare , tibique tes tuas habeto adde leg. 2.D.dedi Vort. R CHac. Observ. I. 39. &ad NOV.XXII. ubi locum Ciceronis e Philippica iI. prosere ut v ictorius emendavit, claves ademit, exegiu& Muretus in variis probavit. Licita autem fuere repudia 4 Ut quasi per Iudibrium matrimonia contraherentur & diri merentur. Suotonius in Julio cap. xmI.Dire
mit nuptiaspraetori υiri, qui digressam a mariato post biduum flatim duxerat. Eleganter D. Hyeronimus lib.3.adversus Iovinianum: Quaμdam repudiatas, inquit, altero nuptiarum die statim nupsisse legimus. uterque reprehendendus maritus , O cui tam cito inplicuit, O cui tam cito placuit . . Ante Novel. xvII. Quam Iastinus revoca. vit. Nov. cxx inter Novellas Iustiniani. Festo 2 In flammeo. Et Gellio I Libro X. Is. Plutarchus J Seldenus de Flaminicae divo tio Plutarchum accipit, uxoris Ebraicae libro
Hic titulus est de ipsa repetitione x soluistione dotis Ive de judicio reciperanda:
357쪽
dotis , quod soluto matrimonio com petit aliis quando directo, aliquando utiliter , ut L 3. &non in solidum adversus maritum , sed quatenus facere potest, adversus heredem ejus in solidum l. 8. & 9. ac rursus in patrem si marito
filios dos data sit, non in solidum , sed in peculium , si ipsi patri , in solidum, l. pen. & ali-
Auando non res ipsas dotales peti, sed pretium, aliquando etiam partus ancillarum venire si non mariti, sed mulieris periculum fuerit,non etiam fructus . nec Iolum patrem dotem sine filia, qui superstes fit, repetere,nec in ejus arbitrio dotem esse filiae ut peculium , l. 2. & 7.&ud hunc fere modum finemque dotem repeti hic tit. docet. At eadem de re fuit tit. I3. An hic igitur superfluus λ minime vero. alioquin erit etiam superfluus tit. 13. de fundo dotali. quoniam eodem titulo omne fere jus de fundo dotali expositum est. Verum observandum est
in eo tiri I3. ea tantum exponi de repetitione
dotis quae nova Iustinianus fecit partim probato, partim improbato jure actionis rei uxoriar, & ipsa etiam actione sublata, & retenta sola ex stipulatu , di mulieri soceroque data tacita stipulatione, & mulieri etiam tacita hypotheca , & similiter ea tantum exponi de sun
do dotali quae ipse fecit nova , sublata differenata locorum, quam induxerat lex I ulla, & differentia alienationis & hypothecae . Cetera qui de repetitione dotis vel fundo dotali Con-
snturionibus prodita sunt, confirmari nominatim in d. tit. 33. g. pen. & cetera de fundo dotali sunt in tit. I3. cetera de repetitione dotis in hoc titulo. Imperfectus esset hic liber sive tractatus de dotibus,si contineret ea tantum
358쪽
quae de iure dotium Iustinianus secit nova iuOn etiam vetera, quae non mutavis.
ΤIT. XVIII. ALiquando utiliter,ues. 3. Dominus ibi
utili actione de dote tenetur ; quia neque matrimoninum fuit, neque dos. & convenitur non in solidum, sed de peculio. Emendanda est glossa Theodori ibi: ἀ de peculio γναν-rouενκ
ν καερνΤΟ- τη . Legendum , inquam ,: Actione de pucullo dos in solidum non petitur , ut ostendit x. constitutio hujus
Non in solidum J L. maritum D. P. eod. Sed pretium ' L. 6. in fine.
Sed mulieris periculum . Fac convenisse ut ipsae res aestimatae soluto matrimonio redde rentur si exstent. partus ancillarum dotalium ad mulierem pertinent: Cum enim mulieris periculum sit , ejusdem commodum esse debet,
Quae superstes sit Nam si laparstes non sit, pater dotem repetit, sive filia Amitas esset,ut in specie legis 4. sive emancipata, ut ibi ait
Ut peculium, l. a. &7. J In d. l. q.Cujacius legit peculium , & Thalelaeus ibid. αδεμ . ντο πεκουλιανο peculium rdimere. veteres tamen codices nihil mutant.
359쪽
Si dos constante matrimonia soluta fuerit. TIT. XIX. Commodissime junxit hunc titulum supeariori, nam l. vlt. superioris tituli, & lex istius tituli partes duae sunt unius ejusdemque Constitutionis, ut constat ex Cod. Theod. l. si constante, De dot. Lex ultima superioris tituli
est de marito mortuo, haec vero de uxore mo tua,& ut marito mortuo dos redi, ad mulierem
nihilque ex ea heredes mariti sibi vindicare
possimi ex d. l. ult. ita ex hac lege uxore moris tua contra generalem definitionem superioris tituli, ut dos soluto tantum matrimonio peta tur, Vel solvatur,exceptis certis causis: quia re presentationem dotis perspicuum est instar donationis obtinere , quae inter maritos prohibita est , maritus constante matrimonio dotem mulieri solverit absque legitima causat quia ea solutio praematura pro donatione est , nihil ex ea dote heredes mulieris sibi vindieare possunt, sed marito adversus eos est repetitio dotis cum fauctibus omnibus quaqua fide percepti sunt a die solutionis. Jure enim veteri mortua uxore dos adventia, vel persectitia si non sit pater , lucro mariti cedit, liberis communibus servata proprietate quasi bonorum maternorum, adeo ut nec a liberis ea abalie-isare possit, maxime si eis novercam superduxerit. Iure novo , quo mortua uxore dos non cedit lucro mariti, & redditur heredibus mu-Ιieris 3. illo proculdubio tit. 33. non potest esse
360쪽
loeus Coastitutioni huiis tit. nisi sonas , cCn- venisse instrumento dotali ut dos mortua uxo xe lucro mariti cederet. S ita hanc Constru-tionem accipit Justir ianus in No. 22 ea nimirum inflexa & accommodata ad jus qucd ipse novum secit de dotibus. quo argi mento contendere fortiter possis quaecunque his vel Pandectarum libris cauta sunt, excipi debere se cundum nova jura quae Justinianus introduxit. Sed id effcere tamen ubique s vir cereque sane haudquaquam possis. Illud non emittam in specie hujus legis, non eosdem suisse liberos &heredes mulierIs, extraneos scilicet heredes se-eerat mulier, liberis satisfecerat relicta ror-uoae legitimae portionis. Enarratio. 4
Eeeptis certis causis 2 De quibus in l. inuintus 73. g. I. D. de ju. dot. & l. quamvis 2o. D. sol. matrim.
Quaqua fide Aecursius utitur distinctione . bonae fidei , & malae fidei.
Nisi ponas conven. infrum .dot.2 CLm A dione heic in Summa & Odoste do Basilica : Si maritus dotem , quam mortua muliere lucrari debet &e. Liberis tamen servatur proprietas,dc solus usus fructus, patris est, in constit. hujustit. in s. in qua pro, competens, alij codd. ha bent, servetur. 8e alii neutrum hoc modo ritavi proprietas ejusdem liberis ex eadem sus viis clienari. Se Sic vetus Agidij Nenagij v. H.