De Missis Dominicis

11쪽

Per totam hiemem usque in aeSiatein sequenti anni, ubi per breve tempus in Arduenna Silva venatibus indulsit ' imperator quis grani versatus St, legalibus constitutionibus vel definiendis vel praeparandis, ut disertis

traditionibus nos descientibus ex rerum eventu merito nobis conjicere licet, occupatus. Cujus anni veri prima quoque missorum delegatio adScribenda St, quum annales aureshamenses ' quibuscum chronicon Moissacense ad ann. 80 2 ad verbum paene congruit, aperte eam ante magnum placitum, mense Octobri habitum ponit. Quum autem Carolus ne hoc quidem instituto te mentum plane novum OnStitutioni adjungeret, sed a solares novandi cupidine prorsu alienus, probatis jam neque a moribus populi abhorrentibus instrumentis uteretur, priuS- quam eum in via sua ultra progredientem comitamur,

nobis investigandum erit, quid de missis priore jam Francorum aetate traditum sit. Νon minima regii imperii praestantia in eo posita est, quod rex Singuli casibus, novis necessitatibus, subitis

periculis, quae communem rerum Orbem Xcedunt, neque

raro in quaque civitate eveniunt, potestate ordinariorum magistratuum, qui ad satisfaciendum per legitimas normas perpetuis civitati necessitatibus constituti sunt, non unficiente, propriae auctoritatis suae vim objiciat. Quae regia auctoritas eo saepius ipsa agendo procedit, quum populus, regibus ducibus, in novum rerum statum transiit, legitimae autem formae, quibus usque adeo publica ci-

12쪽

vitatis constitutio lixa erat, eidem nondum accommodatae sunt, sicut Francis, Gallia X pugnata, evenerat Mero- vingorum potentia, multi Romanorum imperatorum juribus eis adcrescentibus, quamquam Germanica regiae potestatis undamenta conServata sunt, valde adaucta, Francorum contra libertas deminuta est; magna placita omnium liberorum, quae rerum natura in parvis modo territoriis

sori possunt, finibus regni iam late propagatis, Sponte evanescunt Campi Martii in Gregorii Turon0nsis libris,

spatium unius saeculi complectentibus, ne semel quidem mentio fit; nec ulla vera populi repraesentatio Mero Vingorum tempore in Francorum regno constitit '); concilia optimatium reges habuerunt, quorum participeS, dum integra auctoritate sua utuntur, ad libitum convocant neque consilio eorum ullo modo obstrictos se putant; populi libertati in minoribus tantum communibus centeniSpagisque locu concessu est. Singuli pagi comites, qui vicarii regia potestatis omnem administrationem gererent, praepositi erant Summum militare plurium pagorum regimen ducibus commissum erat, et juXt ho Saeculare praesecto episcopi quoque politicam potentiam suam, ultimis Romani imperii temporibus comparatam ), gratia regum novis uribus adornaverant. Sed quamvis summa in comitibus eligendis reges proVidentia uterentur' auxilium quoque, a Carolo Magno tam strenue ad

y cs Wal Deutsche Versassiingsgeschichte II. p. 495 seq. y is Guiκo histoire de Ia civilisationis Frances p. I 27 seq. J arculsi sormul. I S. Praecipue regalis in hoc persecta conlaudatur clementia, ut inter cuncto opulo bonitas et vigilantia requiratur personarum; nec facile cuilibet judiciariam

13쪽

hibitum, ecclesia vi sucularem justitiam vel adjuvandi, vel corrigendi, in mentem ei Veniret', propria tamen

semper pro Videntia et Opia erat, ut necesSariu in regno adminiStrando consensu ob Servaretur, neve praesecti potentiam sibi commissam, regis et populi utilitate posthabita, in Suum quaestum augendum Verterent. Quum autem reges soli suis viribus huic curae satisfacere non pOSSent, e proceribuS, Summis in palatio honoribus sun- gentibus, electos per provincia dirigebant, qui et singula mandata perficerent et malis, neglegentia vel fraude comitum commissis mederentur') Viros illustres saepe hoc

convenit committere dignitatem, nisi prilis fides seu strenuitas videatur esse probata. Ergo dum et fidem et utilitatem tuam videmur habere compertam, ideo tibi actionem comitatu . . . . in pago illo, quem antecessor tuus ille usque nunc visus est egisse, tibi ad agendunt regendumque conmisinus, ita ut Semper erga regimine nostr fidem in I ibatam custodias et omnis populus ibidem omnianentes, tam Franci Romani Burgundione quam reliquas nationes sub tuo regimine et gubernati0ne degant et moderentur, et eos recto tramite secundum eges et consuetudinem eorum regas, viduis et pupiIli maximus defensor appareas, atronum et malefactorum scelera a te Severissime opprimantur; ut 0puli bene viventes sub tuo regimine gaudentes

debeant consistere quieti et quicquid de ipsa actione in fisciditionibus speratur, per temet ipsum annis singulis nostris aerariis inseratur.' Chlolacharii constitutio cap. 6. Pert III p. 2. Si judex aliquem contra Iegem injuste damnaverit, in nostri absentia ab episcopis castigetur, ut, quod perpere judicavit, versatim melius discussione habita emendare procuret.' Gregor. V, 48. Audiens autem Chilpericus Omnia mala, quae faciebat Leudastes ecclesiis Turonicis et omni popuIOAuso valdum illuc dirigit.

14쪽

iuod ii elegatos in regorii tironensi libris videlitus'),

nec anten proprium nomen nec ni unus certi temporis

ac negotii sui ibus circumscriptum iis fuisse, apparet Marculsi larunila I, 20. ni3sus de putati nominatur, Secundum partium petitionem pro bonorum divisione ordinanda delegatus'), formul. I, 40. missus fidelitatis sacramenti accipiendi causa dirigitur, cui comiteS, agenSeS SUOS congregante in seriore esse videntur'): ecclesiastici quO-que rege hoc modo USO esse, o formula I, 23. apparet ') Multo magis jam Merouingorum tempore miSSO-D Plura exempla IIata sunt a aitκio II p. 399 400. Walter Corpus jur germ. III. p. 300. De divisione ubi regis accesserit naissus. Dum et divisio vel exaequatio inter illum et illum seu consortes eoruin de altode illo aut de agro ilIo debetur et quatenus petitio illorum adsuit, ut Missus de Palatio nostro ad ioc inter eos dividendum vel exaequandum, accedere deberet, ideo cognoscite, quod nos isso nostro inlustri viro illo ad ioc inter vos viro exaequando visi suimus direxi Ss etc. y ibid. p. 309. Ut eu desami promittantur Regi L. Illo rex illi Comiti. Dum et nos una cum consensu procerum DStrorum in regno nostro illo glorioso filio nostro illi regnare praecepimus, ideo jubemus, ut Omnes agenses vestro tam Francos, Romanos vel reliqua natione degentibus, annire et Iocis congruis per civitates, vicos et castella congregare inciatis; quatenus praesente Misso nostro inlustri viro illo, quem ex nostro latere illuc per hoc direximus, fidelitatem praecelso filio nostr vel nobis et eo de et fami per loca sanctoruin vel pignora, quae illuc per eodem direximus, debeant promittere et conjurare. I. 23. I. c. p. 30 I. dum et nos ad praesens apostolico viro illo aut inlustri viro pro nostris utilitatibus ibi ambulare PraecepimuS.

15쪽

rum institutum exculium, intelligeremus, Si sormulas, appendico Maruulfi collectionis contextas, disquisitioni nostrae adhibere, nobis liceret. Quam autem, quum Marculsus ipse opus suum c. a. 660 conteXeret, nono Saeculo adscribendam Sse e eo apparet, quod formula II 12. sub Carolo Magno a. Is conscriptae sunt, Ormul. . ad Ludovici pii aetatem pertinet '); singulae quidem prioribus jam saeculis redactae esse possunt, Sed pSae Ormulae, quibus missi discurrentes inter ceterorum magistratuum ordinem nominantur, juniorem Originem Suam prae se ferunt Iisdem enim sormulis loco honorato, quem Mero vingorum aetate antrustiones tenuerant, assi inveniuntur' quae VOX Sque in Saeculum octavum imministri non liberi retinet. Antiquo enim legis Salicae textu VaSSUS erVorum numero adscribitur, quod ex tituli inscriptione et compositione 3 solidorum sine dubio concludendum est: ex Sal. it. XXXV. De homicidiis servorum vel Xpoliatis. . , Si quis assum ad ministerium' vid. Bignon apud Baluκium capitularia regum Francorum, additae arculsi aliorumque formulae veteres II. p. 863. y Appendix 44. alter III. p. 364. Emunita Sanctoriani. Ideoque Dominis viris sanctis ac venerabilibus apostoIicis tu Christi patribus Omnibus piscopi ve omnibus Abbatibus, seu inIustribus atque magnificis viris Ducibus, Comitibus, Vicariis. Centenariis seu omnes assos nostros vel omnes Missos discrιrrentes. Formul Lindenbg. . confirmatio de munitates p. 414. Ideoque Dominis civis sanctis ac venerabilibus apostolicis in Christi patribus Omnibus Episcopis, vel omnibus Abbatibus, seu inlustribus atque magnificis viris, Ducibus, comitibus, Vicariis, Centenariis, vel omnibus assis nostris vel omnibus Missis nostris discurrentibus.

16쪽

serrarium vel aurifice aut porcario Vel vinitorem aut stra-iorem suraverit, aut Occiderit, cui fuerit adprobatum,

I 200 divarios qui faciunt solidos 3 culpabilis judicetur ). Eandem vim VOX Xercet leg Alemann. 79, 3 Si alicujus senis calcus, qui Servus St, et dominus ejus duodecim vassos infra domum habet, occisus fuerit, 40 solid. componatur; et arcuis forin. II, 7: Quicquid exinde sacere elegeri aut in paupere dispensare, aut ad vaSSO nostros vel bene meritis nostris liberam habeas potestatem ). Paulatim ad liberos homines, qui beneficio accepto, seniori se commendaverant, haec Significatio translata esse videtur; neque tamen omnino hae liberorum in privati cujusdam senioris manu commendatione ante Saeculum OctaVum ponendae Sunt, neque pro liberis, regi singulari

fidelitatis vinculo obligatis, Mero vingorum jam tempore vocem usitatam suisse alii loci citari possunt nisi Lex Alemann. XXXVI, 4. 5. Si quis autem liber ad ipsum placitum negleXerit Venire . . . . Qualiscunque persona sit, aut assus ducis, aut comitis aut qualiScunque persona, nemo negligat ad ipsum placitum venire. Et ex Bajav. II, 5, et omnes liberi conveniant constitutis

y Posterioris redactionis textus pro vasso puerum regis ponunt: Si quis puerum aut puellam de ministerium furaverit, matb. torogant rogant 25 solid. in capite restituat. erkellex alica . 66. ' Plura exempla pro hac vocis vi in diplomatibus usque ad saeculum octavum perdurante a P aitZi II. p. I 52 allata sunt.

17쪽

diebus . . . et nemo Sit ausus contemnere venire ad placitum. Qui infra illum comitatum manent, sive regi Suassi iv ducis, omnes ad placitum Veniant. Etiamsi igitur singulis regionibus jam septimo saeculo honorationem significationem VOX adSci Scere cepiSset, ne quaquam tamen hanc ante Carolingorum aetatem usitatam suisSe, manifestum est. - Duobus formulis, quibus missorum mentio fit, pro vaSSi amici regis nominantur') si quis autem hac magis generali, Significatione,D Marc. Append. 45. Carolus gratia Dei rex Francorum tam praesentibus, quam et futuris Dominis sanctis et Apostolicis ac venerabilibus in Christi patribus, Ducibus, Comitibus, Domesticis, Vicariis, Centenariis e Omni Agentes nostros

et juniores ac successoresque nostros, vel omne amico nostrOS, Seu et omnes issos nostros discurrentes. Ormul Lindenbr. 38. Carta demumdeburde regis e principis .... vel omnibu Agentibus seu omnibus issis nostris discurrentibus vel omnibus paribus et amicis nostris bene cupiens vester. Voce amici Merouingorum tempore genus quoddam liberorum hominum,

potentibus dependentium designatur. marculf I. 23 Omnes cauSa ejus aut amicorum suorum, tam illorum, qui cum ipso pergunt, quam qui ad propria eorum resident, vel undecumque ipse egitimo redebit mittio ; ingenui homines fuisse videntur, qui minima plenae libertatis suae parte cessa, tuteIam Ρο- tentis cujusdam, in cujus terris sedebant, sibi comparaverant; igitur asin dis, qui servilis ordinis erant, opponuntur. RreuI I, 24 vir illo cum omnibus rebus aut hominibus suis aut gasin dis vel amicis, visi fuimus recepisse s arcu III, 32. tam ipse ille quam pares asindi ve amici eorum absoIuti permaneant. uod in Gallia, ubi potentes magna Romanorum optimatium atifundia occupaverant, dum in Germanicis provinciis parva e mediocria praedia diutius conservantur, haud raroneeidisse videtur, quum agricultura multo plurimis liberis h0-

18쪽

technico vocabulo notuluin praevalente, priorem aetatem

earum indicari putaret, facile se erra8se intelligeret, quod altera regi Caroli nomen tribuitur. Porro duobus aliis formulis missis judiciaria potestas attribuitur; quarum altera ' quum eo loco, quem postea Scabini Semper Oc-c Upant, rachi inburgios habeat, ante saeculi non initium ponenda Si Scabinorum enim primo capitulare . 80333,

minibus unica quiete vivendi ratio esset. A beneficiis, militiae causa datis, sane haec relatio valde diversa erat illa a Carolingis primis instituta esse, Roth doctis et subtilibus disquisitionibus suis mihi persuasit Geschichte des Benefiκial vesens)neque minima hujus consilii pars desiderio regum mihi attribuenda esse videtur, quum malo an inveterat prorsus mederi non possent, prohibendi saltem, ne magna populi Sui pars, privatarum studiis dedita, vires suas plane a republica alienaret; Optime potius variae hae necessitudinis conditiones, in quibus sormandis Gallorum et Romanorum clientela momenti cujusdam fuerit, Voce mitium comprehendi possunt; vide Sybe Enis teliungdes euischen onigilium p. 216., qui totam rem a mundio,

quod OSSessores supra omnes in praediis Suis manente exercebant, deducit Gai I. c. II p. 292. et Both Geschi clite des Beneficiativesens . IS4. Caroli Magni quoque tempore capitul. minor. a. 03 c. 10. Pert III. p. II 5. obvenit. J. Grinini apud Ilerkel ex alie p. XII seq. vocem, germanicam originem ejus Vindicans, per varie mutatas formas a titulo legis Salicae semitio fristati Ο usque ad miteban libello germanico saeculi decimi quinti obvium persequitur.' Marcuis app. 4 Proinde taliter ab ipsis Missis dominicis, vel illo Comite seu et ab ipsis achin burgiis, ipsius advocat in causa Sancti illius vel ipsius Abbatis pro firmitatis studium sui adjudicatum etc. D Capitul minor. n. 03 c. 3. Pert III. p. II 5. Ut missi nostri Scabinios, advocatos, notario per singula Ioca elegaui,

19쪽

rachinburgiorum ultimo capitulare Pippini regis inceritanni ), a Balugio anno 756 adscripto, mentio si qua

re igitur prima Carolingorum aetate formulam hanc redactam SSe, nequaquam excluditur. In altera ' nulla

certi temporis indicatio invenitur, nisi quod Missi dominici ipsi Carolingorum aetati eam assignant; neque in sormula append. I., qua miSSi discurrentibus a rege indicatur, seni cuidam immunitatem militiae et herib anni

pro ea solvendi concessam esse').

et eorum nomina, itando reversi suerint, secum Scripta deserant. carvinus a Warn k6nig Flandrische Staais und Rechts-geschichte I p. 424. subscriptor diplomatis ad a. 45 citatus salsa Iectione niti videtur, quum uerar vid. Wai II. p. 422.)yro e Sacerdotem egerit.' Pertz III. p. 31. c. 7. Deciusticia facienda, ut omnes justitiam aciant, tam publici quam eccIesiastici. Et si aliquis homo ad palatium venerit pro causa sua, et antea ad illum comitem non innotuerit in mali ante rachem burgis, aut si causa sua ante comitem in mali fuit ante rachim burgis et hoc sustinere noIuerit quod ipsi ei legitime judicaverint; si pro ipsis causis ad palacium venerit, Vasu Ietur .... Et Si reclamaverit quod egem ei non judicassent, tunc licenciam habeat ad palacium venire pro ipsa causa. Et si ipsis convincere potuerit, quod egem ei non judicassent, Secundum egem contra ipsum emendare laciat. Et si comes et achem burgii eum con- Vincere potuerint, quod egem et judicassent et ipse hoc recipere noluerit, hoc contra ipsos emendare faciat. ) arcuis append. 7 . . . . Sic ipsi homini sui judicatum, ut ipsam terram ante ipsos Missos dominicos Secundum Suam Iegem ipsi venerabili viro II Abbati reddere e revestire deberet. arcuIL app. 31 seu Missis nostris discurrentibus. C0gn0scatis, quia in nostra eleemosyna taliter isto praesente

20쪽

Ilis documeniis Oxcultioris jam insiliuit formae Mero Vingorum aetate remotis, in primis initiis hoc, illis

regnantibus, perstitisse, nobi concludendum St, neque verisimile, illos parvo temporis spatio, dum inconcuSSapotentia Sua uterentur, vim propriae auctoritati in omnibus administrationis directionibus ad arbitrium exercitae ceriis agendi rationibus subjecisse Potius sicut comites, qui juxta Vicarios, perpetuo singulis pagi sui centenis praepositos, missi pro certo tempore aut Singulis negotiis perficiendis delegatis, utebantur ) rege quoque,

illo, dum et ipse seniis esse videtur, taliter ei concessimus, ut de omnes hostis vel omnibus annis seu et aribannus sit con- Servatur, ut neque vos neque juniores atque Successore veStros ipso pro lio inquietare res dismanare non praesumati S etc. heribanni enim census jam ero vingorum aetate menti sit; ut Clitidebertus I. ecclesiae Spirens immunitatem heribanni donat. Acta Palat. VII. p. I 82. D Lex Alemann. XXXVI. I. Conventus autem Secundum consuetudinem antiquam fiat in omni centena coram comite aut miSSO, et coram centenario. XXXVI. . Si quis semetipsum non praesentaverit aut comiti aut centenari aut misso comitis. etiam Carolingorum aetate missi comitum inveniuntur et walafridus Strabo cum chorepiscopis eos saeculo non comparat; Walafrid Strab. de exordiis rerum ecclesiasticarum c. 3I. Porro sicut comites quidam missos suos praeponunt popularibus, qui minores causas determinent, ipsis majora reServent:

ita quidam episcopi chore piscopos habent, qui in rebus sibi congruentibus, quae injunguntur eniciant. Chorepiscopi capitulare a. 29 adjutores episcoporum nominantur. Pert III. p. 329. Deinde missi inquirant quales sint adjutores ministerii eorum, i. e. orepiscopi, archidiaconi, et vicedomini, et presbyteri per parochias eorum, quale scilicet studium habeant in doctrina, vel qualem saniam habeant secundum veritatem in