장음표시 사용
151쪽
Rubriconsi. I . cum quo in eodem casu dicit Ogno consulat C se idque non habere dubium in certa quantitate, seu specie promi la docet Crau consit. 7. per ioίum quem uitur,erdes aet acerrime Menoch. conss. p. nous . ne. raecon δύS.hbS.CLminal n. tonsili. os lib. . Ludourc. Γοι ter consi Ii numeri y. o sqq. Sola de monet casu da σω μυ.vιι rvprehendit Parisiens ο- tentiam Eenrand con l. Io S. tib. Sed in hoc casu distinctionem illam extrinsecae,&isti in lecae bonitatis considerandam arbitror ita ut si pecunia in interiori bonitate variaverit, vel a Principe fuerit reprobata tuc in retro uenditione, sualis quidem restituatur, sed lucrum augmenti medio temporc Contingens lucro cedat illius, qui rem emit,&a quo hi retractus; ne deteriorem quam recepit pecuniam habeat, cum&ir de bona empta non deteriorata, sed magis meliorata restituere de natura contractus teneatur, quod i extrinsecus tantum inaestimatione, pretio ruerit moneta mutata, tunc lucrum cedat commodo debitoris, seu venditoris qui modo soluat eam speciem pecuniae quae tempore contractus currebat pacto si
tisfecisse iudicandus est, prout saepius per Senatum fuit sudi
catum, Praesertim in prς dicta caula contra D. Lobet tum. Nili certa species fuerit in restitutione promissa ut erat an casu Ciau. quem male, pessime in casu ab eo proposito reprehendit Parisiensis, cuius opinio merito reprobatur, di ab illius impugnatione defendit . adiit. ortu 39. Didae de numismat. . 7 nJ9. oro conclusAtaliae ideo bene iudicatum arbitror per Senatum Parisiensem promissa certam uninorvi specie in auro, vel argento eandem. non minorem deberi,ut refert Papon.lib.ro. it4. A es ultimo maleque ab eodem Senatus isse condemnatum mercatorem illum ad restitutionem augmenti recepti dicendum est, de qua condemnatione Urania- ponim satur doct. libaituto i soti a Midem Senatus in debitore aureorum, augmetum creditori debitum esse in redemptione annui reditus pronuntiauit esse eodem Roberra b. I.rerum iuica ar. cap. u. Qua Propter in Ilo renis venditio facta
152쪽
fuerit venditorem non aliud quam 1 ore sua contractu positos ad valorem currentem tempore solutionis restituere compellendum, siue degrosia inue deminuta soluerit nisi ob utriusque, vel alterius dcteriorationem pecunia fuerit in v lore mutata, quo tamen casu non aliud augmentum, quam florenorum ut toties dixi creditorem petere posse iudicarem, eo casu omnes a Paciliensi propositas considerationes
Octauus casus esse potest in eodem contractu emptionis, Iquando venditares est, habitas des depretio dilataque solutio ad certum tempus puta intra annum, vel duos, pen dente termino solutioni praefixo pecunia mutata est quo quidem casu si decerta nummorum quant Izate Conu nium sit,nullam apud me res dubitationem habet quin iuxta communem opinionem illa certa species promissa vel illius valor, qua currit tempore solutionis debeatur, quamuis ultra con-
uzntam In maiorem nummorum quantitatem VCndisor rein
cipere videatur sone enim mille aureos Italiae praedium vel
domum V cnditam, quorum valor timc crat decem flore noruparui ponderas vel trium librarum diu alium, postea tempore cadentis solutionis creuit aureus ad flore nos duodecim, vel ad libras tres, vi solidos umque nonne inspecta minori pecunia maiorem quantitatem recipiet florenorum, seu librarum debitor, quam ab initio pro certae rei pretio Conuentum sit quae ratio mouit doctissimos viro ad Concliadendum sta iatiore delatioris, S id est quod in implici casu emptionis voluit permultas rationes Pari et sis s. Verum in praxino Eriza Omnium recedendum cum re intemporariis solutionibus tempus Contractus mspiciatur,&ideocerta illa species siue minor is siue maioris aestimatronis solutionis tempore repertatar illa soluenda est S hanc opinionem in propriis terminis sequuti sunt Liminacis .c id aes lib. sed maior. Sola casa Rru ac . de monet.& hoc iure hodie utamur; quia magis
153쪽
nis, quam rerum mutationem, quae non solent mutare obligatis nis causat notamen pro pecunia soluta debebitur augmentum cum enim pro parte bluta, d sol uta sit obligario dicita sublata,ac si nulla unquam tuisset. penult. D. desolat. parcil-Ia ex mutatione superueniente nec augmetum recipere,neque diminutionem potest. leu. D. de reb. cred. atque per Sena intum Sabaudiae iudicatum testatur Aut Faber.
Sed dissicultas est in hac hvpothesi quando pretium est mmoneta minuta praefixum, laureus ad certam florenorum 62 quantitatem taxatus est, an tiunc si debitor in cuius acultate positum est soluere pecuniam grossam proin inuta. 2 aureos, vel ducato nos pro florenis tradere pollit deducere aug'. mentum. Et si morosus fuerit debitor res non habet dubium ex receptissima conclusione, quod augmentum deducore nopotest, sed si non sit mi ora,vadem sola indicto casu. σSurdus in con tib num ad tauorem venditoris concludere,
illo semper presupposito quod valor monetae ob deteriorationem minutae monetae fuerit variatus quo casu extrinsecae mutationis ratio fauore creditoris habetur pro quo vulatur lacere I. Gratio. rudi Paula ne deteriorem pecuniam recipiendo damnum patiatur, quod etiam damnum sentiret si minorem aureorum, Vel grossioris monete: quantitatem solutionis tempore reciperet, quam recepisset si cotractus tempore totam pecuniam emptor soluisset,ac sic non debet venditore beneficio', gratia acta emptori pro dilatione totius pretii, vel partis illius damnum consequi. Contrariam tamen ego partem ab amico consultus in tacti contingentia dicebam esse veriorem , quia omissis illis rationibus,, auctoritatibus
quas adduxi upra inquinio casu, se infecunda exempo,quae omnes ad fauorem emptoris repeti possunt nec non praetermissis subtilissimis Parisiensis considerationibus , non est dubium, quod dilatio temporis ad soluendum est apposita fauore emptoris, non creditoris,ideo in gratiam, Ec fauorem illius introductum non debet in eiusdem odium interpretari, inter
154쪽
Caetera autem dilationis commoda illud est, vis pecunia medio tempore Crescat per extrinsecam astimatione, ipse augmentum illud ab exteriori re proueniens consequatur, quia dominus semper pecuniae est periculum in re contingens suum erit, sicuti, lucrum, damnum, atque periculum in re empta contingens eiusElcm commodo , vel incommodo cedit, propterea modo moneta quam loluit non sit m et Tectu deterior in boni tale, ab eo quod erat tempore confractus neque minorem florenorum,aureorum in obligatione positoruquantitatem emptor soluat quam ab initio conuentu fuerit, poterit soluere moneta inquam a consuetudinem facultate soluendi habet ad valorem currentem tempore cadentis solutionis , neque de illa ibi utione poterit venditor conqueri, qui proprio pacto ab actione, petitione repellitur; & qui nihil duper illo augmento praetendere potest, pro quo nulla dici potest nata obligatio ante tempus solutioni praetixum,ut O- Non obstant considerationes contrariae, quia primo quod dicitur de variatione ob monetae deteriorationem si inmo 63neta minuta contingat, dicitur illam deteriorationem non attendi quando species in obligatione polita non variatur,
nec mutari potest illa a stimatio pecunig, quae non CXtat, Vt alias diximus, non it Sur HEI.cons yys Ab.3. Secundo non attenditur quando flore ni sunt in obligatione positi, Uic non militat isto casu ratio LPolus eo praesertim cum ut plurimum dilationes istae non soleant data, pro longotcmpori spatio quo pendente considerabilis possit contingere variatio, nati
altera monetae specie cuderetur, qu ς non currebat tempore contractus neque ego soleo multi tacere hanc rationem deteriorationis in minuta moneta, qua no propter mutata materiam intrinsecus, sed propter diminutalogo usu pretiosiorem qualitatem argenti, qua an ea commiscetur ininus ponderosa redditur, cum tamen cadem liti pretio, cin tu ap-Pr0bata, atq; expendibulo Minus obitatalla ratio quod min
155쪽
rem quantitatem aureorum,vel rosioris monetae non debeat recipere debitor, quia ista ratio non militat quando est co-uenta solutio in tot florenis, magis fauendum est in relatione damni venditori qui rem forte minus iusto pretio,&ne- celsitate ductus vendit, quam emptori qui lucrum consequitur,&qui duplex augmentum alias consequeretur unum in pecunia, alterum in re empta, quae iuXta moneta augmentu,&ipsa augeri in aestimo solet;&ita vidi per praestantissimos aduocatos in eadem causa aliis tamen rationibus consultum:&ntinc illius causae iudicium expectatur. 6 Nonus casus proponi potest inter locatorem,&conducto rem super quo multa scripsit ad eum casum totam materiam huius tractationis referens Purpurat.mlsum auiae merao I. ostin .isi certim uri intrariis demon. ιν δ. Osuper hue moneconsistus res nil su Catan.consi ι sepro Daraario in altera seu pondu foro es L1 3 numenis lib.r. Et hac ui re fructuum liabendam esse ratio nem voluit Purpuratus ab corumque pretio rem omnem deducendam cum illorum pretia monetarum variationi: dcaestimationi correspondeant l. a.C. de vet. mpotem. I. I. D. contraheme t.&aliqui causam mutationis hac in re conside
tant,an scilicet per edictum Principis factast mutatio,&eo casu periculum sit locatotis, neque mutatio considerabilissi Lucius de eui I. cum factum Principis inter casus tortuito co- numeretur, quorum peliculum locatori cedit an vero obilialam causam, iuncprocedant, quae de Ytrinseca atque intrinseca mutatione scributur, di iuxta casus contingentia res ista resoluatur uno casu fauore conductoris altero fauore cre ditoris, ut in mutuo conclusimus Veritas est in hoc negotio. vi qualitas obligationis ponderetur, si enim in auro, moneta crassiori fuerit promissa mercedis solutio illa proculdubio iuxta valorem currentem tempore solutionis a tempore co- tractus regulato fieri debeat quod si iti florenis,vel alia minuta moneta, aut in florenorum aureis tantam summam tempore
156쪽
pore taxationis non valentib facta fuerit obligatio tunc forenorum valor consideretur, nec totius extrinseca bonitatis commodum locatori cedat, sed in aliqua parte lucrum creditori spectet quod argenteae monetae conuenit, ilia particulari ratione quam supra ex Purpurato ponderauimus, quia conductor ex fructibus rei conductς. valoris,dcaugmenti monetarum utilitatem consequitur qua utilitate locator saltem Pro ea parte, quae pecuniae augmetum respicit minime venit priuandus. Ex qua re lutione Maltera similis quaestio, quae vel locationem perpetuam, vel censum ex censuario contracti ad formam Bullae concepto vel ex libellario in strumento descedentem,&promimina, res ciat terminari potest, inquan des moneta currentia da stimationem antiquae solutionem faciendam est e, ut in annua pensione, quae tempus dispositionis respicit voluerunt DL in cap. uanto de iuretur.vbiscillamen num. v. versis. eds annuspensioue os . Caraeual Vitalin mol. ν alii inclemen. a. dedecim. Gινιs depensisn.ovaesi. o J b. se alii in cap.etim olim c .cumeanonicis. decensi, dein censibus quid subditis d minis soluutur Gaid. Pup. quaest. 9s qui dicit ita seruari in Delphinatu, nisi deterioratio moneta culpa domini cui centus soluitur contigissiet ut tradunt Zabaresi oralis in ilita clemena. Ervi dict. p. quanto erinidi Paulus Rub co P. I .infin.Sola. casura.drag.d inde .anti ru indere exfrequentibus ti L . ara in
in censu Principi debito latissime Suraeco I. s. . lib. . Cerra. consili. III. numσo. sese q. lib. a Cepha consil/t Calcan. con l. spertolum. Natt.consit Ioa luxta quam opinionem censuit Senatus 'r 9 I . Decembris,&I 98. to Aprilis, I 9 I. I 2. Nouembris, Iso I. Ps. Nouembris, er6oa. 46. Aprilis. Quamuis incensiuD.αί2quas. o dicat contrariunt estoPariliensi definitum, Min hoc dubitentCurt. Ξcen a . b.d.cons r.es cons. 7s. Grat. .
157쪽
em . a.πumero. ψ.cr s. Gabr.consilio. Ic . lib. i. qui ad consium ludinem confugiunt, de qua mox dicam,&attenta consu tudine idem placuisse Sabaudiae supremo Senatui reserat doctillimus Senator, S Ducatus Gebennensis Praeses sit. δε-berit Codrce Fabriano lib. I. rit ast desinit. o. q. quid c optima ratione mouetur ne in singulos annos calculatio contingat. δίidem in usuris decernit eadem ratione, ut multiplicatio litiue uitetur defuit. o. Et in centuariis obligationibus ex pecunia siluta constitutis, quaenam pecuniae qualitas ab initio fuerit pro census constitutione in contractu soluta , plurimum attendendum arbitror; nec in eis pote liliabere locum, quod Aduocati quidam mecum de hac re conferentes dicebant ex verbis Bullae Pii Quinti nullum augmentum praetendi posset quia decernit Pontilex, quod non pollit pretium censui praetixum augeri vel minui,&hic augeretur per augmentum m rictae, quorum consideratio confirmari potest ex traditis et bastin de et fur quaest. o. fractisse l. o Borgian deci o numen δ7.stb3. qui voluerunt illud augmentum effe quid separatum, E diuitum ab pla summa sed pace istorum dominorum Ectantorum patrum hoc falsum et cum hoc, augmentum sit pars sortis, di tres adhaerens pecuniae, tabi pia inseparabilis, cideo non obitante ista ratione etiam in censu arus con tractibus augmentum deberi, iuxta partium verba pluries Se, natus decreuit,ti in puncto tenet Mastraeus deci . .
c Idem dicenitam' est in canone empli leoticosi per quo
scripserunt Iasi. in I. a. numer .sti. stibi tiberis Cod. deiune b. Cratis cons. III. Nati Aons, a Purpuri con .rro Corbul de urbe Riit. Apriarat.ob non solu. Cano m. pl. a. frun.de augmentarii-cu. .inprane Capha conDI.pertotum. Rubia cons. s.Foss. de monet. numen . qui omnes licet varie loquantur in eo tamen videntur conuenire,Vt temporis contractus fauore creditoris ratio habeatur, nisi qualitas obligationis, in mori moneta facta
aliter suadeat, quorum opinio fortius obtineret, quando sine augmento Canon ad quid modicum reduceretur, prout O Ptimo
158쪽
ptimo Senatus nostri iudicio determinatum uiae refert D. Vasermein dera far .m decisaao. nouistime iudicauit incauta Illustrictimio Marchionis Garexit contra Communitatem 'illius loci reor. Quamuis in eo quidem canoneem Phyleotico non semper monetarum augmentum deberi endum esset cum illud magis pro recognitione quada directi dominil,quam pro ulti reditus modo oluatur caeterum in omnibus supra scriptis tribus casibus co suetudo solutionis multo tempore obseruatari custodienda crerit, circa cuius solutionis praescriptionem licet aliqui adna dum dubitauerint in annuis praestationibus, in quibus pro non cadentibus pensionibus , non poterit dici decursa praescriptio per text. diglosses icctor in i cum istis Mi. g. r. etiam Cod depraescript se me ann Guid Pap. quaest. co cum duab e .atque ob id dixerit Gaddi obstru s. numer a. non posse obiici creditori praescriptiomem, S id etiam voluerit iam in confit reo lib. a. se in dictions libr. quarto. In con-Lrarium tamen est magis communis opinio iuxta quam letiudicare Senatus,&praesertim quando sumus in dubio con tractu, ut est in contractu florenorum per quo dicere possumus, consuetudinem interpretatiuam subIequutam esse, ut consuliai Lanciens oras Eo a. de quo consitio, e insus tradu.
legium Papraepro Ciuitare C alui constas editoris tracZatum bertiumn lene Gabriest dict. re silio σή num II est 4 Botranae dis consi EoaύI. num ptimo icuti praescriptionem in ipsa qualitate monetae aduersus cestuarios contractus induci posse rea scripsit Summus Pontifex iudicI cap. cum olim. decen us nec ad variationem medio tempore contingentem aliquo casu respiciendum es e censuit Senatus in causa Bunei Auenti me referente de qua,& de hac rediri u aomi r . Bona tamen
cautela est ut in auro fiant inItrumenta, redius in eadem specie calculentur, leuiatorem currentem ut euitentur di L
159쪽
a. Theorema. I. atque ita censuit Senatus congregatis classibus κI6or vltima Februari an caula Dormnorum fratrum de Caristaneis. allust. D. Senatoris Brocardi, in qua causa Domini antiquiores de solito iudicandi fidem faciebant Sed in hac obligatione florenorum periculosam teneor re tolutione nH-stam, sed florenorum tantum augmentum tribuerem, per ea quae in specie ista tradunt Pan knsis est Prerendie in florent in siri ist. ULIS Borgnin docisygnum. Sp. se decissa numero. lib. satis enim est quod fauore dotis detur augmentum m netae in obligatione polite, non autem augmentum auri,d
quo non nit in contractu cogita
Ex quibus. Senatum Bur legalentem.&Parisiensem, maiale iudicasse, atque seripsisse in specie illa coniicimus quando solutio dotis, fuit in auro facta vel promissa, si enim isto casu magis communiter Doctores cum illa transeunt opinione,ut aurei augmentum debeatur, id magis obtinere debet in dote cuius causa fauorabilior est. l. r. detur dot L in ambiguis.de regu ω. Non tamen fauore dotis induci posset, ut de melior ii mo εν neta fieret solutio, quam quae matrimonii tempor recepta foret, ut optime sensat Senatus Sabaudio cuius cie finitionem refert D. Senator nt. Faber in Legato lil. I. iis p. disinit. a. Vndecimus proponi solet casus in deposito, quando aliqua de causa, vel iudiciale, vel extraiudiciale penes It quem fit depositum, cuius materia frequens, Gordinaria est cuius
quidem casus resolutio ex triparit inspectione j descendit rout bene aduertit Parisiensis quaest.oI. Primo quando depositum
remanet in dominio 4 periculo deponentis, ut indebitore morosb,ωtuc vana est dubitatio, quia ille semper tuam pecuniam retrahit, nec tertius cuius odio factu est depositu quicquam praetendere potest, sed tamen controuersia moueri potetit inter deponentem, de politarium, si de politarius pecunia usus fuerities sit, ante relaxationem creuerit, io casu
dicerem augmentum deberi illius specie quae deposita est, ut dicam in sequenti quaestione. Secundo quando depolitum
160쪽
est factum eo modo,ut dispositarius possit uti pecunia, irast in mutuum. l. certi condicito. in . cum A. D. certum peta. Et tunc distingeendum est , quod vel pecunia fuit in sacculo deposita vel in certa specie numerata,&tunc quia eadem species per depositarium est restituenda, clarum cst,quod udeliciat illa species depositarius tenebitur valorem illius repressentare cum omni augmento, iuxta valorem currentervia tempore re Iaxationis, Sesti decreuiset illa pecu naa. per edictu . vel alio modo,adhuc teneretur vel pecuniam eandem reprς sentare, vel omne detrimetum soluere, quia astrictus elidemper eadem corpora, vel similia tenere parata sed liberabitur depositarius, qui reproba pecuniam depositam representat, licet ab initio non esset reprobata. l. In naue. D. loca. sed linon constat de specie certa,&depositarius usus fuit pecunia,virtute lacultatis sibi concessae, prout est quando penes mercatorem, vel camplo rc pecunia deponitur, tunc Parisiensis vult idem et T quod in mutuo,&sicuti in mutuo noluit debitorem obligatum es ead augmetum,ita nec depositarium teneri ad augmentum sed in hoc vir alioquin doctissimus fallitur, quiati hoc caluoi cuivi in mutuo conclusimus iuxta speciem pecuniae vel nummorum qualitatem in deposito nominata depositarius pecuniς augmentu praestare tenebitur, prout vo . luit Abb.i d. c.quanto de iureiuriar in il Paulus πώδει magis communiter. Erura. de augmen. in aerasvpost prin.Sola. casu. ty Quinimo si depositarius usus esset de polito inuito deponcte, pos Iet contra eum etiam pro interesse iurati in litem,ti transit in mutuum cum omnib. suis qualitatibus, ut per Castren ut Lu- eius. r.estinis acculum. D.deris Quamuis regulariter proaugmento pecuniae nullum soleat dari iurametum in litem. Ter-t.o videndum est quando depositum factum fuit per debitorem in odium creditoris, qui recusat recipere pecuniam, si interim deposita moneta decrescat, vel augeatur cuius periculo Contingat mutatio.& cuius lucro an debitoris,an vero creditoris di in hac quaestione licet multa dixerit Parisensis, ego arbitror