장음표시 사용
181쪽
Visia santibus masculis filiae nos succedant . Cap. CXXXIV. DSI qua mulier nupsem, & norme suo per patrem suerit dotata, aut dos in testamento , vel in alia voluntate constituta fuerit, quod patre mortuo intestato soli filii masculi praedicti patris perveniant ad . suecessionem predicti patris defuncti . Et eis solummodo deserantur bona &haereditas naterna, praedicta filia , seu filiabus do
talis per fratrem, exclusis a successione patris eorum . Et idem ob servetur in haereditate & bonis maternis , si filia a patre vel matre dotata suerit. Et hoc etiam locum habeat in nepotibus etiam natis ex filio vel filiis legitimis & naturalibus. Quod filiae oe neptes dotemur ex bonis paternis arbitrio duorum propinquorum. Cap. CXXXV.
SI quis , vel si qua moriens ab intestato reliquerit filium vel filiam, filios vel filias , sive nepotes ex filio legitimo & naturaiali perventos , quod ipsa filia vel filiae , sive neptes , si dotata vel dotatae non suerint in vita patris vel matris, dolentur per fratrem, vel fratres, vel patruos juxta facultatem, vel possibilitatem divitiarum fratrum , quae ad eos pervenerit de bonis patris eorum , arbitrio duorum propinquorum, scilicet, unius ex parte patris, alterius ex parte matris vel patrui. Quibus concordibus non exist intibus in conuitutione dotis , seu dotium praedictarum , addatur eisdem propinquis praedictis per Rectorem civitatis Bellunt quaedam ter.ia perissona idonea , & quae sit amica communis utriusque patris , v aeliiscet, fratrum, & sororum. Et quid fecerint inconstitutione dotis va
leat & teneat, voluntate alterius contradicentis prorius non obstet n-
te . Et idem modus observetur quotiescumque supnidicta filia vel neptis, filiae vel neptes intraverint, vel intrare voluerint religionem aliquam .. Et dicta filia vel filiae quicquam aliud de haereditate patris vel matris petere non possint, nisi per patrem Vel matrem aut avum suum ultra dotem suam aliquid relictum si in testamento vel eodicillo, quae dotari debeant tempore nubilis aetatis, & interim per haeredes alimentari, & iplo jure bona sint obligata pro dotibus constituendis , ita quod per fratres alienari non possint in praejudicium sororum & neptum . Et super hoc Rector per sacramentum teneatur cognoscere summarie, sine strepitu & figura judicii. Et si dicta neptis
182쪽
neptis vel filia decederet, antequam maritaretur, ut superius contiisnetur, vel religionem intraret , quod tune soli haeredes masculi deo functi succedant . Hoc salvo , quod s dicta filia vel neptis esset aetatis annorum viginti , quod tunc possit testari vel eodicillari de eo jure dotium suarum secundum quod supradictum est . Salvo etiam , quod si talis mulier aetatis praediine habitare voluerit per se extra domum fratrum , quod tunc debeat habere a fratribus suis tantum, quantum haberet, & habere deberet si dotata fuerit a fra tribus vel a fratre . Et idem modus & forma servetur huic casu , ut servatur quando dotatur , ut dictum est , secundum iacultatem divitiarum suarum . Et si moriretur ab intestato, quod tune soli haeredes masculi praedicti, u dictum est, succedant.
Quomodo Fratres succedant ML intesaro. . Cap. CXXX . ITem statuimus, quod si quis, vel siqua decederet ab intestato, reis licto fratre vel fratribus ex utroque conjunctis, sive eX patre conis juncto, & relicta matre , quod solummodo fratres praedicti suecedant eidem matre penitus exclusa . Et idem intelligatur in nepotibus , ex talibus fratribus nati S. De medietate dotis resiluenda per maritum , .uatore I filiis mortua Cap. CXXXVII.
STatuimus , quod si filia vel neptis filia filii sue it dotata per D.
trem vel avum , & in instrumento dotali contineatur quem si talis mulier decesserit prius marito sine filiis vel filiabus . communibus ex ipsa & ejus marito descendentibus quod dotis medietas. perveniat ad maritum . . Et alia medietas restituatur patri vel avo, aut suis propriis parentibus proximis. vel propinquis , aut cui judicare voluerit tam pro anima , quam pro corpore . Non obstante tali pacto talis mulier non valeat disponere vel judicare aliquod de dicta dote in prγjudicium patris viventis, vel avi, sed libere talis medietas perveniat ad patrem vel avum , qui eam dotavit . Sed post mortem patris velavi ipsa mulier de dote faciat quicquid voluerit & placuerit ipsi tali mulieri : salvo quod si expressus consensus patris vel avi pervenerit post dictum instrumentum dotale , datus & concessus filiae ut possit iudicare , & disponere de dicta tali medietate dotis , quae pervenire debeat patri vel avo Tunc valeat talis dispositio , & adjudicatio facta per ipsam filiam vel neptem . Quod statutum vendicet sibi l cum in praeteritis & suturis, nisi aliter fuerit facta. transactio de ipsa dote cum patre vel avo , cui debebatur restitui talis medietas diciae dotiss Quoc
183쪽
M suae contentae sum re quod Mi relictum fuerit, O minus legitima. Cap. CXXXVULS Tatuimus, quod si quis vel si qua in testamento, seu aliqua ultima voluntate quocumque titulo institutionis , vel legati , seu fideicommissi , vel donationis caussa montis, vel codicillorum, aliquid reliquerit filiae vel filiabus suis , quod ipsa filia , seu filiae contentae sne eo , quod sibi relictum fuerit per patrem Vel matrem quocumlue modo praedicto, etiam si illud relicium fuerit minus legitima , & debito bonorum subsidio : salvo quod si aliquis haberet sblummodo taliam vel filias, non possit alicui ipsarum dare minus sua legitima, vel relinquere. Alioquin illa talis filia possit agere ad supplementum. Quod Mulier possit relinquere filio impuberi tutorem in bonis per eam relictis viro suspecto. CV. CXXIX. . SI Μulier aliqua habuerit virum suspectum , qui suspectus Her
male debere asere , possit filio , si fuerit impubes , tutorem relinquere in administratione bonorum, quae eidem filio mater reliquerit . Et idem observetur in filio pubere quod possit praedicto modo si-bν relinquere curatorem in bonis per ipsam eidem filio relictis . Et his duobus casibus pater super bonis illis a matre relictis nullam habeat administrationem , nec aliquid dicere seu petere possit , non obstante quod pater fuerit, & sit legitimus administrator sui filii ex is in juris : salvo eidem patri ususructu ipsarum rerum. D. possessione danda haeredi de bonis relictis. Cap. CXL. ST tuimus , quod si aliquem devoluta , seu transmissa , seu transi.
lata: fuerit haereditas , sive ex testamento , sive per fideicommisitum , sive ex aliqua ultima voluntate , vel ab intestato , vel ex se ma Statuti communis Bellunt , vel aliquo alio modo . Ille ad quem devoluta , transmissa , tradita , vel translata fuerit ejus haereditas , mittatur in possessionem earum rerum , quas defunctus habuerit , vel tenuerit , & possederis , vel visus fuerit habere , vel tenere & Possidere tempore mortis , etiam restitutione aliqua non praecedente in fidei commissariis haereditatibus Et missio praedicta seri debeat sine controversia , quaestione , & quaerela , summari e , breviter , & de
plano , sine strepitu & figura judicii . Et possessio , vel quasi possessio , quae erat penes defunctum incontinenti & immediate eo desun-cto , intelligatur transnissa ad haeredem sue ad illum ad quem devolusa , traiismissa , tradita , vel translata fuerit haereditas ejus . Et ille im
184쪽
Ie inteli gatur apprehendisse ipsam possessionem , ita tamen quod ante ipsam missionem citari debeant perlbnaliter , si reperiri poterunt detinentes , sive possidentes ipsa bona . Et si reperiri non poterunt , cridari debeant ad domum suarum habitationum, si habitationem habeant in civitate Bellunt , vel districtu . Et si non haberent , eri dari debeant super scalis Palatii, & in platea, & super soro, & ante pomtem Dojoni exterius , quod ad certum terminum , arbitrio judicis
statuendιim, compareant contradicturi. Et nihilominus citari debeant, tenentes possessiones ad laborandum ab eis , vel habitantes domos ab .eis , si contradicere volunt, ne dicta missio fiat. Et quod ceroi fictat si volunt illos a quibus possessiones vel domos laborant vel tenent , aut habitant, si putant sua interesse , quod contradicant dictae missioni . Et si apparuerit aliqua persona ostendens instrumentum aliquod , in quo contineatur personam illam de cujus haereditate agitur, donationem vel contractum aliquem secisse alicui personae de re aliqua, vel de bonis suis , vel de aliqua parte bonorum, illud instrumentum Moncredatur verum , & vires non habeat nisi fuerit ostensum , & probatum, & vivente eo, de cujus haereditate agitur: & sciente illud instrvimentum in majori eonsilio fuerit ostensum, & eublice exhibitum eo ,
de cujus haereditate agitur, possidente nomine suo, aut etiam manente in possessione nomine suo usque ad tempus suae mortis . Et intelliis 'gatur defunctum possedisse etiam si probet delanctum fructus praecedentes tempus morti suae collegisse, vel colligi secisse suo nomine, &eas possessiones laborasse , vel laborari secisse post fructus perceptos .
Et quod missio praedicta peti non possit vigore, vel ex beneficio prae.
sentis statuti , elapso decennis a tempore mortis desunm computando: salvo sibi iure in proprietate. Et si mittendus seret minor pubemtate per totum tempus oecennii , tutox suus qui fuerit negligens in petenda, vel obtinenda missione , teneatur eidem ad interesse suum . Et hoc habeat locum in praeteritis a decem annis citra , & futuris . Hoc tamen addito , quod talis succedens non intelligatur propter hoc
se immiscuisse haered nati , nec eam adivisse in sui praejudicium , nisi
alias constaret eum haeredem esse voluisse , vel velle De intrantibus Religionem aliquam. Cap. CXLI
inicumque de civitate Bellunt , & districtu. intraverit Religi
nem aliquam & se Deo dedicaverit , & postea exiverit , vel etiam non exi verit dictam Religionem, & eamdem reliqueri Iast prosessionem ς non habeat, nec habere debeat, nec possit haere
itatem paternam, vel maternam, vel haereditatem alicujus attine
tis sui , nec succedere cum fratribus , vel propinquis ab intestato Vel cum testamento . Nec habeat , nec habere possit si quod ossi 'Diqitiroci by GOrale
185쪽
eium in civitate Bessunt: salvo si Religionem exiverit justa eaussa
vel in Μonasterio stare non poterit ' tunc per habentes haereditatem parentum eis provideatur de expensis, si aliunde non habuerit, unis. de se sustinere potuerit. De eodem .. Cap. CXLIL.
STatuimus , quod quicumque Religionem aliquam intraverit , &se Deo dedicaverit , seu per annum. Religionem habitaverit , non possit de suis bonis habere ultra ducentas libras denariorum parvorum: residuum vero dividatur inter suos fratres vel filios fratrum,. quibus de jure, vel per Statutum devenerit. De Te mento fendo propria manu .. Cap. CXLIILI Temi Statuimus , & ordinamus ut nimia solemnitas evitetur , &ne ipsa solemnitate dimissa , ultimum defuncti judicium vitietur, quod quandocumque aliquis litteratus, vel secrete, . vel in scriptis testiiri vel codicillari , vel quamcumque aliam voluntatem ultimam facere , hoc facere possit sine aliqua solemnitate hoc modo , videlicet ' quod propria manu scribat in charta membrana , Vel bombicina suam ultimam voluntatem e qua, scripta, se subscribat secrete , & unum Notarium se subscribere faciat . Et valeat tale t stamentum sive ultima voluntas , ac si omnis juris solemnitas esset observata . Si autem non esset litteratus , tunc servetur forma juris communis. Et Notarius, qui in tali testamento, se scripserit , eossit post mortem ipsius testatoris particulas scribere ipsius testamenti, 3cillis quorum interest dare, alia juris solemnitate non servata .. De Deo ouae Mulierum. p. CXLm S Tatuimus, quod mulier etiam ascendens per lineam masculinam, .
Vel masculus per lineam scemininam non succedat ex testamento, vel ab intestato cum masculis descendentibus per lineam mascuis linam patri , vel aliis ascendentibus per lineam malculinam . Idem intelligunctum est in haereditate matris , & alioriim ascendentium ex linea sceminina, scilicet, ut mulieres vel descendentes ex eis non succedant matri, vel aliis ascendentibus pedi lineam masculinam cum fratribus utrinque conjunctis, vel cum masculis descendentibus ex dictis fratribus per lineam masculinam . idem servetur in haereditate descendentium, scilicet, ut mater , vel ali 1 etiam masculi ascendentes per lineam maternam non siiccedant filio , vel aliis descendentibus cum patre , vel cum aliis masculis ascendentibus per lineam pater
186쪽
1am . Ita tamen quod cum ascendentibus fratres masculi utrinque coniuncti, 3c filii fratrum masculorum primortuorum utrinque conis junaorum succedant
De eodem. Cap. CXIV. I Dem observetur in haereditate fratris, ut soror, vel descendenses ex ea etiam masculi fratri non succedant ab intestato eum Da. tribus coujunctis ex utroque parente, vel cum masculis descendentibus ex dictis fratribus per lineam mvitilinam. In quibus omnibus supradictis successionibus habentibus succedere , haereditates deserantur in stirpes , vel in capita , & servata etiam gradus praerogativa juxta iuris ordinem. Quid , m quibus legare possis ille , de cujus haereditare agitur . Esquando Mulieri subseniendum ess de bonis haereditariis. p. C . Possit tamen ille, de cujus haereditate agitur non debentibus sucis cedere de suis honis legare quicquid voluerit in sua ultima Voluntate, dum tamen non ultra dimidium ejus quod essent habituri ab intestato de jure communi e salvo, quod in quolibet praediactorum caluum universaliter succedens mulieri per hoc Statutum a successione exclusae pro ea maritanda, vel monacanda , Vel pro ejus susten latione , si nubere , vel monasterium ingredi noluerit , providere , & subvenire teneatur de bonis haereditariis secundum facultates haereditarias, & dignitates, 3c mores civitatis , si tempore moristis illius , de cujus haereditate agitur mulier praedicta non habuerit dotem, vel unde se dotare possit, vel monasterium ingredi , ,el se sustentare decenter, inspecta conditione , & dignitate suae personae , computando in praedictis divisionibus fiendis & in omnibus 'praedictis casibus legato relicto dictae mulieri exclusae per eum , de cujus haereditate agitur . Et bona haereditaria illius , de cujus haereditate astur , & etiam haeredis ejus pro praedictis omnibus oblisata ei. esse intelligantur , & sint mulieri , cui praedicta provisio neri debet : 3c de praedictis omnibus , & singulis cognoscatur summarie breviter, & de Plano De me
187쪽
De parea vendentis , alienantis rem immobilem , no i subjecto urthdictioni Belium, mel universitari, collegio, σ h spitali.
p. CXLVILO Uoniam conveniens est, justum & juri consonum, ut hi, qui .
bus onera imponuntur, emolumenta consequi debeant; idei reo salubri resolviatione statutum , & reformatum est , quod nullus homo, nullaque persona cujuscumque conditionis existat. audeat, vel praesumat modo aliquo , vel ingenio , vel ullo colore quaesito vendere vel donare, seu permutare, Vel alienare quoquo modo, λve legare , vel per fideicommissum relinquere . vel per modum i stitutionis, vel substitutionis, nec pro anima , Vel corpore judicare aliquam rem immobilem positam , vel siluatam in civitate vel districtu Bellunt alicui personat Ecclesiasticae , vel saeculari, non su jectae temporali iurildictioni communis Bellunt , & quae non sustineat onera & factiones realiter, & de facto cum commune Bellunt, nec etiam alicui universitati, vel collegio, Ecclesiae , vel hospitali, sive frataleae , nec per aliquem alium actum , per quem aliqua res
immobilis possit devenire in aliquam de suprascriptis personis etiam ab intestato. Quod si factum fuerit; dicta talis donatio , venditio , permutatio, seu alienatio, legatum, seu sideicommissum, institutio. vel substitutio , quantum ad ipsam rem immobilem , ipso bure sit
nulla , & nullius valoris , vel momenti , led penitus sit cassa , vana, & irrita, ac si facta non foret: & ipsa re immobilis se dolitta, Vendita, vel per quemcumque modum, ut supradictum est , in non iubjectam peri am translata deveniat, & devenire debeat ipso jure , & facto in proximiores parentes illius saersonae , quae dictam talem rem immobilem in aliquam de suprascriptis personis , collogio, vel universitate transferre voluerit per aliquem de suprascriptis modis , vel quocumque alio modo . Et insillaer talis persona quae vendiderit, donaverit, seu alienaverit , vel legaverit , per fideicor missum reliquerit , vel quolibet alio modo in aliam personam non subjectam temporali jurisdictioni communis Bellunt , vel alicui collegio , vel universitati , Ecclesiae , vel frata leae transferre voluerit , condemnetur, & condemnari debeat in libris viginti quinque parvorum. Notarius vero , qui prae licta scripserit , vel aliquid praedictorum , condemnari debeat in libris decem parvorum . Testes vero , qui fuerint scripti in aliquo instrumento , vel chariis in suprascriptis casibus , vel aliquo praedictorum , condemnentur pro quolibet ipsorum in libris quinque parvorum : hoc tamen salvo , quod hoc Statutum non vendicet sibi locum inter patrem & filium & nepotem, & inter fratres. mibus casibus per hoc Statutum non inteli is
188쪽
gatur esse derogatum, sed habeant inter se liberum arbitrium , non
obstante praesente Statuto . Statutum etiam non vendicet sis
bi Henm in patribus , matrihus , di uxoribus , filiis , & nepotibus sustinentibus onera , & sectiones , di cum isti habitantibus , vel aliis habitantibus cum dirur sustinente , dummodo tales sint cives civitatis Bellunt , & suppositi iurisdictioni temporali communis MLlum , qui omnes quantum ad praedicta habeantur pro sustinentibus. Et sit praecisum mater non posν relis Uure da bonis suis, uis filiis, er ex eis descendentibus. Cap. CXIITH.STatuimus, quod mulier aliqua habens filios non possit relinque. re bona sua, vel de suis bonis , nisi suis filiis , vel filiae , aut filio, seu nepoti, vel nepotibus, vel pronepoti , vel pronepotibus ,
vel aliis descendencibus ex praedictis , nec ab intestam , aut donatione caussa mortis, aut aliquo modo; ita tamen quod existentibus filiis masculis , vel masculo ex eis descendentibus per lineam masculinam, non possint capere sceminae, vel descendentes ex eis ultra
dimidium ejus, quod essent habiturae ab intestato de jurer salvo eo, quod pro anima sua possit relinquere quid justum fuerit secundum quantitatem bonorum .' ita quod illud justum non possit excedem Juartam suorum bonorum . Et filii , 8c alii descendentes , ad quos
evoluta est haereditas , ponantur in possessionem bonorum haereditatis matris in omni casu summarie sine quaestione , & querela. Et hoc locum habeat in suturis. Sed ordinare possit, ut bona sua post filiorum mortem, cui voluerit , deveniant a si filii, aut nepotes, vel pronepotes decederent absque liberis , salva legitima , live sit suiliaris , sive in potestate patris . Si vero aliqua mulier habuerit virum tuum suspectum , & suspectus fuerit mae gerere debere , eunc filiis, & descendentibus, si impuberes fuerint , possit tutorem relim quere quemcumque voluerit . Et si puberes erunt , eodem modo ossit eis relinquere curatorem . Et in his duobus casibus pater fi-iorum super has bonis nullam habeat administrationem, nec aliquid dicere possit.
De Dotibus consituendis per maritum. Cap. CXLIX.
STatuimus, quod si maritus ex aliqua ejus uxore defuncta habe.ret , vel habuerit filios , non possit novercae illorum filiorum constituere dotem, vel augmentum dotis ab illo tempore, citra quo
189쪽
eam duxerit in uxorem , nisi de illis bonis , denariis , & rebus , quae , sive quos & 'uas ab ea evidenter acceperit , aut recepisset: di si contraractum suerit, vel est, non valeat nec teneat de iuret &de facto . Illud idem observetur. in qualibet uxore , cui constituta fuerit dos, vel dotis augmentum post quinquennium a tempore conis aram matrimonii in antea. De muliere minore annis xxV. nubeme sne consensu patris. Capis CL.
STatuimus , quod si quis mulierem aliquam minorem annis via ginti quinque, sine consensu patris, vel alterius, in cujus sit potestate , in uxorem acceperit , licet volentem , vel etiam despons verit, libras vigintiquinque parvorum solvat Communi, & plus uiaque ad quinquaginta arbitrio Rectoris & Consulum secundum qualitatem facti & personae. Et insuper parentes , in quorum est potestate , eam do re non tenetantur , & eis ex testamento, vel contra testamentum non succedant.
Quid praesaemitis matrimonium per iustrumentum dotis, desponis sationis. Cap. CITSTatuimus, quod per instrumentum dotis , vel desponsationis fiat praesumptio pro matrimonio, cui st ur, si contrarium non pro
De medietate dotis acquirenda per maritum , mortua uxore sine
filiis. Cap. CULST tuimus , quod si quis aecepexit uxorem , quae dederit , vel promiserit dotem , vel quis alius pro ea marito suo , & ipsa
mulier decesserit, constante matrimonio , sine communibus filiis aut liberis testata , vel intestata , maritus lucrari debeat dimidiam pamtem dotis datae , vel promissae ab ipsa muliere, vel a quolibet alio dotem pro ea dante . Et si decederet , relinquere possit marito suo in sua ultima voluntate id, quod ipsa voluerit ipsus mulieris arbitrio : quod legatum non computetur in dicta dimidia , sed habere debeat maritus legatum & partem dimidiam ipsius dotis . Et hoe habeat locum in dotibus iam constitutis durantium matrimoniorum , & in constit*endis . Et huic Statuto aliquo modo renuntiari non possit. Et sit praecisum. Salvo quod per hoc Statutum non deis rogetur Statuto, quod incipit: Statuimus, quod mulier aliqua habeni
os eri. supra cap. cxlvIII, hujus si , c eo etiam salvo , quod
190쪽
uandb aliquis qui non teneretur ipsam mulierem dotare , dedissetotem , & stipulatus fuisset eam sibi reddi , mulier in dicto casu aliquid alicui legare non possit in praejudicium ejus, qui dotem dedisset , sed maritus eo casu debet ibiam dimidiam habere . Et hoe
locum habeat in matrimoniis praesentibus, & futuris . De ine tro. dotis dando p. CLIII. .
QVia plerumque contigit homines civitatis & d strictus Bellunt
tuis filiis, fratribus, sive nepotibus orbari, & in restitutione
dotium cum incontro non modicum aggravari & ne sic duisplici dolore graventur , pro evidentissima civium & districtualium utilitate , ac sancta Lege Decernimus & Statuimus , quod quotiescumque, & quicumque casus acciderit dotis cum incontro restituendae , quod talis periona quaecumque fuerit masculus , vel foemina , quae ad restitutionem talis dotis cum incontro obligata fuerit , non possit , nec debeat posse ullo modo , vel ingenio constringi ad si lutionem talis incontri , nisi librarum quinquaginta parvorum pro ipso incontro : & hoc si dos fuerit de libris quingentis parvorum, vel ab inde supra . Si vero fuerit a libris quingentis infra , non teneatur , nec astringi possit' talis persona restituere debens dotem, cum incontro ad solvendum, nisi in libris visinti quinque parvorum, pro ipso incontro , non obstante aliquo pacto appotito in instrumento dotali, sive consuetudine eliqua in contrarium faciente, quiabus per praesens Statutum intelligimus , & Volumus scire deroga-tum . Quid si appositum suerit aliquid pactum ultra supratcriptam summam, quod tune ipso jure dictum tale paEtum non valeat, nec teneat , ac si non suisset appositum . Et hoc habeat locum solum in mulieribus maritatis in civitate Bellunt & districtu . Et non m
sit huic Statuto aliquo modo renuntiari. Et sit praecisum: non obstante etiam aliquo juramento . Quid etiam Statutum locum solumi habeat in futuris, non autem in praeteritis.
De fructibus , o redditibus bonorum dotalium. Cap. CLIV. S T xuimus , quod si maritus receperit , seu recipiat , constante
matrimonio , redditus , seu linges aliquas de possessionibus adi uxorem quocumque modo pertinentibus , ipse maritus vel ejus haea redes ipsi uxori , vel ejus haeredibus administrationem ipsarum frufum, vel reddituum, seu ad aestimat Oilem iptarum, vel eorum nutio modo teneatur , & quod maritus lucretur omni tim bonorum seu-ctus, parasrenalium uxoris & aliorum undecumque eidem uxori venientium . Et similiter haereuus mariti fructus ipsorum bonorum i