Statutorum magnificae civitatis Belluni libri quatuor. Quibus nunc primum accessère decreta, partes, ac terminationes pro bono regimine civitatis numquam ante hac impressæ. Unà cum indicibus locupletissimis

발행: 1747년

분량: 701페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

ITem statuimus quod Re E civitatis. Bessita teneatur & deberi omnes seriptos in libro sectannitorum omni capite sex mensium inipleno arrago, sedendo pro tribunali ad. banchum Juris, facere publicamia dc , , & eaustan quare scriptii sonu & hoc sub poenae librarum. vigintiqui ' parvonim, , . Rectori . In quam poenam. incidat ipso sa cto : & de ejus salario debea defittari

STatuimus ,. quod . platea eommunis Bellunt sive euria magna sit, & esse intelligatur a cantono supinori Palati; ,. in quo hisitat D. . Re r versu&sero cura usque ad Ecclesiam mainem . & ab Eccle M S. hiannis, in furtan e M. Palatium communis &. a Palatio 3 ceariarundii versus plavim usuuae ad burentin illorum de Do,no , . . D. Symeonis re tramite au: iseririlem, Paluium . Foriun autem iintelligatur pen totum quadrum ipsius seri , . cum . omnibus porticibus.

circumquaque α.

STamimus, quod, si quis habueritiasivam rem immobilem ab ali:

quo ad. livestum . permuale , . vel ad affictum. ad non modicum. tempus , scilicet .,. decem annorum, . vel ptiuium , . noni possit illam irem immobilem paniculariten vel in totum vendere vel alienare, ne que eonditionem livelli drieriorare ullo modo sine permissu Domini liis. Vellantis, . vel' eius , i caussam ha π .abeodesndivellime .. Et si icon. . trafiat, . alienatio non valeat im. livellans, .&qui caussam haberet ab eodem possit revocare a detinente, ver possi--to sne uisset ui & figura iudicii , . non obstante aliqua praescripti ne,. nisi iola praeseriptione centum annorum . . Eti teneatur livellarius& conducens a domino modicum tempus quando recognoscit livetitum , .dam in scrip prata . . terras , di domos eum suis coherentiis

202쪽

que parvorum. Et hoc locum habeat non solum in futuris, sed etiam in praeteritis. Et hoc istum 'habeat etiam si in contracturii vellationis caveatur, quod ipse livellarius t endrae, seu inaleerum transfer re jus suum. Et si contrastat per ipsim livellarium non teneat aliena.tio per ipsum Tacta. Et teneatur 'livellariusi praesitis e domino Hilatae tertiam partem praelii eomenti in conciviis alienationi, facta dictum ii larium, &'emptori vix quo rumilienatio facta fuerit .in intrarum praetium sibi Glutum; restitua utim divellari .alienator.

ITem,' quod quilibet Lire rius, εχ ejus sucoessor, sive haeres

capite vigintinovem annorum teneatur & debeat aenovare Maeretio aliquo sive ted oseere ad livellum ex contractu livellotionis' sibi, vel piisere ri' suo fictae nisi seeundum tarmam eo ventionis. & pactum habitum 'inter livellarium & livellantem ., nisi

aliud appareret., vlaetieet, in toto 'vigesimo mono anno, vel in triabus mentibus sequentibus vigesimum nonum annum. Et qui contra

fecerit , cadat , & privatus esse intelligatur ripis iure a jure suo , quod habet in dicto livelloe. Et hoc si placuerit mmino, quod habeat locum in .per i a livetumiis , & etiam haeredis, sue inccesso. ris sui , etiam 'ungularis. M quod livellarius in omni casa, quo caderet a . iure livesti , vel cessave it. solvere pensionem solitam per triennium proximum , nihilominus selvere tenearur minino livetii pectionem non solutam . Et fi ante Dominus locaret , vel uteretiae dicta re livellata propter absenti in livestarii extra districtum , au-hilominus remaneat obligatus seeundum so am instrumentorum

idem intellisamr, G sivestafius habitaret in districtu Bellunt, de non

laboraret ipsum mansum , & non bene ureretur is illv in . 3c nuhilominus in suprascriptis easibus quando Dominus latasset ipsum diinum mansum, vel usus fuisset is livellata . s non pereemet sitam pensionem suam .. Tune in id quod sibi denoeret , possit gere ad suppilementum conora ipsum livellarium Et eius Mentires na Si quod quilibra livellarius debeat dimun huellum re no. - am ab eo: in mitra Gminus' rei livellarae, post demimiati mem sibi livellario Iactam; ab eo in quem quocumue modo jus, strii responsio dominii rei livellatae alienatum tuerit. Et qui coner secerit poenae centum sel. dandorum Domino praedicto . di lamn M. centrum Communi Bellinii sub M, 3e nahilotanus idem livd-

rarius p dicta teneatur sacere M locum habeat etiam an vonir ctibus livellarionum fictariun hinc mira , dc iuuam . ., i,

203쪽

STATUTORUM BELLURI

ΙTem statuimus , quod si aliquis Dominus: Livella ius'. vest 'eiuatim edes, vel alius habens caussam ab eo requisiverit livellarium, vel petierit ab eo, quod idem dς- . designare, in scriptis dare domos, terras, prata, pinessiones, nemora, & jur 'omnia spectan tia dicto livella , teneatur idem livellarius praedicta sacere Sc adimis iere, ponendo locum in quo iacent, & conerentias eorumdem uiaque is unum 'mensem sequentem, sub pinna sol. centum parvorum. Ea nihilominus teneatur iuuedicta adimmere & s dictus livellarius, aliquam petiam terrae , vel jus aliquod dicti livelli subcaelaret , &- ic inis non daret , ut dictum est, illa petia term , & illud fie)su delatum pertineat pleno iure u Domin' , & Livellarius μὴ ire suo cadat in re is celata. Cujus banni nitedietas si ipsus domini; si domino placuerit. .ri si ipse rusticus sve livellarius dederi domino terras & bona in scriptis , ut supradictum est , noti tenea.

tur ulterius dare usque ad tempus renovationis contentum in supra

seripe' mximo Statum . Et in omnisus suprascriptis casibus idem intestigatur de eo, qui conduxerit ad non modicum tempus. . . Quod Mois ad asti m data restituamur sine deterisων-- p. CLXXXI. . l

I m , quod quilibet conducens cuiuscumque conditionis existat

rem aliquam cujuscumque conditionis ab aliquo, teneatur & debeat .ipsa re locata uti & frui arbitrio boni viri, nec eam deteri raro, sed finito termino locationis resiluere domino meliorem , veraeque bonam . . ut erat tempore locatio is. Et si deteriorata erit, Vm tali modo ut erat , non restituerit : tunc ad omne damnum &2nteresse teneatur. Pro quo damno de interesse. sim. fide vi ei doipse, possit di valeat per aliter detineri , de quo etiam luminarie εe sine strepitu ac figura judieii cognoscatur , cunni juris solemnitate obmissa. 'De me gensia Iisellarioris. . se a ualiam in adu ando δε-us. - Cap. LXXXII. STatuimus , quod quotiescumue app'ruerit alicui locatori ad non modicum tempus . vel livellanti domos 3c mansia sitos alliami personae , 3c stando δc habitando livellarii . 3: intoni ad non modicum tempus in domibus is nun dimianorum, dc locatorum , . quod Diuitigod by GOrale

204쪽

LIBER SECUNDUS. asa

quod domus & mansiones sint desertae , vel minentur ruinam , aut pluant , vel malestent , quod facta denuntiatione rustico, conducto ri, vel livellario, vel inquilino, quod domus vel mansiones minan tur ruinam , & malestant , & se habent , quod ipse ι;onductor , livellarius, & habitator debeat aptare , & in concio tenere ipsas usque ad duos menses a die denuntiationis serue, quod tunc si talis conductor, vel habitans, vel livellarius fuerit ne agens in reaptando , eonzando domos, & mansiones tales usque ad duos menses , tune facta quaerela D. Uicario, ostensa denuntiatione facta eidem, aut per testes , aut per publicum instrumentum , tunc D. Vicarius teneatur detinere ipsum lavellarium , vel colonum, vel inquilinum, di carcerare, & inde non relaxare, nisi aptaverit A reaptaverit sbLIicite & diligenter dictas domos & mansiones dicti nunsi, quem l

borat, & laborabat. Hoc falvo, quod tempore factae denuntiationis si voluerit contradicere . & defendere a praedictis , tunc compare debeat coram D. Uicario usque ad decem dies a tempore denunti tionis in antea ad contradicendum , & de suo jure utendum , cur& quare non teneatur ad praedicta . Quo tem re decem dierum transacto, tunc non audiatur, sed psnitus executio disti statuti prorsus fiat contra ipsum . Hoc fatuo , quod si praestiterit bonam satis. dationem de reaptando I acconEando praedictas domos & mansiones usque ad unum mentem, vel duos , tunc possit relaxari de carceribus , & super praediolis summarie cognoscatur sine strepitu judicii Quod solvatur de pressulibus assctuum, livellorum iu festi S. Las .renti a Cap. CL XIII.

STatuimus, quod omnes & singuli debentes dare aflictum de grocsulibus dominis suis, de ipsis integre respondere teneantur dominis tuis omni anno in festo Santa Laurentii octo dies ante , vel octo post. Non obstantibus aliquibus pactis in instrumentis affinium , tave livellorum appositis. & contentis, nec aliquo alio Statuto in contrarium . Quae omnia & singula pacta & alia contenta in contrarium cassa sint & vana in ea parte , & nullius roboris vel momenti vigore

praeientis Statuti . Et quod ita peti di exigi possit a quibuscumquetcnentibus dare affictum , seu livellum de grossulibus in dicto festo Sancti Laurentii octo diebus ante , vel octo post , sicut prius exigebatur circa sestum Sancti ΛΤartini. Et ita super ipsis Rector, qui pro

tempore suerit, procedere teneatur ad executionem praedictorum, aliquibus non obstantibus in contrarium-

205쪽

Quod D. Remr peneatur inrer Regulas , di Commainia villarum

disrictus Beliuni iudicaere sine figura iudieii, oe Ii tioblatioue a Cap. CLXXXIV. AGHcolarum commoditatibus providentes , ne circa rem rustieam oceupati ab ea diutius calumniantium cavillationibus capiat, tur , decernimus Statuendo , quod quandocumque imposterum quis. stio aliqua . lis , aut controversa suerit inter coranuma , sive reguistis villarum districtus Bellunt , aut inter eommune unius villae , tae Tegulam ex parte ima , & aliquam singularem personam , unam vel

plures, sive fuerit de dicta regula, sive adversante , sive de alia, suve de civitate , sive de burgis , sive sub butgis , sive fuerit serensis dicta singularis persona , una vel plures , sive suerit occasione termi

Norum , confinium, pasculorum , nemorum, pratorum, aut cujusvis alterius rei, D. Rector, qui pro tempore suerit , vinculo sacramenti teneatur , & debeat inter partes praedictas cognoscere , & procedere

breviter, & de plano , sne strepitu & figura judicii , de libelli obi

fione . Et inter ipsas di finire & terminare , & finem litibus antedi-ms ponere , & sententiare , omni prorsus juris solemnitate expulsa, sila, mera, & pura veritate inspecta . Et quicquid per ipsiim in em ostendo, procedendo , & diffniendo gestum fuerit , per hanc saluberrimam legem inviolabiliter plenissimam obtineat firmitatem. Non obstante lege aliqua canonica , civili , aut municipali in contrarium loquente , etiam si expressam exigeret mentionem . Cui ex nunc derogamus expresse , & derogatum per praesens Statutum esse intendiamus . Huie bellissimae lesi adjicientes , quod si quaestio praedicta esset talis naturae & conditionis , quod exigeret prospectui oculorum sententia judicantis . volumus residere in discretione dicti D. Rectoris, quod tunc D. Rector teneatur & debeat ire persenaliter ad locum quaestionis , de cujus confinibus , terminis, sive de quacumque aliare praedicta suerit quaestio, & secum ducere duos exgrossatores comis munis Bellunt , qu1 pro tempore fuerint ad dictum locum diligenter una cum eis conlpicere & conjecturari , & secundum quod eis videbitur convenire inter partes praedictas dimnire , & terminare . Et quicquid per ipsos , aut per ipsum Rediorem cum uno eorum in piradicto casu sententiatum fuerit , plenissimum roboris obtineat firmamentum, ut supradictum est, quoniam D. Rector solus cognoscit S dimnit omnibus illis verbis roborativis , in hoc casu etiam repetitis. Et si contigerit per aliquam partium a talibus sententiis, tironuntiationibus, & dissinitionibus appellari, quia tunc talis appelatio sui , & fieri possit ad D. Rectorem solum superiorem elus , qui talem sententiam protulit , intelligendo superiorem secundum

206쪽

LIBER SECUNDUS.

Amram Statuti de appellationibus , & non ad alium . Qui D. Rector teneatur & debeat modis & forma contentis in praesenti Stais tuto dictam caussam appellationis terminare , & finire infra viginti dies, sub vinculo sacramenti a die, qua fuerit appellatum. Quod si non secerit, quod tunc sententia prima remaneat firma.. Quod melioratio, acquistis facta sit terris locatis spectet ad Dominum. Cap. CLXXXV. S tuimus , quod si quis villanus seu rusticus , laborans manissum , seu terram alicujus peribnae , ipsum mansum , & terram quocumque modo ampliaverit , melioraverit , seu jus aliquid ipsi manso acquisiverit , omnis melioracio & acquisitio praedicta in augmentum quo ibet ipsi mani, & terrae , & domino ipsius terrae , &mansi debeat pertinere sine pretetio , vel emolumento praestando rustico tali. De poena accipiantis Rusicum de manso Aterius. Cap. CLXXXVI. NEmo Rusticum, seu villanum alterius ante finitam suam conis ductionem recietat adi laborandum suum mansum , ita quod primum mansum dimitat sine lieentia prioris domini . Et si quis contrasecerit, librarum viginti quinque parvorum pro banno communi componat, de ipsum rusticum cum, omnibus suis bonis reddat Serestituat ad Jaborandum ipsi Domino Priori supra manium ipsius Tertia pars cujus banni ut domini mansi , dc duae Communis Mu

De licentia danda Rin is de manso.. Cap. CLXXXVII. - SI Dominus sive loeator mansi , vel euiuslibet alterius rei sing laris voluerit licentiare rusticum de sipramanso per ipsum I cato , vel de alia re singulari per ipsum locata per se , vel per suum nuntium teneatur licentiare rusticum pex quindecim dies ante sestum Sancti Petri de Iunio , vel inst diεtum festum per quindecim dies ; de si non secerit , postea ipsum licentiare non isssit usque ad unum annum; δe fi Rusticus voluerit recedere de suprama so , vel de aliera sngulari re alicujus domini , vel locatoris , d'nuntiet hoc domino , vel locatori , dc ab eodem commiatum accipiat per quindecim dies ante dictum sestum , vel per quindecim post, quod si non secerit , rusticus remaneat supra mansum , Vel aliam rem singularem usque ad annum o Et praedicta vendicent sibi

X a locum,

207쪽

Iocum , completis terminis locationum ' & hoc debeat denuntiare, ut dictum est, in ultimo anno suae locationis ante semim Sancti Petri de Ilinio per quindecim dies , ut praedictum est.

Qualiter intelistatur legitime culinus de supra manso licentiasus.

p. CLXXXVIILSTatuimus , quod villanus sive rusticus licentiatus legitime demanse, vel terra sclapata , teneatur statim collectis grossulibus, vel leguminibus de mansis pati, & permittere laboratorem, qui embet sequenti anno laborare mansum , vel verram , venire ad laborandum s upra mansum ad rumpendum scovolas , & alia laboreria facienda, quae spectant pro sequenti anno , & etiam praestare eidem commoditatem habitandi & standi in eortivo cum suis bestiis aptis ad laborandum tamen, & a esiis. Insuper etiam firmamus , quod laborator , qui recessurus est de manis, si contingat eum habere in cortivo aliqua aedificia, sepes, vel aliqua jura , quae fixa sint , teneatur & debeat domino mansi libere relaxare absque praetio aliquo, &hoc sub poena librarum vigintiquinque parvorum. Cuius medietas domino mansi, & alia medietas communi Bellunt applicetur iacuis Successis flare debeat locationi. Cap. CLXXXm

ΙNsuper statuimus, quod in re locata proprie, & improprie, & ad

modicum tempus successor singularis necesse habeat dictae locati ni stare, nisi eo anno, quo successerit, aut sequenti, vel subseque ii usque ad completum terminum locationis praefatae, ipse conductor Q. ad terminos in statutis communis Bellunt descriptos per ipsum suc-' cessorem , licentiatus fiserit, eo autem ad dictos terminos non licentiante, durante ipsa locatione , & completa postmodum pro anno sequenti, a dicto succetare, & ex suo capite pro eadem praesta tione , qua primo reconducta, tacite intelligatur. De pignorationibus me licentia commissona faciendis . Cap. CXC..

ET dominus, sue locator mans , vel cujuslibet alterius rei singularis possit pignorare, & facere pignorari per praeconem suum rusticum de aflictu & eollecta sui manu , vel alterius rei . Et hoc sacere possit sine verbo & licentia Rectoris civitatis Bellunt. Idem observetur in pensorubus & aflictibus domorum in livellis.

208쪽

LIBER SECUNDUS'. Iues

DEbentes fictum , & livellum, & decimas, & mercedes quaslibet etiam advocatorum quacunque de caussa habitatoribus Bel lunt facientibus factiones , & soluentibus collectam cum commune Bessunt, & scholarum, rectoribus , & sacristis Ecclesiae Μaioris Bel- Iuni, &Ecclesiarum sanctae Alariae Batulorum, sanctae Crucis, & san. Μariae Novae de tiera, si ad terminum non soluerint dominis di locatoribus suis; capiantur, & detineantur in carcere, donec satisseeerint suis dominis pro fictu tantum duorum annorum proxime praeteritorum. Salvo quod possint cedere bonis suis. Et temone facta de carceribus relaxari. Hoc salvo quod si talis debens dixerit se velle defendere , tunc praestita idonea securitate de judicio sisti &judicato solvendo non capiatur, & si fuerit captus, relaxetur Et si

legitimam desensionem non secerit infra octo ales continuos , tunc capiatur una cum securitate. Quod creditor decimae , afictus, Uvelli , collectae , praeferatur omniabus aliis creditoribus. Cap. CXCIEI Tem dominus, sue loeator livellans, seu debens habere deciman ii pro suo fictu & collecta in bonis sui rustici, seu habitatoris, vel . sivellarii, praeseratur omnibus creditoribus ejusdem rustici , coloni , vel inquilini, aut habitatoris, & etiam mulieribus habentibus bona. hypothecata pio dotibus & incontris. Et bona rustici , coloni, i quilini, vel livellarii intelligantur esse obbligata domino vel locat ri expresse cujuscunque rer, etiam fi ipsi creditores essent. in tempo. re priores domino l. Et si dominus sive locator livellans habere de. bens fiam, livellum, vel decimam, non habuerit praesam, Vel ininstrumentum de affictu & eollecta ipsius domini, adhibeatur fides domino per sacramentum, sine alia probatione de eo, quod ipse dominus dixerit se debere recipere occasione fictus , & collectae, ratione

duorum annorum, & non plurium. Qualiter probetur dominus toris Capia CXCIIL

ET in omnibus & singulis casibus hujus tituli, seu Rubricae intes-lisantur esse obligata domino vel locatori, & espresse cujuscumque rei, etiam si ipsi creditores essent in tempore priores domino ;Et si dominus sve locator livellans habere debens fictum, livellum, vel decimam , non habuerit praesam vel instrumentum de fictu A

eolia

209쪽

r66 STATUTORUM BELLUNI

collecta ipsius domini , adhibeatur fides domino per sacramentum , fine alia probatione de eo, quod ipse dominus dixerit se debere r ei pere occasione fictus di collectae ratione duorum annorum, & non

plurium.

Quod fluctus sui Domini posessionis locatae. Capo CXCITI Tem si duo vel plures domini sive locatores manserui , terrarum , seu possessionum concurrant contra eumdem conductorem petentes pensionem eorum , si constat de quo mansio , possessione , vel terra proventi sint mictus, tune extantes penes conductorem in eis potior fit ille dominus sive locator, de cuius manso, seu possessone disti fructus pervenerint . etiam si talis dominus sive locator fit tempore posterior in locatione ψ vel pensione . St. vero non coninstat ex cuius possessione vel manso dimisiatiis pecvenerint, tunc dicti domini seu locatores concurrant pro rata pensoniis eorum in bonis. conductoris, non obstante, quod eorum alter sit tempore prior. De utamine ponendo suum in terris Domini. Cap. CXCV. ITem rusticus habitans iupra mansum domini, non possit, nec debeat Pγrtare supra terram suam propriam de letamine facto supra mansum vel terram domini, nec de ipso' letamine vendere, vel dare debeat sine consensu domini . Et qui contrasecerit , quadra. snta sol dos denariorum parvorum pro banno componat. Cujus me-ietas si communis , & medietas manifestantis. Et condemnetur ad restitutionem letaminis. Θωd Rusicin recedens de manso, relinquat pasias oe soroω.

STaruimus, quod quilibet rustieus, colonus, partiarius, vel inquilinus , dum recedit de manso domini, vel relinquit domino suo

terras arrativas, quas laboraverit ad medietatem , vel affictum , teneatur relinquere comino manfi sive terreni eommunes paleas & sota

salae totius terreni seu mansi, quod ipse laboraverit, vel laborasset il- pus ultimi anni tantum, in quo recedit de mansis sive terreno, sic ad asinum vel medietatem conduin . Quod Disiliaco by Corale

210쪽

LIBER SECUNDUS.

Quod munus Iaboret omnes verras possessonas datae.

p. CXCVILI Tem si aliquis eolonus, habitator, vel inquilinus laboraverit niam

sum, terram , vel possessionem alicujus , & teneatur laborare omisnes petias terrae contentas in possessione , sub poena sol. centum Parvorum. Et nihilominus teneatur emendare damnum. Quod res heria non possis aheri locari Rante loca - .

vel possessionem , di rem aliquam; quod ipse locator non possit

nec debeat rem locatam auferre a conductore, nec ipsum ex ellere, nec eandem rem alicui locare infra terminum in contractu locati

nis positum . Et qui contrafecerit , qualibet vice sol centum pisbanno componat, Κ. secundus conductor, qui rem alii locatam prumo conduxerit scienter insta terminum primae locationis & intraverit, seu intromiserit possessionem ipsius rei eodem banno, centum soLpuniatur pro qualibet vice. Et secunda locatio, seu conductio non teneat , & primo conductori possessio firma dimittatur. Et hoc I

cum non habeat in persona conductoris, qui non servat locatori pactum & conditionem habitam inter eos . Item locum non habeat contra locatorem cui propriae habitationis domus suerit necessaria propter novam caussam contingentem post locationis contractum, veIrem fecerit deteriorem is Salvo quod ii pactum est appositum in imstrumento locationis in contrarium , tunc non possit eidem conductori auferre: salvo etiam quod nulli alii rem possit loeare sine v Iuntate domini, & nihilominus in omni casu teneatur solvere pensionem maxime domorum pro rata temporis. Si modo specificatum non fuerit, quod in certo termino debeat solvere pensionem, tunc &eo casu conductor teneatur solvere pensionem hoc modo, videlicet Medietatem in medio anno, & aliam sinito anno. Et si locata fuerit ad mensem, singulo mense solvere cogatur conductor. Quod Emmor sare debeas Colono . Cap. CXCIX.

INsuper , ut quorumdam malitiis & sagacitatibus ac vulpeculis obvietur , hoc Statuto salubri decernimus evidenter , quod si dominus, Vel quali dominus, vel habens jus in re locata, vendiderit, seu

alienaverit quoquo modo rem , terram , possessionem , vel mansum, aut domum locatam ad tempus, teneatur emptor talis rei locatae, seu

talis Disitigeo by GO le

SEARCH

MENU NAVIGATION