Ioachimi Fortii Ringelbergii Andouerpiani Lucubrationes, uel potius absolutissima kuklopaideia nempe liber de ratione studij, utriusque linguae grammatice, dialectice, rhetorice, mathematice, & sublimioris philosophiae multa. ... Basileae apud Barpto

발행: 1588년

분량: 741페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

91쪽

,o Io. FORTII RING. LIB. runt.Non enim distlicet aeditionem premi,quo contus ecutior liber exeat. Mora tumen aliquid habet incona modi. Hominem Acit tranquidum, de dem, ociosium, ignauum omnolenti .Et nescio quam adserat superispitionem,dum disimulat quaeda, tum rogari uult, uelibraemittat. Qigare mira qui grassari uelit,nus quam patiens morae fit. Expectent ita languido peractore ac pendula ceruice homines,quibus satis est,si noomnino sint imperiti, si ante uitae finem quaedam aedim

derint non minima cum trade. At imperator ille,cum in virtu3 per omne aeuum eminebit, nonumne expe mElat annum Quin potius orbem uniuersum horae inisterstitio unius sibi conabitur subiugare. Adde quod nonulli malore cum gratia, decore,dignitate scribere quicqua cito possunt, quhn My tarde. studiosus itas hic sequatur, quod uidebitur melius. Sua cuissentenritia. Verum tu qui summa petis semper fige moram. Pleris quicquid inueniunt apud Geronem, Fabium ac similes autores ueteres, in ore semper pro legibus habent. Hi er se norat homines esse,et iudicio nullo

rationis utuntur. Horatius uoluit temere nihil uulgadum esse. Siquicquam tentaris profrre in lucem meis diocriscriptum cura,quoscunq; uidoris, cantilena ean rtim occinent disrri iditionem debere.

92쪽

DE L ATIO NE STUDIL 1 MI E M IN AEDENDIS LIBRI sὰ scribendi modum nos habeamucDIximus librum a nobis perfici nullum nisi duma Opographo excudatur. caeterum nolo ideo

qui quam temere omnia,e fine cura effundi clamet. Quocirca ut uulgi opinionem hanc siluere, 'idio D nonparua adferre stetem inuentione nostra post inmus, exponetur, quam in operifus cudendιs seruare seriem consuevimus. Ante omnia animo concipio tota corpus operis Iuturi. Deinde vi tabula lignea maxime .mplitudinis rubrica titulos solum capitum delinio. Circunspicio num cuncta bene cohaereant. si res uideatur exigere,alios addo, 'o,muto,irasono. Titui lorum capita um excogitatio recens est,rudi oratioe reuiter fingula insingulis chartis depingo. Eas charstus ordine miro in tabula,libi titulos prius collocara . Hospostremὸ magnis scribo opis,quo libri ordo uniuersus sectu uno posit comprehendi. Non aliter me. raro ante,quam libru incipio emittere Tum ingulis diebus cupita aliquot ad praelum absoluo, ud hunc Q -- dum . Illis,quae prius leuiter descripseram addo alia quid,uel adimo. Indestrum materiae deesse nihil, aut

. redundarie uideo,aremum comerio ad elocutionem. . N partibus quatuor consummatur . Primi trinis i rei tractetur m Pisca ,cauco ne particula

93쪽

sed per uic itudinem. Postrema cura est,ne mulli nisi fines sententiarum,qui pedes eosdem habeant. Insuaue enim quiddam, periodos tres eu quatuor eundem habere παλα, epitritum,aut alium quempiam oratis his exitum. In pedum concentu omnem propemodum elegantium pono. Sed maxima hac uarietas exquiri itur. Quocirca maiorem multo tum laudem,tum occa

sonem os tanti doctrinae consequeriss ita occulto nexu orationem uinxeris,quam fiscripsieris carmen- illic nos varietatem, qua ipsa in primis natura gaudet: hac unum duntaxat florum genus prostrae

potes. Numeros equidem uitam uocauerim oratio.

nis,quod haud ob cure apparebit sen entiam numerosam solueris ijsdem struatis ac transpositis uerbis. Q ippe quae ante efficax erat, ea solata ridicula uisse obitur. Onmobre in omni opere prima curarum effodebet,ut res siue mobra cohaereat proxima ut uertis, seu motati is numerora. His tumen no ita anxie per simili omnia feruiendum. Ut enim in saporibus quaedam inmterdum suauiter amara sunt: sic aliquando modica indictione aleritas cir uici tudiae obfectat aures, Cr aetera comenda Singisquatuor partig modis item quatuor perficio:uocum aliquarum additione, detraractone,immutatione, traii positione. Q ucstadem&n'

94쪽

Dextra tenet βrrum,uacuam tenet altera caera

Incipit,σ dubitat,scribit,damnatq; tabellas, Et notat, delet,mutat, lpals procis Inq; vicem sumptas ponit positisq; resumit. Hisce simis orationε politam,ac dein scripta ordine mitto ad chalcographum caeterum id neminem latere arbitror,non omnes libros eandem diligentiam reque rere. Tum a nobis plus operae uni impendi,terhetiam ex industria. Denis alias ad stilit aptiores mos esse,Cr omnia sponte profuere,alia vero nonisi labore, longa cogitat one quicquam possi coporWi. Idcirco minin rem colligunt, non esse eiusm autoris,quae non pari cura perferipta μηt. DE PUERORUM EXERCIratatione inscribendo. Scribere esse taedissum supra memorauimus, Crrete animos debere incitari. Proinde flices pum s voco, qui praeceptorum plagis coguntur Ascri bendum. At tamen ipsos ijdem admonere deberent,ue

Micquid scripserint,veluti gemmas feruent in futurastilissum. Vt enim in seriptis hisce elegantia prosin' nulla fit,postmodo tame quum emittere sibimet uolent, cui verbum apisi,aut sensum aliquem comodam inue mi liqui ad operis structuram ficiat.Nec satis dista

95쪽

DE RATIONE STUDIL ulorum indicare est,quas olim commoditates ex ijs posa sint consequi. Deinde quam primum epi bis compo suissent,domonstrare, in quos Iocos comunes particu Le omnessint digerendae. Us pulchre quid de deo, homine, de munda, e animalium natura scripserint,' id in locis ij dem, dum memoria recens est, continuo esse remnendum. Istaec forte stidiorum ratio non nisi

prouectioribus conducere videatur. Qitur etiam non

conferat alijs, quando nihil excogitari utilius posit sSatius est citra desectum illis temere obtrudi omnia. Seruent, ab ciant quicquid uelint,quid hoc ad liter tores s an im Acile iuuenta ad maxima quaeque per uenires,si superuacuum nihil traderetur sed strefent praeceptores ipsi uix dum scio quid comunes coaei sint: Sie caecos caeci ducunt. IN PUER Is MAGNAM Ess Elpem perueniendi adsumim. AD hanc uictorium, quis aptior erit,quam ille qui primis annis optimis quibu3literis imbu tW est cui res nullae Ii m pulichemimu impessierint Felix puer cui molles articuli.rubicundae genae, flos vesp*era aetatis aes longa amoriι. Vel in filix potiusquod opti Immos dies tam imprudenter abycit. O utinam mihi ad

primos redire annos liceret. O utinam conues πτιιρα ne mos inter pucros humi sedere, praeceptoris

96쪽

IO. FORTII RING. LIR. dire praecept ,eiusq; dularis Dre plagas duretur. Sed si ustra queror, frustra mea haec uota fluunt,stu infra cadunt luchome , Ae is abjt reditura nuum qu m,ab nunquam reditura. Tametsi annum nunc so ium trigesimum ago, hem tamen ademit calculi morrabus, qui folicituduie Vidua,ac dolore adjicit mentem ,α Onod igitur restit cum Alexandro, non annos, sed D uictorias numerabo. Idem conentur,quibus melior uiatae pars finestum exacta est O pueri,qui Irandi coe in tu itis ad ludum, si mens uobis ess)t, quam habebitis provectiores s temporis uobis es t curas uos in Iste ris gra siri uelletis, tuta praesintes erat futuri,per

immortales deos id certo scio, eo uos possie doctrinae :venire,ut non homines, sed diuos uideretur terra gennuisse. E U uos ducere tempus posse G unde Graeci om e nes Latiniq; literarum praefides pueri uiderentur. Os mihi hic 'os rediret. Quae spes ardorem, quopectus struet, ad ultifima quaeque impelleret certe ego maiora multo, quam mundus ine est, animo agita orem. Sed tempus dum querimur praeteritis: , prae

x, terit. Sudorem repete mens anhela, perge ad uicto ab riam. Praeceps in media pericula rue: uincere omni

labor improbus potest. AVENDUM ESSE NE MO

97쪽

a Radidimus modum audiendi, docendiscribendi quae tres praecipuae in L iij ratione partes sunt Ante eas memoriae quaedam de inius ad triplicem itatam Iradum adprime necessaria, cr sine quibus D

pra quicquam tentaveris. Pari forma praeceptiones quasdam hac ponemus,quae ad partium perstasonem earuntem adiumenti plurimum ad rent. Adsumma, erueniet nemo , rufi tempore, quo nihil esse fugacius . constat,prudenter utatur: msi momento omni captet quod ad futuram gloriam nonnihil constrat emolumem in Haec consilia duat rudemus. Noctu ad marium tabuislus ceratuue,uel lapideas habe,aut membranas,quaε os imus aiustis in usum eum praeparant. In bis somno in re termissio notare poteris,quae libebit,ac luce diurna mei horibus opis rescribere. Eafum tecum circumfer senet.'per, ut quImin mentem aut uenusti uerborum conne Xlo,aut rerum obstruatioulla inciderit,scribere ipsamini' queus. Bonam partem libri huius in tenebris strii psi, qualido fomnim me ob calculi dolorem reliquerat . idq; quum Sol aduersa nobis figeret uestigia nocte ua.

gante in medio coelo.Qitur enim non utisr Vrania ueri

bit, quum sese Jonte osterunt quum stilum trabit DL-cis coelestium rerum memoria Ni refugis, subiungam plura. Vitae domum obtinebat Orionis fidus, cum Geta: DuoIecim Eridgno. Opsint, Sirius, PUoon, caucer,i cocti domu

98쪽

Fratrum, canopus, Anguis caput,os Leonis. sol, pamrentum,Sobolis, coruus,cum Centauro. Fera, morborum. Arcturus matrimonis. Morm Hercules. Religionis,cadens cmoctura, Draco. Θωκε, Telum. κη-qhυσ Atm,actionum. Vbi er Pegasus haeret ae*ιπε sugiens Phoebi aduersi. Proxima ora Meduse uultum ac capram Oleniam intuebatur. Denis coetu, Tauri.

Pleiadum atque Haedorum simulachris pres munia post, em cesserat. Nos spe labant Phaenon , ac Grais

diuuVerrantes reliqui oei', 'ονατ. Nimium digremdimur. Qub mentem abducit imago mira rerum Salare isti commemor M. Facies mundiest admiratisisne maiore digna si locus pateretur . Hic coeli situs erirat, quum opus auspicabar. Horoscopi formam tui Roma contemplata es iliarum alij rerum: quar huius originem libri nos pigeat inquireres Si locum uesti gas, da brana abest sextante orbis, cum femuncta: bimnis prope boris ab occasu. Nunc ad rem. Deerat luismen, verum tabulus habeo quibus etiam in tenebris utor. Altera de temporis parsinonia praeceptio haec est. Si qui ad te accderint, qui res uiis,quae nihil alartes fuere uidentur, proferant, fuge repente ad diu tua. Satius esit, ut illi tuam mirentur impuden istium, qubn tibi pereat tempus. Illud enim unus audi

ocri bos tota sentiet post ritus . Qibi voluim

99쪽

DE RATIONE STUD II. 3s primi scribi intra horas istas,quae per annum peremunt s Nulla tam breuis uitae portio, in qua non mag nus adflicitatem gradus fit. Adolescentibus anni se persunt admodum pauci, frie decem, duodecim, aut uiginti: uerum ipsi tamen sc fudia instituunt, taliquadrinis mille sint uicturi. DE TEMPORE NOsTRO infliciter exam. Achomare magis, quam scribere nunc Idibet,.quum recordor sc tempus nostru abiisse. Quid instita de pueris loquor mihi miseero anni destoxertit, nihi inquam, cui animus demum ad alia siurrexit. Quid igitur deltim ne, quia sero rem aggressum sum s Minime, etiam fi certum esset intra horam me proriturum. Dulce erit extingui labore literarum. Adhuc altastes in pes e sedet,quae non nisi cum uiata migrabit. O dura Ata, quae optimum tempus imprudenti eripuerunt. O fures, o latrones, o tWannos crudelisimos, quorum consilio mihi unquam periit hora Cilod saxum me m non ploret, 'ogemitum neum fetums,m ordinem Atorum immutabilem ui

deat s Miram uarietatem,certum legem,impar aeuum rerum cuncturum in mundo contemplamur. Oritur sol cr occidit , Cr ad locum suum reuertitur. Idem

100쪽

lain

i, E RATIONE STUDI r. spitimis portionem absoluimus. Mitto quod'penumero te in ipso cursu obruimur sequbn portum attingere liceat. Ad Lee ludibriatiustimur. Agitur humanum genus rapida in occasum mortalitate omnisq, postri, lassuccedentiumseculorum lege decurrit. Malores no stiri praeterierunt,nos abimus,postri sequelmur. vidistuc quaesio, quid istuc est Nihil ita crebro, ut mortem uident,nihil ita obliviscantur,ut mortem, Quis intestor uita discrimina. At pavidum animal quo decidis sQuid moeresstunis times oblita tui mens s Quid te i, μ' malorum umbrae terrent s Quid quaeli, aut lachoriare proderit A dii litatum redeat oratio. NON cURANDA Ess Ealiena 'dia. Scio non pracos ess',qui solum quaerunt, quid dagatur apud alios: quam filial uel periti,uel diriuites. Hi nihil agunt aliud,quam si tribus aut quatuor montem conscendentibus,unus eorum uideat,quo mondoscandant caeteri,Cr in medio montis fores ac stonra des contempletur,dum illi uolant ad summa cacumina: dum de gloria, laude, vita demque ipsa uno momcn D concertetur. NE NIMIO SOMNO depcreat templis

SEARCH

MENU NAVIGATION