장음표시 사용
671쪽
custodirique, ut parricidam. Nihil minus credendum est. Quis enim majorem calamitatem morte Pansae accepit λ Praeterea est modestus homo , et frugi; quem ne utilitas quidem videatur impulsura fuisse ad faci-DUS. Rogo te, et quidem valde rogo nam Achilleus
noSter Non mirius, quam sequum est, laborat , eripias eum ex custodia, conservesque : hoc ego ad meta in ossicium privatarum rerum seque, atque ullam aliam rem pertinere arbitror.
Quum has ad te scriberem literas, ab Satrio, legato C. Trebonii, reddita est mihi epistola, a Τillio ' et Do-
jotaro Dolabellam caesum fugatumque esse. GraeCam epistolam tibi misi Cyche rei cujusdam, ad Satrium missam. Flavius noster de controversia, quam habet cum Dyrrhachinis hereditariam, sumpsit te judicem. Rogo te, Cicero, et Flavius rogat, rom conficias. Quinei, qui Flavium fecit heredem, pecuniam debuerit civitaS , non est dubium : neque Dyrrhachini infitiantur; sed sibi donatum aes alienum a Caesare dicunt. Noli Pati, a necessariis tuis necessario meo injuriam fieri. xv v kalend. j iiii. Ex castris, ad imam Candaviam .
3. In suspieionem. Legivitia et apud Suetonium, auspeetam Pansae mortem fuisse, medicumque Glyeonem cust ditum esse, quasi venenum vulneri
Indidisset. Quod et Taetitis lib. I ώ-
gnis t. NAAE. 4. Torquato. Cue Torquato potissἰ-mum p quia Pansae quaestor fuerat, ut ex Appiano cognovimus. I M.
5. Aehitietis. Pro Aesilies ; ad gra8- eam itiseetendi rationem , ut quum dixit, Aehiluos nostri. IDEN.ε. munia. Tullio Cimbro. qui Bi. thyniam administrabat. Dio, l. LXVII; Appianua, lib. III; Plutarch. in Bruto.
Iv. - ig. male, Tullio. I. V. L. . Cian Miam. Cuius montes Dye rhaebio in xx distare Plinius, tradit. Μ π.- Macedoniam ah Illyria Candavia aeparabat. Epist. ad Atticum . III, et . Lucanus . VI, 33x r Qua vastos aperit Candavia saltus. Conis tigit Emathiam . hello quam sata pa-
672쪽
L. Bibulum ut in Pansae locum nominet, ac pontifex minor creetur, rogat. Εx castris, ad imam Candaviam, anno V. C. IIo, mense malo.)
L. BIBULLs quam carus mihi esse debeat, nemo melius judicare potest, quam tu ; cujus tantae pro re publica contentiones sollicitudinesque suerunt. Itaque Vol ipsius virtus, vel nostra necessitudo debet conciliare te illa : quo minus multa mihi scribenda esse arbitror. Voluntas enim te movere debet nostra, Si modo justa est, aut pro ossicio necessario Suscipitur. In Pansae locum petere η constitiait : eam Domi Hationem a te petimus. Neque conjunctiori dare beneficium, quam nos tibi sumus, neque digniorem Domi- Nare Potes, quam Bibulum. De Domitio et Apuleio quid attinet me scribere, quum ipsi per se tibi commendatissimi sint λ Apuleium vero tu tua auctoritate Sustinere debes. Sed Domitius in sua epistola celebrahitur i. Bibulum Doli dimittere ex sinu tuo, tantum jam Virum, ex quanto β, crede mihi, poteSt eVadere, qui Vestris paucorum respondeat laudibus.
r. Butilus. Bristi priviantis. Fuit enim M. Calpurnii Bibuli , qui C. Caesaris pollega fuerat in constitatu, ex Poreia Catonis sita filius r quae post ObIium prioris viri Bruto nupsit.
sir Ernest. Sed repugnat ordo senten.
4. Celebrabitur. Laudabitur a me, tibique eommendabitur. QuaAI dieat; sed his epistola Bibuli solum ea a
scripta est : neminem admisero. Mart. 5. Ea quanto. Ex tanto viro. quantus iam est. Heile est evadere, qui vestras paucorum laudes assequa tur. In Μ.
673쪽
C. Nasennium diligenter commendat. Romae, anno V. C. TIO.)
IIuLTos tibi commendavi, et commendem, nec SSeest. Optimus enim quisque.vir, et civis, maxime sequitur judicium tuum , tibique omnes sortes viri navare operam et studium Volunt; nec quisquam est, quin ita existimet, meam apud te et gratiam, et auct ritatem valore plurimum. Sed C. Nasennium, municipem Suessanum , tibi ita commendo , Ut neminem diligentius. Cretensi bello, Metello imperatore, o tu-vum Principem duxit; postea ita re familiari occupatus suit. Hoc tempore quum reipublicae partibus , tum tua excellenti dignitate commotus, Vellet per te aliquid auctoritatis assumere. Fortem Virum, Brute,
tibi commendo, frugi hominem, et, si quid ad rem
pertinet, etiam locupletem. Psergratum mihi erit, si eum ita tractaris, ut merito tuo mihi gratias agere possit.
r. Oetaotim principem duxit. In quavia legione erant, aetas Prima , ha statorum ἔ altera, principum; tertia, trἰa Iorum. Quae, velItibtis exeeptis, dividebantur singulae in decem eenturias, qui et manἱpol; disebantur. Prima hastatorem centuHa, Primus
h tatus. secunda, Meundus, et e dem modo rasque ad decimam v avi
tatur. sie primus prineeps, secundus prInceps. Primus antem triaritis Dondi hatur; sed primus pilus. Centuriones autem. Centurio primἱ hastail, eenturio prim; prIneipis, centrari primI pili. Velites autem In eenturIaanori dividebantor, ut Polybius lib. I docet. NasennIns Igitur oetasum prineipem, id est, Detavam erraturiam principum, duxerat an, Metello. Seripla eodem D. C. anno IIo. NAN.
674쪽
666 EPISTOL E CIC. ET BRUTI, 9.
Brutum , de re, nesciunt eruditi qua, exquisita arte Consolatur, et ad sortitudinem cohortatur. Romae, anno V. C. 7 O.)
FUNGEnxii Ossicio , quo tu stinctus es in meo' luctu, teque per literaS consolarer, nisi scirem , his remediis quibus meum dolorem tu levasses , te in tuo non egere : ac velim iacilius. quam tunc mihi, nunc tibi tute medeare. Est enim alienum tanto Viro, ut es tu, quod alteri praeceperit, id ipsum sacere non POSSe. Me quidem quum rationes, quas CollegeraS , t Um utl-ctoritas tua a nimio moerore deterruit. Quum enim mollius tibi serre viderer, quam deceret Virum, Prae- Sertim eum , qui alios consolari solerot; accusasti me per literas gravioribus verbis , quam tun CONSUetudo serebat. Itaque judicium tuum magni deStimanS, idque veritus, me ipse collegi; et ea, quae didiceram, legeram, aCCeperam, graviora duxi, tua auctoritate addita. Ac mihi tum , Brute, ossicio solum erat, et na
turae; tibi nunc populo et scenae ut dicitur) servien
dum est. Nam quum in te non solum eXercitus tui
sed omni iam civium, ac pamo gentium conjecti oculi sint, minime decet, propter quem sortiores ceteri Sumus, eum ipsum animo debilitatum videri. Quam
r. Uero. Assequi non possum . I matre agIiue infra, ep. 12. DI.I .- qna in re tantam iaeturam Deἱsset Coni it quoque Mantit . de morte Bruto si est hae tam exquisita eonso. Poresae agi, quod jam adseruerat Fr. utἱone indigeret. 11 n. QuId. q od Meotisse, uiat. de raeaae des Inseri Manutius in epistol. 6. lib. XIII. ad ann. IIII. quod miratur I. V. L. Att. qntim has ipsas literas laudaret. Niddieton laetasse. En . ω Betitum. ἱtiqisit. C;eero solatur in a. In meo. In Obitu Tulliolae , ann. morte matris p Rursus tamen de B - U. C. 'O8. Vide ad Att. XII, I 3. ED.
675쪽
obrem accepisti tu quidem dolorem id enim amisisti, cui simile in terris nihil fuit in , et est dolendum iri tam gravi vulnere no id ipsum , carere omni sensu doloris, sit miserius , quam dolere); sed, ut modico
ceteris utile est, tibi necesse est. Scriberem plura nisi ad te haec ipsa nimis multa essent. Nos te, tuumque exercitum exspectamus : sine quo , ut reliqua ex sententia succedant, vix satis liberi videmur fore. De tota republica plura scribam, et fortasse jam certiora, his literis, quas Veteri Dostro cogitabam dare.
3. No id ipsum, earere omni sensti Iere, immanitatis est in animo, stupo doloris, sit, ete. Nam . ut acripsit eis in eorpore ... NAN. in IV Ttis uno. ω id ipsum nihil do- 4. Veteri. Antistio, de quo Insea.
Quomodo hellum ad Mutinam geratur, et quid de Octaviano vereatur , totumque rei P. Statum Perscribit, hortaturque ut sex senatus auctoritate celeriter cum exercitu in Italiam veniat. Romae, anno V.C. Iro, mense quintili.
NuLL1s adhuc a te literas habebamus, De samam quidem, quae declararet, te, Cognita senatus auctoritato , in Italiam adducere exercitum; quod ut saceros, idque maturares, magnopere deSiderabat respublica. Ingravescit enim in dies inteStinum malum nec externis hostibus magis, quam domesticis laboramus :
qui erant omnino ab initio belli, sed facilius frange-
a. Atictori te. Oeesaia eonstaἰhua ad Mutinam . Octaviani potentiam enatua auspeeiam habere coepit. Pra aeriim quum iis, ut alteri e eo tilibus sumaeretur, postularet. Itaque Brutum a Graeela decreto revocavit. sed seu atra. Nam . inter Antoninm. Lepidum,
Oetaviannm conspirallone Conto remis publieam saeta. triumvirorum ami&oppressa arant omnia. ΜΑ .
676쪽
668 EPISTOLT CIC. ET BRUTI, IO.
l aratur. Erectior Senatus erat, non sententiis solum nostris, sed etiam cohortationibus excitatus. Erat in senatu ' Satis vehemens et acer Pansa, quum in ceteros hujus generis , tum maxime in socerum ' : cui consuli non animus ab initio, non fides ad extremum defuit. Bellum ad Mutitiam gerebatur, nihil ut in Ca Sare reprehenderes, nonnulla in Hirtio. Hujus belli sortuna. ut in secundis, fluxa; tit in adversis, bona. Erat victrix respublica caesis Antonii copiis, ipso expulso a Bruto . Deinde ita multa peccata, ut quodammodo victoria excideret e manibus : perterritos, inermeS , Saucios non Sunt nostri duces persequuti; datumque Lepido tempus est, in quo levitatem ejuS, Saepe Perspectam , majoribus in malis experiremur. Sunt exercitus honi, sed rudes, Bruti et Planci . Sunt fidelissima et maxima auxilia Gallorum. Sed Caesarem meis consiliis adhuc gubernatum, praeclara ipsum indole , admirabilique constantia, improbissimis literis quidam , sallacibusque interpretibus ac nuntiis impia terunt in spem certissimam consulatus. Quod simul atque sensi, neque ego illum absentem literis monere destiti, nec accusare praesentes ejus neceSSarios, strii ejus cupiditati suffragari videbantur; nec in senatu Sceleratissimorum consiliorum sontes aperire dubitavi:
Nec vero ulla in re memini, aut senatum meliorem, aut magistratus. Numquam enim in honore extraor
dinario potentis hominis, vel potentissimi potius
u. Mss nonnulli addunt printer . I. V. L. 3. Soeertim. Nisi me eotiaee ora sallit . Pansae socer fuit Q. Fostis Ceseianus. Conieeturam inde due . quod
eum video Philippiea VIII et X ὶ, a
Pansa consule sententiam primum rogari ; qui tamen neque dum consulsuerat, neque Ciceroni certe rebus sest Is, et meritis In remp. antecellebat. Ut hoe eI deserte honoris, nisi propinquitate moveretur, Pansa non debuerit. NAN. 4. Eatraordinario. Ideo quia ronia solatum nemo inibat, nisi annum aetatis quadragesimum ertium absolvisset.
677쪽
quandoquidem potentia jam in vi posita eSt, et a mis), accidit, ut nemo tribunus plebis, nemo alio
magiStratu, nemo privatuS, auctor exsisterest. Sed in hac constantia atque virtute, erat tamen sollicita civitas. Illudimur enim, Brute, quum militum deliciis , tum imporatoris insolentiast. Τantum quisque se in re publica posse postulat. quantum habet virium. Non
ratio, non modus, non lex, Don mos, non ossicium valet; non judicium, non exi Stimatio Civitam, non posteritatis verecundia. Haec ego multo ante Prospiciens, sugiebam ex Italia, tum, quum me. VPStrorum 7 dictorum iam a revocavit. Incitavisti vero tu me,
Brute, Veliae. Quamquam enim dolebam , in eam me Urbem ire, quam tu sugeres, qui eam liberavisses, quod mihi quoque quondam acciderat, Periculo simili, casu tristiore : perrexi tamen, Romamque perveni, nulloque praesidio quatefeci Antonium; contraque ejus arma ne lauda, praesidia, quae oblata sunt, Caesaris consilio et auctoritate firmavi. Qui si steteritidem, mihique paruerit, satis videmur habituri praesidii. Sin autem impiorum consilia plus valuerint, quam nostra; aut imbecillitas petatis non potuerit gravitatem rerum sustinere : spes omnis est in te. Quamobrem advola, obsecro , atque eam rempublicam,
quam virtute, atque animi magnitudine magis, quam eventis rerum liberasti, exitu libera. Omnis omnium concursus ad te futurus est. Hortare idem per literas Cassium. spes libertatis Musquam, nisi in vestrorum castrorum principiis β est. Firmos omnino et duces
Extra ordinem quandoque ivesoribus Inaolens est saetus , ut e rasulatum auis ea dignitaa domandabatue. M s. deat postulare. IDEM.f. Delietis. Igitur, Pertileἱ a Iieen- r. Vestrorum. Bruti, et Gasii r dotia . qua sibi eorum auimos imperat e quihus Phil. I. IDEN. devinxit. In M. 8. Prra sidiis. Priseipiti , esse videos. Insolenιia. Quἱ ex vietoria ita in antiquis libris : quos ego libenter
678쪽
habemus ab occidentes, et exercitus. uoc adolescentis praesidium equidem adhuc firmum esse confido; sed ita multi labefactant, ut, ne moveatur, interdum extimescam. Habes totum reipublicae statum ; qui quidem tum erat, quum has literas dabam. Velim dein
ceps meliora sint. Sin aliter fuerit quod dii omen avertanti , reipublicae vicem dolebo, quae immortalis esse debebat : mihi quidem quantulum reliqui est p
aequi soleo. Ille tamen teneo me paul- in principi;a. hoe est, in parte aliqua. livor. Nam etsi, prisci a. locum iti spes erat posita libertatis. Praestinis, eastris suἱsse, non ignoror mihi tamen vel tantia antiquus liber si haberet. novo, Dec satis ad exprimendam sen- probarem multo magis, quam . Un tentiam aeeommodate dictum videtur. cipiis. Esset aperta aenientia . esset Cur enim, in in principiis vestrorem usitata locutio. NANDY. - Testat castrorum is, potius quam . . in vestris Graterus, legi praesidias in Pal. 4. castris p. quibus in totis certe, hoe s. G idente. In Hispania, ubi D. est, in universo Bruti exercitu, non Brutus et L. Planeus.
Veteris Antistii animum in remp. laudat, et ipsius petitionem praetiara' ut adjuvet, ceterisque in rebus eum complectatur, rogat. Ex Macedonia , anno V.C. IIo, mense aprili.
VET Enis AN TiSTIi talis animus est in rempublicam, ut non dubitem, quin et in CaesarO et Antorato se
r. In Carsare. Fuἰ . quum Caesaria dietatore dietum potius videtor. Ille nomine Octavianum acciper vi e nune vi in primus. post eum Antonina Hiier sentio. Nam neque de Oetaviano remp. Dppo gnavit. Q od autem in se desondente . neque de eodem oppu- tur, visi circasIoni potitisset Decurrere., gnante aecipi potest. Defensio nondum id non eo resero. tit rim belli. quod rina ulla saerat, Deqne suit ante Muti- C. Caesar contra eoinmuti m liberta-DΘrasein ptignam e oppugnatio item tem g It, hinsitate Oxelusiam Anti- titilla . Disi pos Antonium ad Mutl- alium a navanda re p. cipem existimemnam stipatum. Ergo de Octaviavo. non Non eraἰm aut lati rIa. ant temporiseia, ut possimus antelligere. De Camare parum in eo Cesae eonsumpsIi ) : ve-
679쪽
praestaturus fuerit acerrimum propugnatorem communis libertatis , si occasioni potuisset occurrere.
Nam, qui in Achaia congressus, P. Dolabella milites atque equites habente, quodvis adire psericulum, ex insidiis paratissimi ad omnia latronis, maluerit, quam videri aut coactus esse pecuniam dare, aut libenter dedisse homini Dequissimo atque improbis-Simo; is nobis ultro et pollicitus est, et dedit H-Sη xx ex Sua pecunia; et, quod multo carius est, se ipsum btulit et conjunxit. Huic Persuadere coepimus, ut imperator in castris remaneret, remque publicam defenderet. Statuit eundum 4 sibi, quoniam exercitum dimisisset. Statim vero rediturum ad nos confirmavit, legatione V suscopia, nisi praetorum comitia habituri essent consules h. Nam illi ita sentienti de re publiea magnopere auctor sui, ne disseri et tempus petitionis suae. Cujus tactum omnibus gratum esse debet, qui modo judicant, hunc exercitum esse reipublicae ; tibi tanto gratius, quanto et majore animo gloriaque libertatem nostram defendis; ot dignitatem , si contigerit nostris consiliis Oxitus, quem optamus, Perfuncturusriam, quia voluerit quident. sed ideo non potuerit, quia voluntatem minime subsequuta sit oe si . Ideo enim Oe casioni occurrere non potuit, quod ea sese illi non obtulit. Non igitur ei tempus. non volutilus, sed res ipsa defuit. MAI . a. mSAA. Non viginti sestertiorum millia, quod Bruto exercitus habenti minimum subsidium suisset; sed vietes hestertiorum. ID M. 3. Al. . Statuit id sibi . . I. V. L. 4. Eiandum. R mam. MAN. 5. Legatione. Libera : quam senatus dahat. In M. H. Conantes. Apparet . aut hane epitit iam ante mcrtem Hirtii et Pati a seriptam esse, aut Brntum, quum aeripsit . Mutinensia praelii nuntium non dum aecepisse. IDEM. . Dignitatem pero eurris. Quanto maior tua dignitas futura est. Aie Teretii; opinor in Adelphis eis Funeius est omeliam prohi adoleseentia M. Dueluacule tamen dictum, . per stineturus di itatem . . pr. M CONM quuturus dignitatem a. Nee, perfungi, video quo modo hoe Aignis re possit: nec usquam a veteritius ad hane seu intentiam usurpa nr. Malim, non ita magna literarum mutatione, is dJgnitatem per uilia a a. Quod quoque iambinci plaenἰt. Hoe pariseipio et Cicero ipse usus est. Et fruor eum
680쪽
6 4 EPISTOLAE CIC. ET BRUTI, M.
es. Ego etiam, mi Cicero, proprie familiariterque te rogo, ut Veterem ames, Velisque eMe quam amplissimum : qui etsi nulla re deterreri a proposito potest, tamen excitari tuis laudibus, indulgentiaque poterit, quo magi S amplexetur ac tueatur judicium suum. Et mihi' gratissimum erit
quarto casu non tantum usi sunt ve- Εmeatio placet. quod Grater. In Palat. terea, ut Plautus, sed et ipse Lucr. qui 3 reperit. pristinctus es. Noa aequimurae, o Cieeronis vixit, III, sos: in omnia lect. perfractiartis. I. V. L. per eius vital praemia, marces .. - 8. Id mihi placuit Lamb. I. V. L.
Excusat se Bruto, quod matris diis et sororis precibus, de liberis M. Lepidi, quem hostem senatus iudicarat, excipiendis satisfacere non posset. Du AntiStio liberaliter promittit, et ipsum ut in Italiam vetitat, hortatur. Romae, anno V. C. IIo, mense quintili.)CICERO BRVTO S. Emsi daturus eram Messallae Corvino continuo literas, tamen Veterem nostrum ad te sine literis meis venire nolui. Maximo in discrimine respublica, Brute, versatur , Victoresque rursus decertare cogimur. Id accidit M. Lepidi scelere et amentia. Quo tempore quum multa Propter eam curam, quam pro re publica suscepi, graviter ferrem, tum nihil tuli gravius, quam me non posse matri S tuae precibuS cedere, non Sororis. Nam tibi, quod mihi plurimi est, facile me satisfacthrum arbitrabar. Nullo enim modo poterat causa
Lopidi distingui ab Antonio : Omniumque judicio
etiam durior erat, quod , quum honoribus amplissimis a senatu Osset Lepidus ornatus, tum etiam paucis ante diebus praeclaras litoras ad senatum misisset ;