Tabacologia, hoc est Tabaci seu nicotianae descriptio medico-chirurgico-pharmaceutica vel ejus praeparatio et usus in omnibus fermè corporis humani incommodis. Per Johannem Neandrum Bremanum

71쪽

mus ante Baul inus idem annuit, motus itidem propter stupefaciendi facultatem similitudinem formae quam habet cum Hyoscyamo Memcatus calidissimum dicit Iacobus Cohorius sententiam suam proferre non audet, sed in alium locum elicit Lobelius ordine secundo, sed intenso calidum censet, & respondet Dodonaeo quod gustu mordeatri in ore ferveat, quam tamen sententiam Dodonaeus postea mutavit. Nos

cum Renealmo virescentia folia secundo exces sit; quam illis temperien ut radicii cauli Sol calore suo conciliat, ut Luna colorem siC-cata vero in fine terti calidari si1Cca ponimus. Certe abacum acrimoniam quandam sapitistiferum est, mentemque turba dc ζηζαρίαν

inducit, quod non posset fieri, ni vapor quidam calidus opplendo caput feriret. Quare ludunt qui frigidum hoc ponunt, omnia enim caloris symbola gerit.

Is Hispaniola Insula, ut in alijs regionibus

calidioribus circa autumnum seritur, ubi omni ferme anni tempestate frondes, flores, ac ge C mina,

72쪽

mina, producit. Nostrum quoque solum non adspernatur, si modo cura juvetur adsidua Ante veris teporum apud nos, hoc est, circa Idus aut

nonas Aprilis,pro ratione caloris,teri ae non con-

editur, algiosum enim est, Gad primam au tumnitatem vel frigoris inclementiam facCc-

scit quare ab algoribus muniendum probe est. Nobilis tuus C istius Augusto iam Septemblimense fercndum censet, quod semen cXiguum sub terra diutissime lateat antequam in germina abpat Martio alit cre telluri creditum mense demum Augusto florem induat, semenque subinde proserat. Nos vero eXperientia do cuit, abaci semen Aprili mense apud nos terra concreditum felicius multo ac citius fuisse en tum , fertilioresque ac longiores caules, multoque maiora ac pingviora produxisse soli, quam quod Septembii mense terrae mandatum crat. Colligitur ipsa herba Sole existentein 18 I9. o. signo Leonis Semel satum ubi ad maturitatem semen pervencrit, se ipsum suae spontis copiose sciit in multis horti campive locis ad quae sorte ventorum vi delatum fuerit. Se ritur quum Luna crescit, secatur quum minui tur Semen Aquario marti est dicatum caliditatem

73쪽

in .

ditatem piae se ferens non exiguam quam altifer acceptam Hyeme vix adservari poterit nisi in fictilibus capsillis ligneis aut scirpiculis vimi ne textis, idque in penuariis, hypogaeis, aut hypocaustis locisve alijs calidioribus uea ratione in tertium aut quartum annum illaesum consis vari poterit Caesalpinus caulibus etiam scrivult, cuius tamen periculum a filius B se rus Et stetiensis horti autor se fecis e rus reste

Mat pingue ac laetum solum aream pla nam opacam, scduloque pastinatam. glaream timet argillam, nec fabulone delectatur; unde non parvo constat, si interjecto anno quO- labe tiet Dei bubulum ei adiungatur. Sunt qui tenuissimos cineres cribro cretos misceant, sed lente nascitur, ac tardus ius est proventus. Aqua mire delectatur, ac proinde rigatione gaudet apricioribus praesertim diebus quotiens Celestis negatur insulsio. Areolae in quibus sementitia ficturus es sint oblongae, tres circiter pedes latae, ut interm i s

74쪽

sulcis via pateat ab utroq; late ea pervacua solia surculosque runcaturo amputaturove quae alio qui majorum soliorum vires in nutrimentum sui allicerent Digito vel bacillo aliquo terram fode positis in soramen granis decem aut duodecim,quibus in imo S in lumino fimi bubuli pariaticula adponatur. Pauciora grana soramini ne injeceris, ob nimiam enim exilitatem sui sus carentur,ac plane ad internecionem redigerentur. Frigo is, ut monuimus est impatientissimum; ideoque maceriem luto aut lapide ab Septemtrione versus excitabis, ita ut ad meridiem pateat, Solique ostenta sit, quo facilius hyeme teporem aliquem concipiat tum etiam muniminibus ex storeis stramineisue tegminibus con gestis est operiendum.

PRAEPARATI FOLIORVM.

Potexit ergo primo seri patenti campo aut

agro, quum ad altitudinem coliculorum seu asparagorum brassicae excreverit, transferri, ac seorsim plantari areolis praedictis oblongis in latitudine tripedaneis, statuique eo ordine,ut singulae plantula a sese invicena trium aut quatuor

77쪽

pedum intersticio distent, ne dum stirpes succre ve in majora soli sese mutuo contactu laedant, cuius attritu grande incurretur dispendium. clauum vero eo jam usque ingranduerint, ut florum rudimenta prorepere incipiant, statim,

antequam sese flores pandant,omnes CymaS sum

mitatesque abs Cinde cum omnibus lateribus surculis nainoribusque folioli qu alijs internasci solent. Tabacum enim neutiquam florere aut in semen abire debet, sit vires eius conservare in tegras percupias. Adhaec in infimas capi seu caulis parte duo plerunque reperiuntur folia Ba-

fheros Hispanis dicta qua saporis citiam Ta-

iaco adimunt, si commisceanta reliqui . haec igitur simul cum supervacuis amputabis nullumque cum reliquis usum habere patieris fa- poris enim gravi sunt odoris non grati cauli solummodo decem duodecimve plerumque se i ii grandia linques, postquam praedicta minora foliola cum surculis summis rejecti iij infimis

binis recisa prorsitas fuerint. Cumprimis caveto, ne abacum quod in hisce regionibus germanicis, vel Anglia, Galliave, livendi cupias, in florem iri permittac vires enim omnes forendo

Geperirent. Porro

78쪽

Pore praedicta abscissa foliola minora cum surculis forum rudimentis seu calyculis re jectis plane infimis istis maioribus folijs, basche ros dictis' tanquam inutilibus immo nocuis simul contundes expressumque succum in generos,dulci novo musteove vino Hispanico aut malvatico addunt ali cerevisitam Gedanensem)ebullire facies, eumque sedulo despumabis, probeque despumato salis plusculum addes, ita ut aquae marinari salsedinem resipiat plane succus iste anisi deinde de gingiberis minutissimum

pulverem larga manu adsperges, iterumque horae spaci effervere bullireque permittes quiescat hinc ut subsideat crassamentum tum demum quod liquidum remanserit effunde. Hunc succum seu chylarium ita coctum Caldo Hispanis conservabis in vase bene clauso aut turato, ut nihil ab eius virtutibus decedat, usque dum maiora in caule quae reliquisti folia in his enim totius plantae vires tanquam in domicilio hospitantur ad justam maturitatem perVenzrint: quam quum attigerint,quam proxime juXta caulem ea abscindes, d succum praedictum, seu CHo, quem servasti ad ignem ferveficies, ita ut bullitioni proximus sit, non tamen bulliat, bullien-

79쪽

bulliendo enim vis eius in nihilum iret &folia praedicta singulatim isti succo ita caleriti intinges. Quod si molestum nimis sit singula solia

privatim intingere , pannum lancum humi in area patenti aut horreo, aliove loco neutiquam Ventos aut aprico expandes, illique unam seriem foliorum sese quam arctissime contingen-

tium impones isti seriei aliam seriem soliorum demtidem dispositiorum praedicto succo etiam necdum imbutorum superindes, magnoque ad spergilio in manus sumpto,quod succo praedicto h. seu Caldo immerseris, omnia ista folia adsper

gendo madefacies; madefici isque prioribus duabus tertiam de tentae quartam seriem sicque deinceps quintam sextamque foliorum novo

rum impones, singulas series adspergilio seup

t niculo praedicto eodem servato ordine irrorans; ita ut tandem altitudo horum feriatim disposse torum soliorum sesquipedis altitudinem aequet Hinc ita calentia adhuc recenterque adspe fasucco folia pannis alijs laneis integes, ut omnes foliorum ordines seu series calorem servent pristinum a quodammodo fermententur. Sin autem servor iste, seu sermentatio a tegumento pannorum ancorum obtineri non queat, po- D teris

80쪽

teris paninis istis finium imponere equinum, ut hoc pacto calorem excites, quo illa folia sola in adsiduo stent semaento. Ne tamen nimis serveant, in spiciantur cottidie folia usquedum colures it triana ori exit si cti ex oris vi in aliquam indueri yxubedin em iussedinenseque prae se serant . quod pςrcipi pote: it, si soli luci opposio Mat tempus est , ut soli dete

gantur, perimentaque en QVcantura nimio enim fota nigredinem contrahcxciat, quod adustionis corruptio aisque esset indicium hoc autem summopere cavendum cst ne contingat,utpote in quo cardo huius rei versatur maXime. Sic solo ei ferment to abaco praedicia b-lia crassioribus filis sunt transfigenda per do sum crassioremve nervum singulorum soliorum acum adigondo, atque ira loco Mentoso qui dein sed minime aprico aut insolato sunt suspendenda, fervore enim Solis vires eorum evanescexed omnes. biod si vento siccata satis fuerint , fasciculatim conliganda sunt funibus quam arctissime fieri poterit consti ingendo, itiit singuli fasciculi taleri seu rcgalis Hispani cmajoris circumferentiam in circuitu habeant ante omnia satagendo , ut quam arctistinae d

strictissi