Nonnulla de luce dissertatio inauguralis quam in antiquiss. c. r. archigymnasio Patavino ad lauream medicam rite assequendam publicae disquisitioni submittit Josephus Lobenwein Tyrolensis a lana

발행: 1838년

분량: 31페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

ea nee adaucto calore Solito uisi lux ita ter veniet quae praesertim si solaribus adsertur radiis extemplo votis respondet Lux porro, ex eli loro lictui do oxygeuium e puu gens, acidum parat muri alicum luci ait seribenda deeoloratio ex odio eo erulei amrii, sicut ex moria te auri promptus purpurous color madidae cutis, qua eadem statim nigres it admoto, sub luce lautum, iii irate arge ali. Quodsi Phosphorus luci expouitur, Puhu se it dissicilius a ceti dilur et contumacior fit liqualioui. Quot datitur organica pigmetita, qua agetite luce delentur et proximum revera extat tus limonium in linteaminibus insolatu exalbescentibus. Quae viridis elicitur tinetur spiritu os ex soliis fiambuci a cerasi inter viginti quatuor hor:, radia a te sole pallescit omnimode, cui lamen perdiu primus servatur color euphrissa ventibus. latita nota vegeta uis male et per breve Solum empus extra lucem quam adeo sitit, ut culmina una cum novis germinibus illor sum tantum lectat quo radii lueetiles aeceduut . Nec praeter plotidorem diu ruum itides uago labilium partes ex de compositione aquae tum et acidi carbonici aerem emittunt ox3genium.

Agento tantum luce viridis sio dicta materia generatur Prie sile ana. Quantuin stodium non requiritur Persaepe ad dignoseondam vulgatissimam ceteroqui herbam

quae lueis bene si ei diui ius privabatur Adspieii lii ne

asparagum ad normam publicam res eu tem, et alium, quem vix e terra orientem delicatulum palatum exqui ilioris lium anae speciei obseuro tegmino mulctat.

Noscitur eo melius be uesteus uela inlluxus, quum ad

squalorem vertitur auimus, quo riim corpora careere det tueatur cocco, aut strictiori conelavi Custodium uel imo carcereus color proverbio factus e Parto e re sua lux in cena aliorum agotitium natural iam uti

12쪽

electricitatis et magno hismi esse ilicet observavit cel. Morieli in aeum violae eis lucis radiis diutius expositam,

vim actam esse attractivam, qua maguelica evadebat

Neo solus exstat in re doctus vir testis: sunt et alii, qui

xperimentam verum videria ut licet magna quoque nomina dubium movissent. Possent adhuc plurima de luee hie explauari, quaeve radiorum in sexionem, Ppseae ionem tum et deflexionem conceruere ut vel ad alia spectare ut, quibus lux aut sons colorum nosteretur, an caeterum ipsa quidquam notior redderetur sed paucis ut multa capiantur εul Ic et praese litibus in pagellis memoriam se isse Ia cis ope in nostro globo ollimi eum continuo caveri astu uilibrium, in quod terrestria orpora ad legem virium ad sinitatis semper tendunt, adeo ut tali pacto mors ut ita dicam in natura quoque a nouauic abigatur, et ubiae quaedam species excitetur. Verum uim vero est modici nosse, quatenus potis,

omnia quae sunt et fiunt est quoque eruere omnium Tatiouem reciprocam et cuncta liae non solum euustius addunt viro rua mentum, quin necessaria declarari possunt, quia, ε Si caeteris acceptum uum tautum, si objectum sit relatio, de socium creat, in me dico praecipue perniciosum Nilii lotamen mitius impo- nuut et character juvenis studiosi, seliolarum pulvere adlluc adspersi, et angustiae tem p ris, ut, qua Sequeu tu verba circa lucem ad homi uem magis reserantur ejusquo salutis conditionem tum secundam tum minus, quo liberior iude fluat et ille rapeucea lucis ratio, me in die potissima. Accepta duplici lio minis indole ex corpore uti r petetida ex anima altera, discedo quoque Sermo noster, amplectens cousiderationem eorum, quae ex luce

13쪽

corpori et senti et si menti continguut, tum quibus pars

melior determinatur modis eatur ve Inc ἰpiendum ergo a Prima conceptione et resultat ito observationibus iusti tulis prolem elicius sui, iisdem conditio uibus overi ac prosperare, cujus u lit neu ladiusque gestat qua libero sole utitur excludit minoricum labore, qua obscuras late laras sitit puerperiunt exoptatius, quum Ou Omnis relegatur lveis radius lactatus conducit ritius et laetanti et sugenti ubi larore diurno noti orbantur. Servetur modo ulteriori eou-

templationi silius Validior eruitur parvuli compages,

cui uel non de aegatur faustus a pessus firmior redditur inuis in corpusculo textus resistu ut magis carnes, quae grata elastici late dociantur duresca ut convenientius assa, aequilibrium servantia cum caetera mole, adeo ut pra oler normam fleeli non coga utur; forma utiarmaturius capilluli ex arctiori radice res euntes, accedente simul potiori colore laudabilior est tum solidorum tum liquidorum qualitas rationem leuet probam ac propitiam horum qua ulitas, quae utraque Irarmoniae vive ulo iuueta oti nisi in bonum couspirare, test siue m. uiue apta ei sacilis respiratio, cui Deo forma thoracis prava, De iniquum productum tu quilinum impedimentum ponit optatus ih r gressus, firmitate simul jucundus expeditus omnis membri motus, dextera agili lato conspicuus grata nutrili et proba omnis eueris suu otio comite animi nati quam turbata liliaritate arridentsiugula amoenitas ex utietis capitur. Insau Iaetus Provehitur atque oecisus puerascit ho uesta P tu lautia plenus pubescit vigore disii uetus et pudori virtutem, L Holescit vitali igne resertus, magna uituitate

oblectans, socia servida Phaurasia ad magna sae

14쪽

ra sume ens maturescit tandem strenuus severusque vir, omni puncto donatus, prima ex luco apta bona

non autum servans, sed ci Ova simul cumulans Corpore enim gaudet compacto atque robusto, cujus illaeso semper fruitur exeroitio, nullas insidias timetis neque ex sureulis boreae devastante potentia, neque ex madidi Noti putrido adflatu Dei uti benigui lueis radii, ut

neque ex comburente calore aestivo nequo ex crudelitigor hyemali insensum prodeat indurato corpori ueuum , adeo ut quaelibet sere coeli irrati tellurisve commota tempestas nisi prospera innocua saltem res datur Huius eemodi itide felicis curriculi nives eu tu una cum capito vovior et vovisaima advolvitur seus m, augeutium incommodorum simul expers meta, et eadem re reat adhue semper lux laetificatque senem, qui vel sponte missis omnis geueris taediosis curis, tam ea sorti tenetur lucis uno desiderio Senex lunc, amica gravita te venerandus, alacrioribus vivi saeuitatibus amplius no a praestivus, dulei gestorum memoria pascitatur, filiis nepotibus quo exactorum imagines roserens itidem sub lueo, quo vividiores tu horum pectoribus insculpereatur datae leones. Nec datur nostrum, qui ignoraret, quanta aviditato radium petat solarem tardo pede incedetis lapsa vetustas, radiorum solum tamquam alueum vi, tale excipiens, et quantum paria fastidium annorum serio consecto corno imo vel ex ea uero leotia aut vir bne brevior nox, licet ex iisdem longio exaetus dies, liquorum membra prae calore combusserit et prae op ta eo itus relaxaverit. Idem uel innatus amor noudeserit nec abeuntem ex hae vita Et quod delaticlis

praestaudum censeat extremum simul ac sancium os cium viventes, est saces adpo uere ardeates ac lucentes.

cujus pii moris prisca jam aetas laudabile admoduae

15쪽

exemplum latuit, unde et nuperrimi aevitietis plenus

poeta auavissimo cecinit veritatem couceu tu . Rap anili finite una favilla a solis

Quoniam rei duplex sapies , vertatur modo agitia. Qua ut non deploratur calamitas tum in mateiculis tum in pusionibus, quibus vel ex dura, cessitate, vel ex pravo adsumpto more lucis nec radius aut aetem per- rarus adsulget tantur enim praesertim in capacioribus urbibus habitationes, quas potius a rectius sepulera dioeres tu his cogitur praeguaus euiti, qua ali uu-

de eotiti sua luee o occupationem εuam operosam imo inscia gaudebat. Vel idem proprio ut a spontanea deliberatio ae sit, quum seleetior inter homines umerus aedisi ei a caeteroqui apte fabricata, eo everta ut, ut alio superstruet artificio sedulitate maxima caverupossint, ne solis Iucisve radius emerarius vetita Pu sata ruitia trans odiatur. Nam inter virtutes summas censetur, ut elevatio humanus ordo delicatiori ac morbidiori gaudeat pelle, iam et candido fulgeat colore: et nisi nivea mamma, prae albedine pallida gena, pares Illa in similesve digiti, displieet ex lege coniux maia to, qui mox audatur clementissimus, ubi in minimo

horum errore repudium uo tentat. Tanta mi Vatiarumae uocentiam simul nugarum captatio, quae, quod sano

eo magis doleudum, ab iis ipsi, aut perfida libidin6 u

eri aut alio animo perversorio velut vatibus, quibus tu turae sacra cura tum ex artis titulo, tum ori Porie a ponsione, tum ex vulgi fiducia conanittitur il iri

16쪽

ejusmodi matribus ac nalis fibra elasticitas inter pia vota manet veliquorum solidorum firmitas a Lex ex seu stiri eis papillis guens serosus et insulsus magis minliori caret constituetitu et depravatum si inge itur alimentum ita orpusculum iam alioquin probae digestionis incapax. Non optatus tune ciborum appel lus ita matre, quae mala torquetur adsimilatione proditur inde I sera nutritio intumescentiis, resolutionil iis in ulneris incommodis caeterisque sodalibus ea-cli xus. Eadem iuiali domin linteatur et isti ocenti proli sors, cui iis extubet idele testimonium evolutio retarda ta dolostibus, aegritudinibus ejulatu vagituque reserta. Adaeuto iam mensium numero titubant iusto plus aelongius pedra tum incedentes tum erecti quilibet xodior at laetus vel praeter dolorem echimosim gignit, quae contumax discutienda; ubi liumi parvulus corruit, disti eulier admodum erigi fur eius saecida corporis γles, quae inertiae semper notatur peceato Mille inde puerum, totidemque juvenem vexant mala, quae eo somnum me vigiliam gratam unquam ad mill ut, quia modo urget rigoris vel tantillum, modo caloris qui Gquam excedens angit quatilitas. Ne dicam de tempestato si uistra, quae et duriorem martis mitiis trum adficeret; suffieii, ut guttula hine inde ex nubibus procidant, vel aura tantisper minus amica vacuas Perme et proximae atmosphera regio aes, jam salis et ultra erit, ut quamlibet corporis partem sua seriat molestia. Cutis, quia mollio ae laxior, vel minima data occasione impetuos sere sudor madet prorumpente, et stringitur corrugata iterum, dum idem caloris adpulsus cessat: qualis rheumatum ube irima lite sons quot extudo dolores articulares P et qua ut hujus generis caterva

17쪽

taedio et fastidio plenum. Accedit nunc, ut brevibus xposita hicis ratiotio ad corpus organicum animal , et similis sermo fiat ire aojusdem influxum iacto mitiis partem meliorem. Eluido argumento opus non erit longiori vel ae curatiori, ut quis da momento sibi persuadeat, quod ludis radii exseruut tu singulas potiores saeuitates. Exhilarat lucis fulgor animum, qui eodem vel pros porrime, ut ita dicam, nutritur, uovum semper rol ut ex iu-

de capiens opprimunt illum ipsum leti Drae animum, alvi sese ipsis obscuriorem recidunt, praecludentes vel omnem aditum adeundem tristitiae vel mari circumdatum s mul et immersum Oblo ei aut splendidi solis radii voluntatem altive determina ut, ut activa prodatur; qua eadem segni sal otio torpet, quum nullus sἰt rebus color. - Qua ut tinti laudatur vivacitas tum iueognoscendo tum iu sentie udo lavente sereno Jove quantus non accusatur pariter languor contrario eodem Quum veri sui, dom tilo majus emeritur spatium lucida dies suauissimus elicitur concentus ex validis tutictemporis petustulis per aera es serentis gregis imoneo quem latet et inferiorem vegetabilium naturam tuu csimul experge fieri, quae novam luduens taciem et potioris io mitiis exeliat phantasiam similitor ex majori lucis copia promptiorem aptioremquc laetam. Quin audaci utar verbo quum iti caetera natura vita hujus, ut ita di eam, rudimenta move utur, elati DP re Novatur lio mo cunetis optatius se uens douis Ozum quo exercibilis, quibus domitius insignitur tutor caetura, quae eo

stant viva venustaque terrestria. -

18쪽

Ρraemissis his de generalibus observatio uibus sitigatus consideretur animus. Et revera qui alpium ineolunt iuga altioresve regiones, ubi uel liberio a diu sorco u editur accossus ejusmodi praediti sunt alae ita te ingenii, lum sagacitate animi, ut si proverbio uilibet pateatit a natura tanta immittitur ipsis dexteritas in omnis gene is exsecutione, ut miraculi ad instare rum admira da vemaut opera quaequmque tales homines animo pervolvunt, excogitant, proponunt atque amplectuntur, uotiuis firmitatis, perspicuitatis certaeque veritatis exornantur nola, quia ab eorum abest eo siliis ut plurimum uocens levitas, imo e contra prola

diu poniti usque pensitant omnia; nec indulge ut essraetii imaginationi, unde pliantasmata suguntur; pha lasia enim me uti gubernatur potestate valida. - Quam mi, Sera eorum ex opposita sors, qui humilibus vinei utitur locis, coleutes serarum ad instar abaeonditas motitium depressas, et circum circa elevatis, vel prae densissima fulva adhuc obseurioribus, jugis obsitas valles, ubi s lis radius nonnisi aegerrime petietrat et interdum Τur pe orium laudatve ipsis potissimum, et ubi semel ventri satissocer aut incuriosi tum geuilo res prolium, tum nati parentum, nullam sero aliam noscunt nec voluptatem ue nee essitatem, praeter oculos, radiorum sal- gentium insuetos, aret ius laudere et inerte corpo iapondus super tralum stramis eum vel similo extendere. Ubi interrogautur, tardum et insulsum emittunt responsum ubi quid ipsis contingit adeo se gerunt, ut idem ipsum sero sentire Ideantu vel ex nato vel ex defuncto consanguineo proximo, aut ex domo vel iu-eendio devastata vel e rudibus nova congesta saxis. Et ne remota adeo peterentur exempla proxima tenea tu potius ad lubitum miranda. A uo inter nosmet

19쪽

ipsos feliciori prosperare videmus ingenio, qui orientusole clivi nitit et sugente sodem placido indulgetit

somno lyerspi eae in firmiorque celebratur horum animus, rectior intellectus, alio mens ue titubaui, ubi

ardua ipsis obvia fiunt nec pusilli ab luce plo quodam

retrogrediuntur. Conspicias alia ex parte, quos vagos uox autum coucedit, diei lucem tamquam Dieti sum

hostem vitantes: lii inoptiis ut plurimum gaude ut iit ita meliora tutelligendi impares in leviori quoque negotio

disse ultates agnoscunt non superandas, quia tibi us Ore leuebris eorum acrior sensus et ubi quid agunt, nonnisi in eoeti atque timidi vix ultra uitium plerumque male positum, procedunt. Quodsi deprava las auperversas naturale quaeris simplices aut mi lium atii dotes, has certo in vetii es tu miserentis, qui euigna solis luce privantur. Quin revela notitiis in umbris clausisque latebris habitare solet inde eota superstilio, tu salis rerum cousideratio absurda Dotionum coticeptio, inepta saetorum pensi latio ridiculosusve misti is mus. Ast tot bonorum simul a malorum ex luce modo demalorum enumerationem utercipere ciuis posset, objiciens haec cuncta ex aeris calarissio iactionis Otius, tum plurium et Un cognitorum concurra 'E-

Petenda.

Responsum hule promptum atque congruum sequenserit: Minime negatur dictorum influxus imo quia res pertrita, sere omni iti auctorum pagina invenienda, uoure pelotur amplius hicco locorum. Vilium vero exstat

geuerale, quod in ira cum dis laudatis potetit iis quilibet

his incumbat solis, immemor o vulgatissinii lucis phaenomeni Neque Liseo dietum aut contentum esto lucem Edde unam, unde omnia peti de aut Fui potius coussu -

20쪽

xus initum harmoniens centrum omnis boni praed eandus; sed quia desectus adest in consideratione reiarum animus vertatur ad unionem, cui pariter et ego, reli a tamquam cog tilla uppouens, et propterea lucem uuam considerans, ad laboro.

Verum nos in aevo degimus, cui per tot excellentium virorum ingenia diserimen rerum simplicium innotuit De ignis inter cruatuor elementa de Duo uobis

dieitur. Licet simplicia haec quoad primam itidolem hominis mentem penitus sugiant, utpote tuae uoc certa induuntur metienda forma uecta ala capi possunt mensura, eo pou deris subjieiuntur censo attam e stricto numerorum ea leuio adliga ruat lucem Ereton, lnygons, Brewster, Herschi, Neu manu, Arago, Biot Mei suer Badeu-Po eli, cum summis Airy, Cauch et Fresti et, sicut seorsim calorem iidem modo laudati, tum Scheolo, Delaroelie, elou e num sord, Forbes, potioribus Melasti e et ourior eum prino po Mello uio,

italae terrae novo decore. Hi ergo demoustraria ut, imo

numeris, aliud Quid esse lucem, et aliud Quid calo rem Quid ipsum oti cognoscunt nec tanti viri, sed idem no esse saetis irrefutabilibus probarunt atque probant. - Dubium de his moventi ai et via ad memoratorum scripta et ad caeteram physicam vel vulgarem eruditionem Ast rei penitus non iucuri sus experime ut uni faciat e g. in educanda planta; admoveat liuio aeris calorisve plenam do sim demto solo lucis fulgor , tam ou uuii qua in eandem habebit, quam lux ovet deerit umoram solidorumque ratio convoci leus, des derabitur qualitas, desidio eo lor, o nulla solita observabitur pisulae vi 1lus. - Est porro aucupibus mos, ut sti tigilla alias lusi illices aves oeulis serro cando ut orbe ut veris tempore demitur miserculis lux externa, tibi

SEARCH

MENU NAVIGATION