Nonnulla de luce dissertatio inauguralis quam in antiquiss. c. r. archigymnasio Patavino ad lauream medicam rite assequendam publicae disquisitioni submittit Josephus Lobenwein Tyrolensis a lana

발행: 1838년

분량: 31페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

in obseuro reponuntur angulo; nucoditur aer, datur calor, ne ulla solitos e pectore mittit cine eulus a ventante autumno coecis ouatur lucis radius, tum protinus et quod probo notandum extra tempus a natura

iudieiuna quia autumnus instat plenas extollunt voces tune turgida pectuscula vel ad provectam Sque lite-mem, qua pariter contraria anni aetato exuvias tandem

deponunt.

Hoe est aptum nec utiquam uesandum. Prudenti haec sul Iicient rei nouauaro vel impari cuncta, quae adime dici possent, inutilia Ilinc super- sua quaelibet ulterior sermo tu alio, quia e augustiae

accedunt tomporis et objoelum medicum.

Datis modo generalibus quibusdam ciste lucis influxum iu uuiversam uaturam habito praecipuo respectu ad hominem, seque ut ut uno acua, quae medicum praticum se ire decet non solum, qui necessario oportet, quo felicior cedere atque laudari possit ejus ther,

peusis Neo novissimus tracto argum culum, quippe quod a supremis jam medicinae pallibus optime digestum: he nostro aevo est mos, Iudem inter diaetetica projicera, o quoniam tu me di amicium synops non occurrit, memoria ex ossi ei mandanda, licet vulgatissimam penitus ignorare, propterea ut ipse exerco a mi uim ut do eoam, hoc elegi objectum. Verum enim vero tu immensae naturae umero ual lus ost, ex quo medietis oeulatus tum commodum tum incommodum derivare nequeat lux proiade utpote no-lissima ac re quo utissima ejusdem quoque erit, unde medicus vir et beniguum et minus puto t. - aouia in ulterius eo bene si eo utior laudatur medicus, quo rv. dentiori utitue rerum omnium moderamine, si sui, ubi laus tum desiderabit eve ut iam, ut e lacia exstet Pr

22쪽

dens sagaxque moderator edoctus experientia non minus quam ratione.

Rem prosequens ponam in tium in prineipio hominis ipso. In plantis observatur laeen ditas et conceptio uberrima tenetito die imprimis fovente vel direct s lis fulgore. Itistitie tu aguntur animalia ut plurimatio nisi splendente luco coitum admiraudam et laudabile admodum mysterium celebrare imo domestica adest columba, quae ad aetum lautum immediatos po-1iu, diligit solis radios; qui expertum est, noctua ipsas, et quae similia, lunae pares lumina potissimum seu ad eundem finem. Maeo sititit et suti quotidie tum ei cum circa nos, eo latent sinceros observatores minime ergo abhorrebit, ubi et homini ad esse tum elebe ximorum virorum issot Venet aliorumque statuetur faustius ad otium momentum vel dies ipsa lara vel saltem oriens. - Quod matri inde praegnanti apertus conveniat dies, iam is superioribus, tibi saeta ipsa na

rabatitur, expositum est; hi ue quoniam arctissimo amelius D ita dicam, est adhue commercium intersae tume getae tricem vel sponte fluet, matre nonnisi libera sub luce versa ut inclusam prolem faustum capturam exor dium tum et aptatum tuerementum. Quum ex unico cum matre nexu pusio nativitato tollitur, est ratio, cur pusillum etis minima tantum luce fruatur nam antehae mediate tantum lucidas diei benigno influxu gaudebati Quin partus labor ipse ex iustinet do e et, et mal, tutio temporis sortiorem lucem vitandam esses: quibus ore nunquam dictum sit, yam turientem Iuce omnimodo ripandam. Quo uiam h in tuter entia pertinet, quibus vel maxima parte uti sole versandum, tutelle et haud disseilo erit et recens nunc nato ex minima ab iuitio ueo crescente dierum

23쪽

numero ada qua tam quoque fulgentium radiorum qua uti talem concedendam. Neque hae tu redux dabitur stri cta, cui tempus, i dies, hebdomadas, vel mense div si1m, obtemperabit: sagaci tantum atque prudenti observatori coulingit capacitatem leuerorum adliue oculorum nosso a metiri proinde, quantum serre possint lucis. Non ergo ex cathedra discendum, sed stupera experientia disciplina tum et ingenuo rei amore vel citra ul- Iam rast conceptam piatonem capiendum , quomodo tenellus homo sensim sensim quo solis adsuefaciendus luci adeo ut nullum exinde redundet damnum ut plurimum irreparabile praecipua quum epilos serit. Aeeedit porro in admittenda luee non latilum mocat exoche dicatum organum exclusis respiciendum, imo ad totum corpusculum, singuliam sensum et quotquot dantur organoruin vel constitue ultum systemata

sedulitate proba animus vertendus. Ostendebatur enim superius qualis et quantus habendus sit chemietis Iu eisi ulluxus tum a corpora organi a tum in an organica nec quem latet, quatili sit solis radius in roboranda etile, corrigenda humorum cras et solidorum firmitate.

Ex usque hae telis et aliis Pitysiologicis patet lucem potissimum agere in probam justamque glandularum tum te pati imprimis volutionem qui hujus stati ut

teriorem quaerunt rationem, adspiciant varium , quo δConstituitur, temperamentum ineolis regionum , solis actio ui lucillae vel maximae expositarum; nau ut Pe- Tam in per serutando a comparati do videbit ut tu uepracter alia, qua colla horani, calorem empe, aurem,clectricitatem et ea olera lueo potiores leuere Pari S

Valeat itide consideratio, quod, quibus lux omni u demitur, humorum primo subiae aut resolutioni vel pessima cum boleopoesi comite adsutit ex in Placi cae-

24쪽

eefibus subterraneis vel alioquin obseuri detentorum.

Quam squallida foetida a pallentia nascuntur indornatat

Iam iterum ulterius, quam acet legressus sum; ast quoniam leges strictas hi statuendas negavi, prudentiliae pervolvenda tantum propono, quo melius tanta itire erudiretur Ubi diei amor et studio insana pumrascero incipit pleno gaudeat et immediato solis radio

nec adeo itis usa tunc condemnabitur amplius tenerior aetas, utpote quae vel ex lege uatorum dimidium, merum necare legita eo te aditurque Firmetur paria ter adolescentuli compages , ut lucis ad iustae clarus evolvatur et eius intellectus rectaque meus, ne in tau-

tum humana diga italis dedecus esseaeti phati lasiae titismis indulgens, vel imbecillus sutilibus potius gaudens,

transgresso probo tramite aetati propriam vivacitatem in temerariam petulantiam verteret, aut marcido cum stupore muis sensus commutaret. - Ε revera inter

juvenes tot nou darentur vagi phantastio ne misera udi obscuri 3stiei, ubi ad uaturae vehementem vocem procul ex clausis umbris aliisque tenebri eos a muralibus Iatebris libera sub luce educare utur ae edocere tu P. Hauriat item vir ex diei reere ante candore, uti de codipori animoquo semper novum ac vigeus addere ro

bur ad suseipienda et perficienda vera virilia, ut plurimum ardua dulcis pariter sit prompta ex luee reso-eillatio tum iacultatibus omati eis relaxatis, tum desalbgatae potioris mentis potestati. Ubi tuterdum tranquillas esse potest vel gravioribus curis aeuus adultus homo libera obambulet sub luce, et suavior tunc a pie hujus de modi libertatis ueunditas. - Et cui ou titigit ausis confici, plurim uti videmus adfluere solamen ex viva luce; hiti quaera senex fulgidos solis r

25쪽

dios, exponat sese iisdem, quo melius vitae, amoeni lato adliue eapienda, fruatur. Satius ut ergo homo constipiatur, formetur, evolvatur, crescat, soreat et maturescat, tum ut ad benignae naturae normam suis imbuatur viribus lacullatii, usque, coutinua semper gaudeat lupo, pro diversis vitae phasibus moderata hasteriore proinde lex quae universa

lis dari posset circa physiologi eum ludis usum iustu-

xumque

Sed quoniam homo aegritudine tactus quam maxime oecariat, ob praecipuum iti sua re suem oportet medicum virum eo magis lueis rationem nosse ad homiciem patientem Constat otii quoti liana experientia, decumbentibus sere omnibus perutilem ac salubremesso modiuum lueis vel solaris adgressi : imo et quibus oculi morbos irritati, lux qua ad hos tantum demitur, admissa, quatenus fieri potest, ad reliquum omganismum Rationi oti venies Experientiam dictam nemiui nou patebit, qui superius exacta vel fugaci por- pendet attonitono. Quin et re estivales est oti vix aliquid optatius magisve propitium ludo erit amica, quippe qua

animus imprimis exhilaratur, tum et orgauiam systemata a organa singula ad eorum munia rite perficie uda apla tu T.

I cotis ideranda lucis relatione ad aegrotos uulla sanctior dari potest norma, quam si dictus iusti actua; al, hoe ut plurimum pendeat, utrum majori vel tuor luminis copia morbo eorreptus gaudeat. Ne P r acri insuper ire lueem me diei cura in collo acido patientis eo Lulo, legem sibi depromens tum ex morbi

serina, tam ex adpetentia naturali aegri habita continuo respectu ad aetatem et eo usu eluditiem in lautuluso vim Deilius irritabitur Iuce, sie ut et delicatula matro-

26쪽

26na commola eiusdem mitius patiens erit, quum e coutra eust leus baiulus sere omni sub conditione extra vivam lucem notitiis peius sese haberet. Exponebatur superius potissimum esse lueis insu-xum in vegetatiouem tum cutis tum glandularum valebit proinde eadem lux morbos quoque horum syste matum modificato ac corrigere. Sic tibi providebat sagax medicus, ut immediati solis radii te ueriorem lan gant cutem, sirmior Em have eruet prodori praecipue radiorum libera exceptio, ubi de cieatricibus rite eoa- solidandis ira etabitur. Quod si rigidius occurret corium, mollius evadet demi Iuce Pariter me deberis et glan dularum uiliis selici coronaberis successu, acrosul la horantibus praeter convenientia alia remedia immedi tum solem praecipietis Imprimis valet ejusmodi parvulis aestiva solis lux defendatur caput ad praecavendum insolatum et tegmina omni spolietur caeterum corinspusculum, miraberis laudem Ohstupescens benignae Iue is essectum.

Qui hemicum lucis influxum noverit, intelliget

quoque eius momentum tu moderanda humorum cra- si et Evera experti viri do eat, seorbutum incassum

tractari imo pollentissim a medieaminibus sub tenebrarum dominio quod idem de reliquis sentiendum c obexiis. Noxit ludis relationem ad morbos medicinae summum ultimumque decus a sutida metitum m ippocrates Maguus mouet enim ubi de oeulorum ad etibus agens exinde praeuotiones deducit: ravum enctin morbis signum lumen refugere Idem sagax ob-

27쪽

servator de pleuritide et peripneumonia aptioris mos Oxhibens, dicit μιν utenti ex leti ritide et Permneumonia febres habent interdiu leves do nocte Drtiores Q. Nobismet ipsis experiri alque videre fas, doloresost eo opus ex lue euauescere sere sub luci ita die exa sperari vero te uenti hus tenet ris, praecipue exaclo meson elio uti de discrime quoque alius petitur inierdidium malum et molestiam ex rheumate. Multa adhuc

Superesse ut, quae ex variis institutis hservationibus ille rape uti eis liue enumerari possent, et ad curam simul corporis laboraulis riserrentur vita vero susior evaderem Iougiorque narrator, et quidem tu re versalo superfluus, relii tuo inutilis pauca latitum addam ei rea

Itomiti s partem meliorem praeter urinam sese a Betilem.

Lucem mirae admodum esse potestatis tum in alia- eium quemlibet, tum in aeteras animae humanae passiones, lacla ipsa docent. Ubi mauiae sutore correptum tractandum suscipIes, absque es; iterato esse et vel totum modicaminum numerum exhauries, nisi prudeus exstiteris ludis imprimis ni oderator; hae enim sola praeclusa valet paroxysmum Daugere lum et rariorem reddere Metaucholicum sit ex pathemate, in quo immergitur, excitabis praecipue lueis admisso vix aetorii fluxu quo uno patiens ex fixa distrahitur idea Fa tui tale la horanti qui tibi oecurret, Omnem operam dare praecipies, ut tetram fugat obseuritatem; hae enim

28쪽

normitatem ejusmodi confirmare, augere tum et in- eurabilem efficere valet. Si de lectetida contuma tori voluntate agitur, ne verborum subtilissima dise plina nee verberum durissimus vigor tantum pollent, quam lucis p Avatio in continuatis enim leti ebris mansuescit diri latronis immatiis crudelitas Eoo probo noverunt perspicaces egislatores, qui obstinatis delinquentibus lueem demero jubeat. Verum, ubi de animo vel educando vel eorrigendo traetatur, vastissima aperitur area aeuratioris studii et ca lucem, hujus indolem influxumqαε Mihi autem vires modo des eiu ut ulterius rem pro dignitate sua per seque udi, et, ut quondam argumento satisfacere possem, milii minime adulor desiderio leneor maximo ac intimo, ut, cujus ego impar, validius aliud ingenium expleat, quo jucundiori exornaretur humauum genus de cor a maloia laetificaretur beneficio ego pro viribus et in posterum usque ad ultimum spiritum adlaborabo.

29쪽

1. Quid lux revera sit, latet adhuc, et sors in perpetuum latebit. a. Datur lucis relatio ad caeterum organismum praeter ad oculos. 3. edicus qui in curandis aegris lucis influxum non respicit, deficit sua in arte. 4. In reconvalescentia supremum remedium lucis adgressus. 5. Radiis solaribus Iiberis corpus exponere nudum inter valida medicamina censendum. 6. In coercendo animo eslaeni summum reme dium lucis privatio. . Tristibus afflictisqua animis lux potissimum a polentissimum solamen. 8. Difficillimum judicatu, utrum sol benignior Iuce aut calore suo γ9. Nec saccharum ne aqua destillata sunt indisserentia, uti proverbium docet. Io. Febres intermittentes complicatae nunquamanti pyreticis adgrediendae, nisi abacta prius complicatione. at Dolor est benefici uin naturae. Ia Docimasiae circa neonatorum mortem POntaneam vel minus innumerae qui em invenlao

sunt methodi tamen nulla insallibilis.

30쪽

est momenti.

15 Qui viret in soliis, venit ab radicibus humor

Sic patrum in natos heunt cum semino morbi. Ovid. 16 duum, in vaccinatis ad normam variolavera observata suerit, revaccinatio haud spernenda. 17. Ab educatione perversa pendet utique modiborum legio. 13. Aetatis mutatio morbos adfert et tollit. 1 f. Aetati cuique commoda pariter ac iuc Om. mota non desunt. Io Circumstantiae morbum sanabilem saepe insanabilem reddunt. I. Non solum doses, verum ipsa remedia secundum aetatem aegri modificentur oportet. a. Medio prudentis atque humani est, at ram ut primariam sanitatis piscem juvare, minime vero ipsi normas praescribere, ex sementephantasia depromptas. a3. Satietas post perpessam famem nocentis

sima

a Nuatenus morbi indoles vera non innotescit, inchoetur curatio auxiliis communibus.

SEARCH

MENU NAVIGATION