De Cognitu difficilibus In Praxi ex libris Avenzoaris per sententias dilucidatas

41쪽

solut O Conciliatio. Nota. in Praxi. Glutio . Dubitatio de san guinis missione ..s luti

so Sententiae dilucidatae

ueri oportetὸ deinde secunda-tertia die humores sunt magis parati euacuationi, q am primo. Time enim ὰ natura conia sergente , quasi irritata decret ante movevtur. Neque tamen lippientibus longum ieiunium neces 4rium est, ne pituita tenuior atque acrior fiat ; sed secundo die dari

debet id quod leuissimum videri potest, ex his quae pi

tuitam faciunt crassiorem, qualia sunt oua sorbilia, & quantum inflammationi detrahitur, tantum adijci ci-Not Curia potu bis poterit, nil ait potui praeter aquam, curaessirmet Celsus 'i itatio de hi, lora citratori pituita alba,& mollis esse incipit, lacrymaeque miscentur, aut, si simul hae utrumque oculuiminuaserunt, potest: est e breuior an quia maior co a tune pitu:-tae euacuatur,s vi aciliores,patentioresqueξ cursi graues dolores sunt,commodius et O.die, si tamen resurget, etiaprimo, sanguis est mittendus Θan,quando agendum indicatur a praesente iudicante tunc urgente,Nerum, magis Vrge t.

Dubitatio de die scuudo die, qu-primo, vi plurimum, ideo commeaeius se- μ'e' ... canda uena, cur magis urget secundo die ' an sanguis inmotis magis est, ' magis tentat oculum, eadem ratione aluus duceuda secundo in tertio die, num tunc revulsio utilior sit,at modimur Remedia de- cai inflammatio neutrum iniis auxilium desiderat , fati ueiub br' quiete, , ab Illinentia, de modica inflammatio nou ect aequale indicans sectionem uenae*ed requiritur uehemenT, , Cur Dubihai 76 ρε προι νή , oculo lippienti interdiu collyrium papaueriS,mirrhae, foliorum rosis, cictim, acalice, gum- solutioi mi;noctu vero quo commodior quies veniat,non aliena

est super imponere candidit panis interiorem: partem ex vino subactam ξ nam dc pituitam reprimit & siquid

lacrymae praecessit, absQrbet, & oculum glutinare non . patitur, quoniam. uero noctμ. magis; ingrauescit Bnitudo , fluxuspituitae deo reprimens,doriueus, stabsumcν validiua adminiurat corc ore

42쪽

ex lib. I. traci . 8. cap. II.

Te pustulis, s Apostematibin oculorum.

CVr pustulae,& parua Apostemata,qus oculis acci dunt, pro maiori parte rubea existunt , atque in cornea ad albedinem tendunt λχILVCIDATIO XXX LMn reliquae tun irae , adnata coniunctiva, uea Muribus venulis abundant, cornea vero , quae ad foramen ragoidi pectat, nustis uenis decorata est,nespeciei uisibilis ingressuis impediat, lendoris,st luminis, sed lucida, trans arti,

diapbana cernitur; puffulae albae confluuntur abbumor albo, pituitoso,atque a priuationes inis, se utri quebilis Nin tus exi stens prohibet extraneum, & debet esse denudatum a natura recepti. 3. de anima.

SENTENTI A XXXII.

De Variiolis , constrictionet dilatatione pupita, eclion e venae,

bis affectibus curandis Auenta iubet, si cor- est robustum, extrahi sanguinem in maxima quantitate avena basilica &si debile,& templi S non temperatum, minui a celatica in modica quantitate Θ Cur nen in modica quantitate a basilica, di cur aut: purgationem probat uenam secari'

;i De pustulis adostematibus oculorum.

32. De variolis,eo-1frictione & dilatatione pupillae. Dubitatio trne vena basilica. Et cephalica. Cur & quando vena secunda, vel purgans exhobendum. Lub: tatio 2.

43쪽

Sententiae dilucidatae

AB robur uirium praeseηs, futurum est permittens ma

solaticii et se vena ς'piam,s Ag m mmmae ubertatis in toto,seeanda,la ante oritur indicatio euacuandi maximam copiam, ubi

Suth agendum indieatu r ὰ seu Uflent anguine in toto, et praecipueta: oirea be ar, quare basilica, quae hepar respicit, ω totum unia

uersum euacuat, primo tundenda uero non luxuriet in toti, solum modo a sectam partem expendere debemus, o sanguianem in ilia is utem, quare bauritur indicatio, euacuandi Cur u eephisie, modicam quavittat m, ela coalica, quaesanguinem ab Ociui,

solutio . . ducit. a sanguinis euacuatione tunc exorditur, dum comparat

Secundae dubitatio . . μ' in is r

nis solutio. indicantia tuterje, ν magiS urgenti Iucurrit , quanao enim

zi:h. 'E,6 est agendum a praesenti urgenti iudicatur, magis quam alte- Udo,,Eheu ha rtam, dum estism temporeplurima uigent indicantia, et omni- quo indicatur. satisfacere tunc inpossibile , in uariolis autem, Guae tant

pussu exortae poti Ῥmum in cutaneis partibus , ab ebullienuCustri hi, s heu - Τ'ivsi ' i' prima formatione ritus ,sanguis urget

detrahendu,. magis, quam succus alienus a natur anguinis , indicans purgatione, 'imo extrAEbedus erisanguis, quam medicamentum

purgans exhibendu, fed de bis fatis seum longum fermone habuimus tu libro de malignis, atque in bomitore: σ is mor

bis puerorum. .

De aqua dessensu ad oculum, de ab ata visio S, desectione vena, ubi, squando. CVR dicit Auent an descensu aqueo ad oculum, si1 viristuSfiteris sortis, & tempus , dcaetra conueniens

44쪽

extiterit, exordienda est cura a phlebotomia ,& postea purgatio ex hyera picra,colocyntide, Alo feniculo, &

minlae subsequi debet EDILI cIDATIO XoIIL

Comparat inters iudicos sanguinen -indicans

in o o solutio an primo cameutum purgans, cω mimque uigeat, urgeutius tame erat de purgantibus an

maximum mitium insanguine principale, ω impediens, ne recte moliretur 'urgatio,ideo praemittit euacuatione se Muinis; mistus enim fortis es permittens, nodi indicans, pariter anni tempussignat mirtutem validam, vel inualidam ratio PormixtςΠ ne Aeris, temporis anni,aetas eadem mani Usat, atqtie id ecum Hipparatuit in acutis, si morbus magnu fuerit cum virium robore, & aetate florente vena secanda , a ectio 'eu descensus aquae, quae prouentum habuit ab humore frigia do, aquoso purgationem expetente potius, quam sanguioli midieans venae semissionem, nisi per accidens concomitanter tanquam cum Giψος ne qua non,deinde mirtus fortis, tempus anm mernale, aetas florens , necessario nobis common Irant imus humani corpus magnam siectionem in copiam in sanguirae πο- Magnitudo tripleae centem immediate, uelprincipaliter uel adiu antem immediatam, fg principalem, magnitudine propriae essentiae, vel praestantia partis, vel cachoeti a ; his igitur de causis baee materia C birurgicaprsseruatoria humorem sanguineum imme . . diate ropicleos userpatur sanguis primo per uenam fecia i dic t. Neducitur a toto, ut tum rates , ω uapores reueliantur , yri concitantur a massa sanguinea, principali, o coadiuuante im Quando praemio mediatum causam aquae uero ista tria non diu runt eootius dii 'eathocbimia in urnis excesset, medicamenta soluentia, s ua

45쪽

Sententiae dilucidatae

femper quidem animaduerteuda urgentia,iudicantia, , quia Olida misisamenta soluentis,sthumores exagitant, vias suidas expetunt, se paratas, sunt primo remouenda impedimenta, quae sarimnis praestolia sui secere.

De Ra's sc. De iure pulli.

33 Derapis de iu- tectimomo Auentar.apae elixae in iure pulli non . ς pq modicam proprietatem habent oculis,& descensui aquae ad oculum P

Dealim .si de AV,ut inquit Galenu csido de alimentorum facti batilos sol hio uti;j, o qua incoctae rapae succum mediocri crastiorem diuidium. in corpus distribuunt, & nulla plantarum congenerum minus nutrit, adeo,ut excrementaba quibusfumositatesposis fot eleuari , pauci ma generet, immo attemperet, coerceat uapores , sed potissmum diureitca humores ab oculis pertirinam retustant, V rgant, Monysia quiasuccum aquosum, ferum producunt , sed quia partium tenuitate secum eos Uebunt: praeterea sua tenues aes humidae cum modica

quei an ignei q. f. yearia: uti te craei accommouatae rudentur , qvi a non nustis aquei ratione bu morti m a priectiminio cli untur, ab alijs

uero merito se irituum, , caloris ignei appetuntura tertio abesita.du ' alijspropter j atuor tunicas frigidas, et siccas frigidi uocau-D ee J rijs tu ex his omnibus commixti mediocriter . et temperati ira pas

menti

46쪽

meni Aut, alij firmioris ualentioris, by firmi, ' uaisn-tis, secundo pariter imbecillimi infirmissimi, alij imbe) ης cistiores,et infirmiores,alij tertio 3 infirmissimus. est omne olus , &quici id in cauliculo nascitur, qualis est cucurbita, & cucumis , & capparis, omnia poma, Oleae, cocleae, itemque conchilia. Ex oleribus valentior rapa, napique & omnes bulbi, in quibus cepam, allium Radice . que enumero,quam pastinaca,vel quae specialiter radiacula appellatur: item firmior brasica & beta,& porrumi quam cucurbita, vel asparagu , at ex fructibus surculorum valentiores vuη, ficus, nuces, palmussaei qum qu npoma proprie nominantur , inter carnes valentissimaς CEI lib. . cap 37- suilla, Bubula epori na,ceruina, nedia uitulina, Ddma, infirma agnina , inter . ues firmissima AFerina, thina, palumbiam, media perdicis Attaginae,t raeorum inter .

ex libro primo capit. 2 P.,

Se morbosa constrictione pupilias modo,

parandi extracta. I R Mueneo. apponit meditamensum elixum in duplici mase extructum poctea per manicam Hipp. δ chlatorium, se denuo exsiccat

colaturum istamin ista titur adremouendam emuri Hone morbosam pupilia Extractum talbs Recipe violaru, bulos ., au.Vnc. I.'ru nex aris aracm. iij. aquae pluuialis q. s acerata qumur in duplici asi,donec aqua, lorem mutaui:rit, & praedictae res ad formam pastae

47쪽

Sententiae dilucidatae

deuenerint, postea extrahatur, & tundatur sortiter, di in panno lineo denso,subtili, sortiter exprimatur,exicia De albumidet oui centur postea in umbra, dicta colatura formetur troci- 'μ'h sei,quibus dum vult uti Medicus,dissoluat cum albumine ovi columbae, & in oculo mane & sero destillet ἡ &hoc collyrium multum utile existit mulieribus, pueris,&senibus,sed omnino siccitatem remouere , impossibile esse dicimus, sed humectabitur membrum ad sua naturalem humiditatem conseruandam, & iterum albumen oui columbae cum viscositate gummi Arabici in oculum destillatum consere similiter.

DILUCIDATI 0 XXXV

, An mirifice oKendit Auent. 1 dum conficiendi extracta

ὶμ h , immo modus icte facilis e se paratu , 6 tutiqr De modo cosici ςy ch micus, hoc igitur extractum in duuici vase confectum ex

istispiantubumiaitatem naturalem con seruat , st maiorem

humectandi s penitiorem,aqua enimpluvialis impedit exiccationem flendam ab igne, re vehementius allicit facultatem humectativam ab idis plantis , ad umbram exiccatis etiapautitimsit, di non violenter, ut magis conseruetur mis bu-mectandi , pluuialis aqua tenuitate mebit, ese penetrat, Albumhu ous eo bumiditatem bcrbarum euocat, nam liquor, in quo etixantur herbae, plantae,fructus, animalia, s similia, quo tenuior, subtilior, eo facilius in ebementius iliarum virtute1 educit, albumen oui columbae minus humidum profecto ea au inive ovigastinarum, quia haebumidiores columbis ,-minus calidae, quare vis ditate, ora te misiori, sis siccitate recaliditate quadam praeditum ess,st melius hac de causa conseruat vim herbarum extracturus, ν diutius oculo cobaerer valet,

48쪽

balit, humectationem moliri, his animaduersis ab Asenet, fumma cum peritia probat etiam albumen oui columbae cum vis lategummi inrubisi.

Ex lib. I. cap. 2 I.

De uisus debilitate ex penuria paucisate spirituum Animalium uisibilium.

comedere ova collimbarum decocta , vitio oculi

cum rapis, aut vitella Ouorum gallinarum elixata in aqua cum sale, confert debilita-

DILIGIDATIO XXXVI.

rmat Ced us lib. 1. cap. 17. ouum durum valenti; ε si' lib.i e.i .smae materiae esse, molle,vel sorbile imbecillimae, an co- rum &gallina cta ab Auent,sint dura, melsiorbilia, vel mossia Θ credendum, potiussorbilia ,s modia, vel iuribus commixta s durum profectb valentissimum nutrimentum praebet, sed dissicillimum concoetu , ut dicit Galenus musta ea irater bos a.de alim. fae e ,. discordia lib. a. cap. 22. ouas ,rbilia inquit Celsus crassΟ- i :' rem pitustam faciunt, an quid non solum uitellam, sed aia soliuio lumen ingeritur, ' haec duo ulpotius mecum crasium sanguis mgjNunt , quare ,-pituitam iam genitum crasD- rem e cere ualent Z lib. de tuenda , ω primo ad Glauconem Li. de tuen .valet statuit Galenus, oua sorbilia, & vitellum bilem incral Ta- eii lihi' 'S're, uideamus modostructica documeta nobis relicta ab Auen summo cum artificio, tres oriuntur indicationes in curanda debilitate usus, a ὰδ irituumpaucitate, quae indicat ab .. indicatio. G daia ,

49쪽

18 Sententiae dilucidatae

dainam gignendam, , rectauratiovem haec uero non sit, nisi Obiecti ,-materialiter ab alimentis optimi,'plurimi nutriensi, quod similepraesent oua, altera indscatio oritur aquantitate Lpiritus, quaeproducitur a cerebri temperi ymmetra , I accommodata , talis conferuatur ab ovis, ct resarci-Dr, quatenus ipsa temperata pol substantifice humectant, calefaciunt,tertia indicatio nascitur ab oculi temperie, connitatione , conflamatione , quae naturaribus similibus euconseruanda , si dum aliquantulum a natura recedit, ut tu hoc casu praefrtim insenibus naturae siccioribus, corrigenda: Ou, eolumbituri VcVit bumidi ub Iauti cis; bis dotibus gaudent oua columbarum , ω gallinarum , atque rapae , uisupra digerium fuit, .s bis tribus indicationibus fatifaciunt praesertim rapae decoctaeetum ouis columbarum, humectationem ovorum a Veiat s.

penetrationem , sicuti sui ab ovisgastinarum elixasis peruacaneam hum ditatem remouet, tale almentum ad oculos uehit: optimatagitur methodo uex Uur composuit bεα remedia ibi alia, s r ut iubet Hippocr. sunt medicamenta in: camenti quomo. ablueto, animaduertit basem, quae indicatur ab afectu prinsultab ., cipali , cogitauit corrigentia , quae a basi indicantur , per- Coiri..ilitata. Is r ital μή ect ad uuaAtia, quar ndicanturpartim a basi, par uantia. tim a corrigentibus,partim aliquando a materia , , confli Cond die, bii, maliove sedit me emine plura de ovis disseruit Galen. terris,

acindicatio a. indicatio.

de aliment. facultatibus cap. 2 L. haec a bonii Auibus eligan- gallinis, columbis, de fasianis; Anserina,& stril-thio camelorum . deteriora su nt,secum o ut recentia, de recentissima sint, s imis penes cocturae modum, sorbilia, & tremula bonum praebent alimentum, assa Vero in spissata igne, vel sartagine, vel dura pessimum communicant, dissicile concoquuntur, succum crassum gi-M2u, 'uEhel py Vlum & excrementitium,demu lasso in dupitet Ise''' cata elixis, de assis meliora,parata ad hunc modum oleo,

50쪽

garo,& pauco Vini conspe rsa ponuntur in vase, 8e hoe in cacabo aqua calida pleno, nempe duplici vase superne obturatur,ignis stibitruitur, quo ad ova mediociem conquisiverint consistentiam 4

sENTENTIA XXXVII. cap. I. Demistisdebilitate, magm

oisone . VR Rutuli comedere pestOS columbarum coetos cum Tapis absque capitibus,&collis; ves gallinam decoctam cum praedi- estis pullis & rapis conferre visus debilitati, &imaginibus Θ

pulit columbarum abripue capitibus costis meth nu 3'. Cura imbecil-'rriunt, catifaciunt, humectam capita vero, & colla, i tui '' censentur obtinere proprietatem essiciendi caecitatem,

fortasse nimium sicca & dolorem capitis pariunt , libro a.

tra c. cap. I s. cerebra vero augent intellectum,quonIanr Liba.trac.r. e.1 . temperati Nutrimenti exictunt, cir cerebram humanum humi

dum ab excrementis liberaui, st ob similitu dinem mixtionis, s temperiem confortant ad animales spiritra malidiores,et 9.

puriores gignendos , tanquam organa intePectus; rapae coctae Rapae cum pullis cum pustis columbarum reuellant C it diau uit vapores, succos ad irinam asticiant, ariditatem emendant, paritergastinae coctae cum pustis praedictis , sis rapis augent Fubaantiam, sanguinem, se iritus, atque etiam istustrant ; ius uti etiam praedicarum summam opem conferunt baic visus debi-G a sit uti,