M. Tulij Ciceronis, et Demosthenis sententiae insigniores. Ad haec Apophthegmata, ex 200. ueteribus oratoribus, philosophis, & poetis selecta. Ex castigationibus Bartholomaei Magij Anglarensis. Accessit recens Isocratis Sententiarum ab eodem Magio co

231쪽

fortunas amittere , ut no seressecum in eandem , calamitatem trahant. Ρωlige Mana. - ,

Non est magis uituperaudus proditor patria, am Eominis utilitatis aut salutis destirtis prersuam utiluatιm aut salutiem. 9.de Finiό. I 3 Ex multis meliora.' i 6sE variis sumendum es3 optimum. I. de Leg. Non solum ex malis minima oportet eligere,

sed etiam excerpere ex his ipsis, siqiuid in ii iam. 3- f. Iu duobus malis fugiendum maius e leuius seligendum. CD.ad infrat. In cateris studψs a multis eligere homines com- modissimum quodque solent. .de Inuent. Ex minimis saepe maxima. I 66 IN miuimis rebus spe res magne de abe

duntur. Pro Flacco. Minims momentis maxima temporum inclinationessunt. Philip. s. Dies assere o Ora magnas saepe clades.Pbi. 3.Μaledictum emissum, per omnium aurer statim scinditur. I 67 Nihil est tam uoluere,quam maledictum,nihil 'facilius emuitur, ibit latius dissipatur. Pro Plancio. Nemo in re sua testis. x6s more maiorum tomparatum est,ut in minimis reta, bomines amplissimi testimoma desua re noditerent. Pro Ros. Amri Noluerunt maiores 'i . hanc patere inimiacisq3

232쪽

ati s ENTENTIAE,

eis suram, ut quem quisq- οὀisset, eum testimonio posset tollere. Ementiuntur enim saepe in em suos oderunt.Pro Fonteio. Nemo eo , quod habet , contentus. I sis Sua queci, fortunae poenitet.Cic. rq. Fam.6. Suam quisque conditionem miserrimam putat. Cic.Torq. m.6. . mod cuique. I. Os iο. Vide alterum M useris. Ioz. Contentum esse.Parad.ultim.Vide,Dii es. Diues. I7o

omnes sunt diuites dicunt Si iri a qui cal ct rora fui possvns. r . . 'Eum inultigimus diuitem , cui tanta possestio

ut ad liberaliter uiuendum, facile contentus si,qui nihil querat,nihil appetat,nihil optet amplius.Paradoxo ultimo. Contentumsuis rebus esse , maximasunt cere

risima, diuitia. Paracult.

i Egens est,qui non satis haberio is,cui nMAsatistois esse. 4.adHerra Improbi edi auari vox m incertas ct in ea- δε ρομα puisiones habent plussemper appeιunt,nec eorum quisquam adhuc inuentus em cui quodhaberet, esse satis , non modo non copiosi aea diuites,sed etiam inopes ac paupere 'eximmani insint.Parad.ult. Tu,qui diues, uel uere pauper dicatur, deges ultimo Paradox L Diues uix bonus. 17a Difficile est,uirtutes eum reuerer quisemper fecunda fortuna sit usus. .HEIeren. Pecunia

233쪽

. CICERONIS.

pecunia &diuitia. 173

Expetuntur diuitia, tum ad uita usus necesscrios,tum ad perfuendas uoluptates. I. p. Pecunia quaerendae non solum ratio . sed etiacollocandae quae perpetuos sumptusJuppeditet, nec solum necessariossed etiam liberales. 2. F. Pecunia effectrix multarum O magnarum uoluptatum e pecunia uoluptus pariuntur max

Omnia pecunia ef ipsisunt. s.AEI. in ver. Auaritia .

D V a E res sunt, qua maxime homines ad maleficium impellunt , luxuries O auaritia. 2. ad Hereno corrupti sunt, deprauati, mores admiratisne diuitiarum. a. m. Nihil est tam sanctum,quod non uiolari : nihil tam minitum, quod non expunari pecunia pose sit. a. AA.in Ver. Nullum en Uycium iam sanctum,atquestinne,quod non auaritia comminuere, aιque uiola fleat. Pro Quintio. - Nemo ta firmum habuit praesidium,quod auaritia no infregerit ais debilitauerit. In Vatis., Α uaritia,e opinio uehemes de pecunia. q.Tusc. Illi morbo qui permanat in vcnas, o iubaret in uisceribus ec inueteraιus euelli potest, nomen .RΑuaritia. 7.Tusc. . a. Magno malo est homjuibus auaritia , idcirco quod bomines magnis, multis in Ommodis conflictantur propter immensam pecunia cupi-a

234쪽

In quibusdam neque pecuniae modus est, neque eupiditatum, quos nulla praeda unquam improbia parta miuuit,sed aetvi potius atque insammat.1. Finib. Nunqua expletur nec satiatur cupiditatis iti: neq; soliam ea qui babeuntibidine augendi erueiatur,sed etiam amittendis metus. Parad. I . Auaritia infatiabilis, immensa incredibialia potest. Da enim hominum mentes obstrictas tenet, ut eas uulla tempote respirare permittat. Iu

sertim tu principibus, edi Rempugubernantibus: habere enim quaestui Remp. non modo turpe est, sedsceleratum etiam edi nefariam. 2.Mmuli sedius auaritia r. de Legib. Avaritiasnilis uituperata est maxime. Pοι enim quicquam esse absurdius, quam quo minus uiariliane. plus uiatici quaerere8Cato Maior.

Multi pauperes. 1 7sC o P I AB paruasingulorum sunt. Eorum autem,*ώ sageant usinita multitudo. I. Ose Orumstiugulorum opes sape sunt tenues or infirma ad gratiam referendam, ut opitulari benemerensibus non queant,si maxima cupiam. Autequam Dei in exalium.

Qui sit liberis a patribus relinquenda

haereditas. 176oPTIMA Moditas, qua a patribus tradia ur liberis , Omni patrimomo 'astantior , eiF

gloria

235쪽

CICERONI S. 181 roria uirtuti, rerum, gestariDm:cui dedecori 6sqnefas ct milum iudicandum est. i. m. Licet patri πηὸ alium loriari,ad quem ba-reduassuae huiusgis ita et factorum imitatio pertinens. . Fusium monumentum latex clarius Minve- ire rassici am e giem morumsuorum, ut tutis,

ω autiae, Hali ingenii lium.Bil 9. Quid proprie nostrum. 177

Nihil meum est neque euiusquam,quoda re .ri,quod eri qηοd amiti potest Paradox. q. . Id cui qua aB propium, quo quisquefintur atque μtitur siμrio .Famil.7. oculi augent dolorem. I78. Quocunque in lato quisquis est dem es3 eisnfos est eadem acerbitas ex interitu rerum tDpubliearum Osuarum ; tamen oculi augent dolo rem,qui ea,quae cateri audiunt,intueri eoguntur, nee auertere a miser s cogitationem sinunt. Cic. Torq.Famil. 6. Reerba audire tolerabilim en, quam uidere. Cic. Curio. Fam. 7. Faciliu adea, qua uisa sunt, quam ad Eu, que auditasuu Oculi mentis feruntur. 3..de ora. Α consuetudine oculorum animum abducere, scisseimum est.2. Nat.deo. . Nihil an difficilia quam a eo uetudine oculorum,motis aciem abducere. 2.de Nat. deo.

Non audire uel quod audis, non intelliger utrunque iuxta existimo. 179 ct

236쪽

18s s ENTENTIAE

sectosumus. s. rufis. Verba neminem mouent,nisi eum, qui eius. pQuaescietate conui rus est. 3 in Orativarietas grata. 38o Ad dures noΠλas est sermonis suauitatem n hil est uici tudine, varietate commutatione aptius. 3.de Orat. Nihil est aptim ad delectatione lectoris,quam temporum uarietates, fortunas uicissitudines rma es nobis optabiles in experiendo noufuerct, in legendo tamen erunt iucunda. Cicero Luciis. Famil. s.

Mulieres diutius, quam uiri antiquita

tem retinent. et I 8 IFacilius mulieret tueorruptam antiqnitatem conseruant,quod multorum sermonis everteis, ea tenent semperiqua prima didicerunt. de Orat. Mulierum famam, multorum oculis lux claraxuΠodia. a. de Legib.

. Durum est, filium patris delicto im

pediri. . I 82 .

Est acerbum,parentum scelera filiorum paenis

tui. Cic. Bruto.

Plerique frustra rogantur. 183

malevolosum animo, deterioressunt roga ti.Ci. Curiom. Famil. 3. Frustra eos appellamus,quorum auris atq, animus nobis abhorret. Cic. fat.

Proprium

237쪽

CICERONI s. is Proprium animi ingenui. Is

Necessitas. a 8s Necestitas rogis,quia mu babeas , aliunde

Furtum turpissimum. x8s N ibit en iuvim, ingenuo, nihil minus libero

dignum, quam in conuentu maximo cogi a magi-Lirat furtum reddere. 4.Act.in Verrem. Care emitur quod precib.impetratur. I 87Nado mere,qsam rogare.6. Mi in Verr.

Est ei serendum,qui cupiat colligere. 188, Est liberale eo iumJerere beneficium, ut metere psis fuctum. Antequam iret in exilium. Secunda fortuna ab homine maximὸ e. petitur. 189 Domini nihil est magis optaudum,quam pro- Ibera,aequabilis perpetuas fortuna, secundo uitasne uila omisone curse . Ad Quirites pol

reditum. in c

Et si optabilius se, uita cursum conscere puedolore Osine iniuria, tamen ad immortalιtatem gloria plus assert, desideratum esse afuis ciuibus,

quam omuino nunquam esse uiolatum. Pro O

In omni uita, nihil est ad Iaudem ita trius, quam ipsa cauamitas.Pro domo sua. Fauendum

238쪽

Fauendum nobilitati. IsoΟMNus bonisemper nobilitati fauemin, O quia utile es7 Reipublicae nobiles esse homines, dignos maioribus suis, e quia Malere debet apuὸ

nos clarorum hominum senex de Rep.meritorem memori iam mortuorum. Pro Sestio.

Non minus debemus ijs, a quibus conseruamur,quam a quibus nascimur. IsrNON missu iucundi atque illus7res sunt hi dies,wbus conseruamur,quam illi qui ι nasciamur ; quodsilutiscerta latitia est,nascendi incerta conlitoro quod inesensu nascimur: m-Iuptate conseruamur. 3. Iuue r. in Cati.

Onus diei non debet,quod si onte

suscipias.

ii L.

raus ac uoluptate. s. Actuu vcrri cist

bi ulti , etsi de eadem re contendant, unus tantum uincere potest. C v M multi pares dignitate sint , unus stamen primum locum solus poteΗ obtinere. Pro

bicquid est eiusmodi. I. scio. Vide Amm.

Pax,est tranquilla libertas.PbiI0ρ 2. . a., Dulce est novisu paciseresuero i sa,tuna ducunda,lumsalutari Philop. II. x Nihil EZ iam populare quam pax, qua non

modo vj et bus sensum natura dedit, sed etiam secta

239쪽

tesia atque agri mihi utari videmur. pro Leg. Agraria contra Pop. Nomen pacis diaces, ct ipsa res salutaris. Philip. 2. Paei, qua nihil habet insidiarum, semper enconsulendum. I. I. Pax est repudianda, i sub eius nomine latite bellum. Philipp. I 2. Leges,aut iudicia esse non possunt pacosublata. Philipp. 8. Bellum. 19s

Suscipienda bella sunt, ut in pace ne iniuria

uiuatur. I. in .

Non solum aduetus belli, sed metus ipse

calamitatem. Nam cum boΠιum copiae non longe absunt,etiam irrupti acta nullast, tamen pecora relinquuntur,agricultura deferatu, mercatorum nauigatio conquiescit. Pro Lege Manilia. Incertisunt exitus pugnarum,maras est commmunii, qui sapespoliantem iam ct exultatem euertit,est percutit ab abierito. Pro Milone. Iucertus eii exitus ct auceps fortuna belli.Pro M. Marcello Incerti sunt exitus belli, Mars communis. lio. Ioa Inceriu, est b Ili exitus.Philipp. I 3. Omnium bellorum exitus iacerti sunt. Cicero Torquato, millib. 6. aomuis belli Μars est cois, Osemper in rerit 'exitus praeliorissunt. Ci.Torquato , mil.lib. 6.. Armorum exitus semper incerta O timendi.

240쪽

rso sENTENTIAE Bellum civ ile. tys t 'Ciuile bellum pomisiUpimum. Ci.Attib. s. Omma sunt misera in bellis ciuilibus, sed mia serius nihil,quam ipsa uictoria etiamsi ad

meliores uenit men eos ipsos ferociores, isnpotentioress reddit ut etiamsi natura tales non ibueesitate tamen esse cogantur. Nulla enim uictori eorum arbitrio,per quos uicit etiam inuito faciem da sunt. Cis. Marcello,Famitatb. q.

Bellorum ciuilium hi semper exitussunt,ut noeaslὐm fiant, qua uelit uictor ,sed etiam ut 's s gerendus sit,quibus adiutoribus parta sit uictoria. Cie.Cornificio, mib. I 2. Nibit uiro bono'quieto er bono elui magis conuenit, quam abesse a ciuilibus controuers s. Cie. Attico lib. 9. Victoria. I97 victoria est semper insolens. Cicero Serv. sui. mil.lib. .

Victoria, tura O insolens O superba. Pro

Narcello.

Facilis uictoria,si repugnet nemo.

Facile est uimere non repugnantem. I .TU. Nulla etὶ laus ibi esse integrum,ubi nemo ery, qui aut posti, aut conetur corrumpere. 2. A I. in

Vetus odium uix occidit. Hoe natura est insitum,nt quem timueris, qui eum de uita ortuniss contenderis, euius ex inisses euaseris,humsemper oderis. Pro Dila. Spes. 2 Oo a Solad rabominem tu miserrs consolari solet. Iase T. .in catil. Non