Synopsis universae medicinae practicae: sive, doctissimorum virorum de morbis eorumque causis ac remediis judicia

발행: 1793년

분량: 420페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

i CAP. VIII. Cacbexia .' 223 poni. dauci, origan. & alia aromatica ac salina volatas til. praecipue sal volat. viperarum . A debi-Art. 1763. In Cachexia a spirituum defectu , I s litate sobrarum ij ricium languore prae memoratis spirituo salixi Q MI utiliter adduntur qualia sunt: Me lissa cum vino Icili VRIRI ''namom. &c- iriamo ipse vini spiritus, quo didrinus ca-4hex iam hujusmodi curasse testatur, inter coenandum , prandendum tantum adhibitus. Laetius . Art. 1766. Ad pedum tumoreS , ne indecore augeantur, fascjae idoneo modo involutae faciunt , vel machi-Μonitus nae ex corio vel linteo ad modum tibialium constru ad pra- . ctae, de quibus vide Institui. Chirurg. Hei teri Tab. i0 XXXVI. M. II. Tandem circa curam Cachexiae in genere hanc attendat cautelam Medicus , ne remediis fortioribus il

tam aggrediatur, sed , in quantum possibile, lenissimis , citius enim obtinebit intentionem suam , si debitamd1aetam simul observaverit aeger, & animi pathemata

rite Composuerit . Siquidem novum non est cach ex iis felicissime succurri , statim ac aegis animus redit, an te a curis, aut aliis objectis adversis pressus . Venus hinc non raro medica observatur, virginumque foedos

coloreS auferre.

HYDROPS.

rt. 1767. Hydrops morbus est auctae magnitudinis totius corporis Vel inferiorum artuum praesertirri vero abdominis a lymphae stasi, quasi ab aqua, quae Om ς i consuetum absolvere nequit circulum: unde graeci vo hydy00i . cabuli significatio derivat . De huius morbi speciebusfe*ςjς omnes sane aeque non conveniunt; sed ex antiquo rum mente easdem opportune sic distingui posse perci pimu S. 1. Hydrops improprie dictus totius corporis Graece Leucophlegmatia summus gradus Cachexige videtur , quod impudito lymphae circuitu eadem in vasis suis stagnando , & minimas praesertim in perculaneas arteriolas venulasque comprimendo cutis albedinem atque omnis exterioris corporis habitus flaccescentiam , & turgescentiam producit. Hanc vero speciem sapienter Hippocrates hydropem secundum venas dixit, quamquam Hen Pars II. P nec

232쪽

116 hydrops. CAP. VILnec hydropis vocabulo dignam reputet in Aphoris m. s. Se l. VII. ubi ait: Lotico phlegmatis j dros super-

r. Hydrops proprie dictus totius corporis G decor Ana farca , prima morbi species videtur , cui proprie hydropis nomen conveniat . Haec nihil aliud est quam gravior Leucophlegmacia, ex eo quia serum sanguinis a vasis lymphaticis per cellularem tunicam tandem e rumpit ; & hanc Hippocratem Hidropem fecundum car. nes , Galenus aquam interculem dc Serenus Samonicus Omphaticzm errorem Vocaru lat. 3. Hydrops per diffusionem quem lympha non percellularem tunicam , sed in quadam corporis cavitate affatim congregata tumorem edendo pro)ucit. Atque haec species pro diversitate loci : ubi effusa lympha con gregatur, Varia acquirit nomina, nam in Thorace Pg-ciolis sed, ops , in Peri cardio pericardii ridrops, in Capite Imdrocephalon Zcc. vocatur. Ubi vero Abdomen tenet tunc triplicem subit divisionem , puta : in Ascitem, dropdm osticum vel vesicalem , dc dropsm Peritonaei , de quibus omnibus singultatim infra. 4. Hydrops Tympanites abdominis, in quo venter non magis aqua , quam contento aere turgescit, quae species improprie hydrops dicetur, si nisi ex aere estis et, sed qui λ una cum eo etiam plurima aqua seu lympha semper invenitur, sicut ipse ascites omni aere non caret, ideo nec perperam Tympanitidi hydropis nomen tribuitur, nec omnis abdominis hydrops unius speciei semper reputanduS .

LEUCO PHLEGMATI A. Leuco. Art. I 768. Ouotids in toto habitu pinguedinis phlςg- subcutaneae ompha stagnat , odi essunditur , hy

Ejusdem signa

Aretaei sententia .pirii 1769. Si omne corpus intumescat praeter Ilia, Teuco. & Ventrem ex alba pituita crassa, dc viscida morbus rhleg- Phlegmatias dicitur ; si vero carnes liquatae sint in

233쪽

ab intestinorum ulceribus emanat , cujus similis e fluit, specie . vix ac alicubi cutis 1 uperficies vulneratur morbus ditacitur Anasar a. grt. 177o. In utroque hydrope sub tumore omnia Utrius mala delitescunt, somni sunt graves, torpentes, bre- quoves , animi languor, circa minima quaeque solici tu sy DptG-d0, vivendi cupiditas, tolerantia non ex animi alata m/x 'critate , ac bona spe , ut in iis est, qui prospera fortuna utuntur ; sed ex ipsa morbi natura, neque

causa dici potest, sed mirari tantum id licet, quod

me hercule magnum est; namque in aliis haud omnino perniciosis aitectibus aegrotantes abiecto sunt animo, tristes dc mortis amatores ; in his vero , dc bene spe rant, dc vitae cupidi sunt. Interea colore ex atro viridique permixto insecti sunt 3 obscurasque , dc nigras venas habent. Inter hydropes leucophlegmatia mitior habetur : nam multae dc variae sunt ejus tollendae prosperae occasio nes, sudoris nempe aut lolii excretione , aut alvi nonnumquam copioso effluvio . Art. 1771. Morbum hunc describit Coelius Aurelia- y ogus. nus : quod mollis sit atque humida inflatio ventris , ac i/ὴ vultus, dc crurum , dc scroti, vel praeputii relucente liquore per cutem albidi coloris, item cum oris vel spirationis, sive anhelitus foetore r totius corporis gravedo , dc impressioni digitorum cedens tumor ita, ut paululum cava permaneant loca. AliquibuS etiam altaborum atque Crassorum humorum vomitus , Vel per ven trem egestio : unde etiam nomen passio sumptae a g ca derivatione videtur ; leucon enim albi bumphi ma humorem crassum vocaverunt, Vel quod Gegrotan iis color albidioris pituitae imaginem reserat. Elima Ieri fententia. Art. 1772. Signa Leucophlegmatiae sunt torius coria Descri-90ris tumor albus, molli S , laxus, revera Cede malosus p xj0 in pedibus ac cruribus potissimum , dc manibus, bita 'ς φ Iendi desiderium , urinae tenues , albae , &c. incipiento

ac hexia inquit Lommius ) vitiatur e ibi condocilio , ncolumi etin m an sten ia: progressu vero tempo-

234쪽

O118 Leucoplagmatia. CAP. VII. ris haec quoque offenditur: spiratio debitis ac rara, astus varia ac in 'qualis est , atqu3 hu ἰ modi cache xia cruda seu pituitosa nominatur , M.tropis speci mantecedit, Tenturamquo pi enu Vctat , quam

Art. 17 73. Praz te r purgantia martialia , dcc. n- cura cachexiae superius laudata, hic conveniunt fudo--μ' '' h dc diuretica , speciatim decoctum ligni gua ac ccc. Lixivium ex ciner. abj b. Idus. dcc. post martialia , amara dc stomachica ) utramque faciunt pa-oinam'. In Hnasar a conveniunt folia Pirid. bardan enlantis pedum, dc juncturis applicata: nam mirum est quantam uliginem extrahant cum aegrorum leva

mine .

o illi fit sententia.

arti 1774. Anas arca est totus corporis exterioris ,δ '''' aut uuarundam ejus partium, tumor albus , mollis ,

tactui cedens , dc foveam a compressione re: inquens. gri I77S. In curanda anai arca AxITratia caeteris

nem calcinat. Θ cribat. - iv. pouantur mi Idua UI-trea cum et in . aD. ibi j. digerantur clause dc calide per hor. iii. vel iv. dein coletur Vinum do 1. Coclit. VJ. vel iii bis in die . Cinθη. gens. asi . , m sndat. . ibi J. Vasur. L n. falsa se . iiij. rad. galantag. 'J. ba C. Iunip .sem. dauc. nua Ἀ . f. GCcul. 'TO Cong. LV.Cer vis vost 7. vel 3. dies hauriri incipiatur . Chao b c a m hoc morbo sἴrpenumero egregie prosunt, di atris prae stant praeparatis, quae fulphurg non spoliantur;

235쪽

Farrago sententrahum . . LEΥ . I 776. Ala a sarca totius corpori S potius quam taimi ventris affectis sic describi potest , quod fit totius

corpori S exterioris , aut quorumdam ejus partium tumor 'l' albus mollis, tactui cedens , & ioveam a comprellio ne reliquens, ab humore aquoso extravasato, atque tum intra musculorum inters tria tum intra carnium , c Lltis , imo glandularum , dc membranarum pOIOS aggesto procedenS .. 1777. Hydropem Ana arcam , & vena sectae ihi es

interdum, & purgatione curare oportet, inquit 7 -dum san-IIano , quantum Vire S permittunt. Secus commode san guinis guis detrahitar ubi vires ro reatae, & copia vitiosi lis pinio Oniosa S Picra levata fuerit. Post usumi vero eorum quae 'ς ςπ' aperiun z , materiamque sugilem reddunt, transeundum ' 'est ad ea tuae t tuto, & paula tim evacuant. Explicat autem sanguinis missionem faciendam e ste , in quibus &m aYima est obstrumo , dc inflammatio scirrhoin . :Art. 7773. CZOus Vero partes quae tument Soli se . δ' ς' racere Jubet , sed non nimium ne febricula incidat ,& A'

dat madefactis tantum manibus aqua cui stat , &nitrum Cc Ole I paulum sit adiectum A; t. r 779. In Leucophlegmatia incisio in tibi se parietum tiate interiore fieri debet duobus super talum digitis biae is ita ut Vulim S ad cellulosam membranam nec ultra in ci Q ne tred, quo per Eies aliquot frequens humor foratur crus autem interea si Vere oportet decocto herbarum e mollientium, & calidarum , adjecto spiritu vinos .cui ad dria sit camphora . Hanc medicinam non tantum in hac morbi specie , sed & in ipso ascite multum proltu se , quin & interdum sanaste in i l toties expertus sum profluente per multos dies tanta liquoris conia, ut fiadem sup siet. Ita Mesauius quem verisimile credimus hu)ulmoda remedium a Cedo mutuatum esse. Inquit enim: Incidundum quoquc est fi Hr i tam olio tuo ν

236쪽

Leucophlegmatia. CAP. VII. fere digitis eu paris interiore , qua per aliquot dies frequans humor 1gratur , atqu3 imos tumores incideres altis plagis oportet. Monitum vero addit insu per M ad ius quem plurim. facimus, videlicet caven dum esse, non in ea tantum incisione , sed Ec in omni bus , quae in quacunque Corpori S parte aquae educendae causa fiunt, ne nimis inde exhauriantur vires, qua Sarque prosternit humor ita emissus, ac si sanguis tan tundem efflueret.

Art. 178o. In hujusmodi hydrope quoque praestant κε ti diastu phae siccae, sive sudatoria in lecto secundum artem alia. facta , modo febris absit. Ana arcam cath rticis validioribus impeti cum V Aliso vel Sylmius id te Lois sentit, Barbatis contra cum

Antiquis placet evacuatione per epicrasin curare . De utroque purgantium genere non sum imopere ambigen

dum credimus, utiliora namque diu retica, dc sudoris

. Art. 178Ι. Generatur hydrops prascipue ascites γhνὰ tibi ex accedentibus plurimis , atque diversis causis , ut cata causae. Chexia , sebribu S in corpore tardantibus , item duritie ,& saxea densitate jecoris, vel lienis, aut stomachi, vel peritonaei membranae aut matricis item spirationis dissicultate quam graeci dispia eam vocant, Vel Ventosi late stomachi, aut coli, aut ventris passione quam Coeliacam vocant: item longi temporis dysenteria , vel in foeminis menstrualis fluoris retentione : item haemorrhoidarum Veterum repentina, atque incondita curatione facta abstinentia, vel coacervata bibentium trans Ocatione , & magis si sal a fuerit aqua: item medicami-Diasno num frequentata potione , & horum . similibus. sis Art. 178et. Ascit en sequitur ventri S inflati O , Vel e X- tantia , dc pro corporis motu liquoris se se collidendissonitus ad concussiim phimae tanquam semipleni utris

sonus item cum ex uno latere in alterum aeger Ver

titur , & palma impressa , demersio dc resurrectio liquoris . Superiores vero partes siccae sunt, & tenues pe-

237쪽

CAP. VII. . cites. 23rrinde ac acutis secundum ora, vel colla, aut, jugu la, vel pectora extenderetur. Jacentibu S praeterea aegrotantibus diffusa, atque latior tumoris extantia fit, i urgentium vero vel stantium major, atque CX tenta. Crescente passione corporis friguS atque torpor accedit , aliquando etiam tussicula, dc stercorum vel urinae suppressio, & per ventrem fluidior exitus , & apprehenso scroto atque veretro extant inflatio redupli cata, quia veretrum ipsum tamquam in nodum torquetur, dc aliarum partium surgens tensio sicut in leuco phlegmatia .

Art. 1783 Dissiciles curatu sunt hydropes a saxea 'x' duritie facti alicujus visceris, a dysenteria , a jecore, S*ς quam qui a simplici duritie, a nimio potu, & a liene sunt . Dissicilius maribus curantur foeminae , adulti δίsenes quam pueri, vel pubentes , estate ob multam si tim aegrius quam hyeme. Observat insuper Hippocrates: Quibus magni tumores facti emarcescunt , ac rursus attollantur hi magis convalescunt, quam illi qui exsanguinis eruptione implentur, seu hydropici sunt ;nam hi dydropes ipsos aegros 4allunt, faciuntque ut a medicis discedant, ac pere1 iij. Si autem febris pollmul una sanguinem sursum ac deorsum eruptum insuper accesserit, 3c aeger multa aqua inde repleatur , hi Chydrops brevissimi temporis est , ex quo paucillimi

evadunt.

Eum qui ab hydrope correptus est, dc superstes es

se volet, bonis visceribus praeditum esse oportet, ita ut natura se exerat simulque facit concoquat, & be ne spiret, sitque sine dolore , &'dotum corpuS aequaliter tepidum habeat, dc non circa extremas parte 8 Col liquatum . Melius est autem , ut tumores p3tius habeant in extremis partibus. Optimum tamen est neutrum horum habere. Nam molles 3c graciles esse convenit extremas parte ς, itemque Ventrem ad contactum mollem , tussim vero adesse non oportet, neque sitim , neque linguam re siccari, tum reliquo tem 3 ore tum poli fo-im nos , cibos libenter accipere, & ubi malium satis co-mwdit non affligi, alvum vero ad medicamenta quidem celerem habere, reliquo autem tempore egerere recrementum molle estorinatum . Urinam pro si iidorum ratione , dc vinorum mutatione transeuntem . Laborem

238쪽

serre. oportet facile, dc lassitudinis exortemelle. Homo ita per omnia dispositus securissime fanus fieri poterit; sin minus, sed plurima ex his habeat, spes erit, ut superstes evadat , qui vero nihil horum habuerit, sed contraria eum desperatum esse scio . Hi pocrates . Lib. 2. prίe dict.

Hydro- Art. 1784. Foveae a digitorum impressione in surapis histo. rum parte inferiori, sub noctem imprimis conspicuae dc

mane e Vanescentes, primum hujusce morbi indicium proebent, maxime si adsit dispinosa. Paulatim crescit morbus , dc abdomen quoque intumescit, dc reliquae Corporis parteS emaciantur . Tria hunc morbum stipant sumptomata, dispnoea, urinae paucitas , dc tis in dia' ja. Causa hujus mali in genere est debilitas sanguinis.

Art. 1783. Indicationes curativae sunt tantum duae . Inoinc ' vig. aquae evacuatio dc sanguinei roboris instauratiρ

ii M., Mi gni interest, an aeger facile vel dissiculter purgetur. Cathartica Jortiora, dc quae celeriter operantur sinitioribus dc segnioribus sunt prgrserenda ,& repeten 'da sunt, que ties aegri vires ferre queant. Duo sui vmedicamenta palmaria, nempe efaterium , dc infusi croci metalIorum. Quinam sint meatus isti, per quos aquae ex abdominis cavitate in intestina deducuntur, incertum est; experientia vero constat a dicto emetic sursum ac deorsum potenter evacuari , dc quali ruptis repagulis pleno alveo effundi. Est etiam aliud medicamentum , quod hunc morbum expugnat, vomit Ionem ac catharsia ciens pariter ac crocus metallorum i Vi η λί. Cort. interior. sambuc. m. iij. coq. in aq. dc Rct an a m j. ad dimid. Colaturam capiat aegrotus dimidi in vesperi dc reliquam mane , repetatque quotidie , donec

. - con Valescat.

i ad otio clam casibuS fmetica 3c cathartica malum non tollant, boranda sed potius augeant, rebus itaque sic se habentibus to sunt. tu S Curationis cardo in sanguine ac visceribus omni ope corroborandis firmandit quo omnino vertitur, ad hoc aurtem magnopere conducunt aeris metitatio atque ex rci'tium. Ii quorum crasses sunt debiliores , quam ut pur gantibus terendis pares sint , diu reticis evacuandi sunt;

239쪽

CAP. VII1. Ascitδῖ. et rasunt; illa optima sunt , quae e salibus lixiviasibus sunt,

ne qui cquam resert e quorum Vegetabilium genere cineres petantur: sequente infusione uti soleo , G. Ciner. geni t. ibi. fol. . Onth. irti j. vel ii. vin. Aben an it. Diu reti. iv. infunde frigide s dos . t iv. mane hor. 4. pomerid.ς- Vix -

. rt. 1 78 7. Aquis his modo eductis ad corroborantia deveniendum est in hunc finem aegrotus bibat vi- i: 'HInum & liquores generosores, item capiat invigorantia stomachica dc amara; primum locum obtinet chitob, 'a iam quoque multum confert. Semper recordandum est, quum sanguinis O-roborationi na Vatur opera, quod tota res in eo solum cardine vertatur, ' aeger nullo

modo expurgandus sit. Morbus ad supremum gradum provectus artis subsidia spernit.

Elimus ri sententia . . Art. 1788. Hydrops primarius per se iiscipiens ple- Meilio.

tumque vitio laesae in primis viis digestionis ortu in de dus me-bet, secundarins ex variis causis oriri potest, ut hae vindi. morrhagia, febre in ermittente, dcc. Hydrops superva niens morbis chronicis, & aetate gravescentibus rarius curatur. Sudor in by ite pius nocet quam prodest evacuationes per alvum dc urinam sunt magis proficua'. In initio Hydrops tanquam cacheaeia curatur . Recte dicit Lindanus, 'ui vult curare Hydropem , raro debet purgate, dare tamen tunc debet Oa, quae Certo ac Vehementer purgant, sed raro ; intermedio tempore appropriatis aperientibus, ac in assae sanguineχ vitia ex cruditatibus orta, ac reliquorum humorum corrigenti bus , dc in naturalem crasin reducentibus , debet insistere . Instituantur purgationes decrescente luna . Oui

Junt quasi ediscerati , ris non conducunt catharticanes diaphoretica, aut a ta DIIa remediorum genera aquis exhauriendis accomodata , sed foris corroborantibus utendum . Hu et modi itaque in casibus fero ni mis accersiu o medico asilid niI quicquam restat faciendumnis ut prudenter praemi so psrmagni t

240쪽

fit 1perandum ex usu cardiacorum martialium . Et si scorbuti labes simul addit , cum antis corbuticis commixtis res peraggnda est .

T iure- tagri. I 789. Hydrope Curando diuretica sunt omni

&ium optima, sed semper praemitti debent universalia at-ΡΠyg'Π tenuantia , aperientia dc Iaxa tia, alias non tuto ad diuretica acceditur . Purgantia sunt cora. sambuci, e basi, rad. irid. re n. Jalap. gum. Lutt. prae omnibus elaterium teste etiam Lindano , denique colo nibis ;inter mineralia, pilui. Iuna es , mercurialia &c. Caeterum his purgantibus semper interponenda sunt omachica , inter quae eminet a Fuibitam , marrubium , &c. proximo loco diu retica in usum revocanda sunt , ra-

div auii multum laudatur in quibusdam vero in t lerabilem capitis dolorem excitat item baco. Junipgri ; sed prae reliquis omnibus succus hθrb ae kali ad si .

bis in die in haustu l. vin. tribus tantum diebus singulis septimanis usurpetur, alias nimis urinam pellit; item eodem modo cineres bufonum ad 9 j. vel ultra . Hoc remedio Romae Janatus fuit indropicas diu de cumbens , cujus uxor , sumptuum pertaesa , dg eo de is rat , UIn no tot rct cogitans, unde copio iwn reddidit Iotium , tigrumque dato pure rs, ut mortem praecipi

tar)t, sed multo uberius reddita praeter spem sanatus es tir ejus, ut habθtur in lib. Vtieri dg Lam iis . HIL Ieboras nigdr monente Avicena ) urinam potentJr mo-Ῥet. Hujψce remedii inquit D. Freind. Hi . Med. p. 1 3. Tol. 2. ) Tires fr6quenter expertus fum , im in Hydrope, confiteor , este9us plus admirandos objurvavi,

quam ex alio qualicunqud diuretico.

tu i sententia .

Ascite sis Art. I79o. Ascite an arciei superveniens est facilioris curationis, quam morbus solitarius propter tums- res circa viscera , vel propter vasta lymphatica , aut lac te a disrupta eveniens . Si quando in As Lite , a Cathartico exhibito, aquae copiose cum per sedetne vacuatur , indoque abdominis intumescentia quid piam minuitur, de curatione non desperandum erit , si vero venter plus intumescat , & velut ompanitic s

SEARCH

MENU NAVIGATION