장음표시 사용
221쪽
CAP. VII. Mictus Cruentus. 213
Art. 1723. Probe notetur Circa usum adstringenia tum, nequis abutatur illis in omni mictu cruento an tum enim abest , ut locus sit ipsis , ubi malum ex translatione sanguinis ex alia parte , aut evacuatione Tritica . , & naturali Originem sumat, quin potius illistin casibus notabiliter noceant, naturae conatum impediendo . Laetius .
Inter legendum ibi ex objordatione. Art. 1726. Urina praecipue ex aqua, sale, & terra Utinai confatur, dc quo plus salis respectu aquae in se con- xum tinet, eo rubicundior est, & quo minus , eo pallidior ;& quo plus terrae, eo magis contentis faturatur, & 'hi contra; si itaque terrea & sale multo abundet, dicitur sit, . urina crassa, si pauco, tenuis: atque hinc quidem Oriuntur maximae urinarum diversitates , ex quibus deducuntur judicia, scilicet, a con entia, colore, &colentis ; adeo ut quicquid de urina aliqua perticula ri pronunciari potest, huc tantum redeat; scilicet hanc urinam plurimum salis continere & terrae parum ; se- Ηdam multo salis 3c terrae abundare, tertiam ex
modico sale & terra dc plurima aqua conflari, dc sic de reliquis
Art. 1727. Colores urinarum sunt albus, fulvus, C0lores flavus , rubetas Jc niger . Albus est: vel tenuis ompi-Ea dc aquosa , vel crassor dc subalbicans , quae juri carnium semicoctarum assimilatur; δc hujusmodi lotium pleramque reddunt pueri, dum febricitant, dc etiam ii, quorum Viscera lumbxicis scatent, Zc non solum hi sed etiam pueri saepissime, qui optima valetudinctfruuntur, adulti quoque nonnumquam, ut taceamus fluore albo vel gonorrhoea laborantes , in apparatu Variolarum, ut ipse saepissime observavi, eX cernunt albicantem urinam . Alba remissior , ut lactea , dc glauca , incipientibus , di increscentibus febribus reddita, copiam materiae putridae , naturaeque laborem demonstrat; quod si autem diutius fertur, longi frigidique indicium morbi praebet. Ila M. Art. 1 7a . Urina tenuis & aquosa in plurimis morbiS Oc- avi.-
222쪽
currit; talis redditur in affectibus ventriculi,& indigesti o nes ac cruditateS plerumque denotat; item in chloros; cach exta, hypochondriacis & hystericis affectibus ; hujus modi urina tenuis & aquosa copiosa quantitate non raro est signum animi perturbationum,& iaepissime paroxysmo. rum hystericorum vel affectuum quorumdam spasmodico rum prodromu S, unde conjicere t icet hos affectus a sa libus urinosis provenire , vel falcem iisdem foveri . Tenuis uri na quoque conspiscitur in diabete , hydrope, aliquando in
apparatu variolarum , frequentius in declinatione . In nephriticis paulo ante paroxysmum, denique a compo latione aquarum mineralium aliarumque liquorum te nutum , spiritu osorum , diu reticorum , dcc. In febribus male ominatur ; a turbida & crassia in tenuem & a quo sana mutata, est signum imminentis phrenitidis, scilicet , per materiae febrilis in cerebrum metasthesin . Citiina. tart. 1729. Fuisus si Ve citrinus cosir in in a stata itum naturalem ut plurimum denotat. E quoad quan titatem urina dea et esse in proportione aliquanto mi lubri forsan subtripla ) liquorum assumptorum : ab
hac norma vero non raro deflectit, nunc superabundans, nunc deficiens . Flava Art. 173o. Urinae fadae sive aureae duo sunt gra- sive a- dus, viz. amm a , quae in febribus tertianis , ut etiam Meta . in variolosis, dc non raro in bene valentibus cernituri Et crocea , quae hystericis , sco:buticis , hypocondriacis , ut etiam iis, qui rhabar b. Crocum, folia sennae,&c. comederunt, plerumque Cernitur. Art. I73 I. Urina rubicuuda est signum febricitantium, Rubi- se non proprium nam in scorbulo diuturno urina tam LMR δ' intense rubescit, ut non magis in 1ebre ardente, in arthriti de quoque urinae intensa rubedine saturantur . Art. 1732. Urina viridis ac nig Icans est signum ple V in in ' rumque morbi cujusdam viru lenti aut venenati, aliquan 'ii ah, . do in se bribu S quar ani S conspicitur , ut etiam in puer
' peris, dc iis, quae menses habent obstructos teste Ga leno ) , in calculosis etiam post calculum foras eliminatum, in melancholicis purgatio non operans urinam fa- .., cit nigram; cassia dc alia quaedam pharmaca intus sumpta lotium artum reddunt . conten. Art. I 733. Contenta urinarum respectu locorum inta. matula tria nomina sortiuntur, viz. in summitate n o
223쪽
CAP. VII. De Urinis. 217beculiin, in media enaeorema, in ima parte ispo sta
Art. 17 34. Nubecula in urina in morbis tam chro - icis , quam acutis est signum redeuntis in stomachum fermenti, dc recuperatae plus minus digestionis . Art. 1733. In summitate urinae interdum conspiciun sallae detur bu Eae dc spuma; talem urinam vidi in mania labota iPum . rante, in qua spuma dc bullae per integram nycthenae ram manserunt, dc eadem urina hypostasia valde nigri cantem deponebat. Cresmor innatans in urina phthisicorum plerumque cernitur, sed frequentius in hypochondriacorum . Urina in summitate calidam pavonis repraesentans ut plurimum est signum scor buti. Pinguo. do aliqualis dc guttulae quaedam o inae frequenter apparent in urinis febre ardente , colli quati Va , aut etiam hectica , ulceribus renum , dc similibus amicto
Art. I 736. Enaeordma in praxi quandoque occurrit,
sed nihil peculiare, quod scio, indicat; nisi quod in F η0t febribus plenioris concoctionis appropinquantis indi ' cium sit. Art. 1737. -postases sive fedimenta in urinis sunt vel alba, vel nigra, vel rubra, autem saltem his Vici- viii, .na; album Ddim utum in benevalentibus occurrit, ni grum in Urinis nigris, de quibus antea. Nubrum 3c crassκm sedimentum ad ins far pulveris laterum in se I ribus intermittentibus, Jc remittentibus , dc etiam ini corbulo , dc colica frequentissime occurrit. Quibus se bricitantibus , in Urinis subsidentia fiunt crassiori fari
nae similes, longam infirmitatem significant inquit Hippocratθs in Aphorism.
Art. 1733. Sunt dc alia in Urini S contenta, quae
praeternaturalia , dc quasi accidentalia dicta sunt o alia ς' ' ζ' sunt arenae, chlculi, pus, sedimenta furfuracea , sania ' ἡ guis , dcc. Arenae in scorbuticis; carunculae dc sedi alia
menta furfuracea in urinis calculo laborantium , necnon in vesica dc senum ulceribus excernuntur,rfurit cea : sedimenta aliquando etiam im morbis Cutaneis , ut pruritu , scabie , dcc. Occurrunt. Materia DurAAnta non tantum a renibus, Verem aliquando a vesica , dc
meatu Urinario ulcere affectis in lotio deponitur; quandoque e vasi , dc locis genitalibus saniet, semen
224쪽
De Urinis. CAP. VII. corruptum , & s uor albus urinis suffunduntur, &1ubsidentias purulentas efformant ; postremo sedimen
ta purulenta in Urinis peripneumonia , aut empyema te laborantium reperiuntur, quae etiam morbum solvunt. Urina cruenta non tantum in calculosis occurrit, sed etiam in plerisque scorbuticis multo cum Jevamine, modo limites non excedat; nec defuerunt quaedam ita minae , quae sua calamenta per Vias urina rias inter lotium per multos anno S innocue emiserunt , hujusmodi historiam habemus apud Holorum, &c. go roL 1739. Post Omnia Vero quotquot dicta fueruntiatium. ut proverbiali utar dicto ), urina ol meretriYmendax; nihilominus urinarum inspectio in praxi medica est usus eximii, modo cum reliquis symptomatis diligenter pensitatis conjungatur, tum ad judicandum aegritudines earumque statum, tum etiam ad curandos morbos. Ideoque periti, & fidelis est medici operam dare, ut, quod artis est de Urinis, haud temere negligat, neque artis suae limites transiliat.
Sive Fasciculus Morborum octatus . CORPULENTIA NIMIA. Ettmulgeri sententia.
Corpua Art. 174O. orpulenta nimia sive obestas nimia, lentia est, quando corpus totum tam Venter sve o- quam artus in tantum augentur, ut actioneS, impri-,ςsta mis motus ac respirationis , aut omnino impediantur , aut insigniter vitientur. Sennertus refert mulierem 43o O. item virum 6 4 . pendentem . Prostrant exempla apud Schenckium corpulentorum obesitate suffocatorum. Obsitas nimia corpus reddit Variis morbis obnoxium, Deciatim apopoxiae ; a limati , hae morrhoidibus , calcuta ulceribiis crurum , lis dro
225쪽
CAP. VIII. Corpulentia nimia. I. I9Art. 174 i. Ad obestatem tollendam non datur praestantius remedium quam acetum yciuiti cum jejuno stomacho haustum . Semeia fraxini 1eu Angliae avis ad
manu in haust . vini propinatum insigniter commenda tur ad evacuandam urinam, ratione cujus, & hydro picos curat , & crasses emaciat. Art. 17 42. Lore lis eommdndat masticationem fol. tabaci, jed in omnibus m Inus coudenat , ns ad tabem dijponat . Qui natura sunt valds crassi magis subito moriuntur , quam gracios i Hippocratis Aptio ris m. Junkeri sententia.
Art. I 743. Nimia obest a S uti totam vitam satis mo- Nimiaelestam reddit, ita & in Medicis multas deliberationes obes excitavit , qua fieri posset ratione, ut ejusmodi subje- tati cta ab hoc onere liberarentur. Causis Vanis i peculationibus superstructum est , quod secun f VI I dum veteres hepar calidum temperare, vel secundum recentiores illud fermentum aut sal subigere , & corrigere quod pinguem lympham coagulat , nuncupatur. Immo nec illa qui dena methodus , quae sanis rationi bus innititur, hic sufficit. Licet enim blandae laxatio nes, & venae sectiones aequinoctiales instituantur ex cretiones naturales promoveantur, & diaeta tenti issima imponatur , haec tamen omnia obesitati nihil detrahunt .
Art. I 744. Multo minus operae praetium faciunt illa remedia, quae specisca passim celebrantur e . gr. pi- ma re. per, sal absinth. succus citri , acet. squillit. decoct. media lign. sanct . mallicatio sol. tabac. & similiam . Exiguum CC ς- etiam emolumentum afferunt chirurgica praesidia : vi R JRIdelicet vesicatoria , fonticuli puncturae cum acabus , ut 'i' '' pinguedo effluere debeat. i Art. 17 3. Per sali Vationem , fortissima purgantia , Quidam frequentes sudationes , dc alia impetuosa remedia cor- etiam pulentiam nimiam remo Vere , temerarium , & periculO- nodsum est tentamen. Febre S acutae atque intermittentes a U- ferunt quidem saepius obesitatem ad summam usque cor poris emaciationem, sed non raro, quod consumptum est, in ossi recuperatur,
226쪽
22o Corpulentia nimia. CAP. VIII. gri. I 746. Moderatus usus thermarum , dc acidula ruli salutaris. quidem subinde observatur , ita ut cor
in Gi, p enti' quid detrahat, dc speciatim sterilitatem in
Obesis Ioe minis auferat, attamen brevi post pondus pristinum re farcitur .
Huac nisi vita otiosa, dc sedentaria in laboriosam eamque sussicienter per prudentes successiis, Jc gradus
mutetur, reliqua omnia erunt manca, dc inepta. In laboriosis enim quamquam habitus corporis pinguis non num uuam reperiatur, ad excedentem tamen corpulentiam non pertingit.
c. hii. R7ψ7- Cochfaeta ita dicitur a corporis malo ba ροῖ tu ; nascitur plerumque sv intemperantia a Vrotantis ,
b I aricu us morbi pris ressi mala curatione; tum orsycir' 'o Iecoris UdI Ii uis, v)I a fluxu haemorrhoidum finis longo, θ' profuso , DII aliis hie narrbagiis Vssvrzbus continuas diuturnis , et II in Irmiti ni ibres malia curatis ; ex crapa a , v I nimia spiritu Horum Iiquorum ingurgitationa ς ex coloros, catamdniorum obi fructions I fluxu nimio, θ' ex innum ris aliis causis. Ert. 1748. Signa di nostica fuht yaltar subalbidui, aliquando etiam plumb us cosor , d biritas ac ρ Ir Cor poris motus cum inflationa aIiqua i , in quibusdam v n tris suor cum febricuD et ri recurrentρ , pudus Cr ber ac densus, cibi j a fidium , Divi magis appetΞntia , urina biti a , in orduis et dro rubicundi gina , frequZntdr autem cruda, ict i pa Iida . Coelii Aureliani j utentia .. gri. I 749. Cach exi a nomen sumpsit a corporis ha-Cache ritu malo . Ejus curationem ante Themisonem nullus xiae cauis ordinavit. Fit autem sive nascitur haec passio intem perantia aegrotantis , vel curatione mala medicantis , aut post aegritudinem tardae resumptionis causa; item
ex medicam ni bus in primis purgantibus saepissime potatis, vel ex saxea duritie jecoris aut lienis , Vel
227쪽
CAP. VIII. Cachcxia. . 22 Ivel ex fuxus haemorrhoidali longissimi temporis, aut
vomitu &C. 173o. Est: autem haec passio saepissime hydropita Effectus. fini antecedens causa , aut macularum in superficie cor pori S accidentium . Sequitur cacheticos pallor subalbi dus , aliquando etiam plumbeus color , debilitate tar dus, & piger corporis motus cum inflatione inani, in aliquibus etiam ventris fluor cum febricula in plurimis latente, quae circa Vesperam magis augetur; pulsus C re ber ac densus , cibi fastidium, dc Vini major applientia urina fellea , dc extensio Venarum . Art. I 731. Hujus morbi curationem elegantius sic ratio. exornat vigineta; sanguis si nihil prohibeat ped tentim , dc partitia vicibus per triduum aut quatriduum exhauriendus est : evacuandi autem maxime sunt, qui ob haemorrhoidalis aut menstrualiS expurgationis res entis nem in hanc assectionem inciderunt. In iis vero , qui ob humorum plenitudinem hoc malo conflictantur, ab evacuatione sanguinis per venam abstinendum omnino vero hiera ex colocynthide apparrata purgandum . Victus ratio hoc malo implicitis tenuis ac sicci dica ex usu est. Naturalium aquarum usius conceditur maxime, quae aluminis , dc nitri mixtura constant; deinde quae sui phu ris naturam habent. Mirifice autem ipsos juvit de
liberatio juria absinth. dc dropaces . Quod si astectus in
aquam intercutem deciderit, tum hydropicorum curatione subveniendum est. Elimul ri sententia. Art. 17 a. Cach exta est affectus in quo nativus , dc , toridus cutis color, ac imprimis faciei nitor perit , mutaturque in pallidum , lividum , luteum , Virescen- scriptio tem , inter se rubi Cundum , dcc. frequenter cum corporis habitu subtumido, laiIitudine, dcc. adest sprpe febris lenta, aegro vix sensibilis, Art. 1733. Principium curae a Tomitu faCiendum cui, io est: attamen ante vomitorium consultum erit, ut di- rii, me gestet a salina praemittantur cruditates solventia , Ut thodus. crem. tartar. Ultrolatum , sat digestiet iam h Ochondria-
228쪽
o ρ , . cq bexto. CAP. VIII. clara Jal. tartar &c. item puIteres absorbφntes dicti antDnon. diaphoreti . antihectio. Poterii & tunc nro 'pinandum est vomatorium, vel, si minus conveniat catharticum ; deinde his ita praemissis si accessus ad maria Da. 17 34. In tota republica medica tiae datur praefantius remedetum quam mistura ephractica Ful-
AN. 173 . Cach exi a plerumque sequi solet obstructionem , cc affectionem hypochondriacam vel scorbuticam, in foeminis autem fae penu mero ab utero oritur, vel ob 1 inmod1 cum mestruorum profluvim, vel ob eo rumdem 1 uppressionem . Neque vero solum taminis ses tas qu'que Ilic erum in farctus Cacheriam attulere ex Anatomicis observationibus Bartholini, Lotichi Hi-M g ' Π0it, Hilaani, Heurn ii, δc aliorum.
s nisu 'U Hydropes, qui in Ascitem Tymoani em , & Anami,. I arcam communiter dividitur ut paulo supra . Ad eius Caulam emendandam praeter ea , quae ad viscerum obstructiones usurpantur , summe prodit tinctura haec quotidie mane pluries , prout necessitas exegerit, repetit R. H. Limat. mari. q. v. Tartar. a Us. d tam
decoquantur in aq. pluviae repurgatae octis a DII de clipta quantitatil quo eur Dureis in fundo et a s siccusrgmangat. Mox vero extrahatur inde cum L . vin. linctura , Bd seorsim forvrtur . Rafiduum iterum cum I. q. esu dem Aquae ad siccitatem qud decoquatur , i tana. pari modo ut supra extraham priori adiice, . tertio id ipsum adnuo repete . Tandem per forum traVICR , in Pa 2 Uitreo tinct. inam ad usum for
Art. 7737. Si cach exta a febribus intermittentibus inveteratis, vel male tractatis oriatur, primo ad humores noxios evacuandos leniam laxantia , ut pillulae tar. tareae , eX tr. Panchym. Cro ii, pilu L nostrae polychrestae ,
229쪽
Beccherianae , aliaeve similes dandae , ac deinde medicamenta antis ebrilia , falina dc amara, quo corti c. aurant. cortex per ivianus , & cascar illa pertinent quae saepius ustipata maxime conducunt , & praesertim etiam vina medicata , quae praeter alia amara , modo laudatis cortices ingrediantur.
Art. 1738. Si ab haemorrhoidibus suppressis, tunc Ab hα- prae millis attenuantibus , dc evacuantibus, speciatim hae- mo hQmorrhoides pellentibus , si eae iterum non fiant , hirun- in j bH
dines an o applicabuntur vel venulae tumentes scalpelta 'V 'ς lo aperientur, aut ii hoc non placeat ό earum loco ve- snte sectio in pede instituitur, quae deinde praeservatio- ει. ni gratia circa aequinoctia repetitur, idoneo victu subjuncto , & motu frequenti . Cach exta a mensibus suppressis vel inordinatis requirit, ut fluxus eorum restituatur, atque in ordinem redigatur e quod qua ratione seri debeat, dictum est , quibus postea roborantia, dc tonica adjungentur. Art. 1733. Si ab haemorrnagiis nimis praegressis ca-chexia oriatur, blanda analeptica , emulsiones, gelati- A nirinae , & juscula , maxime vero moderata diaeta adhiben- mia he- da, ne copiosioribus alimentis chilus crudus , indige mox b 'huique nimia copia generetur, quapropter & blanda Si 'stomachica , ac roborantia, praesertim amara , itemque mixtura tonica ex sp . C. C. cum tinct. tart. remixta, vel ex es Iena. ab synth. composita cum essent. chinae aut cascar illae , vel dc vina medicata , amara dc roborantia sunt suadenda , vitando calidiora aromatica , spiritu osse, ne novus orgasimus aut ebullitio in sanguine e X citetur, quae alias novam facile haemorrhagiam concitaret. Art. 1761. Si a scabie repulsa , purgantia mercu. Λ reari alia, dc diaphoretica , saepe jam laudata, alternatim pulsa adhibenda , speciatim vero inter diaphoretica , essentia sc-bie . helenii, 3s fumariae , itemque decocta lignorum, sive
infusa eorum pugillaria calida , matutino praesertim tem pore cum leni sudoris regimine, reliquis palmam praeripiunt. His denique mixtura tonica aliave roborantia subjungenda . Farrago sententiarum .iArt. I 76 i. Cach exta habet pro causa vel siquidi caelis,
230쪽
cau- nutrien iis depravatam indolem ab assumptis, quae non pol unt assimilari restituendis, a desectum motu S anima lis a vitiatis organis , vel vasorum receptu torum vitium ob nimiam contractilitatem dc laxitatem , vel desectum facultatis applicantis, quia Vires circulantes sunt nimis languidae , 5c nimis violentae . Logrhac et ius .iart. 1762. Organi S primarum concoctionum leni di OU-ndi gestio , vomitorio , purgante vel roborante. probe dis- - ψ g positis , attenuantibus , diu reticis & sudoriseris insistendum aliquamdiu erit, atque ultimo loco calybeata adhibebuntur . Alcalina , saponacea, cum exercitio cursuS,
vectionis, frictionis, balnei. Idem .iArt. 1763. Asirimonia hum una potes s aliquando icausam dare consumptioni, dc tabi cacheticae , illamque in hoc morb) adesse nonnumquin indicavit Cel ius , dum de hoc myrb I agenῖ , dixit : Huic , r.etdrtabem, illud qYoqud nonnumquam accid rct sol t , ut per assiduas pusuias, aut u sera , summa cutis CY. pdretur , quod ab acrimonia majori humorum ad cu tem delatorum seri videtur . Sed ex tabe inde ex sun-rente liquido innotescit, quod dum acida acrimonia laborant juniores diu, totum corpus miserrime contabe-
scit, solo abdomine tumente, dc in farcto , a reliquiis indigestis ciborum. Sic in scorbulo inveterato , ubi acrimonia magna humorum adest, atrophia seqv tur . Item in cancro exulcerato , dum Venis sanies pro parte re sorpta sanguinem infecit, Videmus poros a corpora Veromarasmo exsiccari, licet optimorum AJimentorum debi tam copiam sumant. Ut autem curatio hujusmodi tabis Cachecticae rite procedat prius debet cognosci ac rimn niar praedominantis indoles propria, quantum per artem hoc indagari poterit. I an Schet Pisten . Art. 1764. In C AC hexia curanda quando primae viae sunt in culpa vomitorium , vel purgans primo requiritur , postinodum in massa sanguinea , 1lagitansque in Ni/ Rpxi partit, is facili negotio per appropriata re-μ - solventia, dc diaphoretica remedia eliminatur, qualia
sunt : rad. ari , armoratiae , Vinceto XC. Ci Cho xii , beleni, Zedoar. galang. herb. Centaur. min. Card. bened. absinth. roris mar. mentii. rutae , sal V. nastur.