Synopsis universae medicinae practicae: sive, doctissimorum virorum de morbis eorumque causis ac remediis judicia

발행: 1793년

분량: 420페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

301쪽

CAP. XI. Arrhrhys. 29smnium forum, curum mosaicum , balsamum ilhame Iii , cinnab. antimonii, eleisucrium carFocosinum e L p urit ictim , empl. 1μου ticum , epithema saponacetim ,eYpre o millepodum . Flores salis armoniaci martiati, podagricus , gum.gufac. misura ba famica , rob. Sambuci sere specificum .

Coeli qureliani sententia. 196o. Dolor Ischiadicus nunc ex manifestis,

nunc ex occultis causiIS generatur, ut susceptione fri. Accura. goris, terrena cubatione, casu aut repentino percussu , ta mor-

vel luxatione , venere immodica , vel morbo aliquo prae bi histo- gresso adest primo membri affecti gravedo, dc dissi i' cilis motus cum levi torpore aC sormicatione, in quibusdam cum vehementi, pungenti, ac servido dolore, dc ad sensum patientis tanquam serpentis convoluti motu; interdum etiam adest febris, ut se in lecto conti ' nere non valeant aegrotanteSi dolor in vertebro sentitur, deinc in articulationeS partium vicinarum penetrans, ad poplitem pertingens atque suram, dehinc etiam ad talum, dc pediS summitatem: progressu temporis fit cruris extenuatio Cum debilitate , dc ejusdem abbreviatio, dc miserrima Claudicatio; quidam ambulant, capitibus digitorum gradientes, alii antror sum , alii extrorsum . dcc. Loei principaliter affecti sunt perio stetim, dc musculorum capita siVe insertiones; aliquando in abscessum tendit. Si quis velit, consulat authorem de curatione. Art. I96 I. Methodus medendi h inc morbum satis contumacem D. Cheynei ex fuge litone praeclari Pitcarnii sic se habet; Sumat aeger pro virium sufficientia , lentriculi tolerantia spiritus aether. terebinth. a b j. ad Sij Vel . cum triplici quanti tale mellis purissimi quotidie mane jejuno ventriculo ad 4. vel 6. Vel ad summum s. vices siti perbibendo haust. h. vel iiii. ser. lact. cum vita. Canari n. alterati . Intermitti potes ad diem unam aut

osteram , si nauseam pariat; diebus, quibus spiritum sumpserit , hora docubitus capiat desu P. Mati. T 4 thaei.

302쪽

. . Is bio . CAP. IX. thaei. Spiritus aethereus es ille , qui in disi Iatione inter spiritum , oleum prodit. metbodus doloris Ῥehementiam inquit author ) in falli

biliter aufert manente I ummodo artus quadam de bilitate . At ut CeIiquiae penitus eliminentur eael Lbὰnda es do sis florum sulphuris in lacte ad tempus his in die. Meadii sententia.

rt. 1962. Ex omnibus articulorum doloribus sartat hiu, vissimus est, quem Graeci bcbiada appellant, quod co post lon. xas prehendit ; eoque dissicilior est , quod fere post g Qx- longos morbos. vi pestifera huc se inclinante, hanckς. partem corripit. Malum hoc, ubi inveteravit, femur cum crure debilitat, dc aeger claudicat i interdum etiam femoris caput extra coxam elabitur, & semur ipsum protinus Contabescit. Art. I963. Non multum hie juvant cucurbitulae, aut vescatoria parti imposita s altius enim membranis, os

RςNςd Rcircumcingentibus infixum haeret molestus humor, quam .iu ἡ 'μ'ut extralii possit. Efficacius est Epithema volatiles ihibi. dictum aut Emplastrum ex Pice Burgundita addita

Euphorbii octava circiter parte, cum terebinthina Ueneta quantum satis erit, compostum . Nihil autem tantum levamen affert in pertinaci prae sertim morbo, ac seiaceum sub locum affectum, ut materia inutilis evocetur, immissum . Sin autem vulnus ejusmodi minus necessarium videatur, aut nimis acerbum ; fonticulum saltem in femoris dolentis parte interna supra genu medicamento caustico inuere maxime ex usu erit ; ita tamen ut ulcus id non sanetur,

sed diu trahatur, donec id vitium, cui per hoC opitulatur, conquiescat. Celfus Hippocratis exemplum se quutus, candentibus ferramentis, tribus, aut quatuor locis super coxam, cutem exulcerare praecepit. Quλquidem medicina nulla foret eis caciter utcumque enim rimiretur ignis aspectus, breviori cum dolore, quZm inseri medicamentum causticum, peragi posset. Fri catione quoque utendum est, & eodem die saepius, quo facilius ea, quae coeundo nocuerunt, digerantur,

ipsisque principue coxis, s fieri possit, adhibenda est.

303쪽

CAP. IX. I bias. 29

Aqua autem calida partem affectam severe plerumque nocet: sbris enim illa relaxatis, augetur dolor. Art. 1964. Sed ad interna auxilia transeundum e so . Remedia Horum praecipuum, detracto'primum sanguino, est pur- interna. gatio per alvum. ICatharticorum potentissimum est: , aut mercurius dulcis sexies sublimatus , aut Electua rium e scammonio ; quod pro viribus saepe repetere con venit. Diebus autem quibus non exinanitur corpus per ea, quae simul urinam cient , & alvum movent, morbi vis minuenda esst , Ex his Tincturam gua jacinam volatilem , vel balsamum Gua jarinum omnibus

Farrago sententiarum. Art. 196s. Ischia dis quidem a semore posterius ,

aut poplite, aut tibia initium est. Alias vero in co-Ischiadis Ucae caVO, Cotyiam graeci, latini acetabulum vocant )iogtςUR dolor apparet, rursu S, in Clunem , aut lumbos impe trum facit, & omnia potius esse videtur , quam Co Xen- dicis morbus. Eaque vero pax te aeger plerumque clau-

Art. 1966. Ad hunc morbum specialius conferre conta Clystς sueverunt clysteres injecti ex decocto centa rii minoris, IVP μ' Mi Fernelius testatur, vel ex decocto brioniae, aut co ill ''llocynthidis , nec non rutae, salviae , si echados, beto- nicae, hyperici, rorismarini, baccarum juniperi, lauri,ivae artheticae , meliloti, Cham gemell, itemque ex vino albo veteri s a, urina pueri, quousque sanguis cum

mucosis excrementiS egeratur.

Art. 1967. Pr per Martianus observat dolores ad e, Ischium aliam exigere curationem , qui huc illucque/ 'i' vagantur, aliam vero qui fixi stabilesque sunt . Hip-

pocrates, ait, diversam in utrisque medendi rationem curatio. instituisse. Fixos enim dolores clysteribus acerrimis a- Oigere conatur, emollientibus vero qui mobiles sunt, a motum, ustionemque adhibet, ut neutrum in his approbat. Art. 1968. Si alia non prosciant, ad causticam de- ς usti-

304쪽

dia Tu es

rus contusa dc regioni lumbari applicata per 6. horas. donec vesicas eXcitent, quae discussi pro more suo emittunt serum acre, Ischiadicum dolorem penitus tollunt Zc morbum subigunt. Applicatio foliorum ranunculi staminei minoris facta fuit paulo infra genua circumforando quodam , ut ipse observavi plusquam tritaginta abhinc annis cum successu mirabili. Ego quoque plus semel idem experimentum compellum habui. Art. Radix Brion. alb. recen S tusa & cum o l. sem. lini mixta, dc loco dolenti tepide applicata mirum in modum dolorem paeat; dc renovandus est labor, do nec tota materia morbifica transudetur . Trachenius de morborum principiis . Laudatur emplast. Poterit , Ε plastrum sequens in praxi e Rrtus sum . . Pic. Burgund. q. f. malaxetur cum q. s. ol. sem. sinap. per expressionem . Emplastrum Ischiat. quoque applicari potest Art. 1969. Colocynthis costeribus indita privΑtimcoxnedicum doloribus prodest. LUer. Interna eadem ac in podagra.

LUES UENERE A. EtimuVer i sententia .

Art. I97o. Innotuit huic morbus Europaeis non niscirca annum 1494. Controvercitur, an Veteribu S cognitus fuerit, necne. Primo post impurum coitum plerumque exoriuntur, inflammatio praeputii Jc tamor , urinae ardor, gonorrhaea, bubones in inguinibus, pustulae variae in pene, dc aliis partibus , atque hinc ulcera sordida , dc maligna , cancrofa & callosa , progressu temporis etiam ossa corrodentia, doloreS atrocil-simi noctu exacerbantes, nodi, tophi , calor in votis manuum , dc plantis pedum, atque hin C Iassurae ,& ex coriatione S, verrucae , condylomata, dcc. Circa anum, pilorum defluvium, maculae rubescenteS , flaVescenteS, aut livescentes. Inflammatio testium , rauceGO , uritiae relaxatio dc erosio , palati ulcus, OZaena, tinnitu S Zurium , surditas , caecitas, scabies , tabes , &c. Sed hae symptomata 0mnia non cuivis contingunt i non raro

305쪽

CAP. IX. Lues VUndrda . . . z99 sub larva j orbuti oc athritidis latitat. IZgri ut plurimum rem cum insectis se habuisse constanter negant ,

Art. . I97 1. Paulo post congressum impurum circa Morbita penem aut Vulvam aestus e Xoritur, aut ardor urinae , νὴ iς it

hinc inter biduum aut triduum gonorrhoea; interdum ς' Py nulla succedit gonorrhoea, sed virus per cutem potius ad inguina fertur , dc bubones excitat ; contingunt etiam quandoque ulcera callosa in scroto ac perinseo; interdum ulcus cancrosum ac callosum inter praepti tium , dc glandem in quibusdam intumescunt testes . Sanguis missus in lue inveterata fere maculis lividis aut colore quasi conrulescente in superficie conspici solet. In De confirmata ut recte observavit Lomni us erumpunt maculue frequentils , eaequs mors lunt ginis exiguae, alias rubrae, alias fades , in froiate qaoqus stuli O tesmporibus is pone aures, maxime circa radices capillorum, deun in capitil, vel etiam univZrso corpo ru , malignae , pustulae , tumoresqus non unius coloris

florescunt, quie sponte sanantur , iterumqπο pa1

exputauiant: pusulae modo fabae, modo rubrae junt, rotundae omnes , Acast, puris es Irtes: , aridam crustam habent; ex his dΘin id in ambitum 1 rpdutibus pusulis , cutemqu3 cavantibus, ulcus oritur Piru nium

Irt. 19 4. Galli facilius salivant , dc citius curan-Cutatio. tur quam Germani. Inter judoris ra eminent gualiacum g era. dc farsaparilia, & regula semper observanda in in iis .

frigidis guajacum , calidis fars aparilla ; decoctis sudori

feris non incommode addatur antimon. crvd. In in uia ctione mercuriali tutius procedunt, qui artuum flexu ras, inguina dc alas suis cienter fricant; abdomen , pectus, dc caput non inungenda , aut rarissime, Art. I974. In gonorrhoea effluit humor cum acerbo Gon dolore a locis circa penis radicem, ubi sunt prostatae, hy primo seminalis aquosus liquor , qui hinc iuccessive sa vescit, tum magis accrescit , tandem viridescit , aut currulescit, non raro graviter foetet ; urina cum acer bo dolore mittitur; supervenit tumor praeputii dc glan- CR ' dis, dc ulcuscula, interdum carunculae in urethra . ' 'Praeter cathartica mercuriatia convenit privatim emuia

306쪽

3oo Lues Venerea . CAP. IXbinthina , facebarum Saturni, Ic. multum laudatur mercarius praecipitatus viridis , O mercur. duis. baLfam. Saturni ldrebin binaturast, em saccar. Saturna ΘοL terebinth. blando igne paratum , aegregie eonducit, ubi ardor nimius circa renes , 3c genitalia , ut ZC cam phora ; item infusum cantharidum in vino, quod ex pertum est remedium medici cuiusdam Belae . V. .

Pulv. cantharid. j. infund. in vin libenan. iij. Oeliv. infusam set per aliouot dies in Ioco tepido , dcp0lsa distretur 6quor , usus tempore misceantur coch vi. vij. Vel viij. cum cantharo lini dcc. Ne na ligni

Itia aci , balsam. de Copaibe , specificum habetur ,

antimonium diaphoreti . boroardi . mindrale, aquasi me lex in qua argentum divIm incoctum fuerit . In jectio . V. Aq aD. viet'. HIV. mgr Er. P.S'. fac.

car. Salum. j' m. pro im Elioue. Usurpetur liquor per residentiam depuratus. Digressio de Gonorrbaris non Cirulentis.

yrt. 1974. Gonorrhaea Ugra esst, in qua semen ve Corioi. rum effluit. Sucus citri , granator. Amon. dcc. suntroea non remediae optima , venerem extinguunt , praecipue si virulen camph. δί tgreb in . in usum adhibeantur, ut Zc emunx. . hio cum fem. cannabin. 1acch. tu . os sepiae spe cis eum ) cum ceri f. antimonii, balsam. CopaiT. ex tradi. rad. tormPntil. vel e cis decorit. Lenis purgatio cum bolo mercuriali, dc die seq. rhabar extortus fotus astringentes , dcc. Art. I973. Gonori lima notha , benigna dicta, non vi-GψΠ'r' ruonta, est quando materia, non semen verum conti-h δ' nuo effluit ex pene citra tentiginem aut pruritum Venereum , diu durans sine multa virium prostratione , filiori areo mulierum respondes , gono retora Catarrhasit vocari solet . Partes affectae sunt glandulae prostatae , lnimis laxae vel exulceratae .

Art. I976. Cura debet institui generalis , digesto

CVR' '' resti scanda , stomachus roborandus , cruditas corrigdπ-ua, pars affecta astringentibus firmanda . Est affectus catam balis ideo ros marinus . decoct. e signis acidulae prosunt iterdum a scor buto pendet. Non nimis ci

307쪽

Ulcera vaginae.

CAP. IX. Lugs Hengrda. 3DIto supprimenda est haec gonorrhina . Ad majorem cautelam aperiendus est jonticulus in crure . Art. 1977. Ulcuscula glandis, & praeputii curantur Ulcera cum unguento diapomphoL dc mercurio dulci; si fue- glandis arint cancrosa , dc callosa , in usum venit solutio mer cur. jublim. corros d. in aq. plantag. Si praeputium in ligniter tumet, Zc inflammatur, applicetur solutio fac-char. Salum. in aq. cauis , itδm camphora in ol. .amud. dulc. soluta . Art. I978. In mulieribus exulcerantur partes inter nae vaginae , dc saniem plorant plus minus purulentam ac lividam , cum insigni dolore ac molestia ; nec multo diversam virorum possulant medelam . Art. 1979. Pro pustulis & tuberculis lac virginale . Art. I98o. Ad ulcera sananda tinguent. basic cum ''

Art. 1981. Ulcera oris 3c palati Curantur Cum gar- o i, Magaris . ex decoct. lign. cum mella ros. sis pauco alumi- pala ti Ag. OZaena decoct. emol. hord. alt0. d C. Primo tra ulcera. Oanda est ad removendam crus fam , dc postea decoct. ΟZaena, E Iignis, &c. tanquam palati ulcera. Omnia haec ulce et a sub Iitu mercuriari sponte evanescunt, nec metuenda sunt ulcera oris ; nam per salivationem citius sa

l nantur.

Art. 1982. Bubonum suppurationi , dc apertioni prosubore si elicenda virulentia, mature opera danda est, intcrneyudori fera exhibenda sunt, externe suppurantia , quin dc cucurbitae, dc, si secundum votum haud succedant,

aperiantur, lanceniam prosundius intrusa . Art. I983. LueS venerea contagio a est , generatio- Quot

ne, lactatione, contrectatione , saliva , si do re , liquido 0di i genitali, exhalatione ς & qua parte contrahitur , primo ς'' 'l se manifestare solet. Boerhaave . ς'

S,denbami sententia . Art. 1934. Lues confirmata non nisi per Jalivationem Mellio ab isdrarraro excitatam extirpari potest ad hanς au. dus su

tem recta licet procedere, sine ulla praecedente evacua livanditione aut corporis praeparatione . Unguentum praescribe

308쪽

302 . Lues Venerea. CAP. IV.ctes continuas manibus suis aegrum perungere permiticita tamen ut ne aX illas, neque inguina neque ab lomerat tingat uspiam . Post tertiam inurustionem gingivae ut plurimum intumescunt, & pGaIUmus suboritur si ve ro intra id tempus haud procedat, tum turbith. mi nerat. gr. viij. in consesret'. ros. rub. exhibeantur aegro, quod remedium Vona itum ciet, dc ptyali sinu in suscitatabit; & postea si salivatio jam incoepta prius elataguescat, quam sumpto mata penitus disparuerint, extimuia landa est subinde cum doli mercur. dulc. Diaetam quod spectat, δc reliquum aegri regimen, eadem prosta S, ac in cathars, imperanda sunt. Quid . Art. 1983. In quibusdam reperitur idiosnoram pe- agen- culiaris tam salivationis respectu , quam purgationis , ita ut methodiis laudata vix gingivarsm exulceratio 'i ,1 fem escere, multo minus plyalismum movere, .u il jusmodi aegris cavendum est medico , ne ζ impor 'hi i i tu niuS urgeat, recalcitrante natura, dc horrenda sym- 6n pontomata aCCersat lente itaque sestinet, dc moras tra sit. sat mercur. dulo i. seimsti in septimana exhibendo , dc quaritumvis salivatio ad plenum nunquam assii rgat, aeger tamen capiosus quam pro more solito expuet , quousque sortor iustae salivationis comes adsuerit; atque hac methodo morbus expugnabitur concesso debito temporis sua io . Mis rite peractis etiamsi morbus penitus profligari videatur)quo minus recidivam postliminio patiatur aeger , utcunque bene se habeat capiat mercur. dulo. j. semel in septimana ad 4. vel 6. Vi CeS . Un

citandum ptyalismum sufficiat , inuncta , diutius

continuata , uniost a Luis Venereae smytomata tollere , , morbum penitus gradicare a quibaidam perhibetur oti ori sententia.

uis ve- Art. 1086. Lues vener a est morbus contagio sus ab reteae . humore aliquo venenato, fere in coitu Contractus, tilia

ceribus doloribusque se manifestans. Ab infulis Am3ricanis , in quibus, anne Hiloanorum adventum , hic affectus populariter grassatus est , istum per Hi Danos in Europan allatum este, nullus jam dubitat: Credibile est

309쪽

CAP. IX. Ives Venerea . Joyest a serpentino genere vel morsu vel cibo assumpto is

tum ortum esse. A serpente aut scorpione percus os coi tu levari produnt; verum sceminas venere ea laedi au. thore Plinio, magnum argumentum originis Luis Uenereas ab aliquo infecto venenat O . Ictus serpentum Omnium malorum pessiimum, ideo tui vener. Comparandum . Quis adeo dubitet istam suem ex animalibus ortam esse , nam penis ab istis morsibus venenatis vehementer intenditur; dc Jaorias , id est, surore dc libidine perciti nihil praeter coitum anhelant. Ita quod Vulneratis remedium, foeminis calamitas est ; dc a -- minis sic insectis invicem mares confictantur in pol terorum diram perniciem. de humoribus, p. 477. )Art. 1987. Foemina gravissime urinae ardore , & pura- Curactionibus ibidem, item condylomatis cancrosis in pu Ii dendi labiis, non sine vehementi capitis dolore affli

cta est ; illam purgati quarto quoque di e pitulis dθ duob.

quibu9 3 qua pars mercur. duis. adjecta est; apOZema LX gua aco , &c. fuit pro potu ordinario, citra sudorem . Sumpsit etiam bis quotidie cochlear. tinet. 1 eq.

Uin. Ehenan. Ἐj. digere in B. M. dc f. tinctur. Horum usu gonorrhora admodum virulenta, scelidum dc sangineo viride pus effundes, integre sublata est, duo bus plus minus mensibus sine ulla ope chirurgica etiam ulcera siccata sunt , dolorque capitis ex tot desiit . . Art. 1988. In doloribus nocturnis , praemissis uni U0ἰψῆς Versalibus pulvis sequens est maxime proficuus d*μμ

Si j. 6a. quaque hora cum decoct. Tatid. Gusa . Gua-jacum Bdrarrari, ut is iraci rus teneni, in De an tidotum est ., ι

Pitcarnii sententia.

Art. I989. In principio gonorrhoeae virulentae purgandum est cum ptisana laxante ex fen. saI. tart. or Gotor σοr. melisit. dc bibat agger serum lactis ; post tres quatuorve dies purgationi insumptos, si ardor urinae, dc δὴ ψψ fluxus sint minores, dc color dc consistentia melioreS, bolum assumat ex terebinth. dc rheo per 6. aut 7

dies, si alvum laxat, id fieri solet cum euphoria. Ui-

310쪽

3D4 LVes Venerga. CAP. IX. tanda omnino sunt astringentia ; gon Orrhoea enim nunquam evadet in Luem Vener. nisi nimis intempestive sistatur . Pitca . in MS. Art. I99o. Methodus therapeutica Pitcarnii radi Metho. calis sic se habet, post Tomitum bis aut ter iteratum dias the-exhibeatur mercurius per aliquot dies, bis in die ; cum ' P os inceperit dolere , abstineat se a mercurio per tre* aut 'V-' quatuor dies, tum pargetur alternis diebus; oris dolore cessante, iteretur usus mercurii ; & iteretur haec methodus , donec symptomata cessarint. AFt. 199 I. Ad ulcera & eruptiones leprosas decoctum pro Iotione , unguentum, aqua cosmetica, & ce revisia gufacina, tanquam remedia maxime essicacia, ab authore laudantur .

Art. I992. Infantes a nutricibus lactantibns insecti,' 'quan tiain maculis , pustulis , ulceribusque scaetent, quan- ..'hi doque & nocturnis ili1s doloribus erunt excruciari, faiah up cillime omnium restituuntur. Farina farfaparillae fere insipi da; saltem nullo gustu ingrato , panartellis aut pulticulis suis, ut par est , commista , addito etiam , ventriculi gratia, fantali citrini polline , catharticis debi-ris intercalatis , tenerrimae aetati, ut laete nun nunquam

observavi, salutem perfectam rediddit. Lognei sententia.

Uleeta Art. 1993. Pro ulceribus penis; & praeputii curan penis dedi S apprime valet sequens lotio ; u. Vitriol. aD. J ij.

praepu- auripigment. alumin. nitr. ana j. comburantur in

xii . crucibulo , ut in laepidem coeant; θ .Pul. praedicti j. aq. calc. Tin albi ana ibj. f. solutio , &c. Egregie

etiam conducit lotio sequens La ranci, maxime in ulceribus glandis dc praeputii; Vin. aD. . aq. roj. plantag. an a diij. aur. pigmdnt. Si j. aeris Virid. 'j. rrh. alos ana misce . Ulceribus fatis detersis medicamentum affusa aqua lenius ueri debet pro futuro ;dc postremo cura cum lact. virgis. vs aqua di Uina Fernelii V. . Ammin. rupei 3 iv. coq. in aq. font .s j.

SEARCH

MENU NAVIGATION