장음표시 사용
401쪽
CAP. X. Aurium Morbi . . 393Art. 226o. Si dolor aurium a vermibus fuerit, do n lor tunc vage lancinans, hinc inde rodens percipitur; in D qu educendi sunt vivi, aut intus en eccandi ; iac tepidum y bψ-- auribus immissum dulcedine sua vermes allicit, ita ut prodeant; succus a Fnthii interscri, vel angit eosdem , item oldum nucleorum per ficorum , o I amrad. amar. incola cinthidis Qv rcetani cum granis aliquot mctrcur. fit .
dul. item elix. propri t. argdntum divum in aq. appriata incoct. dcc. Art. 2263. Tinnitus aurium frequentissime est affe- Tiriniactus chronicus dc valde molestus , interdum in Omni- .ius. moda surditate terminatur raro curatur , saepe recidivar .
Art. 2262. Praemissis uni Persalibus , sussitus ex fuc- Cura. ino, olibano , dc gum. animae est egregius ς piritus sal. x; o. armonia . cum bombyce in aurem immissi is tanquam fingulare a Zindano laudatur ; item fel lacti piscis , occastor. zibet. in usu sunt . Langi sententia . Art. 2 6; . Curatur ot algia iisdem plane remediis interni S, ut aliarum partium dolores , vel exquisiti , ς' ' ' vel nothi; adeo ut de illis nihil peculiare monendum ''
adsit. Notentur itaque solum topica Auctorii Sexper- mii vita , uti sunt o l. lil. alb. amygdalat. amarar. lumbriC. ne . terrestrium , asellor. scorpion. ovorum vel sola , vel cum album ine ovorum coia quassata , butyrum non salidum, med dulla crurum vituli, lac muliebre, Vel vaccinum, vel solitarium, vel cum tantillo thuris, succ. senaper-Vi V. maj. cum grano uno , vel altero camphorae: , s tus ex decocto betonicae , chamo mill . maiora n. rorismarini, mentas u , serpilli vel recen c. sol. tabaci, item capparum decoctum . Art. 2264. Cum dolor ex horum casu nondum ces- post sarit, narcotica implorari debent, scilicet oleum hyo- qita uscyami expressum , crocus , dc opium, qu*I Cum modΘ in ab recensitis combinata divinum prosus exerunt effectum P sces. in CaVea S modo, ne nimio usu cum dolore omnem simul illarum partium sensum tollas . ne ra-Hac methodo cura otalgiae est instituenda , quam 'ηλῆ' diu inflammationem scimus adesse, quando autem illa
402쪽
in abscestum abiit, & a puris acrimonia nunc dolor dependeat, immutanda illa paulum erit, seligendo loco anodynorum , dc refrigerantium maturantia , & consolidantia. Interne decocta vulneraria, externe oleum hyperici, momordic se, balsamum pertivianum , vel sulphuris . mel rosarum, aut syrup. absynth. cum lacte capri no ex commendatione Marcelli Empirici . Debent tamen haec externa; quod de prioribus quoque observandum . semper calefacta paululum auribus instillari, alias ex illis , si dolor majus augmentum capiat, mirnm non est. gri. 2263. Distinctus ab Otalgia est dolor a ver mibus , vel intra aures ex ulcere genitus, vel ab extra irrepente inussea, aut pulice originem sumens . Ut igitur discas quid hic agendum: observa; illa insecta, quae majora sunt, nec adeo profunde irrepserunt; vol-1ella commode, quae vero minora , ut pulex , Vel crinium fasciculo intruso, vel cum bombace terebinthi na , vel melle illita extrahi posse . Quod si vero non amplius in atrio harreant, sed prosundius se jam receperint, duplex iterum via adest curationis , nunc enim laccum Saccharo edulcoratum, dc externe aurium meatui astrictum , aut cum spongiola applicatum , vel per ficus inversas, vel lardi frustulum, aut scorpionum oleo eliciuntur ; nunc si illecebris his se allici non patiantur; per amara dc acria , succum dc decoctum ab synthii, Centaur- minor. mentastri, fol. perfici, rutae, fel ani malium , aloen , colocythiden , soccum ceparum , Ol. li
gni coryli in ipsis auribus intersciuntur, &postmodum auri scalpii Hildani ope facile educuntur. miseri sententia.
Art. 2166. Solent interdum in aure, vel cerum ennimis indurescere , vel aliquid in ipsam incidere , ut pisum , faba, calculus, nucleus ceras , quid hujusmodi. Si calculus , aut ceras nucleus intus, est , lubricari ante omnia lacte seu oleo tepido instillato meatus auris debet, mox autem vel specillo quodam, vel dc volsella quam providissime extrahi. Quod si vero pisum, faba, vel aliud quidquam hujusm0di in aurem incidisse, atque nimis jam tum ab humoribus intumuisse advertitur , promptissimum auxilium in eo positum est: ut nisi vol-
403쪽
sella, vel specillo ejici queat, demisso scalpello exiguo tumefactum corpus illud caute dividamus , ipsasque particulas aliae, post alias protrahamus . Quoties certi meninduratum magis ac naturaliter debet induruit, ac ex siccatum est, audiendique usum impedit; longe optimum esse consuevit, olivarum aut amygdalarum olei, sive lactis quoque calidi pauxillum in aurem instillare, hominique , ut in partem adversam caput inclinet, praecipere ; post aliquot minuta elapsa , specillum quodam auricularium demitti paulatimque ejici, quicquid materiae noxiae intus est, oportebit.
Art. 2276. Surditas & gravis auditus secundum ma- Sardi-gis , minus tantum differunt ; eo affecti aegre sonum IR Percipiunt; auris assicitur vel exteriore vel interiore parte . Meatus auditorius interdum cerum ind vel alia quavis Cy Ris 'sorde obturatur ; in interiore parte auris assici potest humoribus in cavitate collectis,qui frequentius pituitui strat obduratio externat aurium cavitatis ocu FR ' lis ipsis dignoscitur, si ad solem cavitatem introsp1-'' 'ORS . Pro cavitate externa elue uda uti licet decocto Iolior. Jahi dc for . rorismarin. in p. 22. aq. dc Vin.' . - , quod cum syphone prudenter ini j ciatur . Nihil aeque conducit in surditate a causa interna etiam poli centum remediorum usum , quam ut aeger praemis sis praemittendis fulphureis balneis caput madefaciat, 1edeat sub canali balneorum ; Ze verso epistemio , Z- quam accipiat, Oda formicarum contrita dc cum succo cepae Ita aurem infusa quam vetustissimam surditatemper fanant. Si affectus sit contumacissimus post omnia Incauum tentata ex itare licet poalymum ex in unctio
Art. 2269. Inter remedia evrerna in surditate prae reliqui S granum unum mosci, vel ambrae , vel obs- tua cum bombyce involutum, de vesperi auribus immisium
404쪽
a s Surditas. CAp. X. missum est optimum remedium praecipue in senibus lauda tur etiam j eL anguillae cum jpiritu vini , & fel perdicii a
Lindano ; liquor ex ovis Jormicarum expressus, si quid aliud , admodum confert. Sunt qui valde commendant suffitum ex fu bure mediante sistula in aurem trans missum ; extremum remedium est salivatio . Vapor au-Wicularis Fu Veri,
Arr. 227o. Meatus auditorins claustis Iequenti ratione trac a tur ; Frequens est infantibus recens nati S , membrana exterior , sub ingressu meatus auditorii posita, quae tympanum Ab injuriis externis descendi , donec meatus suffciens robur acceperit. Quando autem haec membrana vel propter nimiam crassitiem,vel ob al am cauasam tempestivae non rumpitur , pra ternaturalis e Vadit. Ad hoc incommodum tollendum Auctore modo Causticum potentiale , modo actuale, modo incisionem com mendant. Merito autem praesertur incitis; de qua tamen nihil magis monendum , quam quod membrana
modeste , & cruciatim incidenda sis.
Art. 227 1. Quo propior autem est membrana tympano, dc majore circumspectione incisso peragenda est. Brevis enim est meatus auditorius in infantibus ,& facile hinc laeditur, quando iusto profundius incisio in stituitur. Facta incisione meatus cannula , Vel tu runda apertus servantur, donec illius cutis plane coaluerit. Quando autem caruncula meatum claudia , & haec mul tum extrorsum prominet, extrahi sorsan poterit methodo , qua usus est Hiddanus cent. III. Obs. I. Oethaei jententia ..Art. 227 2. Surditates saepe a sanguinis copia ad aurium radices delabente oriri in multis animadverti . I taque non plane absurdum mihi videtur, cujusdam B,avarici balneatoris mihi noti, auxilium, quo multo S a difficultate audiendi eum libera se, 1ermone plurimorum ad me delatum est . Est vero illud ejusin odi. Iubet is balneator stir lastros mane balneum igredi, ut venae , quae
405쪽
CA P. X. Surditas, 399 retro aures sunt star,balnei calore S turgeant,eas pos ea ita turgentes secat, ac quan cum videtur educit sanguinis,evi dente utilitate eorum quibus gravitas auditus suo sta est. Farrago sentontiar . Art. 2273. In doloribus aurium linquit Harimannus folia Nicotianae viridia, vel etiam arida sed iterum humectata, mirifice prosunt. Ex cepis conficit Foroius cataplasma , quod auri do lenti appositum mirabile dicit. Sumit autem cepam subcineribus coctam, huic contusae addit ol. chamae meliunc. i. sem. butyri recentiS dc ut . aneth. ana unc. sem. Croci 9. sem. simulque omnia permiscet. Id ipsum approbat Zecchius , dc Nivdrius quamvis nonnihil ab ipso discrepent in dosi componentium . Art. 2274. Ad surditatem gravemque auditum pro arcano habet Praevotius crocum, & caryophyllos cum succo cyclaminis . Admiscet autem cum his Th. Bar tholinus aquam ro sar una, atque gossypio in aure S guttas aliquot calidas infundit . Apud Ddodatum refertur mirabile secretum ad surditatem, de tinnitum aurium ex vermiculis sub cortice quercino repertis , decoctisque in oleo Omphacino , dc postea in radice Cyclaminis assatis. Et apud Hertodiam memoratur aliud compositum ex oleo vermiculorum sub eodem cortice ligni quercus repertorum ad fj.sem balsam. Peruvian. sem.& olei stillat. croci gutt. vj. cu jus deinde gutt. ij. vel iij. calidae in aures cum gostypio instillantur . Maximi quoque fit ad surditatem essentia casto re i ct croci , balsamum ligni gua jaci, ostentia fellis tauri, cum 1 p. vin . extracta, dc balsamum sulphuris . Itemque esse ilia lavendulae, dc castorei; nec non succus Sampsu chi, ejus aue pleum destillatum .
Art. S. Interne vero commendatur decoctum radicis Asari, sal volatile succini , ejusque essentia . Conveniens item foret aliquo catharticu in praesertim catholicum , aut hellebori, si corpus succi plenum videatur; si quidem ex Hippocrate Otii jurditate Iaborant ,1 uper-U enientibus bili is de ectionibus Iiberantur, quamvis desurditate febrientibus contin gente id intelligendum esse
406쪽
sive Procidentia. Art. 2276. Gurgulio seu uvula est glandula pendula ad formationem , OC modulationem voci S conferen S, quae defluxionibus, aeque ac aliae glandulae, obnoxia
est ; si infra tumeat, supra gracilis evadit . E palati extremo propendet, inque fauces & gulae caput fertur, itaque haec loca titillatione quadam assicit, metuque praefoco ionis sollicita.
Di. 2277. Uva si cum inflammatione descendit , dolorique est , & subrubicundi coloris , praecidi sine periculo non potest . Solet enim multum sanguinem effundere . Itaque melius est his uti, quae alias proposita sunt Lib. VI. cap. 4. Si vero inflammatio quidem nulla est, nihilominus autem ea ultra justum modum a pituita diducta est, & est tenuis, acuta, alba, praecidi debet, itemque si ima livida , ct crassa est , summa vero tenuis . Neque quicquam commodius est , quam volsella prehenndere , sub eaque quod volumus excidere. Neque enim ullum periculum est, ne plus minusve praecidatur, cum liceat tantum infra volsellam relinquere, quantum inutile esse manifestum est, idque praecidere, quo longior uva est, quam esse naturalitet debet s
Arr. 2278. Humor pituitosus in columellam defluens , eam humecta, emollit, & relaxat , ut longior Iacta partem superiorem Cesophagi tangat, & nausea in pariat..int. 2279. Evacuantia universalia eadem esie debent ac in catarrho. In pr ncipio topica astringῖntia Cc repellantia conveniunt, quemadmodum in Curatione. --μinae, quibus postmodum resolventia dc eYsiccantia erunt admiscenda : Remedia autem forma pulVerem pOtius quam liquidorum sunt ut plurimum utiliora re ei ficaciora, praesertim si nulla adsit inflammatio . .' XCl-
407쪽
CAP. X. Ulaiae Telaxatio. dorcisio est ultimum remedium, sed cum suprema cautio- Excula ne admolienda est; nam valde periculosa est inquit
Pippocrates Progn. de qua Operati e videantur aviatho res chirurgici.
Audiamus Tulpium . medici prolapsus palati veIomnino 'detθrmittitur, vel oviter tractatus; is ta
men vitium est non minus grave quarum rarum. Vidi equidem tumorem hunc in palato cecri gresu eκortum tit vix licuerit cogitaril de Gargarismate, ne dum desistiis auxiuiis , praeterquam de Iola scalpelli incisione , qua dextre , jesinanter id temporis insitata Oidemtis non modo ei uxisse inde plurimum aquae sed destumeia Icente palato ad se radii se hominem extinctioni iam
proximum. Unum ex optimis remediis pro ulula pro-DHa est semen cannabis in posca parum coctum prosargarit male inquit Elimullierus ) . Proficua quoque esse pηjunt jequdatia pro arbitrio vel potius iudicio Remmperati medici ujurpata; decoctum catechu, decobum dia v rad. tormenti l . cum pauco sale armoniaco , ct alumine δ' crudo gargarisma pro uvula, pulvis uvularis.
qu. et ago. Tolli autem variis modis uvae pars sua pervacua potest . Primus modus est per vincturam . Huic perficiendae, quia manus haud sufficiunt, proprium in- derisistrumentum aliquod eItat destinatum d qualem quidem uvam . ex Hildano dc Scu. telo Tabula repraesentavimus . Huius ope Instrumenti vinculum in uva relinquitur, firmius . que inde per dies singulos adstringitur, donec uvae pars inferior decidat. Sed ista quidem curandi ratio , quam- turnuis fatis ingeniosa sit, tarda nimis est, neque homin I aegro tantum , sed chirurgo etiam molesta .PR 'mptior ea curandi ratio vide- Alrer bur , hi lingua per specillum planum sive spathulam prius niodus Geprella tantum ex uva per forficem longiorem excidi 'R' tur quandum supervacaneum esse cognoscitur. Inutio ς'
equidem negotio illudo in primis videndum est ne tu ς 'si
NT qi mii sex pars uam naturaliter decet,
remaneat Jullo maior etenim si remanet, aegro molesta
408쪽
UvuM Relaxatio. CAP. X. sta & parum utilis operatio est; justo minor autem si
relinquitur, sermo plerumque corrumpitur. I 'struis Art. Quando Vero quIS manu tam strenua in-mento structus non esset, ut oris spathulam cum forfice quam sacilio: aYactissime simul continere valeat , nonnullis optima rim' atque commodissima curandi ratio est, quae hi per il- μδ l i instrumenti genus, quod a rustico quodam Nor V-veoico ad inventum Bartholinus , ut & Scultatus accu1ato 'statis descripserunt. Nimirum cultellus aliquis pro prius ad ferramentum quoddan latum, idemque in anteriori parte perforatum ita firmatur , ut post emi fam . quae ferramento juncta est, lamellam elasticam . ouam celerrime prorumpat, u Vaeque partem inutilem Draecidat Tametsi cl. Navius, ni fallor, instrumentum illud sie immutavit ut per ansas manuis Inistra In ore contentum linguam simul quam aptissime deprimeret , atque tunc oris specillo opus non iit . .
1183. Uvae parte supervacua hunc in modum' ' ' rifieis, hiud alienum est sanguinem paulisper fluere
quid tum ad partem aegram fovenda, ex Vino calido, eodemque praesertim rubiQRndo ,- 4Rm' estiam oxycrato calido, diligenter gargarizare. militi Ominus fluere sanguis pergit pulvere aluminis perni incitum cochlea e cohibendus; vel oc priscorum chirurgorum more, ferramento quodam caelente, sed nondum tamen candente, dum faenguis conquiescaec, con-Quoties autem , prout fieri haud raro sue-
sidia petat, Alias optλtum finem non obtinebit.
Ex qR leti stula os interdum occupanti R , iis
409쪽
CAP. X. Uduliae Relaxatio. 4o 3 gingivas, genas internas, linguam , palatum , fauces, tonsillas , uvulam , gulam , stomachum , intestina tenuia, ad anum usque) ubique fere e dem specie. Praecede re solent, febris, incipiens cum di arrhoea vel dysen teria, nausea , appetitus prostrat US, praecordiorum anxietas , debilitas magna, evacuatio notabilis, stupor , somnolentia. Varius est aphtharum color , albus, fu- variu scus, flavus, lividus , niger, quarum posteriores sunt a phth pejoris notae. Sapor omnis aboletur; adest: plerumque xum oris siccit*s, interdum crustis deciduis , salivatio vel L-l0kdi arrhoea adoritur, imo dysenteria ex vasorum dilata
Art. 2286. Ut curetur optime hoc malum, exhiben- Oisada sunt carida, diluentia , rdsolventio, dc abstergeu- tio . ita, ut crusta in facilem citumque lapsum disponatur; simulac lapsus conciliatus est, tum anodyno, d mu gn-te , dc simul paerum corroboranis medicamento utendum,
una ore assiduo contineatur. In fine dandum est cat-harti . corroborans ex rhabarb. dcc
ingentibus, aliquando oriuntur ex vitio salivae , dc cru- unde. ditate ventriculi . Aphthas futuras in morbo cognoscimus ex sopore dc singultu, qui toto morbi decursu non dormi vernnt, in soporem incidunt, & tunc aphthae prodeunt. Singultus accidit, si sint ex ventriculo , & tunc plerumque sunt deterioreS. Art. 228 . Nil pejus quam saepius purgare in hoc Cura- malo. Tota curatio consistit in humectationg , quae e- xὲψ molliat, dc leniter calefaciat; optimum est decoctum Taparum cum nitro, item decoctum berb. betaidis ma-
Art. et 239. Aphthae dicuntur oris ulcera minora muta Rς cosa, quae oriuntur, si minores fistulae, per quas v
rius humor in os defuit, a lento vitiatoque humore seii
410쪽
εχulcerantur . Non solum os , sed quoque fauces, sto
machum , Ventriculum , atque etiam intestina infestar, solent. Sunt quandoque cum inflammatione , malaque febre, praecipue , si ventriculus , atque stomachus inflammatur, in quibus casibus illae mortem de nunciam,
maxime si aphthae in elatiorem crustam degenerant, dc haec ab inserioribus faucibus quasi adscendit. Saepe igitus etiam aliis febribus accedunt, dc tabidos quoque
ac phthisicos non parum excruciant. Si vero alienum, obscurumque colorem ac si piunt , plerumque gangraena subest , quae mortis index esse solet . Nec sine periculo sunt , quae resolutae celerius renascuntur . Morbus in
locis paludosis , maxintae in Belgio , frequentior , ct quassi endem ius esse solet. Infantes crebrius iis laborant,
si lacte vitiato aluntur, & hoc in ventriculo coacuit. Art. 229o. Si aphiae ex mala , ardenteque febre na scuntur , huic ante omnia succlirrendum et Plurimum Valent omnia , quae corporis humi fla nimio aestu coacta diluunt atque tenuant. Dari dc crebrius in ore C Ontineri debent decocta ex mollientibus, atque hOD. eo, cui adjiciuntur syrupi de althea, violarum , dc capit lorum veneris, vel loco horum oxymel. Sunt, qui rapas contritas coquunt , bene despumant , atque aegro
dant, quem monant, ut ea, antequam devoret, quam
diutissime in ore contin at . Etiam radix glycyrrhi Z FU ,sar saparillae , herba capilli veneris , flores verbal ci , malvae , ex aqua, vel lactis sero coquuntur . Prolunte tim cremores ex amygdalis, & semine papaveris parati, ut & gelatina ex cornu cervi, cui quam plurimum succi Acidi adjici debet. Gelatinas tamen ardentibus febribus non satis idoneas es e , medici non ignorant .
Art et29 I. H ee omnia vero, quae emolliendi 1aCul
thtem habent, pro sunt, si in ore diutius continent, .Fxiis etiam recte fiunt gargarigationes , nec non lotiones sibi et in alvum dandae. Inter remedia etiam enitrum , & sal prunellae , si multa aqua diluuntur. Pra: terea satis essicax ad mucum ex faucibus detergendum est medicamentum ex moris, vel ex nucibuS , robblmo rhon dia nucum nostratibus dictum , quod melle cum rosa ex ipi, dc mediante penicillo ulceribus illim otest . Et his commodo mucro res guttvi 2r spiritus Vi