장음표시 사용
91쪽
CAP. VI. Inntricas Morbi . s s
sp. lavend. com'. D . misce . In omnibus Jere imbδci itatibus morbis ventri cuti masticatio rhabarbari conducit, prae Capust in aiatum habθntibus ad rictiorem . item Electuarium e gingib. misistra stomach. c jula p. stornach. Et pro usu extremo Fotus stomach. epithema , 1cutum , fac culus emplast. rob Iran S , ex Pharm. Fulieri, quandoque usurpari tossunt. Art. 1344. Stomo hica d2bent e se i mperata, ut rem annotatit Uvald chimidius ) ne fortioribus re mediis calorem nimiam et sI augeamti, OPI extingua mus , , ne fermentam reddamus acrius v I debilius , hinc praestat pauca do 1 bi per interva D rem)dia sto
Omnis, qui non est nimias, ut plurimum est jatata u. y0'
Art. 1346. In omni vomitu unice observetur ut aL
f, quantum fieri potest, teneatur sortii. Ad v6mi CR ' μ' tum sufendum conferunt cydoniata, tinct. cora pi ae reliquis succus cνdon. p. mentis. 1 I. absnib. cum
Juc c. Amon. c C. Externe d coct. ab Fnthii, mdnib. cori. granator. sor. roq. rub. dcc. in vino rub. Coct. ac CmUS croci ventriculo admotus egregie vomitum silit, ut OC cataplasmata ex jsrmonto pum . aromaticis .
In genere praemistis rite universalibus omaobicai r iunt usurpanda ; descoct. fracastor. e PT Tinrib. tutio. sonia hicum, coras. mistur. stomach. IV P mi ionibus
te. Oritur quando, scilicet , vasculum ejus A succo a .-TJON COII Oditur, ex irritatione duodeni parti in sursumn ventriculum propellitur , partim inferius desertur. A lor gravativus , & obrusus in superiori lumborum 'egione , ubi situm est pancreas, praecedere solet. Non - TO aecipiuntur medici, qui vomitum materiae nigria F a c. I.
92쪽
cantis habent pro cruduto . In Vomitu cruInto Haemor
rhoidam fluxus est salutaris; est enim evacuatio quasi
Pericu- Art. 1348. I g TJntriculus quandoquῖ gravis nis Midm Haemorrhagiis obnoxius es . Et reῬgra vomitus fan M' 'guinis a quacunqus caura oriatur, periculo baud Ua-
eat . 7Nimia sanguinis e usmodi effusio intra Pentriculi pariItes , Udi extra corpus erectio mortem subitandam inigrdum 7 grt ; PII janguis in Odntricu Io extradasatus restat , ibi i m grumescere olet O corrumpi; inda gravss Lipo thymiae suffocationes
itium dis acidis, aut fu C. Odon. Aliquando etiam pus e cruen- xcernitur , dc pCr Vomitum rejicitur . Convenit antimon. tum . dii boret. antio ctic. Potgrii, jacchar. 1aturni, bausas inponicus Fulleri, tinctura antiphthisca, Erc.
Art. 13 So. Anxietas pr. ecordiorum est insignis dolor Anxiet , circa scrobiculum cordis. Malum hoc oritur semper ab pyης0x' affecto plus minus orificio ventriculi sinistro .c, di, IJSJ- Cardi algia est ventriculi orificii superio . , ris dolor admodum molestus, de intensissimus; oritur ex effervescentia succorum heterogeneorum, maxime bilis, unde percipiuntur phlogos es, Zc insignis ardor C ausae hujus mali sunt variae, bilis vel succi pane reatici vitia, lumbrici, ulcus orificii ventriculi, dcc. Curatio. Art. 13 SM DasS thgria C. Andromach. egregium est anticardi alicum . Cura ut plurimum inchoanda est cumlomitorio , dc postea optata cum purgantibus admiscen da sunt. Tinctur. 1 al. tartari a gutt. xl. ad i. itempum. te ac. cum castor. olgum amrad. du . est magi me essicax : lau)atur decoc . fas Lasse. externe Animen. ta, empl. s tacamach. caran. , balsam. PeruῬ- Pulvis interioris pelliculae ventriculi musculos gal
linae ad. Sj. in υ hiculo appropriato est effficacissimum rem 3dium huic malo inquit Sliavv. )Art. I 333. An orexi a sive in appetentia est , quando Anore- aegri destituuntur desiderio ad alimenta . Ratio haben , da est morbi alicujus tanquam causae , unde indicationsscuratiet de perendae sunt, dc postea somachica 343.)sunt usurpanda, dcc.
93쪽
CAP. U. Ventriculi morbi . . 87.Art. 13 4. Malacia est appetitus nimius, unde in Malac:aerdum, pluS quam conducit, comeditur. Pica est apta tapi R. oetitus insuetorum , ut crudae animalium carni S , Carbo
num , calcis Vivae , &c. In Virginibus; ch loro siq ica1n , vicissimque Pica chlorosin fovere sistet .
Pica est affectus chronicus , non in frequen- er ad hydropem , cachex iam , Tel . marasmum viam sternit. Nion totum Virginibus accidere folet, sed plerumque gravidis quoque; iis et ero non adeo ternicioso est . Hi affectus oriuntur ex dilpratato tomachi fermento ; ideoqud evacuationibus , O sto
snachicis sunt curandi Art. 1333. Bulimus seu appetentia canina, est vo racitas nimia; aegri copioso deglutiunt alimenta , sedda iiΠv Mon comminuunt; est assectus plerumque ab extremo ambientis aeris algore progenitus , in cibi fastidium bre . vi desinens. Appetentia canina est semper cum vomitu vel di arrhoea . Praecipua cura in diaeta est quaerenda . Omnia pinguia, ibi dulcia temperata illi prosunt, ut tu leniter purgantia. Art. 1336. Crapula, pctr quam iuidi go id, qasti chlyuli. nostro idiomate vocamur a Sursreit, est mala corpo reis habitudo cum sensu gravitatis ad UIntriculum ,
aegritudine , supervenire solent plerumque E ruptio
nes culaneae dc febricula: Cauja usitatior hi us iij fectus est edilium vel potulentorum nimia Poracitas ;ingsa autem non minus qualitatθ, quam quantitate peccabili laedentia esse possunt; aliae quandoqIs etiam sunt causi e uti potio nimis. larga frigida , VII cere
vi e tenuis uestivo tempore, ex2rcitium nimis dio n-
tum , fervida ac fulphurea aeris constitutio, , simi
lia . Eruptiones culane te funt dil gInere Erysipelato so, quod ordinario appellamus a Ra h. Art. 1337. In omnibus bifes assectibus, O precipue Curatio. Crapula propritie dicta originem ducentibus Pomitorium
quam primum est propinandum ,.si febris nondum in Uaserit dosis tincturae bier. did proκimo exhibenda est. Si eruptiones ii conspectu veniant, sustentandae iunt cardiacis , i, lenibus diapboreticis ; potui sit forum Iact. Uino Canari o alteratum , , alias infusum j. Viae . In p thorico, ubi sobris intensior fuerit, phlebotomia locum habere potest .
94쪽
s .arrago sententiarum . . Art. 13 58. In morbiS ventriculi non minus ea quae Voriatio cave re, quam quae facere oportet proponenda habeto nobi ς ptimo quidem , quamquam pituitam viscidam , quae sis Qin chum grZV t, Vomitu interdum ejicere maximo ossis hi. 'ecessarium sit, irequentibus tamen vomitionibus motum illum naturalem , quo alimenta deorsum pelluntur , in vertere , concoctionem ciborum plurimum perturbat, dc impedit. stoma Art 13 9. Appetitum ad cibos acuunt herbarum a chum marum infusioneS , quae ipsam saepe concoctionem adju robo. vahi; at metuS esl, ne longus illarum usus fibras mu- iamia. sculares nimis calefaciat. Quocirca acidis quibusdam ,
praesertim elixire vitrioli Im Pht , illas simul adstrinia
gere non raro convenientius est ; ea tamen adhibita cautione. ut dum adhuc tenax est, quar ventriculo in
iis ret pituita', illis abstineatur. Frequentissimum enim stomachi malum. est, quo resolvitur; idque certe sibi a rum ejus constrictionem desideret. Niobardus Mead. Art. 136o. Aliqua etiam animadverti circa appeten CHp' ' t iam , aut fastidia ciborum possunt. Optimum signum omnibus in morbis bene se se aegros, ad alimenta , si illum quae offeruntur, habere. Ad cibum adversari coeptae , et borumper longos morbos, dc post eos, malum est ; item tuo quid post cibi cupiditatem fastidio ejus affici. Nullum leve malum timeri in longa appetentiae amissione potest, maxime si contractum a frigore id vitium fuit. A que perniciosum est butimo aliquem , aut canina urgeri appetentia coepisse . Ita hac ipsa desiderium plurimum
epularum est, multumque voratur: quod quia onere ventriculum gravat, iterum vomitum extruditur: at que sic levatus homo vorare denuo nova cupiditate in
cipit , rursumque , ut canis, quod assumptum est , vomit . Saepe hoc vitium bulimum, dc altum soporem, dc levitatem intestinorum, & hydropem, EC atro phiam, ipsamque necem intulit. In eodem aegri primum multa fame urgentur, quae tamen non omnino
immoratur, quin enim animus stibinde deficit simulque
95쪽
concidit spiritus, extremaque rei rigescit z. Tum pro 'secto in propinquo sync0pes est , qUam ipta excipit
Art. 136 I. Observandum , Viscera esle , quae languisi non hoc, vel illo sui succo, sed tota sua mole impetere solet; unde Concludendum non ab hoc aut illo succo venire impetus , qui viscera illa lacescunt; pro- bindeque istiusmodi impetus ex iiS non erunt, qui pui moiuingationi obsequuntur , De illorum viscerum numero elt crudi stomachus , qui a sanguine una pati consueuit, quia- tas. quid illi evenit mali. Saltem a sanguine nasci conlue verunt vomitur itiones , quibus lacessitur stomachus cum mensibus, de haemorrhoidibus morantibus aut suppressis incessabilis illi veniat vomendi cupido . Indi quod vix apud vulgus inveniet fidem , a purgantibus finiuntur
minus, quam exacerbantur vomendi molimina , quae s an guinis vacuatio magis , quam humorum evacuatio se d at . IIJqustus . Art. 1362. Ventriculus cum viscus sit omnium membraneum , nervoso generi universo commodo, aut in Non ra. commodo in primis est . Hinc aegritudinum fere qua- 10 a. rumlibet origines a stomacho naici tam vera suspi- ΤΠ m'
cio est, quam certa fides a solidorum quae nervi sunt vitio maximam morborum partem oriri. Et si hi isti affrmabis alimentum aetate delabente siccandis ines ran-
disve partium flaminibus aptum, esse longaevitati con trahendae, vel accelerando senio opportunum , ubi ad das incommoda discriminave, quae ex tardata aut imminuta partium oscillandi vi cxsurgunt, causas' habe bis imminutae, aut imminuundae hominum longaevitatis, simulque morborum , quisus conflictantur origines: quorum praecipui sunt, stomachi infirmitas , ructus , flatus pro quibus exinde corrigendi imminuendisque meri potum senes plurimum habent , suumque Jac vocitando laudibus extolluui. Art. I 363. MorbuS q rem recentiores. Medici Sodat Galli vero Fer-chaud vel ardor stomachi vocant, do- p lor est exurens, vel portus ardor , qui a ventriculi soda orificio secundum oesophagi longitudinem usque ad ceu ae. fauces extenditur. Hic a diversis quidem causis produci potest , ut ex acida indigestione , ex bile in stomacho cougregata, ex hujus vis eris inflammatione , Vel
96쪽
vel etiam ex 2cidorum liquorum abusu: ut Cerevisae &c. Remed: Art. 1364. Prior Sodi species quae ab acidis indi- 'gestionibus producitur eos nequenter corripit, qui Ca '' si eis torrefactis abutuntur. In hac conveniunt hau stus copiosi aquae tepidae & infus . herb. The . Altera species ex acri bile in stomacho congregata proveniens cognoscitur ex oriS amaritudine , viscerum ardore , siti&c. Colagoga purgantia ad hanc requiruntus, quibus potus The copiosus largusque praemictitur. Tertia spe cies sanguinis emissionem reposcit. Ptis anas & juscula pulli gallinacei dcc. Quarta species Potatoribus familiaris , absorbentibus feliciter curatur. Testatur e tiam D. Hombeet lapides cancrorum dicto citius hunc
Datur etiam sodae species , quae symptomatica est, Adi1m. quia ab uteri, vel jecoris , vel aliorum viscerum in pio ma- flammatione excitatur . Hujusmodi synaptoma ceteris Ucam. λpe evidentius in hujusmodi morbis prodit, a quo etiam morbi species indicatur; quare eadem methodo , qua principali S morbus, curatur. Pro omnibus stomachi morbis rite percipiendis consulatur opuS D
dit. II 3O. Art. 1363. Inter casus oppido raros recenset Mor-
4s', b g EniuS Epistolis Anat. Med. Lib. III. epist. 39. 1 psu . Is quern observare contingit eximio Ual alvae de procidentia ventriculi, cujusmodi sequens est: Mulier gracilis , annorum circiter o. cum hystericae af fectioni multum esset obnoxia, ejusque praesertim gra-Vioribus paro Xysmis , qui convulsi vis motibus univerium corpuS, praecipue autem ventris vis gera concutiebant , cumque nonnullos tandem caelevorum gravidi mos passa esset animadvertere coepit' manifestam cum in epigastrica regione deprellionem tum in hypogastri-Ca extuberationem. Illa nunquam mutabatur, haec 1epe intra unum diem. Nam maiorem, Jc praedurum tumorem cum ostenderet, saepenumero hic repente concidebat. Item custa alimenta miDebantur, ES Ceodem usque praecipitari mulier se nitebat, eaque pars inde magis attollebatur, gra torque fiebat ponderis lenius, qui semper ibidem erat: interjecitis autem
97쪽
CAP UI. Ventriculi Morbi . . 'Iauatuor aut quinque horis dolores acerbissimi , Ο tor-nina , & animi defectione excitabantur . AEgra tapemerebatur, sibi omnia viscera; sic enim agebat; esu sedibus esse prolapsa. Coitiones manifesto vitiata habe oat: sebricitabat, erat valde emaciata . Cum treS men es s c. ut diximus, affecta vixisset, decessit. In cadavere id inventum est , quod suspicabatur , iventriculus ad hypogastrium prolapsus ; Vix ut quatuor transversi digiti inter ipsum pubemque intercederent, pars enim illa ventriculi, quae gulae respondet, usque
adeo in longum producta erat, ut funduS totUS eu et m hypogastrio. Causa videtur Morgagnio convulsiones vi scerum , quae ventre continentur , quippe quibus eam partem extenuando, eoque longiorem esiiciendo, quae gulae continuatur, huc usque detrxctus sit ventr1culus. Nec prosecta alias causas, quae huJusimodi prolapsumessicere possunt praetergreditur, quaS Imo ad duo prἴ2cipua capita revocat viz. ad tractionem ab imo ve- venientem , aut ad compulsionem de summo. Trahebatur enim , inquit, in V alii aegro ut gravissimi omΘnta pondere, in MerFi observations a tenuibus intestinis pene omnibus in jcrotum detolutis , aut in praelon pum alterum saccum , ut in observations Henrici Papen ; competadbatκr vero deorjum depresso diapbra gmate , aut pregrandi jecore , ct et modi in duabus Fan toni Patris ob servationibus aliisque a Ualsa a atit a
Hollerti sentdntia. Art. I 366. Cholera morbus est acutissimus , sine febre fere , quae vel uno die , Vel altero , Vel certe i-b. paucis diebus hominem rapit , substantia corporis effusa, partim assiduis vomitionibus , partim iisdem de
Hippocrates eholerae siccae meminit de ratione VI' tura .ctus in acutis β. 4. cujus naturam , & curationem e X ex loco intelliges. In humida vero animadvertendum
in primis est; ut si fieri potest, vomitus compona tur , ct relinquatur motus , qui ad intellinum est .
98쪽
orrupta tere, a C exitios a materia, quae excernitur initio retinenda non est, sed tum primum , cum vires de concidere Videntur .
- . , I 367- It que initio aquae tepidae. aquae h6 utario, dei aliquando etiam adjecto momento fac chiri aut mellis, ubi frigida materia est , imperandus est potus ad unc. VJ. Quod si aeger borborygmis, & flatibus sol
licitatur , cochleare dimidium seminis cumini poterit aqua incoqui. Hac arte fluctuans materia dc ad vomitum incitata repurgatu , deinde inendo vomitui antendendum est. Ili υ- Υ0- VNC. iij. fucc. granator. unc. i. em. Amyce, Oc utatur aeger brevibus intervallis duobus aut ita bus cochlearibus. Conveniunt dc 1yrup Rosat' Myrthin de cydoniis, de gi a natis, dc similis in caua , in Causa autem calida omnino liclem , sed conspersis pulvel ibus t picae, cinnamomi , nucis moscatae cc similibus. Haec omnia oportet cochleatim assumere brevibus intervallis, & sine aquis. Largior cui in potus
si quantum feri potest frigidi, toti ventriculo appli- . Pρ est inungi stomachus oleo rosato , de cydo ni is , de spica, de ab synth. ut res exigit. Quod si nihil contineat agger, priuS data aqua tepi- si , αε, da, cucurbitulam magnam astiges ventri , dc interim eis. dum ea cucurbitula a rixa est, cibum exhibebis. Bre & a m vibus intervallis cucurbitulam figes, Zc re fi qes & ita
inu. Consensus. est veterum Medico uin dropaci simum in positum ventri singulare este remedium assidue vomen tibus . . Parabis dropacem ex quatuor partibus picis , CC olei cydonior. una sua ut liquatis se per alti tam extendantur . Postremo medicamentum Calidum ventri applicabiS . Scardonae L ntentia.
99쪽
CAP. VI. Chotira Morbus. 93 riora cum impetus ,& sonoro strepitu eruptio, cho ras a appellatur, quae tum excitatur, cum particular ae- d CDoris spasmodica fibrarum cessephagi, pylori, dc totius ca yHψ 'malis intestinorum constrictione comprimuntur, ac car Ierant ut , mox hisce resoluti S libere , ac violenter erum
Art. 1369. Choleram humidam ventriculi, Jc intestinorum vehemens dolor, inflatio, distetitio , pulsus parvi, frequentes , animi deliquia, singultus , spiratio 'celerrima , ludore S trigidi , extremorum refrigerationes, eorum contractiones , convulsione S non raro sequuntur. Art. 137o. Cholera cercis tem 'Dribus recurrens , quae- proelio iatque declinationibus febrium supervenit salutaris. Caria si,
erum acuti limus in Jrbus est, atque a 4. hor. spat. ho- mi nem interficit..Hrt. 1371. In cholera sicca Ol. amygdal. dulc. f. i. Curatioc e . ad unc. v. cum laud. liq. glaci. V j. Vel X., nec non sicca. clyller. ex decoct. n. Chamomi l. cum sursu re unc. vj ol. lil. alb. violar. ana unc. j. sem. philon. roman. Vel Tiberiac. si j. saepius injecti eximiam operam prestant. Uinu in maturum, lene, odoriferum, calidum quotidie o is exhibeatur ..Art. 137 2. In cholera humida jusculum pulli aegro Curatio ad libras per intervalla tepidum propinetur. Clysteres i in id , eodem tempore injiciantur ex eodem jusculo ad s. syrti p. portulac. lactuc. Violar. Post quatuor vel quinque hor.
sequens mixtura exhibeatur : 4. Aq. meiath. e succ. flor. Chamomi l. Theriac. an λ unc. j. a l. cinnamom. el. ij. yru p. berb. 3vj. Laud. ii l. cydon. gutt. X. m. EX- rinsecus Emplast. ex theriaca , vel sequens Ceratum. ventri applicetur . U.. Cerat. Tachamac. unc seni. Cana
phor. Opii an a s. sem. distol. camph. dc opto , cum s p. vin. reformetur ceratum pro usu dicto . Art. I 3 73. Quid non praestant interdum , ubi de aegro offere conclamatum est , aquae perquam frigidae potiones ri III ti nimirum initio morbis aquae tepidae, lea decursu dum in ejusdem frigidae mirmn in modum conserrs Visae sunt. extre-
100쪽
94Cbolera Morbus. Ddenhami sententia.
Art. I 374. Malum ex se cognoscitur: adsunt enim Cholerae vomituS enormes, ac praVorum humorum cum maxi-
.morbi ina dissicultate , , angusta per alvum deiectio ; ven-d scri- tris ac intestinorum dolor vehemens, inflatio , dc di- p 'R stentio, cardialgia , sitis , pulsus celer cum aestu , ct
anxietate , nausea , artuum Contractura , extremorium
fritiditas, animi deliquium , dcc. Bilis supra infraque magno irepetu prorumpit, primum liquidior, pallida , Si sub ata; ite in crassior , mali oremqud colorem exbibens , favum scilicet, pronunq, corruleum aut etiam
Art. 1373. Pullus tenerior elixetur in aq. sent. Μη'h0' coiis. circiter iij. butius decocti cyathos plenos exhau-αμδN riat a, oer , eodemque tempore injiciatur enema ejus -- 'g' ' dem liquoris semel atque iterum, vel ad 3. 4. Vicem; his addi possunt syr portulac. lactruc. Tiour. i3 c. Exant lato hoc eluvio is penso detur par Oricum . Si vires aegri exhaustae iuerint , & valde debilitata' ante adventum medici ita, ut extrema frigescant , recto cursu ad laudanum confugiendum est. Vix ultra Augusti limites evagatur.
Art. 1376. In genere qualiacunque symptomata sor- si,'ῖφ' tem ac deleteriam antimonialem purgationem , aut helleborum album sequuntur aliud V e catharticum , ea similiter obvia sunt in cla Olera . Cholera , quae sponte su a sine causa manifesta externa corripit aegros, ut plurimum est funesta . Est malum peracutum intra 24. horas , biduum , vel triduum , jugulstias; periodum fere obsevat tertianariarn , ita nempe ut de 3. in 3. diem moveatur, seu plus minus exasperetur; quo magis excrementa a satu naturali recedunt, eo periculosior . Cholera aliquando est Idemica dc Dibalis . . Art. 1377. Nemedia petenda sunt ab Art. de vota γε mediitu, de diarrhina, bc. causa morbi, si inteniri posit, qualia. bone ponsitata. Vires decocti rad. pecaco an . tentaret me rentur. Vid. dysen teriam .