Christophori Besoldi, ... Juridicopoliticae dissertationes, De jure rerum, 2 Familiarum, 3 Collegiorum, 4 Academiarum 5 aliarumque Universitatum, 6 ac item Territoriorum

발행: 1624년

분량: 301페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

De fure Academiammo Io

quonam in hoc spacio tota vita decumitur,4 quibus omnes illorum rei sis intenti sunt. Quare bene longa Oiatione liberat me omnium vestrum de conditio Iapientia. Neque enim Professoribus optimarum artium non illa notissima elle pollunt neque apud studio los harum non praeconia creberrime fiunt. Docere autem me velle, quod metuis vos teneatis, qu m ego, aut me sperare discipulis haec, quam vestram omnium eloquentiam luculentius explicatiuum , summae

fiserit proseo audaciae , vel magis impudentiae: quare ad alia perga ius Non enim unam hanc partem quamviseximia, & prope totius instar sit constituendae, imEregendae Reipublicae, accuratEeum perpolivisie&absolville, sed studium Massiduitate quoque illius in iure atque Legibus describendis,&civitatum statu vel emendando, vel ad Civilem tranquillitatem dirigendo, vere praedicare possumus.

In qua re non tantum ipse acerrimo ingenio, & mentis suae perspicaciae,atque plana sapientiς, neque prudentissimorum homHarim quorum cupidisIime consiliis uti soleret, monitis atque subjectio inbus confidele aulus, peram dedit, ut veterum scripta tym Pri ceptorum, quam exemplorum, atque Historica cognosceret. Quaecum de Lingua Latina transferenda essent, quam ipse non intelligeret, traduci in Teutonicrum sermonem praecipuos libros Auctorii Latinitatis

curavit,illisque legedustuduit animum, iudicium me sinim instrum reri erudire,ne imparatus a doctrina ad capessentam regenda e Rempublicam videretur accessisse. Atque his occupationibus non partim laboris impendit,seduloque in illis indutaeque versatus,esim

esset natura ingenioque celeri di prompto,hoc est consecutus ut ducta se cum facetus esse vellet, praesertim quae pungere& salsa perhuberi cuperet, eruditionem doctrinae,atque literarum redolerent, nonnullosque imperiti Ores admodum interdum laederent. Quod in hoc genere accidere nec elle et , neque temperati, aut ostentio effugi faciIepotest, non amissa fama ingenij. Itaque hoc nomine S Ciceronem nonnullorum invidiam erga se commoviste accepimus. Cum autem

Eberhardus voce senoque non adiuvaretur, ea tamen laus filii eloquentur, uae nonassent tione , sed veritate celebraretur sermone mmnium An re sam dis , si si inventariequeretur,fervidiorem, si alioriim consulo, lentioremstasse perhibent, videlicEt in natura opum,non modo vigenteo emicante judicio intelligentia, sed tiam obsequente o maturante factum voluntate,quae quas vento propriaedeliberationis, consili deficiens essetfegnior Non desu re, quirererehenderint in hoc Principe non quidem avaritiam , sed

122쪽

tem apparct,cum benignitatis ac liberalitatis non significationes hie clarissimas dederit , sed speciosissima' admitabilia opera ediderit.

Quantae autem curae sibi eis pallus fuerit Remptiblica, dic optimum statum Civium, qualitum lue operae contum plerit, de his cogitandi, quaerendi, lect itandi, Indicat di libellus ab eo compositus&publicatus de admi tuitiatione Rerumpublicarum. Non enim scriptiones hnegligentibus neque somnolentis aut remissis ulla de re confici

lenti Beneficia facilε tribuisse negant credo quMhaud temese in multos, sed dignos cum cura constrendasse amittiu etur laudabiliter utrumque: nam sublato hoc discrimine, neque boni Veia illi, vinciunturin malitia quasi fovetur in spe praemiorum,promissionis, neque harum tantummod , sed affirmationum cunctarum eastut certitudo atque fides, ut nullum praeterea firmamentum quisquam

expeteret. Quare multi excellentes virtute nobilitate, doctrina, viri huic Principi prope gratuitam operam nulla exspectatione mercedis dare, quam aliis nonnullo cum fructu suo collocare inaluerunt. C5jugium sanctissime&castissim servavit,inque domesticae disti plua ς severitate dulcedinem tamen maritalis copuliae praestit ita debita suavItate complectendo eam,cum qua corpus Sc res suas consocIaliet Sus.

cepit ex laudatissima forinina, uxore sua filiolam, quaestatim morte sedlatafuit Intereis atri patrueli nascitur de primo connubio ill strissimus jam nosteriquodque omnesprecamur ii diuturnitate vitae Mirrebus longotempore Princeps futurus Utrichus , cui enitendo pariendoq; Di ure edini mater vitam impendisset suam, paucis enim,postquὶm in hunc ν Smi lucem edidisset, diebus mortem obijt delatus inrans ad Eberhardu, cujus ilet fratris patruelis ipse filius, diligentia conjugis illius enutritus, Iudio, curaque dis attentione Eberhardi educatus in eum virum evasit, ut nobilitatem generis, multiplicibus virtutibus seisin magna fortunae varietate non modo testatus atque tutatus silerit, se

magnitudine animi sui atque gloria, tam pacis,quam belli, majoremesarioremque reddiderit. De quo non ita sunt tenues4 exiles res, ut

breviter dici, quarum mentioq si emblema alteri operi immitti

polle videatur sed proprius labor, peculiaris opera, sea extructio at euelabrica requiritur,cui &conveniens tempus,&integrae vis r servandae sunt. Hocnunc dicam, marimum elisargvinentum. Primcipis nostri naturae praestanti, deingenio summo Eberhardi discipli Maximilia nam non parum tamen profuisse , cum ille retibus ab hoc morientenus Primu , annos natus decem, inon pluribus annis quinque quasi in manu alio-i--π rum fuerit,sed Divi Maximiliani jussu atque voluntate in suam simul '' Vmmistiationis potestatem ventriticiuaute ignota est,

123쪽

Defure Academiarum.

aut saltem inauclita Maximiliani admirabilis esim sapientui, iam pec- spicacia&vis inentisὶqin prinsecto numqu- propemodam puero

tantarum tertim gerendarum jus libertim concederet, nisi ab adolescentia unius plus bona spei haberet ad salutem 1 augmenta civium. qu m in multoriim aetate grandiori Quo tanti tamque divini or-lellit, viii testimonio,eoque ut apparet, judicii non amoris, quae laus amplior contingere potuisIet Principi nostro non video : sedaber-hardus, ad hunc enim revocanda oratio est , chim intelligeret atque cogitaret , maxima Resnain distractione & separatione perlevim

mentodilabi atque diu ari scire ab antiquo distinctam filisse uretembergensis ditionis administrationem, nulla aliare Eccresce re admajoremaltitudinem, & coalesiere ad pleniorem granditatem, ' ad firmiorem stabilitatem corroborari rem, itembergensem coiiauesct K.

posseratus, quari conjunctioneri unitate illius. Hoc elaboravi a 4- sol que persecit, ut omnia illius quasi membra in unum corpus collige carus Cy rentur , quibusdam pactionibus atque Legibus tanqu1m nervis Vincirentur. Quod cum siriccessistet exanimi sententia , habente P 'tum fottὸ Comitia Maximiliano Imperatore apud Vangiones, ebsequoque contulit,ut actionum suarum quas operibus illiu sinitoque

approbationem ac autoritatem, velut extremam manum adderet.

Hujus tum Maximilianum cpnsilio operaque multum S libenteriiseminecomperimus, cim, saepeniuneo divina de Principe Eberoliar testimonia audirenti irineminem cum hoc integritate, sapie tia,fide conserendum esse, eidemDecimi alios prae coeteris honores habuisse,inm ut singulare beneficium videretur in eum eo tutule,alutiore quasi in gradu dignitatis, in Imperio suo collocasse nequem gis Comitem,sedDucem est e, dicim volui te. In his de sollemnim

re peragendis maxinrum sertur Imperatoris studi lim summa pro iptitudo, cupiditasque nulle, itaque omnia maginula eo splendi dec rata,confect a, transactaque elle. Principis autem Eberhardi in hoc ea praecipua laus inest quod non impetiatam dignitatis honorumque acceuionem obtinuerit, sed oblatam metatis suis acceperit. Non Ipse ad hoc fastigium ambiendo enitiis, sed voluntate Imperatoris Maximiliani quo sese nomine pronunciato nihil maximae laudationis obtinutile mihi videor tam duceretur atque raperetur, secutus sti. His rebus gestis commendatus Ederhardus iudicio Maxim iliani, svectus sita virtute, honorum & dignitatis progressionibus iactis,in

Patriam revertitur,atque hic animus terroreo metu perculsas repudat: nam inauspicato&infelici succestu melioris sertunae usus Eber

tina dua,nondum sitii si incerat, placidulanas aures sua compella.

124쪽

tione quasi superbiorritam audire omni ,quod ut esset, sua virtute persecerat desiijti&terras reliquit morte sua Oincertam spem omiseram conditionem humani generisto fallaces cogitationes,&e mctationem inanem Ad ipsam metam vita Eberhardi adhaerens occidit atque defecit prius omnino, quam omnia, quae incepi siet, quaeque agitaret, animo absolvere&consummare polliat. Fuit hς fuit Achil lea alacritas atque eminentia nam ut huic victoria e choras, qui se Iovis niuim esse gloriaretur, sempiternum nomen, ita eadem celerem Eb inardi interitum attulit similiter&Eberhardum scilicet fata , splendoris Dacis ure accessione&excellentia ad mortem abstrahebant. Occubuit igitur

xς -g sapientissimus Princeps, atque Fortissimus Dux, naturae debitum persiluit, Civibus sitis lachrymas, omnibus mortali sadmirationεα memoriam sui reliquit Mortuus apud nos, Anno salutifero partu Christi, uesimo,quadringetesimo,nonagesimo sexto, sextoGlendas Martii,corpore sanὸ morbis vexato,quosuventutis immodica agitatione conicivisse credebatur. Medici suaserant, sim valetu so ui vehementius coepisset, ut Tubingam sese conferret, quod locum minus illi contrarium&magis salubrem esse si usi carent. Quibus

oblecutus huc venit, ct quanquam curata se non difficulter , neque contumaciter aut contemptim pateretur , Olficio tamen erga sitos non de elle, cuin aliqua irritatione morbi volu ille existimatur, cum ita ten pore unius ex suorum numero , cujus fidem&irκdentiam

PerspexisIet, ferente, in publicum, ipse corpore exilivi morbis attenuato prodijstet, illius honoris gratia, in maximo: praeter comm nem temporis modum intento uigore, notum autem, quod de Tri goedia Cicero adducit, inimicissimum esse frigus exili corpori Chin autem fieri sensitIet morbumstariorem animo , ut in praecipuis&heroicis naturis accidit, praesagiente interitum, non selum non si chiis hoc metu dicitur, sed forti luti' ore etiam obviam eundum ino Ll, curationemque omittendatist .uulfle. In quo tamen suorum, luntati ut tamdui vellet vivere, quam ulla ratione liceret, paruit atq; obsecundavit Tota deinde mente ad Deum conversus, chim adstan tibus Consilia misi praefectis Cives suos de Reni publicas disertari accurata Oratione, exquisitisoue sententiis commendallet e commisisset clamque flente ac uiantem conjugem suam praesentissimo animo longius sanἡ locutus, esim fieri omnes tum potuisse crederet, consistatus fuisset nihil admittere alienarum rerum mentionis p .stea quicquam voluit: thmiis vehementer morbi ingruire, ut e tum jam corpus corriperetur, vox deficeret atque retineretur. Ita

ille clari aliquantisperquasi moriensjacuisse , rubi cum maxima

omnium Disitire by Corale

125쪽

Defure Academiarmno. III

inmnium admiratione Dii gratias agere, sese in lectulo erigere, quasique recuperato animo astidere. Libi auditam orationem gravis

limam,&' exprellam stim maerga D I timpletate altitu, testem etiam odij scelerum, ac injuriae, I amota Sinnoce tritae, Utinam, inquit, omni biis facultatibus ni ela tritu id est a me violetue injusteue in ullum mortalem commilium larciri atque restitui queata Sed nunc milii

aliud nihil relinqui video, quam spem misericordiae a benignissimo Numine divino huic igitur quod reliquum habeo, corporis atque vitae offero ac dedo Neque diu extremum spiritum duxit, nimam reddidit Dii, unde acceperat Tum sitit sepultus eo in loco, unes nuper huc ossa eius transponata sunt. Hic sinis sipientisiunt, atque fortissimi, pietatis, honestatis, omniumartium, rerumque bonarum amantissunt principi,,cum vixisset annos quinquagintari unum Cormore non magno, sed nequaquam constitutione sua infirmo aut molli potiusque valido nervolo Barbam alere consuevit, ut diximus, viri praecipuum is in inieci inpendiolum ornatum, quae cognomentum huic dedit. Sed neque ii lanis illius fuit, cujus nomeS memoria suapte virtute, non ut multorum in contentione vitio iarum, magnum atque praeclarum, nullo unquam tempore in omni seculorum posteritate Intercidet,aut extinguetur.Vivet illa, vivet semper, neque ulla dies delebit neque oblivio obducet hoc ruritembe pensi ramilia lumen Habet enim hoc magnorum, de virtute atque sepientia excellentium virorum conditio proprium peculiare, ut non iisdem finibus vitae horum atque pio riscuisiis determinetur,sed

Himilli naturae leo racium, quod longissimilis esse posit, breve

tamen his etiam prae scri tu , campus aperitur hujus immensis ad posteritatem, neque illi unquόm cum corpore nominis sui comm morationem dimittunt ac deponunt. Atque hac spe optimus quisque

inprimis assicitur, sentitque his stimulis excitari se ad omnia ea cona-da, tentanda, facienda, quibus laudis atque Ri uuae praemia propos taeste videat. Hoc dc laborum i periculorum, istud tantura Incitamentum est, ut non sollim animum, corpusque ad curarum, vigiliarum, dolorum, molestiarum,&mox patientiam,erigat, sustineat, consolidet, verum etiam in dimicationes de vita voluntlrias impellat atque

coiiijciat Ac suppetunt quidem innumerabilia externorum ab antiquitate exempla, sedi bis studiori diligetia silmina iam nostra fuit conquirenda, quorum investigantibus ingens se oblatura esse copia videtur Qubdided fieri a nobis par fuerit, quia eant chabemus adiumenta literarum atque artium, quibus majorum nostrum laudes, externorrum laudibus non modo adaequare, sed anteferre etiam posse videamur:

126쪽

ii Disertatio furissicossolitica,

videamur. quid estenim,quod horum summae atque amplissimae Griae hactenus defuerit,irili literarum splendor A lumen ZQθm parva autem Schumilia in multis priscis illis lieroibus, ad quantam magnitudi irem veterum doctissimortim hominiri eloquentiae dii xit atque exaggeravit Sed sc in nostris recti ilim .im, atque utilissimum fuerit, quam receivissima Sc proxima, vel nostrae, vel Patrum nostrorum memoriae colligere. qtu longius,propter conscientiam superstitum,prς-

dicationes hae ab omni iuspicione vanitatis absint, quoque magis iuventus similis ouasi, incedisexspectationeadimitationem,&sesta virtutis atque decorisinstigeturatquein laminetur, operamque det, ut non silum ipsa priorum exemplasecuta,veri posteritatis aliqua-ὰδ etiam exemplum estedicatur. Ego ver,neque nac celebrationem sun rum vita sua ab omni sensu ipsenim abesse bitror,sed in hoc

non occupabo me, neque diiserendo, neque contendendo ciun ullo vivorum maximὸ illam caussa frequentandum dico atque assirmo, ac exempla virtutis,honestatis, recti, Iustitiae,laudis, proponenda ad imitandum posteris, quoium quidem chim familia, uritembergensis ita plena sit,ut non mod multis seculis abundet plurimis,sed etiam viventium adhuc nullo priorum potissim lim Ilinstrissimi Principis nostri Lilricli inferiora complectatur: tamen In hoc propter occasionem,& absque metuassentationis, potuit liberius S vertari,&,agari ratio nostraci quae utinam ejusmodi me sit habita, ut non timna auribus vestrisvieque tanto Heme, quem celebrarestuduit, ii susque maximis virtutibus atque meritis indigna fuisse videatur. Nam de vestrae eruditioni vi illius instiae at ue magnitudinidigna

oratione satisficere,haud scici,an nemo facile qui possit,inveniatur: egocer e eum non elle sentio,&ingenue confiteor. Sed utc quesit meum studium & voluntatem phobatam vobis acceptamque elle confido. Sed nequio omnino praetermittamus stud ij, ossicijque

inostri, utque sumis hoc translationis i Inferias omni a parte peragamus,&exequam iri tam etiam Orationen rastra monum tum ponamus Eberhard Plincipi, marmora vel potius ςia In ligniamus Ver

sibus, quibus sepulti laudes celebrentur, i capitaphl. carmina proponamus In quo ouidem ipso a vobis, qui adestis, , uimis S doctissimis vitis acadolescentibus peto contendoque, ut exemptu nostrum

sidui, si similiter ornare Principem illum studio obdoctrinax stravelitis: eos autem, quilii discendo adhuc vinantur , neque eos profectus 'cerunt,ut hoc in genere famam sperare ausint, hortor αεupio dignissimum &pulcherrimum argumentum,in quo exerceam

127쪽

tatinos 3c ipsi vel componere, vel tentate hunc admodum, quon viderint, aliquid annitantur fudeant. Atque has solummodb ob causias, non quia elegantes nitidos, atque velut de Castaliae fonte haustos esse credam, in hoc conscriptos versiculos meos vobis recita-bo,atque ita dicendi finem faciam.

EBER HARDO LUDOVICI FILIO,

Probo, Baibato, principi Suevise Duci

Primo Nuritembergensi,

in V. A. LI.

Conditur hacparva Princeps Enrardia in urηί, Ossa, non nimium grandia busta tegunt. Nil tamen eximio deest his quoque Principe diguum Sed pro laude viri nil satu esse potest. Hanc cupis haec quiforte legisjamscire viatori

uuaris adhuc titulo nomen habente PRO EI. Si tamen explicit peragisermonefilong. Omnia νu,quemvis depopulo ime roga. Princi is est nulli nongloria notasuorum, Mirificeo cunctos commemora ejuνat. Sed νuperscribi. Pari- huc advencautes, Cunctaque priac tutina soli. Eidem. Conditur exanimum huc Eberardi Principis urna. Et tegiturpatriarnsbile coryin humo. Mundi in caruleas evast Spiritin arces, Clara, terrarum per locafama volat. Non potuitsemper neque νivere sciliceriaud, Visa nec huncfati perdere vi potuit. Non Eberarde jaces ergo hoc in pulνere, nec te Letifero extinctamfunere busta regunt. Sed purum evectis virtutis in athera pennis.

Laude ni comples non morientesium. Posteritas cineri monumentum gratasacrarit, O Princeps Patriae, nobilitaris honor.

128쪽

EPITAPHIUM E BER HARDI, PRIMI

129쪽

m ure Academiam'Do IIT

Num nunc Istor princeps Eberhardesubisti,

AEhera consticuum cons=iciende Deis. Ornatrui caput lauro plaudente Senatu, Intrasti Sanct.s Sanctus ct ipse domos. Asirini choro Divum caelestibus oris, Peurueris summo perpetuo 1 bono. Haec Musa ad tumulum referunt,cinis ipse MIeto,

servari aureolaignelebete cinis Atos Nucarides Mus adicitexeris, ad tumulum aisoargireveris ορ- Bartholonurus Amanthu, V. I. Doctor'

EPITAPHIVM IN ILLUSTRIS SI

milio principem Ebeda dum Ducem

Non havrilemsertita tua est, Dux optime, Musam' Virtus, qua viνο credita inesse tibi, uua viget, memori multorum inpe fixa est, . Grata I Eo, o magno'incipe digna dei scilicis aurinuisivi xsuperaretalogos. Barbaric- poterisvincere' ramides. publicin hunc amoro studium,non armisianissint, Non qua est jucatogloria tecta δεηο, Extinctum celebrant Merhardum laude volentes Illesua rexit quos pietate viros. lagratumse quisqueputat,nimiumisisti

Moriis fama Principis invideat. Sicpaτι terjκncti referunt vox omnibus una, Dux bello magmo hec pietate minor.

Laudatore pus est haud issi queni sua laudat Ιηι altum iri Vicienda vehit. Nams Poetarum crescunt mendariquca, paginat in friti nescit basere m. m. Vseetiam errores memoransredeunti. eris, 'cam 1aertiadamistepericla coit, laquam longo narratur carmiser pota

130쪽

creditur is, in a b is sua perbosia aqua,

Ardua cum anu composuisse iocis. Guare non multu verborum ambagibia iri pro meritu laus est contribuendaβis. Artes,quastis aliuade ornarahuris.

Calliope, debet abstinui suM. Nam quod docile est mi sti , id miris uni. Nomouis in Pria cepi a esse queat.

Quisu terrarumperil, νιces Fepetis. ad tibiseunt,vast quacunquegeruntur in orbe, Inita nec ultin es latet uti tuos.

SEARCH

MENU NAVIGATION