장음표시 사용
431쪽
' DE DIs pos I ESTΑΜ. OUS CERT CONDI Τ. , etc. 4 1 adsisendi e de donne ce qu'ibi' charg de re mei tres I), sin qu i ne perdo pas en in pnae tems et iles clave et 'argent; instes 'on petit direque stra' libritior resus , sol de payer' 'es clave u 'en o ursia ivroles sibilours, sin qu 'il ait de quo satissa ire a a condition impossio la liberi se appartient de droit a les claveri te est aussi e sentiment
Pare ille metit, in a demand si si uia es clave ayant requia liberisis ous la condition de so urni Diari trange u certain noui bre detravaiax, celle conditi On devait 'eniendre a de mani si re quo adsicision qu 'on a porthe, relati venient , a conditio impossierari 'es clave de donne tine omine, ut hi re applique edes' obligation otie si 'os clave doti Libs agit ici, des urni des service M or, Volci e droitro ii 5 et garis de hine u 'on a decide que 'es clave qui aumoyon des denter de sonificule, satissa it cla condition , parvientis la liberih de hine ussi, 'il ournit les ravata demand hs ildoii hire admis a ciuir inani sidia temerit de la liberisi; 'est polii quoidans l'esphce ei question, 'lihi ille sera a gement de 'oppo se hce que t 'es clave so urnisse se traxaux par ce moyenes'est lave is la,hrii obiiendra a liberisi maisci' et ranger ne potarra polii tirer
Ulpion dit galem en Quoi qu 'it sol permis M' es clave con dition nollement libre, de payer de denter de son sicut potarxempli la condition , ut impossie, si cependant i h siritier velit conserve les omines siculi atres , i pe ut tui si nil re de donner ude payer ce moyenu' es clave ourra parvent acla liberi si commes'il odi rempti l condition a laquelle cependant ones' emphchside salis ire, et hine an perte des denter doni se compos lepsiciale mais celui a qui te testate ur a expresssiment Oulia que lacho se iat dotin sie, potares a re evoi deI'eSClaVe me me, aura ne ac
432쪽
έει Li B. XXXV. PANDECTARUM TIT. I. Ex his obiter emorgit quaesti Si peculium servo legatum sit, qui jussus est alii dare decem, et sic lib' esse Petieres eum prohibuserit dare, deinde manumissus peculium petat ex causa legati an per doli exceptionsim , eam summam , quam daturus es Set, deducere heres possit, i ipsi prosit, non manumisso, quod ea pecunia data non est ari vero tu lignus Sit heres , qui contra volun talem desincii fecit, .ura pecuniarii lucrari Et quum servo nihil absit, et liberius ei corii Delat, invidiosum est heredem fraudari xyn.
l. o. s. 4 O. 7. ac statvlib. Paul. lib. 6. ad Plaut. CXVI. Quod autem dicimus de conditione dandi, eam pro impleta haberi quum stat per heredem quominus detur, si imiliter trahendum est ad caeteras conditiones. Ita enim Vlpianus is Non solum autem si dare iussum dare prohibeat, statu liber ad libertatem perveniet verum etiam si ascendere vitolium jussum, ascendere vetet citem si apum arciussum, Capuam ire prohibeat jam qui prohibet servum prosit cisci, intelligendus est impedire magis velle libertatem, quam Ope ris servi uti is L 3. g. 3. s. o. . de statvlib. Ulp. lib. 27. ad Sabm. Hinc in hac specie taurilichus, si Tum Per triennium seruieris, vel, illi centum operas dederit, liber est . Constat hoc modo
libertatem utiliter dari posse iam et alienus servus servire nobis potest, sicuti liberri et mullo magis operas dares nisi testator Ser Mitutis appellatione , dominium magis quam operam intellexit. Ideoque' si prohibet heres Titio servire, pervenit ad libertatem n l. c. g. .p. d. tit de statvlib. aut lib. . ad Sabin.
Item , usi rationes reddidisset, liberum esse iussum , non patitur heres rebus peculiaribus venditis reliqua solvere Perinde li-
esse potest si sorte is cui dari testator iussit, omittat ad hanc actionem in
si Eo magis quod , quum eius pecuniae nomine heres praetoria actione infuetum teticatur ei cui dari eam testator voluerat seu modo supra vidi imus h heres, nisi qam relinc ret, in dammo versaretur, cum manumissi lucro.
433쪽
DES DISPOSIT. EST A M. OUS CERT CONDIT ., etc. Q iu
sement , ait demande son sicut en vertu dii leg qui tui en a id sciit, 'hsiri iter po urra-t-it, en tui opposant 'exception declamau-vai se sol dhdu ire fur e sicut e la somnie de dix sicus qu'i devait payerri de manthre que t 'heritie lui-mhme, et non paci a si rauchi, proste de ce que celle somnie 'a pas sit paysio ou sici' heriti erdoit, comme yant contreveni a la volo nisi dii si sunt, sitre si pulsi indigne de prosiler de ceti somnie Or,il aut ire quees es- clavem'ayant rien perdia, pilisqu'il acquieri a liber si par ce Gyen ii serat odi dux que 'hsiritie subisis par et arran gement 1yn. CXVI. Ce que nous avoris dit, relative metit licia condition dodon ier, qu elle lait si pulsi rempli torsque illisi ritier me tui tithme obstacles ce queri' on Oniae est pare illument applicabie auxaut res conditions.
Ainsiri' ense igne Ulpion 'es clave is qui e testa leur arasigusila liberisi solis la condition de donner deviendra libre non seu temen sici' hsiritierri' emphche de donner, ais encore si la condition de monte retia Capitole lupayant sitsi impossie, 'hsiri iter e luith sen d; et Dah me si, devant satisfaires la condition d alter DC apoue, ila' oppose a ceriu' iij aillea caesi'hsirilier qui emphcheriles clave de partir est cens pluto uouloir mel tre obstactes la liberto de ceta in
clave , que vovi Oi lire parti de Ses travata D.
Deci fuit e qui est dit dans l'esphce vivante Du Je velix que Stichus sol libre 'i reste ait service de Titius pendant trois aras ou 'il ourni hin te poli centicus de trauauc it est constantque a liberi petit hire utilement laisssie de cette mani hi eri car nescia ve4trange petat hires no ire service, comme to ut aut re in
dividi de condition libre, et hilus sorte aison ille ut aias si notas fourni sola ravail. 4 molns que te testat eur, en emplo Iano leterme seruitutis dans a disposition ait e lenitu lato logiae laproprisit que les ira vati de ''esolave; 'est io urquo les clave
Pare ille ment, si 'es clave a qui la liberi a sit laisssi solas lacondition de renit re se comples, et aiaque illi siritier ne permet pas, po ur'u'it puisse en acquit ter te reliquat de vendre des esset pἡ-
434쪽
4.16 LIB. XXXV. ANDECTABU ΤΙΤ. I. bor est, quasi conditioni paruerit s. l. 23. g. I. d. iit Celsus, lib. a I. imgCSt. CXVII. Observandiam anten, quod re non omne ab heredis persona intervi niens impedimenturii, statu libero pro expleta conditione odit. ed id uia laxat, quod impedisendi se liberialis 1 sactum est . l. 38. q. d. st d Staiulib. Paul. lib. 1 ad erat. Hinc upem iii Si quis servum jussum decem aro et liberum eqs , operari prohibe vel si quod ex operis suis meret et , abstulor tisicia ios: P si quod ex orcedibus suis coegit, heredi dedi rit, an siil l hertatem peroratiati Et ut , si quidem ex otioris
de lolii vel undecumque dederit, ad libertatem pervonlurum 3 qu ad Phr6hibeatur operari a ), non sori liberum, quia operari domino obo Plane si ei ablata fuerit pi'cunia ex operis collecta,
liberum tare aibitror quia de peculio dare prohibetur 5 n.
ix Suppleri Causa. 2 Id est, abstulerit ei mercedes operarum suarum , quas hic statvliber
extraneis locaverat concede ut domino.
3 IIcilio dubitandi erat quod ea quae ex operis suis coegit, Sicut et cae tera quae in peculio habet, iam sunt heredis , Ore dominicae potestatis. Proprie autem non videtur alicia dari, quod iam ipsius est Ratio decidendi est, quod haec ipsa lina proprie accepta datio in conditione posita sit : videtur enim voluntas testatoris suisse ut servus ex peculio suo heredi daret. Quod si heres hunc servum sibi in mitiasterium assumendo, sic a
Ciat, quominus possit aliis operando mercedem ex operis suis con Se 'rii, non ideo videbitur heres facere quominus servus conditi seni pareat neque enim
here hoc facit quominus servus conditioni pareat; sed quia servus Merari ipsi debet ut pote domino. Adde quod et noee est potissima decidendi ratiora quum servus simpliciter iussus est decem dare non hoc positum est in Conditione , Ut ex pretio Operarum suarum det, sed simpliciter ut et ex e culi quod sive ex operis, sive ex quibuscumque aliis causis consari potest. Igitur heres qui prohibet eum operari, noti prohibet quominus conditio inpleatur sed eam tantum effficit dissiciliorem. 5 Pol erat quidem heres prohibere quominus hic servus Operas Lias X traneis locaret Verum post Miam hoc permisit, si ei auserat pecuniam quam ex hac localione o legit videtur prohibere quominus impleatur conditio. Haec enim pecunia facta est poculi heres igitur hanc auferendo prohibet
quominus ex peculio detri quod ipsum in conditione positum sui , ut iam
435쪽
eulia; res est mulsidia temerat libre commerali edi salis it a I eon dilion M. CXVII. 'on do it si an molns observe que u lo ut obstacte procedant de a personiae de 'hsiritier, c dolermine pollites' ac complis semen de la cotiditiori solis laquelle la liberi a i lai shea 'es clave, mais seu lement e qu' illa ait 1 dans te des Seiula'em
p pcher que la conditio ii 'accomplisse.
De la cello question Si uia erit ter emphche de rava ille et 'esclave a qui te testate ur a laissocia liberi solas a condi ii oti dedon ne la omine de dix, oti si et siritie lui retire es gaitis a
somnae fur es gains, et oi md me it 'aura donnhe, de quelque
si I saut aiouter ici causa. et Cyest . - dire, tui a retir ce que tui ava pro luit la location de ses
436쪽
4 18 LIB. XXXV. PANDECTARUM TIT. I.
u Sane, si testator vel ex operis ut det, jussit i), prohibitum operari, ad libertatem perventurum non dubito M. l. 3. g. 8. . de tit de statvlib. Ulpian lib. 27. ad Sabin.
Hinc Papinianus. Quidam servum a filio OS quinque annos, si eo tempore mercedem diurna in sili praestitisset, manumitti voluiti Biennio proximo vagatus non praestiterata conditione desectus videbatur. Si tamen heres filius aut tutores ejus, ministerium servi per bienni eum elegissent a), eam rem ex praeterito, quod per heredem stetisset, impedimento residuae conditioni non esse constitit n. l. 3. g. c. 7. o. 5. des eis liberre. Papin lib. . rem. CXVIII. An videtur heres prohibere quominus conditio impleatur in specie sequenti . Si quis servum jussum decem dare et liberum esse, vendiderit sine peculio mirum Statim liber sit, quasi prohibitus videatur de peculio dare, hoc ipso quod Sine peculio distractus est; an vero quum fuerit prohibitus peculium tangere Et puto tunc demum liberum sore, quum volens dare prohibeatur, non statim ubi de
ni it n. l. 3. g. 7. . o. 7 dc latvlib. Ulp. lib. 27. ad Siabis.
Sed et quum heres prohibet servum tangere peculium, ita de muni intelligitur prohibere dare, si illud sit peculium, ex quo te Stator voluit darici nimirum si illud sit quod servus apud testatorem habebat, non si illud quod apud heredes habere coepit. Hincia pinianus Dum oti videbitur per flatu liberum non 3 stare quominus conditio libertatis existat, si de peculio quod apud ven-
1 In specie hujus versiculi, servus non simpliciter dare iussus est, sed iussus est ex veris dare Heres igitur qui prohibet eum operari, hoc ipsum prohibet, quod testator in conditione posuit; adeoque conditio pro impleta haberi debet. a Id est, si ideo mercedem diurnam hoc biennio non praestitisset, quod
non potuisset quidquam ex Operis suis lucrari, quum diu aut tutores eius ipsius ministerio per hoc biennium usi fuissent conditio pro hoc biennio mi pleta videbitur, quum per heredem steterit quominus impleretur adeoque implendo quod residuum est in conditione , scilicet per reliquum trien nium mercedem diurnam praestaudo , perveniet ad libertatem.
3 IIaec negocio quae est in codice florentitio, licet desit inmoloandri editione , citritin est relinenda, ut contextus satis ostendit Species legis est :
437쪽
υ Mais si te lesialen a votitia 1 qu 'it payst celle sommo sur sontra ait, eme do ut pol ut que si I hernier 'empe chai de rava illor, ii parvienties la liberto n.
C 'estio urquo Papinion dit In testate ur a voti tu que sonsiis asi ranchit te es clave , apros in Dans , Ous a condition qu 'illui rendi ait tantiar Our fur es Salaires pendant e lems au bout de detix ans, 'es clave, 'silant livro at vagabo nil age, ' potnt paysi , et a condition alor censo a voi mala lusi. Si cependantie sis hi ille ou es tute ur avaien opte 2 , Our les Services deriles clave, pendant delicans rati lieu et place uiro duit de sessalaires; Omine alors es de uvaniades sera lentico ut sies, ili' aio intd do ut que a liberi si 'si pro uverat auctan Obstacte, uisque ces erat par te sal deri 'horitier que te reste de a condition 'aurait poliat et rempli n. CXVIII. It 'agit 'examiner, dans l'esphce fulvanie , si illi siri
lier parat avo i emphch l 'ac complis semen de la conditio D. rem uia siritier a vendu satis sicut i es clave 1 qui te les tale uravat doti risi a liberi solas a condition de donne ou payer laso in me de dic; et es clave sera-t-il inam si dialement libre , commeparaissant a voi hi emphch de prendi e Sur Son sicule, et parcon sc luent de satisfaire is a condition , par cela hine u on lyavendia satis psic uteri uileia sera-t-i libro dii momentiti oti 'aura emphch si de toti cher a son phcule, et e pense tali sera libre, seu lenient alor que volitant Onner, i en aura sit emphchsi, et non pas immedia temetit api h qu i a sit si vendi M. Et θ me , orsque 'lihi ille emphche 'es clave de lolicher aupsicut , i est celassici 'emphcher de donner, si te phcule est eluisti teque te lesta leur a volatu ii 'illi lii Our Onner, c est-a dire, si e sicut est te hin qu 'il avait Ous e testat eur , et non pasce lui tali a commoni si h avo i solas tradi itier. En conssique iace de ce principe, a pini ei dit 'es clave, hi liberi diique est mise ne condition uel Onque , Si Pns si enim phcher 3 'accomplis sementia sola Lit,AE'il ne petat payer a
laires pendant ces detix anti fies, que parce 'lu'it,'avai rieti pia gagne par se stravaux , uisque te sit ou es tat eur avalent tir parti de se services peti dati ces detix antiόes , a condition , relativemcnt hises detix aris , est Cens e
Dant te pro duit de so sata ire pendant la troisthme antisi restante, it par viendrais a liberisi. 3 Cette nέgation qui se trouve dans te manu scri florentiti, bien 'lu'elloman que dans l)έdition 'IIaloandre, do it absolumen dire convervsie, iusi
438쪽
4 2 LIB. XXXV. PANDECTARU I TIT. I.
ditorem servus habuit, phcuniam conditionis os serre non possIt a). Ad alienum ni in peculium voluntas defuncti porrigi noti potuit. Idem erit et si cum peculio servus demerit, et venditor fide rupta peculium retinuerit: quanquam enim ex emPl sit actio et), ta men apud em Diorem peculium servus non habuit 3his. l. 35. E. d. iis de statvlib. apin lib. . CN.CXIX. Circa potestativas et mixtas conditiones obtinet.
Conditio pro impleta habetur, et anet quum stat Per tertiam emsonam in quam condam collata est. Primum exemPlum re Titius, si statuas in municipis posuerit, heres esto. Si paratus est ponere, sed locus a municipibus ei non datur : Sabinus, Proculus, heredem eum fore , et in legato idem iuris esse dicunt n. l. I . Pomp. lib. 8 ad Sab.
testator libertatem dedit Sticho si decem Titio daret. Stichus nullum habebat peculium , sed apud heredem habere coepit aere eum excepto hoc peculio vendidit. An videtur per eum non stare quo minus conditione in impleat pMinime quia ex eo quod non possit dare ex peculio quod non apud testa torem habuit, sed apud heredem habere coeuit, si quidem conditio dandi ilist cilis , at non prorsus impossibilis. Potest enim aliunde corradere e Cir Diam, potest quis ei donare ut eam det et conditionem impleat. Quandiis igitur non dat, recte videtur per eum Stare.
si Nec obstat quod iam saepe dictum est, testatorem censeri voluisse ut Servus ex peculio daret adeoque videri hered mi facere quominus impleatur conditio quam peculium aufert. Res tondet iurisconsultus, hoc intelligendum esse de peculio quod servus apud testatorem habere coepisset. eque enim credendus est testator cogitasse de peculio alieno quale est illud quod apud testatorem servus non habuit, sed ipsi demum ab herede constitu
et Adversus venditorem, ut emptori restituat peculium quod contra si
3 Λdeoque certe non potest dare ex peculio quod amplius non habet. Non tamen conditio pro impleta esta quia, ut diximus, potest aliunde Oradere ut eam impleat.
439쪽
dire que t 'es clave ait et uia ficule ousci'acheleur . CXIX. Volla ce qui s' observe relativenient aux condition potestatives et mixtes.
tat eur caris ne peut croire que te testateur ait eu en De uti sicule tran
440쪽
.' a LIB. XXXV. PANDECTARUM TIT. I.
Secundum exemplum. Si ita heres institutus sum , si decem dedero, et accipere nolit cui dare jussus sum pro impleta con ditio habetur . l. 3. f. 8. . de condit. ΠΝtit Paul. lib. 1 ad StibiN. Tertium exen tum si Si quis testamento hoc modo scripserit, resilitis meus si Titi uin adoptaverit, heres esto si non ad Optaverit, D exheres est , , et di parat a loPlare , Titius nolit se adrogari, dum dare erit lius heres, quasi expleta conditione . l. II de tit Julian lib. 29. se St. Quartum cxeu lum. In tes lamento ita erat scriptum Sti , chus et Pamphila liberi sunto; et, si in matrimonium coierint, is heres meus his centum dare damnas est M. Stichus ante apertas tabulas decessit. Respondit partem Stichi desectam esse; sed et Pamphilam desectam conditione videri, ideoque partem eju apud lae redem remansuram. Sed etsi uterque viveret, et Stichus nollet eam uxorem ducere, quum mulier parata esset nubere illi quidem
legaliam deberetur 1) Stichi autem portio inutilis in siebat. amquum ni ita legatum sit, Titio , si Seiam uxorem duxerit, heres meus centum alo; si quidem Seia moriatur, desectus conditione intelligitur Dat si ipse decedat, nihil ad heredem suum eum rauS- mittereri qui , morte ejus , conditio defecisse intelligitur. Utroque autem vivente, si quidem ipse nolit uxorem ducere, quia ipsius facto conditio deficit, nihil ex legato consequitur muliere autem nolente nubere, quum ipse paratus esset, legatum ei debetur . l. 31. Asrican lib. I. quinSt. CXX. Stare videtur per eum in cujus personam conditi collata est, etiam quum per ejus lutorem Stat. Unde, quum pupillus aut tutor ejus conditionem in personam pupilli collatam impedit, tam legati quam libertatis, iure communi conditi impleta esse videtur . l. 78. Papin lib. 9. CSP. V. G. I ea conditione liberto fidei commissum relictum est, ne a filiis ejus recederet, et per tutores factum est quominu con ditionem implere tu iniquum est eum, quum Sit in culpatus, emo
si h Conditio quippe mulieri adscripta , pro impleta habetur, quum stet per Stichum , in cujus personam collata est, quominus impleatur. a In legatis per damnationem, non erat locus jure Pan lectarum jura