[Opera omnia

91쪽

tras communes sibi esse ducant, reperietis etiamsi alioqui hoc nec longa consito ludo et familiaritas, ne expBrientia testatum fecit. De iis utem rebus, quae molestiam asserunt; quid aliud scribere attinit, quam quod eos voIO qui summo philosophiae tempus hoc esse existimant, in calamitatibus sortem animum praestare, atque ita cum iis, qui moerorem inserunt, decertare , quandoquidem aliter nec sieri potest, nec sus est.

Inter Basilii Epistolas, hinc cccxx Ponitur; sed Gregorii nostri, non Nero Basilii scietus est. Etenim, ut cum nostro Prudentio Marano loquar, hujus Epistolo auctorem Gregorium agi an genum esse non Ob Scure peP-spicitur. Pota sapit Gregorii argutias et eneres, feStivumque scribendi genus. In hac autem EpiStola non sine solito lepore Theclum rogat, ut his qui ecclo Sic cons tum extruebant, Ninum SuPPeditot Prν terea quod vehemens anni printeriti frigus ite succiderat. Porro Gregorius noster eaemili sicati magnisice tempti laudem patri suo tribuit. Non tamen de ipso tempto, cujus mentio si in Oratione I alias XLI, quodque adeo jam ab anno 562 extructum erat, sed de quibusdam aeternis ornamentis ProgreSSu temporis templo adjectis, id esse intelligendum Usa Epistolin Merba non satis intellecta a Priori interstret suadent. PRAETERIT anno, frigus incubuit patriae Vehemens, et vitium gemmas jam ad partum solutas succidit quae cum

Alias et D apud Basilianas cccxxi. Scripta circa annum 572. 6.

92쪽

stcriles remanserint phialas nostras siccas et aridas reddiderunt. Sod quid nos induxit, ut plantarum stori litatem tibi tragico ob oculos potauronius P L ct ipsa ccundiana Salomonem fas nobis lorescens vilis et palmes abundans non vana proferens, Sedi Varum rorem silio D ibus Oxprimens. Qui autem siliunt, luinam sunt pinni Ecclusio con- Septum extruunt. Ego cum non habeam unde eos montano ii luore recreem , adcitiam dexteram Vis rosei lam consui: i, ut in nos illos Ontes fluviali quadam copia manaro jubeas. Id enim si cito seceris, muliorum qui domora curabis , eaque arida me Ver imprimi sollicum rogalorem recreabis 5 δ).

Narrat Gregoriit quomodo a Silii defcnsorem se ostenderit contra philosophum, qui eo nomine cum impie tatis accusabat, quod Spiritu sancti ἐχ)inita semhaudquaquam aperte consitore tur In ita Gregorii, quo anno scripta Si hinc D Stola, demonstratum, est a Mauri=his. Vido om nostrum i in folio in Vita Beati Gregorii, cap. IX, P. V. NemP POS mcnbcm Septembr m in puem incidit bea ιι Mar ris Euh oh ii

memoria , tinus a Silium- calumnia nil ansam arripuerat monach US.

I. E corio, ut pro vitae duce, et pro sidui ac dogni altam in agistro, et quidquid praeclari a quoquam dici potest, tum antiquitus habui tum nunc habeo Det si quis alius luarum laudum praedicalor est, Omnino Vel me tam est. Vel post me. Usque adeo me tibi devinxit pietas tua , alque ad c sincere et ex animo sum tuus Nec vero hoc mirum videri dubel.

Alios xxvi. Scripta dias Si plembri anili ora, ct etiam 75.

93쪽

Nam ubi amplior vita consuetudo est, illic quoque una plius est experimonuim Dubi autem borius est experimentum, illic etiam porsectius est ostimonium. Et si quom alium ex hac vita fructum capio hunc ex amicitia tua et contubernio capio. Ac de his robus ita sentio, linamque sentiam Quod autem nunc scribo, invitus quidem scribo : sed ta-Daod scribo. Ac mihi ne eo nomine succenseas velim; alioqui perquam acerbe suram , si idem tibi non secero, me hiae benevolentia ductum loqui, atque ad te Scribere. II. Multi nos, ut in de parum sortes accusant, ii nempe , qui et recte quidem communia omnia inter nos esse flatuunt. Atque alii quidem plano nos impietatis insimulant, alii lii iditatis impietatis nimirum, ii qui nos ne pie quidem loqui sibi persuadent, timidatis autem, qui nobis dissimul ivionis crimen impingunt. Ac sermones ali Omnia luid referro allincti Quod vero nuper accidit, ex me

llΙ. Epulum quoddam erat, in quo permulti clarissimi viri nobisque amicitia conjuncti accumbebant, atque inter eos vir quidam pietatis nomen habitumque prae se so rens. ondum ad pocula ventum erat, Cum, Ut in conviviis iuri soldi, de nobis sermo cxcitatur, instar liliuscuiusdam adventitiae ro in medium propositis. Omnibus porro virtutes tuas m plissimis laudibus esierentibus, Os que etiam , ut iisdem vitae studiis deditos, adjungentibus amicitiam quo nostram ut Athenas commo morantibus, iurobus quo omnibus concordiam ni morumque conspirati O-nem , indigno tulit hic philosophus Et quidnam hoc est, inquit, admodum furiose exclamans , O viri quam valde mendaces et adulatores os lis putura quidem laudentur sane viri illi, si ita lubet; nihil repugno verum quod maximum est, non concedo orthodoxiae nomine frustra ait datur Basilius, frustra Gregorius cille . quia sermonibus

94쪽

suis veritatem prodit hic, quia rem serendo pari se proditionis reatu obstringit. IV. lic ego : Unde hoc, o homo a ne atque 3rrogantia nomine nove Dathan et Abiron unde nobis dogmalum promulgator venis Siccine tantarum rerum judicem

te ipsum ossicis ΘΤum illo Ex Eupsychii Martyris solemni

Conventu nunc Venio, sic enim res se habebat, atque

illi Basilium Magnum audivi, o Patris quidem et Filii

deitate Optime et persectissimo, atque ut vix quisquam aliusfacile queat, dissorentem, Spiritum autem sanctum convellentem ac distorquentem. Ac similitudinam quamdam adhibebat, tanquam fluviorum , qui petras praetereant et arenam excavent. Alioqui enim cur tu, vir admirande, inquit me intuens jam perspicuis verbis Spiritum

Sanctum Deum esse asseris , simulque vocem quamdam meam Commemoravit, cum ego in frequentissimo coetu

de divinitate verba faciens , pervulgatum illud de Spiritu

sancto intersatus essem : Quousque hi cernam sub modio abscondemus P ille autem si dei doctrinam obscure Ostendit, ac Veliit adumbrat, nec veritatem libere profitetur, politico magis quam pie aurem obruens, dicendique sa- cultate versutiam tegens V. Quoniam, inquam, ego in obscuro positus , a plerisque incognitus, sic ut nec qia de loquar, nec la loquar, sermo homines sciant, sine periculo philosophor illius autem major habetur ratio, utpote cujus nomen, tum ob ipsius vir lutem, tum ob Ecclesiae splendorem , mula sit illustrius. Ac palam est quidquid dicitur cingensque circa eum bellum si, cupientibus nimirum haereticis nudam it apertam vocem ex ipsius me Basilii ore arriper , ut ipse quidem ex Ecclesia expellatur, qui Soliis pene veritatis igniculiis restat, ac vitalis facultas, vicinis omnibus

captis ac subjugatis in aliun autem in civitate radices

95쪽

EPISTOLD LVIII. 8 agat, atque ex hac Ecclesia non secus atque ex aggere qu0dam et propia gnaculo errarum orbem populetur. Praestat laque oeconomiam quamdam ad veritatem adhibitam suisso, nobis videlicet tempori, quasi nebulae cuidam, nonnihil cedentibus, quam ut a b praedicationis perspi-c Uitalem opprimoretur. Nobis enim x ea re nihil damnis acinatis, si ex aliis quoque dictionibus, quibus id certo colligatur, Spiritum sanctum Deum agnoscamus ne quo

enim in verborum sono potius, quam in mente et Senten-lia veritas sita est; Ecclesia autem grave Vulnu BCcep tura est, si ob unius hominis joctionem veritas prosit

VI. Ian oeconomiam ii, qui aderant, tanquam Vanam et insulsam ipsosque hi dificantem, non modo non comprobarunt imo etiam nos clamoribus insectabantur, ut ignaviae nostrae politis, quam orthodoXae doctrinae consulentes. Longe enim praestantius es SE, O Stros per Veritatem tueri et conservare, quam per hujusmodi scilicet economiam os labefactare, nec interim alienos aSSumere. Enimvero quae, et dixi, et audivi, o quam valde ac praeter modum consuetudinemque meam duePSUS OS qui contra nitebantur, indignatus sum, sigillatim exponere, prolixum nunc uerit, minimeque fortas Se necesSarium. Ut autem sinum dicendi faciam , sic eos amandavi. Tu

vero, O divinum et sacrosanctum caput, OC NOS HOuS-que in disputatione de Spiritus sancti divinitate progredi,

quasque VOCES USUrpare, et quousque oeconomia uti con-Veniat, lato adversus Os. iii contra dicunt, in promptu

habeamus. Nam si hoc nunc ipso abs te doceri postularem, tam e resque tuas omnium morialium maxime

perspectas hali eam, a cortissimam do his robus fidem saepius dederim, vicissimque acceperim, omnium profecto stolidissimus essem ac miserrim US.

96쪽

Cum Gregorii litteris Basilius sic respondisset ut ipsis nonnihil ossensus fuisse Mideretur, rescripsi GregoriuS, mentemque Suam candide Perien , coerore Psectum immerito Basilium conqueritur, eidemqu6 6 sim/ι et afuturum et dimicaturum una pollicetur. Hoc nimirum erat, quod alius quispiam bior ingenii acumine praeditus suspicari potuisset ego ero Ua Sum vecordia et rusticitate, cum pyle scriberem, non EX timui. Moerore te assecerunt litterae nostrae , non OCle, ne mUrito, mea quidem sententia, sed et valde supersitie. uuii quam moerorem hunc tuum liaudquaquam aperto prodidisti, nec Ver occultasti, quamvis sapienter id feceris veluti quadam larva , pudore scilicet moeroris lacio m Oh tegens. Si subdolo ut malevolo animo a me hoc saetinuest, non m magis moeror iste tuus quam Veritas ipsa laedet: si autem simplici animo et proin, Ma Soleo, U- nevolentia, non animi tui assectum , sed occata mea C-cusabo. Quanquam satius fuerat, his incommodis moderi, quam iis, qui consilium asserebant, succensere Sod tu

quid tibi faciendum sit, ipso videris, quippe qui liis

quoque eadem suadere facile potes. Hoc autoni hahel Ome, Deo juvante, et tibi alacriter assuturum, simulque dimicaturum, virilemque operam impensurum esse. Quis enim recuset, imo quis non magno et fidenti animo suturus sit, te duce ac socio de veritate disputans atque contendens p

iralia xxv H. Scripta eodein lem Pole.

97쪽

Promiserat Gregorius basilio e affuturum, et eo duce ac socio dimicaturuin Verumtamen quo minus PromiSS caeg Iugretur, mater, quo morbo laborabat, impedintento fuit Bollandista ad annum 564 referunt hanc epistolam aut etiam Pape brochius ad annum sequentem Tili molitius ad annum 57 1 desinentem. Tanti res non c6t, uti ea certandum Sit Quam quisque et oluerit, opinionem amPlectatur, Per nos licct. V expleatur quod jubes, partim in nobis situm est, partim alitem, et Midem potissimum , Ut opinor, in tua pietate. In nobis quidem , cupiditas animique promptitia loci ricin Do alias unquam congressum tuum defugi-

pidius appetimus. In tua autem sanctitate , Ut re nostrae molius constituantur. Assidemus enim dominae matri. gravi una pridem morbo laboranti. Quam si non dubio et ancipili stulta relicturi Siamus, tua prost sentia, mihi credo, haudquaquam carebimus. Illud modo tibi cura sit, ut pr cibus tuis ipsi qui lom ad sanitatem, nobis autem ad iter pom ora S.

Alios iv. Scripto olem tempore.

98쪽

Ad annum 57 vel 57o, atque et tam Paulo tardius referri potest Epistola ad Aerium et Alypium. Quamvis

enim quo anno Scripta Sit SSeveranter pronuntiare non liceat, certum tamen eo temPore ScriPtam, quo una cum Patro azianzenam Gregorius Ecclesiam administrabat. Etenim hujus Ecclesim jura, pastoris auctoritate hic defendit. Acrium et Al)ρium admonet

atque hortatur, ut matriSextremm Nolu=ὶ tali ObSequenteδ, cam Pecuniam, quam in pauperum alimoniam Ecclesio reliquerat , eaeoli ant Parui1Se monitori vi

detur Astpius, si is ille est, qui, postea Cappadocim

Proesectus, communis philosophorum 3tronia S, a pupillorum curator a Gregorio meruit aPPeliari. QUEMADMODΓu area et torcularis primitios, et filiorum,oos qui vere filios amant, Deo consecrare justum ac pium est, quoniam ab ipso, et nos ipsi, et nostra Omnia sunt ita novae hoe reditatis, ut pars prompto et libenter oblata majori parti securitatem conciliet. Quocirca ne committite, ut post omnes alios benigni nobis sitis verum ante omnes Deo benignos os praebeto, per quem eti3m Omnibus atque abiectis externis logibus, nostris Servile, hoc videlicet a vobis ipsis offerentes , nempe animi promplitudinem et alacritatem. Nam ea quidem, ude te flamento relicta sunt, ab aliis, alacritatem autem a vobis habebimus, quibus Deus muli plura, quam ea , NId Nn daturi estis, o pendere potest non solii in in hac si lixa et caduca vita, sed etiam in stabili et aeterna quem unum

Alias xxx. Scripta anno 37 vel o 75.

99쪽

spectare tutum est, in eoque spes Omnes nostras defixas habere. Proinde , ut Deus talem erga VOS Se praebiturus est, Uale VOS erga pauperes, nequaquana illiberaliter et sordido, sed admodum liberali ct alacri animo umor lude Voluntatem perficite, quam et vobis adesse, et ea, quae sunt, intueri existimantes, per largitionem e Stram recreate. Ita siet, ut ab ca, non modo pecunias habeatis, sed maternam etiam benedictionem, filiorum domos sul- Cientem, consequamini atque hoc Vobiscum cogitale, hueliorem esse partem exiguam cum justitia, ut Scrip alura loquitur, quam latiorem et uberiorem cum OP a dida parcitato ne quid male minosum dicam )illudque praeterea, complures extitisse qui lotas etiam domos in Ecclesiarum sumptus alienari passi sint non etiam defuisse, qui sua sponte facultates omne Sila profuderint, ac pulcherrimum quaestum secerint, hoc St,

propter futurae vitae opus inopiam amplexi sint. Ne igitur

parce seratis, ut copiose molatis Verum On3m Cum Obis ipsis, tum charissimis vostris harroditatem hanc elargi

mini, nihilque ex iis subtrahentes, quae testamento p r- Scripta Sunt, verum omnia laeto atque hilari animo nobis tribuentes, imo vero reddontes , ut quae proprie Dei sint, ac velutio solum lucraturi, quod pro animarum Ostrarum salute impenderitis. Quid enim rardonibus et supibus thesaurigar Opus est, tomia Orumque mutationibus in ortus et fragiles opes ad alios aliosque subinde transferentibus atque agitantibus, ac non potius in luta horrea

et firmiora, quam ut ussis insidiis appeti possint Poc parcimoniam quidem circa alia et aliis Ostendito, opto enim

vos cum in ignitate potentos esse, apud nos auteria Oniam Certamen certate, hoc est, uter iterum pietate Superet, ac benedictionibus iis, quae probis viris ex Deo

100쪽

debcntur. Fidem itaque nobis acit , vos vere et Sincere Christianam fidem colore ac profiteri quin potius a bono principio exorsi , tamque pio et justo, hinc in aliis quoquo rebus concordes est O te ut et vos ipsi mutuo, ut nos vobis Oblectemur, cum ob plia, lum quod universί Ecclesiae probitalis in hujusmodi rebus atque candoris exemphim fueritis.

EPISTOLA LXII L AMPHILOCHlo.

Jam ab anno 575 Eustachius Sebastensis bellunt tum Verte moverat, i nulla Peton din Pacis Pe assu eret. Petiit tamen reterator ille, Basilii inicilia inuignissimuS, Pacis equoStrom mPhilochium, qui Postea Iconiensis episcostus fuit; indum Him erat, it Tille montius Am 'I ilochius fleolo gum datis au cum litteris adtrabere Coluit. Cui Gregorius respondit Epista sit xii, id quod petebat, Christianum ΝΛc; crum Arinenium, quo nomine apstellat Et Stat hium, Plane indignum 33e. II in recte conjicias aut sci Utame33 istolam, quam Lubtachii fraude et I)Parado2 mata, ab omnibus demum ala uisa tus Diat bonis omnibus speciSScrit. No x barbaricum est inimitabilis luae pio bilutis edictum, sed Graeciam, imo Christianum. At Amnonius de quo gloriaris , barbarus plano est ac longe a nostra laude et gloriatione remotus.